Ибраһим иман нүмунәсидир

“[Ибраһим] бүтүн иман едәнләрин атасы олду” (РОМАЛЫЛАРА 4:11).

1, 2. а) Ибраһим мүасир мәсиһчиләр арасында нә илә таныныр? б) Ибраһим нәјә ҝөрә “бүтүн иман едәнләрин атасы” адланыр?

БУ АДАМ бөјүк халгын улу атасы, пејғәмбәр, таҹир вә рәһбәр иди. Мүасир мәсиһчиләр арасында исә сарсылмаз имана малик олан кәс кими таныныр. Мәһз бу кејфијјәтинә ҝөрә Јегова Аллаһ ону Өзүнә дост санды (Ишаја 41:8; Јагуб 2:23). Һаггында бәһс олунан шәхсин ады Ибраһимдир вә о, Мүгәддәс Китабда “бүтүн иман едәнләрин атасы” адланыр (Ромалылара 4:11).

² Мәҝәр Ибраһимдән әввәл јашајан инсанлар, мәсәлән, Һабил, Хәнок вә Нуһ иман ҝөстәрмирдиләрми? Ҝөстәрирдиләр. Амма јер үзүнүн бүтүн халгларынын хејир-дуаланмасы барәдә әһд мәһз Ибраһимлә бағланмышдыр (Тәквин 22:18). Бунунла да о, вә’д едилән Зүрријјәтә иман едән инсанларын һамысынын мәҹази мә’нада атасы олду (Галатијалылара 3:8, 9). Мүәјјән мә’нада, Ибраһими бизим дә атамыз адландырмаг олар, ахы онун иманы, тәглид едәҹәјимиз нүмунәдир. Ибраһимин һәјәҹан вә сынаглар ичәрисиндә кечән һәјатыны иманын тәзаһүрү санмаг олар. Иманынын ән бөјүк тәрздә сынагдан кечмәси илә гаршылашмаздан габаг, јә’ни оғлу Исһагы гурбан ҝәтирмәк ҝөстәришини алмаздан һәлә чох әввәлләр, Ибраһим өз иманыны даһа ҹүзи сынагларда тәсдиг етмишди (Тәквин 22:1, 2). Ҝәлин һәмин ҹүзи сынаглардан бә’зиләри үзәриндә дүшүнәк вә онларын бизи нәјә өјрәдә билдијини ҝөздән кечирәк.

Ур дијарыны тәрк етмәк әмри

3. Әврамын мәншәји барәдә Мүгәддәс Китабда нә дејилир?

³ Мүгәддәс Китабда Әврам (сонралар Ибраһим кими танынды) илк дәфә “Јарадылыш” китабынын 11:26-ҹы ајәсиндә хатырланыр. Һәмин ајәдә дејилир: “Терәх јетмиш јашында оланда оғуллары Әврам, Нахор вә Һаран доғулду”. Әврам, Аллаһ горхусуна малик олан Самын нәслиндән иди (Јарадылыш 11:10—24, МКШ). Јарадылыш 11:31 ајәсиндә јазыланлара ҝөрә, Әврам, бир заманлар Фәрат чајындан шәрг тәрәфдә јерләшән “Ҝилданлыларын Ур” адлы зәнҝин шәһәриндә јашајырдыa. Демәли о, чадырларда јашајан көчәриләр кими дејил, раһатлыға вә ҹаһ-ҹалала вәрдиш етмиш шәһәрли кими бөјүмүшдүр. Урун базарларында башга өлкәләрин маллары сатылырды. Күчәнин кәнарларында тәхминән 14 отагдан ибарәт әһәнҝлә ағардылмыш, һәтта су кәмәри олан мәнзилләр дә дурурду.

4. а) Һәгиги Аллаһа ибадәт едәнләрә Ур дијарында јашамаг нә үчүн чәтин иди? б) Әврам нәјә ҝөрә Јеговаја иман ҝәтирди?

