PERPUSTAKAAN ONLINE Joujou Paboahon
PERPUSTAKAAN ONLINE
Joujou Paboahon
Batak (Toba)
  • BIBEL
  • PUBLIKASI
  • PARPUNGUAN
  • mwbr18 Februari hlm. 2-8
  • Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari

Dang adong video na diparade di pilihan on.

Maaf, adong gangguan tikki lao mambukka video on.

  • Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari
  • Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari—2018
  • Subjudul
  • 5-11 FEBRUARI
  • “Ida ma, Sai na Dongananku do Hamu Ganup Ari”
  • DI BAGASAN PANGARAMOTION NI JESUS
  • “Ida ma, Sai na Dongananku do Hamu Ganup Ari”
  • “Ida ma, Sai na Dongananku do Hamu Ganup Ari”
  • Mangalului Arta na Adong di Bibel
  • Diboto Hamu Do?
  • Sian dia do taboto molo najolo adong halak na manaburhon simaremeeme di hauma ni na asing?
  • “Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak”
  • Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak
  • Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak
  • Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak
  • Mangalului Arta na Adong di Bibel
  • “Pingkiran ni Ise do na Diihuthon Hamu?”
  • Hamu Tungganedoli Tiru Hamu ma Kristus
  • Dungo ma Hamu!​—Ai Maotaot do Sibolis Laho Mambondut Hamu
  • ‘Laho ma Hamu, Podai ma Saluhut Bangso, Didi ma Nasida’
  • “Manat ma asa Unang Tartuktuk Dirimuna dohot na Asing”
  • Gehena
  • Pangkorhon ni Surusuruan tu Hita
  • Mangalului Arta na Adong di Bibel
  • Surat Sirang Laho Paulakkon
Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari—2018
mwbr18 Februari hlm. 2-8

Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari

5-11 FEBRUARI

ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 12-13

“Tudosan Taringot Eme dohot Simaremeeme”

w13-IN 15/7 9-10 ¶2-3

“Ida ma, Sai na Dongananku do Hamu Ganup Ari”

2 Aha na masa di ladang ni sahalak partani, manggombarhon na masa tu jolma. Jala on manggombarhon sadihari jala andigan do Jesus papunguhon eme na di ladang i, i ma halak na miniahan na laho mamarenta raphon Jesus. Boni ni eme i disuan taon 33 M. Sae ma i dipapungu dungkon halak na parpudi na mangolu na di tano on dimeteraihon jala diangkat tu surgo. (Mat. 24:31; Pgk. 7:1-4) Sian tudosan on, dapotta ma hatorangan taringot tu na masa di bagasan 2.000 taon. Dos songon sasahalak di punsu ni dolok na boi mangida angka na adong di humaliangna. Sian on, angka aha do na masa taringot Harajaon na boi taantusi? Tudosan on paboahon taringot boni na disabur, tubu, dung i dipanen. Artikel on tarlumobi mangulas na masa tingki panen.

DI BAGASAN PANGARAMOTION NI JESUS

3 Di mula ni abad paduahon Masehi, tarida ma simaremeeme na patuduhon adong ma halak Kristen na so sintong di portibi on. (Mat. 13:26) Di abad paopathon, gumodang do halak Kristen na so sintong sian halak na miniahan. Porlu taingot di tudosan on, angka pangula mangido tu tuanna asa dibutbut simaremeeme i. (Mat. 13:28) Aha do alus ni tuanna i?

w13-IN 15/7 10 ¶4

“Ida ma, Sai na Dongananku do Hamu Ganup Ari”

4 Taringot tu eme dohot simaremeeme, didok Jesus do, “Pasombu hamu ma i rap magodang paima gotilon.” Parenta on patuduhon mulai sian abad na parjolo sahat tu saonari, adong do halak Kristen na miniahan di tano on na dos songon eme. Hatorangan on lam dipatangkas tingki didok Jesus tu angka siseanna, “Sai na dongananku do hamu ganup ari, rasirasa ro ajal ni hasiangan on!” (Mat. 28:20) Alani i, sai tongtong do Jesus mangalinggomi halak Kristen na miniahan sahat tu ajal ni hasiangan on. Alai, songon naung taboto ala ummotik do nasida sian halak Kristen na so sintong, ndang tangkas taboto ise do halak Kristen na miniahan i saleleng 2.000 taon i. Alai marpulu taon andorang so gotilon, nunga tangkas diboto ise do nasida. Boasa songon i?

