‘Ајыг олун’

«Ҹаһил һәр сөзә инанар, узагҝөрән һәр аддымына нәзәр салар» (СҮЛЕЈМАНЫН МӘСӘЛЛӘРИ 14:15).

1, 2. а) Содомда Лутун башына ҝәлән һадисәдән биз нә өјрәнирик? б) «Ајыг олмаг» ифадәси нә демәкдир?

ИБРАҺИМ торпағы биринҹи сечмәк имканыны Лута верәндә, «Рәббин бағы кими» олуб, јахшы суварылан әрази Лутун диггәтини ҹәлб етди. Бура, аиләси илә мәскунлашмаг үчүн јарарлы јер кими ҝөрүндүјүндән, ‘Лут өзүнә Иордан чајынын кәнарындакы дүзәнлији сечиб, Содома гәдәр өз чадырларыны гурду’. Лакин заһири ҝөрүнүш алдадыҹы иди, чүнки јахынлыгда јашајан «Содомун әһалиси чох позғун иди вә Рәббә гаршы чохлу ҝүнаһ едирди» (Јарадылыш 13:7-13). Тезликлә Лут вә онун аиләси чох пис тә’сирләрә мә’руз галдылар. Вәзијјәт о јерә ҝәлиб чатды ки, Лут гызлары илә бирликдә мағарада јашамалы олду (Јарадылыш 19:17, 23-26, 30). Она јахшы ҝөрүнән шеј, әслиндә ҝөзләдијинин тамамилә әкси олду.

² Лутун башына ҝәлән һадисәдән Аллаһын мүасир хидмәтчиләри ибрәт дәрси ала биләрләр. Гәрар гәбул едәркән үзләшә биләҹәјимиз тәһлүкәләрә гаршы ҝөзүачыг олмалы вә илк тәәссүратын алдадыҹы тә’сиринә дүшмәмәк үчүн өзүмүзү горумалыјыг. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китабын бизи ‘ајыг олмаға’ тәшвиг етмәси тәәҹҹүблү дејил (1 Петер 1:13). «Ајыг олмаг» кими тәрҹүмә едилән јунан сөзү, баш верәнләри дүзҝүн ҝөтүр-гој етмәји вә гијмәтләндирмәји баҹаран, сакит вә сабит дүшүнҹә тәрзи мә’насыны верир. Онун сајәсиндә биз дүзҝүн гәрар чыхара билирик. Ҝәлин ајыг олмағы тәләб едән бә’зи һаллары нәзәрдән кечирәк.

Ишҝүзар тәклифләри өлчүб-бичин

3. Бизә ишҝүзар тәклиф ирәли сүрүлдүкдә, нә үчүн еһтијатлы олмаг лазымдыр?

³ Тәсәввүр ет ки, һөрмәт етдијин инсан, ола билсин, һәмиманлын ишҝүзар тәклиф ирәли сүрүр. О, ҝөзләнилән уғурлардан шөвглә данышыр вә фүрсәти гачырмамаг үчүн, сәни тез һәрәкәт етмәјә тәшвиг едир. Сән, бунун сајәсиндә ҝүзараныны даһа да јахшылашдырмаг вә һәтта руһани ишләрә даһа чох вахт ајырмаг имканынын олаҹағыны фикирләшә биләрсән. Бунунла белә, Сүлејманын мәсәлләри 14:15 ајәси хәбәрдарлыг едир: «Ҹаһил һәр сөзә инанар, узагҝөрән һәр аддымына нәзәр салар». Белә вәзијјәтдә ојанмыш һәвәс чох вахт идрак «ҝөзүнү» гапајыр, рискләрә, тәһлүкәләрә вә гејри-мүәјјәнликләрә лазымынҹа диггәт верилмир (Јагуб 4:13, 14). Белә вәзијјәтдә ајыглығы горумаг неҹә дә ваҹибдир!

4. Ишҝүзар тәклифи өлчүб-бичәндә аддымларымыза неҹә нәзәр сала биләрик?