⁴ Ур шәһәриндәки һәјат, инсана мадди ҹәһәтдән чох үстүнлүк версә дә, һәгиги Аллаһа хидмәт етмәк истәјәнләр үчүн орада олдугҹа чәтин иди. Шәһәр бүтпәрәстлијә вә мөвһуматлара гәрг олмушду. Шәһәрдәки әсас бина, ај танрысы Наннаја һәср едилмиш пирамида шәкилли, пилләли јүксәк гүллә иди. Шүбһәсиз ки, Әврамы да бу ијрәнҹ ибадәтә ҹәлб етмәјә чалышырдылар. Јәгин гоһумлары тәрәфиндән дә тәзјиг ҝөстәрилирди. Јәһудиләрин бә’зи рәвајәтләринә ҝөрә, һәтта Әврамын атасы Терәх дә бүтләр дүзәлдирди (Јешу 24:2, 14, 15). Һәр неҹә олса да, Әврам ијрәнҹ олан јалан ибадәтдә иштирак етмирди. Һәмин вахт Әврамын әҹдады Сам һәлә сағ иди вә сөзсүз ки, һәгиги Аллаһ һаггында малик олдуғу билији Әврамла бөлүшүрдү. Бунун нәтиҹәсиндә, Әврам Наннаја дејил, Јеговаја иман ҝәтирди (Галатијалылара 3:6).

Иманын сынағы

5. Һәлә Ур дијарында икән, Аллаһ Әврама нә тапшырды вә нәји вә’д етди?

⁵ Әврамын иманы сынанмалы иди. Аллаһ она ҝөрүнүб деди: “Өз торпағындан, гоһумларынын арасындан, ата евиндән чых, сәнә ҝөстәрәҹәјим торпаға ҝет. Сәндән бөјүк бир милләт төрәдәҹәјәм, сәнә хејир-дуа верәҹәјәм, адыны уҹалдаҹағам вә сән бәрәкәт гајнағы олаҹагсан. Сәнә хејир-дуа верәнләрә хејир-дуа верәҹәјәм, сәнә лә’нәт едәнләри лә’нәтләјәҹәјәм. Јер үзүнүн бүтүн тајфалары сәнин васитәнлә хејир-дуа алаҹаглар” (Јарадылыш 12:1—3, МКШ; Һәвариләрин ишләри 7:2, 3).

6. Уру тәрк етмәк үчүн Әврама нәјә ҝөрә һәгигәтән дә мөһкәм иман лазым иди?

⁶ Әврам гоҹалмышды вә өвладсыз иди. Бәс ондан “бөјүк бир милләт” неҹә төрәнә биләрди? Вә онун ҝедәҹәји торпаг һарада јерләширди? Аллаһ һәмин вахт она бу барәдә һеч нә демәди. Буна ҝөрә дә, зәнҝин вә абад Урдан чыхмаг үчүн Әврам, доғрудан да мөһкәм имана малик олмалы иди. “Аилә, мәһәббәт вә Мүгәддәс Китаб” адлы бир китабда, гәдим дөврүн јашајыш тәрзи һагда дејилир: “Аиләнин ҹидди ҝүнаһ ишләдән үзвүнә верилән ән дәһшәтли ҹәза, говулмаг, ону аиләнин ”үзвлүјүндән” мәһрум етмәк иди. [...] Елә буна ҝөрә дә, Аллаһын бујуруғуна риајәт едәрәк, Әврам јалныз мәмләкәтиндән дејил, һәмчинин гоһумларындан да узаглашды. Бу исә, Аллаһа там итаәт вә е’тибарын валеһедиҹи тәзаһүрү иди” (“Фамилј, Лове анд тһе Библе”).

7. Мүасир мәсиһчиләр, Әврамын гаршылашдығы сынаглара бәнзәр сынаглара неҹә мә’руз гала биләрләр?

⁷ Бу ҹүр сынагларла мүасир мәсиһчиләр дә тоггуша биләрләр. Әврамын ҝүнләриндә олдуғу кими, бизим зәманәдә дә теократик ишләри икинҹи јерә гојуб, һәр шејдән әввәл мадди мәнафеләр барәдә дүшүнмәк сынағына мәғлуб олмаг асандыр (1 Јәһја 2:16). Аиләмизин иманымыза шәрик олмајан үзвләри, о ҹүмләдән јығынҹагда үнсијјәтдән мәһрум олан гоһумларымыз тәрәфиндән мүгавимәт һисс едә биләрик. Онлар бизи налајиг сөһбәтләрә ҹәлб етмәјә чалыша биләрләр (Матта 10:34—36; 1 Коринфлиләрә 5:11—13; 15:33). Әврам бизә ҝөзәл нүмунә верди. О, Јегова илә достлуғу һәр шејдән, һәтта гоһумлуг мүнасибәтләриндән дә үстүн тутурду. О, Аллаһын вә’динин неҹә, нә заман вә һарада јеринә јетәҹәјини дәгиг билмирди. Буна бахмајараг өз һәјатыны һәмин вә’дләр әсасында гурмаға һазыр иди. Бу бизи, Падшаһлығын мәнафејини һәјатымыздакы галан бүтүн ишләрдән үстүн гојмаға неҹә дә руһландырыр! (Матта 6:33).