w13-IN 15/7 12 ¶10-12

“Ida ma, Sai na Dongananku do Hamu Ganup Ari”

10 Na parjolo, dipapungu ma simaremeeme. Jesus mandok, ‘Dohononku ma di masa ni gotilon i tu angka panabi: Jumolo ma papungu hamu simaremeeme i, dung i rahuti hamu.’ Dungkon taon 1914, dipungka surusuruan ma papunguhon halak Kristen na so sintong na dipatudos tu simaremeeme i. Jala disirang ma nasida sian “angka anak harajaon i”.​—Mat. 13:30, 38, 41.

11 Tingki dipapungu, tangkas ma tarida imbar ni dua punguan i. (Pgk. 18:1, 4) Taon 1919, madabu ma Babel na Balga. Aha do na mambahen imbar halak Kristen na sintong dohot na so sintong? I ma ulaon marbarita. Angka na manguluhon Parsiajar Bibel mangkaringkothon asa parsidohot tu ulaon mamaritahon Harajaon. Umpamana, sada buku na marjudul To Whom the Work Is Entrusted (Ise do na Dihaporseai Mangulahon Ulaon On?) na dipabinsar taon 1919, manjujui sude halak Kristen na miniahan asa marbarita sian jabu tu jabu. Di buku i didok, “Tung balga do nian ulaon on, alai ulaon ni Tuan do on, marhite huasona do on boi taulahon. Sada hasangapon do mangulahon on.” Songon dia do nasida mangihuthon tudutudu on? Songon na dipaboa di The Watch Tower taon 1922, mulai sian i lam ringgas do angka Parsiajar Bibel marbarita. Ndang sadia leleng, gabe ditanda do halak Kristen na sintong parbarita na uli sian jabu tu jabu sahat tu tingki on.

12 Paduahon, papunguhon eme. Diparentahon Jesus do tu surusuruanna, “Alai anggo eme i, papungu hamu ma tu sopongku!” (Mat. 13:30) Dungkon taon 1919, dipapungu ma halak Kristen na miniahan tu huria Kristen naung badia. Tu halak Kristen na miniahan na mangolu dope sahat tu ajal ni hasiangan on, papunguonna ma nasida tingki mandapot upa tu surgo.​—Dan. 7:18, 22, 27.

Mangalului Arta na Adong di Bibel

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 12:20

sumbu na marnehetnehet: Sada palito na dibahen gunsi na metmet sian tano liat naung diisi miak jetun. Dibahen ma sada sumbu asa boi galak api gabe palito. Hata Junani “sumbu na marnehetnehet” boi do patorangkon taringot timus ni gara naung mate apina. Disurirangkon do di Jesaya 42:3 taringot asi ni roha ni Jesus. Didok disi, ndang diintopi ibana sumbu na marnehetnehet manang roha ni halak na magopu.

w16.10 32

Diboto Hamu Do?

Sian dia do taboto molo najolo adong halak na manaburhon simaremeeme di hauma ni na asing?

DI MATEUS 13:24-26, Jesus mandok, ”Tudos do harajaon banua ginjang i tu sada halak na manaburhon boni na denggan tu haumana. Alai di na modom halak, ro ma musuna, manaburhon simaremeeme, tu holangholang ni eme i, laos laho sian i. Alai dung marbuhu tano jala martahi boltokon eme i, tanda ma dohot simaremeeme i.” Pigapiga panurat ndang porsea molo tudosan on tutu masa. Alai, hombar tu angka buku hukum ni halak Rom, tutu do masa na didok di tudosan on.