⁴ Мүдрик инсан гәрар гәбул етмәздән әввәл, ишҝүзар тәклифи һәртәрәфли, диггәтлә нәзәрдән кечирир (Сүлејманын мәсәлләри 21:5). Белә арашдырмалар чох вахт ҝизли тәһлүкәләри үзә чыхарыр. Тәсәввүр ет ки, бир нәфәр өз ишҝүзар планыны һәјата кечирмәк үчүн борҹ пул ахтарыр вә әҝәр она борҹ верәрсәнсә, бундан сәнин дә бөјүк фајда әлдә едәҹәјинә сөз верир. Тәклиф ҹәлбедиҹи сәсләнә биләр, лакин бу иш һансы рискләрлә бағлыдыр? Борҹ истәјән ишинин ҝедишатындан асылы олмајараг пулу гајтармаға разыдырмы, јохса пулу гајтармаг ишин уғурла баш тутмасындан асылыдыр? Башга сөзлә десәк, иш уғурсузлугла нәтиҹәләнәрсә, пулуну итирмәјә разысанмы? Сән һәм дә бу суаллары верә биләрсән: «О, нә үчүн пулу банкдан ҝөтүрмүр? Банклар бу иши һәддиндән артыг рискли һесаб едирми?» Тәклифи өлчүб-бичмәк үчүн мүәјјән вахт тәләб олунур. Бу, сәнә тәһлүкәләри нәзәрдән гачырмамаға көмәк едәҹәк (Сүлејманын мәсәлләри 13:16; 22:3).

5. а) Јеремја тарланы сатын аланда һансы мүдрик аддымы атды? б) Бүтүн ишҝүзар сазишләрин рәсми јазылы шәкилдә сәнәдләшидирилмәси нә үчүн фајдалыдыр?

⁵ Јеремја пејғәмбәр Јеһованын хидмәтчиси олан әмиси оғлундан тарланы сатын аланда, шаһидләрин гаршысында јазылы шәкилдә сөвдәләшмә тәртиб етди (Јеремја 32:9-12). Јеһованын хидмәтчиси гоһумларла вә ја һәмиманлыларла бағладығы бүтүн ишҝүзар сөвдәләшмәләри сәнәдләшдирәрсә, мүдрик аддым атмыш оларa. Ајдын вә јахшы һазырланмыш јазылы сазиш анлашылмазлығын гаршысыны алмаға вә бирлији горумаға көмәк едир. Диҝәр тәрәфдән исә јазылы сазишин олмамасы, Јеһованын хидмәтчиләри арасында ишлә әлагәдар мүәјјән проблемләрин јаранмасына сәбәб олур. Тәәссүф ки, белә проблемләр үрәкағрысы, әдавәт вә һәтта руһанилијин итирилмәси илә нәтиҹәләнә биләр.

6. Нә үчүн өзүмүзү тамаһкарлыгдан ҝөзләмәлијик?

⁶ Биз өзүмүзү тамаһкарлыгдан да горумалыјыг (Лука 12:15). Әҝәр инсана бөјүк мадди мәнфәәт вә’д едилирсә, о, е’тибарлы олмајан әмәлијјатын тәһлүкәләрини ҝөрмәјә биләр. Һәтта Јеһоваја хидмәтдә дәјәрли үстүнлүкләри оланлар белә бу тәләјә дүшмүшләр. Аллаһын Кәламы бизә хәбәрдарлыг едир: «Һәјатыныз пулпәрәстликдән азад олсун, өзүнүздә олан шејләрлә кифајәтләнин» (Ибраниләрә 13:5). Ишҝүзар тәклифләр үзәриндә дүшүнәркән, мәсиһчи өзүнә бу суалы верә биләр: «Доғруданмы бу ишә баш гошмаға дәјәр?» Јеһоваја ибадәт етмәјә јөнәлдилмиш садә һәјат тәрзи бизи ‘һәр ҹүр писликдән’ мүһафизә едәҹәкдир (1 Тимотејә 6:6-10).

Субај мәсиһчиләрин үзләшдикләри чәтинликләр

7. а) Субај мәсиһчиләр һансы чәтинликләрлә үзләширләр? б) Һәјат јолдашы сечимимиз Јеһоваја сәдагәтлә неҹә бағлыдыр?