8. Әврамын иманы онун јахын гоһумларына неҹә тә’сир етди вә бундан мәсиһчиләр нә өјрәнә биләрләр?

⁸ Бәс Әврамын јахын гоһумлары барәдә нә демәк олар? Еһтимал ки, Әврамын иманы вә әминлији онларын үрәјинә тә’сир етмишдир, чүнки һәм онун арвады Сарәј, һәм дә јетим галмыш гардашы оғлу Лут, Аллаһын ҝөстәришинә итаәт едиб, Уру тәрк етдиләр. Әврамын гардашы Нахор вә онун нәслиндән бә’зиләри сонрадан Ур дијарындан чыхыб, Харанда мәскән салдылар вә орада Јеговаја ибадәт етдиләр (Тәквин 24:1—4, 10, 31; 27:43; 29:4, 5). Һәтта Әврамын атасы Терәх белә, оғлу илә ҝетмәјә разы олду! Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китабда, Кән’ана көчмәк гәрары аиләнин башчысы Терәхин адына јазылыр (Тәквин 11:31). Һәгигәт һаггында гоһумларымыза нәзакәтлә шаһидлик едәриксә, бәлкә биз дә онларын гәлбинә тә’сир етмәјә мүвәффәг оларыг?

9. Јола дүшмәк үчүн Әврам һансы һазырлыг ишләрини ҝөрмәли иди вә бу нәјә ҝөрә зијанла бағлы ола биләрди?

⁹ Јола дүшмәздән габаг Әврам чох иш ҝөрмәли иди. О, торпағыны вә әшјаларыны сатмалы, чадырлар, дәвәләр, азугә вә лазым ҝәлән ләвазиматы алмалы иди. Һазырлыг ишләрини тәләсик етдијиндән, Әврам еһтимал ки, пул сарыдан зијана дүшдү. Буна бахмајараг, Јеговаја табе олдуғуна ҝөрә севинирди. Будур, бүтүн әзијјәт баша чатды вә Әврамын карваны Урун гала диварлары архасында јола дүшмәјә һазыр вәзијјәтдәдир. Неҹә дә әламәтдар ҝүндүр! Карван Фәрат чајы бојунҹа шимал-шәргә тәрәф јола дүшдү. Һәфтәләрлә давам едән јолдан сонра, карван тәхминән 1 000 километрлик мәсафәни гәт едиб, шимали Әрам-Нәһәрәјимә [Месопотамијаја] — чохлу карван јолларынын кәсишдији Харан шәһәринә ҝәлди.

10, 11. а) Еһтимал олундуғу кими, Әврам нә үчүн бир мүддәт Харанда галды? б) Гоҹалмыш валидејнләринин гејдинә галан мәсиһчиләри нә руһландыра биләр?

¹⁰ Әврам, еһтимал ки, гоҹалмыш атасы Терәхә һөрмәт әламәти олараг Харанда мәскән салды (Левилиләр 19:32). Бу ҝүн бир чох мәсиһчиләр дә гоҹалмыш вә ја хәстә валидејнләринин гејдинә галырлар. Бә’зән бунун үчүн, һәјатда мүәјјән шејләри дәјишмәк дә лазым ҝәлир. Бу ҹүр тәләбат јаранан заман мәсиһчиләр әмин ола биләрләр ки, мәһәббәтлә тәгдим етдикләри гурбанлар “Аллаһа мәгбулдур” (1 Тимотејә 5:4).