Sada kamus ni Bibel paboahon, di patik ni halak Rom, ulaon hajahaton do molo adong na manaburhon simaremeeme tu hauma ni na asing alani balas dendam. Ala adong patik on najolo, taboto ma na tutu do masa tudosan ni Jesus. Pakar hukum na margoar si Alastair Kerr mandok, taon 533 M, dipabinsar Kaisar Romawi Yustinianus ma Digest. On ma ringkasan patik ni halak Rom jala marisi hatorangan sian angka pakar hukum sian taon 100-250 M. Hombar tu Digest i, sahalak pakar na margoar si Ulpian paboahon taringot kasus di abad na paduahon. Adong na manaburhon simaremeeme tu hauma ni na asing, gabe ndang boi hauma i gotilon. Digest i paboahon, hak ni pangula na rugi, i ma mandapot hepeng ganti rugi sian halak na mambahen i.

On ma na masa tingki pamarentaon ni halak Rom, na patuduhon tutu do masa tudosan na dipaboa Jesus.

12-18 FEBRUARI

ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 14-15

“Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak”

w13-IN 15/7 15 ¶2

Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak

2 Tingki mangida natorop i, gabe asi ma roha ni Jesus. Dipamalum ma angka na marsahit jala godang ma diajarhon taringot Harajaon ni Debata. Ala nunga lam borngin, didok siseanna ma tu Jesus asa disuru natorop i laho tu huta na jonok asa dituhor nasida be sipanganonna. Alai didok Jesus ma tu siseanna, “Lehon hamu ma nasida mangan!” Gabe sungkunsungkun do roha ni siseanna ala holan 5 roti dohot 2 dengke do na adong di nasida.

w13-IN 15/7 15 ¶3

Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak

3 Alani asi ni rohana, dibahen Jesus ma tanda halongangan. Holan on ma tanda halongangan na adong disurat di opat buku Injil. (Mrk. 6:35-44; Luk. 9:10-17; Joh. 6:1-13) Didok Jesus ma tu angka siseanna asa disuru natorop i hundul 50 dohot 100 sapunguan. Dungkon martangiang, diponggoli ma roti i jala dibagi ma dohot dengke. Dilehon Jesus ma sipanganon i “tu angka siseanna, jala siseanna ma mangalehon tu natorop”. Na palongang roha, godang dope sipanganon i lobi nang pe sude natorop i mangan. Boi tadok Jesus mangalehon marribu halak marhite pigapiga halak, i ma marhite siseanna.

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 14:21

so padohot angka parompuan dohot dakdanak : Holan si Mateus do na paboahon adong borua dohot dakdanak tingki dibahen tanda halongangan on. Ra, adong do lobi sian 15.000 halak na mangan.

w13-IN 15/7 15 ¶1

Mangalehon Mangan Natorop Marhite Pigapiga Halak

Rimangi ma na masa on. (Jaha Mateus 14:14-21.) Masa ma on andorang so Paskah taon 32 M. Adong ma hirahira 5.000 baoa asing ni borua dohot dakdanak. Diihuthon nasida ma Jesus dohot siseanna tu sada inganan na lungun di Betsaida, tungkan utara Laut Galilea.

Mangalului Arta na Adong di Bibel

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 15:7

munafik: Sian hata Junani hy·po·kri·tesʹ na patorangkon taringot halak Junani (di pudian ni ari halak Rom) na mamangke topeng na balga asa boi pagogohon soarana. Hata on metapora na patuduhon taringot sasahalak na manabunihon ise ibana sasintongna. Marhite mandok na so tutu manang marsandiwara. Didok Jesus, halak na munafik do pamimpin agama Jahudi.​—Mat 6:5, 16.

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 15:26

dakdanak . . . tu angka biang: Binatang na ramun do biang di Patik ni si Musa, jala di Bibel jotjot do dipangke hata on tu na so denggan. (3Mus 11:27; Mat 7:6; Plp 3:2; Pgk 22:15) Di buku Markus (7:27) dohot buku Mateus, dipangke Jesus do hata na lambok i ma anak ni biang manang biang na dipiaro. Ra on patuduhon, Jesus mamangke hata holong tu binatang na dipiaro di angka jabu ni halak na so Jahudi. Ala dipatudos Jesus do halak Israel songon dakdanak jala halak na so Jahudi songon anak ni biang, on patuduhon dia do na rumingkot. Molo adong di sada jabu dakdanak dohot biang, dakdanak i do na parjolo dilehon mangan.