⁷ Јеһованын бир чох хидмәтчиләри аилә гурмаг арзусундадырлар, лакин онлар өзләринә мүнасиб һәјат јолдашы һәлә тапа билмирләр. Бә’зи өлкәләрдә ҝәнҹләр аилә гурмаг мәсәләсиндә иҹтимаијјәтин ҝүҹлү тәзјигинә мә’руз галырлар. Ејни заманда, һәмиманлылар арасында өзүнә һәјат јолдашы тапмаг чәтин ола биләр (Сүлејманын мәсәлләри 13:12). Амма мәсиһчиләр баша дүшүрләр ки, Мүгәддәс Китабын «јалныз Рәббә бағлы» адамла аилә гурмаг әмринә ҹидди јанашмаг Јеһоваја олан сәдагәтимизи ҝөстәрир (1 Коринфлиләрә 7:39). Мә’руз галдыглары тәзјигләрә вә ширникдириҹи тә’сирләрә гаршы дура билмәк үчүн субај мәсиһчиләр ајыг олмалыдырлар.

8. Шулам гызы һансы тәзјигә мә’руз галды вә мәсиһчи гадынлар бу ҝүн охшар чәтинликлә неҹә гаршылаша биләрләр?

⁸ Сүлејманын «Нәғмәләр нәғмәси» китабында садә кәндли Шулам гызы падшаһын диггәтини ҹәлб едир. Бахмајараг ки, гыз артыг ҝәнҹ бир оғланы севирди, падшаһ вар-дөвләтини, шан-шөһрәтини, ҝөзәллијини әзәмәтлә нүмајиш етдириб, онун мәһәббәтини газанмаг истәјирди (Нәғмәләр нәғмәси 1:9-11; 3:7-10; 6:8-10, 13). Әҝәр сән дә мәсиһчи гадынсанса, киминсә сәнә гаршы арзуолунмаз диггәтини дуја биләрсән. Иш јериндә, ола билсин ки, јүксәк вәзифәли бир шәхс сәнә хош сөзләр сөјләјә, сәнин үчүн јахшы ишләр ҝөрә вә сәнин јанында олмаг үчүн имканлар ахтара биләр. Белә «хош» мүнасибәтләрлә еһтијатлы ол. Ола биләр ки, бу адамын сәнә гаршы һеч дә романтик вә ја әхлагсыз фикри јохдур, лакин әксәр һалларда бу белә олур. Шулам гызы кими сән дә «дивар» ол (Нәғмәләр нәғмәси 8:4, 10, КМ). Арзуолунмаз романтик тәклифләри гәтијјәтлә рәдд ет. Ишә дүзәлән кими дәрһал Јеһованын Шаһиди олдуғуну иш јолдашларына билдир вә һәр имкандан истифадә едәрәк онлара шаһидлик ет. Бу сәнин үчүн мүдафиә олаҹаг.

9. Интернет васитәсилә намә’лум шәхсләрлә үнсијјәт јаратмаг һансы тәһлүкәләрлә бағлыдыр? (31-ҹи сәһифәдәки чәрчивәјә дә бахын.)

⁹ Субајлара һәјат јолдашы тапмагда көмәк етмәк үчүн јарадылан интернет сәһифәләри ҝетдикҹә мәшһурлашыр. Бә’зиләри буна, әкс тәгдирдә таныш ола билмәјәҹәкләри шәхсләри танымаг үсулу кими бахырлар. Лакин таныш олмајан шәхслә кор-коранә мүнасибәтләр јаратмаг өзүндә реал тәһлүкә ҝизләдир. Интернетдә һәгигәти јаландан ајырмаг чох чәтиндир (Мәзмур 26:4). Јеһованын хидмәтчиси олдуғуну иддиа едән һәр кәс әслиндә Јеһованын Шаһиди дејил. Бундан башга, интернетдә үнсијјәтә ҝирдикдә инсанын дүшүнҹә тәрзини тәһриф едә билән ҝүҹлү бағлылыг тез бир заманда јарана биләр (Сүлејманын мәсәлләри 28:26). Истәр интернет, истәрсә дә башга васитәләрлә чох аз таныш олан адамла сых мүнасибәтләр инкишаф етдирмәк мүдриклик дејил (1 Коринфлиләрә 15:33).