¹¹ Вахт кечирди. “Терәх ики јүз беш ил өмүр сүрүб Харанда өлдү”. Әврам бу иткијә кәдәрләнди, амма јас ҝүнү баша чатан кими јолуна давам етди. “Әврам Рәббин она сөјләдији кими орадан чыхды. Лут да онунла бирҝә ҝетди. Харандан чыхдығы вахт Әврам јетмиш беш јашында иди. Әврам арвады Сарәји, гардашы оғлу Луту, Харанда әлдә етдикләри бүтүн әмлакы вә өзүнүн бүтүн нөкәрләрини ҝөтүрүб Кән’ ан торпағына тәрәф јола дүшдү” (Јарадылыш 11:32; 12:4, 5, МКШ).

12. Әврам Харанда јашајаркән нә едирди?

¹² Мараглыдыр ки, Харанда јашадығы вахт әрзиндә Әврам “әмлак” “әлдә етмишдир”. Ур дијарындан чыхаркән зәрәр чәкмәсинә бахмајараг, Әврам Хараны зәнҝин адам кими тәрк етди. Бу, шүбһәсиз ки, Аллаһын хејир-дуасы сајәсиндә мүмкүн олду (Ваиз 5:19). Јегова, бу ҝүн өз хидмәтчиләринә вар-дөвләт вә’д етмәсә дә, Падшаһлыг наминә “евини, гардашларыны, баҹыларыны” тәрк едән кәсләрин еһтијаҹларына гајғы ҝөстәрәҹәји һаггында вердији вә’динә садигдир (Марк 10:29, 30). Әврамын чохлу “нөкәрләри” дә варды. Јерусәлим вә Ҝилдани парафразларында (бир ифадә вә ја сөзүн мә’насынын тәсвири ифадәсиндән ибарәт олан тә’бир) дејилир ки, Әврам “инсанлары өз иманына дөндәрирди” (Јарадылыш 18:19, МКШ). Иманыныз сизи тәшвиг едирми ки, ону гоншуларыныз, иш вә синиф јолдашларынызла бөлүшәсиниз? Әврам Харанда мәскән салыб, Аллаһын ҝөстәришини унутмады, әвәзиндә вахтыны сәмәрәли кечирирди. Амма инди о ҝетмәли иди. “Әврам Рәббин она сөјләдији кими орадан чыхды” (Јарадылыш 12:4, МКШ).

Фәрат чајыны кечмәк

13. Әврам Фәрат чајыны нә заман кечди вә бу һансы мә’наны кәсб едирди?

¹³ Әврам јенидән јола дүшмәли иди. Хараны тәрк едәрәк, карван гәрбә доғру тәхминән 90 километр јол ҝетди. Олсун ки, Әврам, Каркемишин гәдим тиҹарәт мәркәзинин әкс тәрәфиндә јерләшән Фәрат чајынын јахынлығында дајанды. Һәмин јердә Фәрат чајындан чохлу карванлар кечирдиb. Бәс Әврамын карваны чајы нә заман кечди? Мүгәддәс Китабын ҝөстәрдији кими, бу, ерамыздан әввәл 1513-ҹү ил, нисанын 14-дә јәһудиләрин Мисирдән чыхмасындан 430 ил габаг баш вермишди. Чыхыш 12:41 ајәсиндә дејилир: “Елә олду ки, дөрд јүз отуз илин сонунда, Рәббин бүтүн ордулары Мисир дијарындан ејни ҝүндә чыхдылар”. Беләликлә, Әврамла кәсилән әһд, еһтимала ҝөрә, б. е. ә. 1943-ҹү ил, нисанын 14-дә, Әврам, Аллаһын ҝөстәришинә гулаг асыб Фәрат чајыны кечәркән гүввәјә минди.

14. а) Әврам иманын ҝөзләри илә нәји ҝөрә билди? б) Аллаһын мүасир халгы һансы мә’нада Әврамдан чох хејир-дуа алыб?

¹⁴ Әврам зәнҝин шәһәри тәрк етди. Анҹаг инди о, “мөһкәм тәмәлләрә малик шәһәри” — бәшәријјәт үзәриндә әдаләтли һакимијјәти тәсәввүр едә биләрди (Ибраниләрә 11:10). Бәли, Әврам чох аз мә’лумата малик олараг, Аллаһын бәшәријјәти өлүмдән хилас етмәклә әлагәдар олан нијјәтинин бә’зи әсас ҹәһәтләрини гаврамаға башламышды. Әврамла мүгајисәдә, бу ҝүн биз Аллаһын нијјәтинин даһа артыг анлајышы илә чохлу хејир-дуа алмышыг (Сүлејманын мәсәлләри 4:18). Әврамын ҝөзләдији “шәһәр”, даһа доғрусу, Падшаһлыг һакимијјәти реаллыға чеврилди — бу һакимијјәт 1914-ҹү илдән ҝөјләрдә мөвҹуддур. Мәҝәр бу бизи, Јеговаја олан иманымызы вә е’тибарымызы тәзаһүр етдирмәјә руһландырмалы дејилми?

Вә’д едилән торпагда мүвәггәти һәјатын башланғыҹы

15, 16. а) Нә үчүн Јеговаја гурбанҝаһ дүзәлтмәкдә Әврама ҹәсарәт лазым иди? б) Мүасир мәсиһчиләр, Әврам кими, неҹә ҹәсарәтли ола биләрләр?

¹⁵ Јарадылыш 12:5, 6 ајәләриндә дејилир: “Онлар Кән’ан торпағына ҝәлдиләр. Әврам орадан кечиб, Шекем дејилән јердәки Море палыдынын јанына чатды” (МКШ). Шекем, Јерусәлимдән 50 километр шималда иди вә “мүгәддәс торпағын ҹәннәти” адланан бәрәкәтли вадидә јерләширди. Лакин “о вахт бу торпагда Кән’анлылар јашајырдылар”. Кән’ан халгы әхлагҹа позғун олдуғундан, Әврам өз аиләсини онларын позуҹу тә’сириндән мүдафиә етмәк үчүн тәдбирләр ҝөрмәли иди (Чыхыш 34:11—16).

¹⁶ Икинҹи дәфә “Рәбб Әврама ҝөрүнүб деди: ”Бу торпағы сәнин нәслинә верәҹәјәм””. Неҹә дә һәјәҹанландырыҹы һадисәдир! Әлбәттә ки, бу вә’ддән јалныз онун нәслинин һәзз алаҹағына севинмәк үчүн, Әврама иман лазым иди. Буна бахмајараг, ҹаваб олараг “Әврам она ҝөрүнән Рәббә орада бир гурбанҝаһ дүзәлтди” (Јарадылыш 12:7, МКШ). Мүгәддәс Китаб үзрә бир алимин фәрзијјәсинә ҝөрә, “һәмин дијарда гурбанҝаһ дүзәлтмәк, иман ҝөстәрән шәхсә, фактики олараг о дијара саһиб олмаг үчүн верилән рәсми шәһадәт иди”. Бу ҹүр гурбанҝаһ дүзәлтмәк Әврамын ҹәсарәтинә шәһадәт едирди. Шүбһәсиз ки, һәмин гурбанҝаһ сонралар Ганун әһдиндә тәсвир олундуғу кими, јонулмамыш дашлардан дүзәлдилмишди (Чыхыш 20:24, 25). Бу гурбанҝаһ, кән’анлыларын гурдуглары гурбанҝаһдан чох фәргләнирди. Демәли Әврам, һәгиги Аллаһ олан Јеговаја ибадәт едән адам кими сечилмәкдән горхмурду. Бунунла да Әврам өзүнә гаршы дүшмәнҹәсинә мүнасибәт газанды, һәтта ола биләр ки, һәјатыны белә тәһлүкә алтына салды. Бәс бизим һаггымызда нә демәк олар? Бәлкә бизләрдән бә’зиләри — хүсусән дә ҝәнҹләр — Јеговаја хидмәт етдикләрини гоншуларына, јахуд синиф јолдашларына демәјә горхурлар? Гој Әврамын ҝөстәрдији ҹәсарәт нүмунәси, Јегованын хидмәтчиләри олмагдан фәхр һисси дујмагда һамымызы руһландырсын!

17. Әврам, Аллаһын адынын тәблиғчиси олдуғуну неҹә ҝөстәрди вә бу, мүасир мәсиһчиләрә нәји хатырладыр?