10. Һәмиманлылар субај мәсиһчиләри неҹә руһландыра биләрләр?

¹⁰ Јеһова Өз хидмәтчиләринә гаршы «чох шәфгәтли»дир (Јагуб 5:11). О, өзүнә мүнасиб һәјат јолдашы тапа билмәјән мәсиһчиләрин үзләшдикләри чәтинликләрин онлары арабир руһдан салдығыны билир. Јеһова белә мәсиһчиләрин сәдагәтини јүксәк гијмәтләндирир. Бәс башгалары онлары неҹә руһландыра биләрләр? Биз һәмишә бу баҹы-гардашлары ҝөстәрдикләри итаәткарлыг вә фәдакарлыг руһуна ҝөрә тә’рифләмәлијик (Һакимләр 11:39, 40, ЈД). Һәмчинин онлары, фајдалы үнсијјәт етмәк үчүн, достлуг ҝөрүшләринә дә’вәт едә биләрик. Сән буну ахырынҹы дәфә нә вахт етмисән? Бундан әлавә, өз руһани мүвазинәтләрини вә хидмәтдә севинҹләрини горујуб сахламагларына көмәк олмаг үчүн Јеһоваја дуа едә биләрик. Ҝәлин Јеһова кими биз дә сәмими мараг тәзаһүр етдирмәклә бу сәдагәтли һәмиманлыларымызы гијмәтләндирәк (Мәзмур 37:28).

Хәстәләнәркән

11. Хәстәликләрлә үзләшәндә һансы ҹидди чәтинликләр јараныр?

¹¹ Өзүмүз вә ја севдијимиз бир адамын хәстәләнмәси неҹә дә кәдәрлидир! (Јешаја 38:1-3). Еффектли мүалиҹә үсулу ахтараркән Мүгәддәс Китаб принсипләрини рәһбәр тутмаг сон дәрәҹә ваҹибдир. Мәсәлән, мәсиһчиләр Мүгәддәс Китабын гандан чәкинмәк әмринә чох ҹидди јанашырлар вә спиритизмлә әлагәси олан диагностик вә ја терапевтик проседуралардан гачынырлар (Һәвариләрин ишләри 15:28, 29; Галатијалылара 5:19-21). Лакин тибби савады олмајанлар үчүн мүалиҹә үсулларыны арашдырмаг чох чәтин ола биләр. Ајыглығы горумаға бизә нә көмәк едә биләр?

12. Мәсиһчи мүалиҹә үсулларыны нәзәрдән кечирәркән таразлығы неҹә горуја биләр?

¹² «Узагҝөрән» адам Мүгәддәс Китаб вә она әсасланан әдәбијјатлары тәдгиг етмәклә «һәр аддымына нәзәр салар» (Сүлејманын мәсәлләри 14:15). Һәкимләрин вә хәстәханаларын аз олдуғу јерләрдә јеҝанә мүалиҹә үсулу мүалиҹәви отлардан истифадә едән халг тәбабәти ола биләр. Әҝәр биз белә мүалиҹәдән истифадә едиб-етмәмәји дүшүнүрүксә, «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин 1987-ҹи ил 15 апрел сајынын 26-29-ҹу (инҝ.) вә 1994-ҹү ил 15 декабр сајынын 19-22-ҹи сәһифәләриндән (рус.) фајдалы мә’лумат тапа биләрик. Орада ҝизли тәһлүкәләр һаггында хәбәрдарлыглар јазылыб. Мәсәлән, бизә бу суалларын ҹавабыны тапмаг лазым ҝәлә биләр: ара һәкими спиритизмдән истифадә едирми? Мүалиҹә, гәзәбләнмиш аллаһлара (вә ја улу бабаларын руһларына), јахуд ҹаду едән дүшмәнләрә ҝөрә хәстәлик вә өлүмүн баш вермәси инанҹына әсасланмышдырмы? Дәрманларын һазырланмасында вә ја истифадәсиндә гурбанлар, овсунлар вә ја спиритизмлә бағлы башга ајинләр кечирилирми? (Ганунун тәкрары 18:10-12). Белә арашдырма Аллаһын «һәр шеји тәдгиг един; јахшылыға бағлы олун» мәсләһәтинә риајәт етмәјә вә таразлығы горумаға көмәк едәҹәкb (1 Салониклиләрә 5:21).

13, 14. а) Биз физики сағламлығымызын гејдинә галаркән узагҝөрәнлији неҹә тәзаһүр етдирә биләрик? б) Башгалары илә сағламлыг вә мүалиҹә илә бағлы мәсәләләри мүзакирә едәркән нә үчүн узагҝөрән олмалыјыг?

¹³ Узагҝөрәнлик, физики сәһһәтимизин гејдинә галмаг да дахил олмагла, һәјатын һәр саһәсиндә лазымлыдыр. Сағламлығы горумаг, гијмәтли һәјат ән’амына миннәтдар олдуғумузу ҝөстәрир. Сағламлыгла бағлы проблемләрлә үзләшәндә онлара ҹидди јанашмалыјыг. Лакин Аллаһын ‘халгларын шәфасы үчүн’ олан вахты ҝәлмәјинҹә там сағлам олмаг мүмкүн дејил (Вәһј 22:1, 2). Еһтијатлы олмалыјыг ки, физики сағламлығымызын гајғылары даһа ваҹиб олан руһани еһтијаҹларымызы арха плана кечирмәсин (Матта 5:3; Филипилиләрә 1:10).

¹⁴ Башгалары илә тибби мәсәләләри мүзакирә едәркән дә таразлы вә узагҝөрән олмаг лазымдыр. Руһланмаг үчүн мәсиһчи ҝөрүшләриндә вә конгресләрдә топлашанда бу мәсәләләр сөһбәтләримизин әсас мөвзусу олмамалыдыр. Бундан башга, мүалиҹәјә даир гәбул етдијимиз гәрарлар чох вахт Мүгәддәс Китаб принсипләри, инсанын виҹданы вә Јеһова илә олан мүнасибәтләр илә бағлыдыр. Буна ҝөрә дә, әҝәр һәмиманлымыза өз виҹданынын сәсинә гулаг асмамаға тәзјиг ҝөстәрир вә ја өз фикирләримизи онун бејнинә јеридириксә, бу һеч дә мәһәббәт әламәти дејил. Јығынҹагдакы јеткин мәсиһчи көмәк мәгсәдилә мәсләһәт верә биләр, амма јадда сахламалыјыг ки, һәр мәсиһчи гәрар гәбул едәркән ‘өз мәс’улијјәтинин јүкүнү дашымалыдыр’ вә «һәр биримиз өзү үчүн Аллаһа һесабат верәҹәкдир» (Галатијалылара 6:5; Ромалылара 14:12, 22, 23).

Чәтин шәраитдә оларкән

15. Чәтинликләр бизә неҹә тә’сир едә биләр?

¹⁵ Чәтинликләр, һәтта Јеһованын садиг хидмәтчисини белә дүшүнүлмәмиш һәрәкәтә вә ја данышыға тәһрик едә биләр (Ваиз 7:7, КМ). Шиддәтли сынаглара мә’руз галан Әјјуб таразлығыны итирди вә она дүшүнҹә тәрзини дәјишмәк лазым ҝәлди (Әјјуб 35:2, 3; 40:6-8). Бахмајараг ки, «Муса јер үзүндә јашајан бүтүн адамлардан даһа һәлим бир инсан иди», бир дәфә әсәбиләшди вә дүшүнмәмиш данышмаға башлады (Сајлар 12:3; 20:7-12; Мәзмур 106:32, 33). Давуд Шаул падшаһы өлдүрмәмәкдә чох ҝөзәл сурәтдә өзүнә һаким олмаг хүсусијјәти нүмајиш етдирмишди, лакин Набал онун адамларыны тәһгир едиб, онларын үстүнә гышгырараг сөјәндә Давуд сағлам дүшүнҹәни итирди вә гәзәбләниб өзүндән чыхды. Јалныз Авигаил ишә гарышдыгда, о, ҝүҹлә фәлакәтли бир сәһвдән гачынараг јенидән өзүнә ҝәлди (1 Шамуел 24:2-7; 25:9-13, 32, 33).