¹⁷ Әврам ҝетдији һәр јердә, Јеговаја ибадәтә һәмишә үстүнлүк верирди! “Орадан Бејт-елин шәргиндә олан даға һәрәкәт етди, гәрбиндә Бејт-ел вә шәргиндә Ај [шәһәри] олараг чадырыны гурду; вә орада Рәббә бир гурбанҝаһ гурду вә Рәббин исмини чағырды” (Тәквин 12:8). “Исмини чағырды” ифадәси гәдим ибрани дилиндә һәмчинин “исмини е’лан етди (тәблиғ етди)” мә’насыны да верир. Шүбһә јохдур ки, Әврам әтрафындакы кән’анлылара Јегованын адыны ҹәсарәтлә е’лан едирди (Тәквин 14:22—24). Бу бизә, Јегованын “адыны үмумхалг гаршысында е’лан етмәк” үчүн вар гүввәмизлә чалышмаг мәс’улијјәтимизи хатырладыр (Ибраниләрә 13:15, ЈД; Ромалылара 10:10).

18. Әврамын Кән’анлыларла мүнасибәти неҹә иди?

¹⁸ Әврам, дајандығы јерләрдә чох галмырды. Бундан сонра “Әврам тәдриҹән ҹәнуба доғру һәрәкәт едирди”. О, Јәһуди дағларынын ҹәнуб тәрәфиндә јерләшән вә гураглыг олан Неҝевә доғру ҝетди (Јарадылыш 12:9, МКШ). Әврам һәмишә бир јердән диҝәр јерә көчүр вә һәр јердә дә Јегованын хидмәтчиси олдуғуну ачыг ҝөстәрирди. Бунунла да, Әврам вә онун аиләси ашкар сурәтдә “е’тираф етдиләр ки, онлар јер үзүндә јад вә гәрибдирләр” (Ибраниләрә 11:13). Онлар, әтрафларында олан бүтпәрәстләрлә чох јахын мүнасибәтдә олмамаға чалышырдылар. Бу ҝүн мәсиһчиләр дә буна бәнзәр тәрздә “дүнјадан” олмамаға чалышмалыдырлар (Јәһја 17:16). Гоншуларымыза, иш јолдашларымыза мүнасибәтимиздә мүлајим вә нәзакәтли олмағымыза бахмајараг, диггәт јетиририк ки, Аллаһдан узаглашмыш дүнјанын руһуну әкс етдирән әмәлләрә ҹәлб олунмајаг (Ефеслиләрә 2:2, 3).

19. а) Нәјә ҝөрә көчәри һәјат тәрзи Әврам вә Сарәј үчүн чәтин иди? б) Әврам һансы сынагларла гаршылашаҹагды?

¹⁹ Унутмајаг ки, көчәри һәјатын чәтинликләринә ујғунлашмаг нә Әврама асан иди, нә дә Сарәјә. Онлар, Урун базарларындан әрзаг алмаг әвәзинә, сүрүләриндән һасил етдикләри мәһсул илә гидаланырдылар. Һәр шәраити олан евдә јашамаг әвәзинә, чадырларда јашајырдылар (Ибраниләрә 11:9). Әврам чох ишләјирди, ахы онун бөјүк сүрүләри вә чохсајлы нөкәрләри варды. Сарәј, сөзсүз ки, адәтән өз халгы арасында гадынларын ҝөрдүјү ишләрлә мәшғул олурду: хәмир јоғурур, чөрәк биширир, јун әјирир, палтар тикирди (Тәквин 18:6, 7; 2 Краллар 23:7; Сүлејманын мәсәлләри 31:19; Һезекиел 13:18). Лакин гаршыда јени сынаглар ҝөзләнилирди. Тезликлә Әврам вә онун ев халгы, һәјатларыны тәһлүкә алтына алаҹаг сынагларла гаршылашмалы идиләр! Әврамын иманы, бу сынагларын өһдәсиндән ҝәләҹәк гәдәр ҝүҹлү олаҹагмы?

[Һашијәләр]

Диггәт јетирдинизми?

• Нәјә ҝөрә Әврам “бүтүн иман едәнләрин атасы” адланыр?

• Ҝилданлыларын Ур шәһәриндән чыхмаг үчүн нәјә ҝөрә Әврама иман лазым иди?

• Јеговаја ибадәт етмәјә үстүнлүк вердијини Әврам неҹә ҝөстәрди?

[9-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Чадырларда јашамагла, Әврам вә онун ев халгы ашкар сурәтдә “е’тираф етдиләр ки, онлар јер үзүндә јад вә гәрибдирләр”.