16. Дүшүнмәдән һәрәкәт етмәмәјә бизә нә көмәк едәҹәк?

¹⁶ Биз дә дүшдүјүмүз чәтин шәраит уҹбатындан сағлам дүшүнҹә тәрзини итирә биләрик. Давуд кими, биз дә башгаларынын фикрини диггәтлә өлчүб-бичсәк, дүшүнүлмәмиш һәрәкәт етмәкдән вә ҝүнаһа батмагдан өзүмүзү горуја биләрик (Сүлејманын мәсәлләри 19:2). Бундан башга, Аллаһын Кәламы бизи хәбәрдар едир: «Титрәјин вә суч етмәјин; јатагларынызда өз үрәјинизлә данышыб сусун» (Мәзмур 4:4, КМ). Һәрәкәт етмәздән вә гәрар чыхармаздан габаг сакитләшәнәдәк ҝөзләмәк мүдриклик оларды (Сүлејманын мәсәлләри 14:17, 29). Биз Јеһоваја бүтүн гәлбимизлә дуада мүраҹиәт едә биләрик ‘вә Аллаһын һәр ҹүр ағылдан үстүн олан сүлһү Мәсиһ Иса васитәсилә үрәкләримизи вә дүшүнҹәләримизи горујаҹагдыр’ (Филипилиләрә 4:6, 7). Аллаһын вердији сүлһ бизи мөһкәмләндирәҹәк вә ајыглығы горумаға көмәк едәҹәкдир.

17. Ајыг олмаг үчүн, нәјә ҝөрә Јеһоваја е’тибар етмәлијик?

¹⁷ Тәһлүкәләрдән гачынмаг вә мүдрик давранмаг үчүн вар гүввәмизлә сә’ј ҝөстәрсәк дә, һамымыз сәһвләрә јол веририк (Јагуб 3:2). Ола билсин ки, ҹидди сәһв гаршысында дурдуғумуздан бихәбәрик (Мәзмур 19:12, 13). Бундан әлавә, бир инсан кими, Јеһовадан ајры аддымларымыза истигамәт вермәјә нә баҹарығымыз, нә дә ки, һаггымыз вардыр (Јеремја 10:23). «Сәнә тә’лим верәҹәјәм, ҝедәҹәјин јолу өјрәдәҹәјәм. Нәсиһәт верәҹәјәм, ҝөзүм сәнин үстүндә олаҹаг» дејәрәк Онун бизи әмин етдији үчүн неҹә дә миннәтдарыг (Мәзмур 32:8). Бәли, биз Јеһованын көмәјилә ајыг ола биләрик.

[Һашијәләр]

Неҹә ҹаваб верәрдиниз?

• Ишҝүзар тәклиф ирәли сүрүләркән,

• Һәјат јолдашы ахтараркән,

• Хәстәләнәркән,

• Чәтин вәзијјәтә дүшәркән,

• ајыглығы неҹә горуја биләрик?

[31-ҹи сәһифәдәки чәрчивә]

Буна е’тибар едә биләрсәнми?

Субајлар үчүн олан интернет сәһифәләриндә бу хәбәрдарлыглар јазылыр:

«Әлимиздән ҝәләни етмәјимизә бахмајараг, онларын өз шәхсијјәтини дүзҝүн тәгдим етмәсинә зәманәт јохдур».

«Биз, интернет хидмәтиндә олан һәр һансы мә’луматын дәгиг, там вә ја фајдалы олмасына зәманәт вермирик».

«Бу хидмәт нөвү васитәсилә тәгдим едилән фикирләр, мәсләһәтләр, е’ланлар, тәклифләр вә башга мә’лумат онларын мүәллифләринә мәнсубдур... вә онлара һеч дә һәмишә е’тибар етмәк лазым дејил».

[29-ҹу сәһифәдәки шәкил]

«Узагҝөрән һәр аддымына нәзәр салар».

[30-ҹу сәһифәдәки шәкил]

«Һәр шеји тәдгиг един; јахшылыға бағлы олун».

[31-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]

Мәсиһчи гадынлар Шулам гызынын нүмунәсини неҹә тәглид едә биләрләр?