19-25 FEBRUARI

ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 16-17

“Pingkiran ni Ise do na Diihuthon Hamu?”

w07-IN 15/2 16 ¶17

Hamu Tungganedoli Tiru Hamu ma Kristus

17 Di tingki na asing, dipatorang Jesus do tu angka siseanna boasa ibana ingkon laho tu Jerusalem. Jala boi do ibana disi dianiaya “sintua ni malim nang sian sibotosurat pe, pola ingkon mate Ibana bunuon, jala pangoluon di ari patoluhon”. Jala disi ma si Petrus manarik Jesus tu lambungna, didok ma, “Asi ma roha ni Debata di Ho, Tuhan! Unang ma songgop i tu Ho!” Tangkas ma pingkiran ni si Petrus nunga lilu. Alani i ma, porlu ibana dipasingot. Didok Jesus ma, “Laho ma ne ho, bolis! Gasip do ho di Ahu, ai ndang diparrohahon ho angka na di Debata, angka na di jolma do.”​—Mateus 16:21-23

w15 1/5 13 ¶16-17

Dungo ma Hamu!​—Ai Maotaot do Sibolis Laho Mambondut Hamu

16 Sibolis pe, boi do mangotootoi naposo ni Debata na girgir mangulahon lomo ni rohaNa. Sada sian i, taingot ma jo tingki Jesus paboahon tu angka siseanna na laho dipamate na ma ibana. Si Petrus na mangkaholongi Jesus mandok: ”Asi ma roha ni Debata di ho Tuhan; unang ma i songgop i tu ho.” Jesus mangalusi si Petrus: ”Laho ma ne ho, Sibolis!” (Mateus 16:22, 23) Boasa Jesus manjou si Petrus ”Sibolis”? Ala sasintongna diboto Jesus do aha na laho masa. Ndang sadia leleng nai mate na ma Jesus gabe tobusan, jala patuduhon Sibolis i pangotootoi. On ma tingki na rumingkot tu sude jolma, ndang tingkina be di Jesus asa ”marasi ni roha” tu dirina sandiri. Las situtu roha ni Sibolis molo ndang jaga Jesus.

17 Nunga jonok be ajal ni portibi on. Alani i, saonari hita nunga mangolu di ari parpudi na gok hasusaan. Lomo roha ni Sibolis molo hita ”marasi roha” tu dirinta sandiri jala mangalului hasangapon di portibi on. Ibana pe lomo do rohana asa ndang taingot na mangolu di ari parpudi jala ndang jaga be hita. Unang ma paloas on masa tu hita, balik sian i ”dungo ma hamu.” (Mateus 24:42) Unang ma tarimpu dao dope ajal ni portibi on jala ndang na pintor laho ro ari i.

w06-IN 1/4 23 ¶9

‘Laho ma Hamu, Podai ma Saluhut Bangso, Didi ma Nasida’

9 Aha do lapatanna mangihuthon Jesus mangulahon lomo ni roha ni Debata? Didok Jesus tu angka siseanna, “Nasa na giot mangihuthon Ahu, disoadahon ma dirina, jala dituhuk hau partinaonan; diihuthon ma Ahu!” (Mateus 16:24, Terjemahan Dunia Baru) Dipaboa ma dison tolu na ingkon siulahononta. Na parjolo, ‘mansoadahon’ diri. Lapatanna, ndang taihuthon be giotgiot ni daging na mangkaringkothon diri, alai mangihuthon lomo ni roha ni Debata. Na paduahon, ‘manuhuk hau partinaonan’. Di tingki ni Jesus, hau partinaonan manggombarhon haurahon dohot sitaonon. Ala hita halak Kristen ingkon rade do hita marsitaonon alani barita na uli. (2Timoteus 1:8) Nang pe direhei hita, alai songon Kristus ma hita na ‘so mangetong hailaon’, las do rohanta ala tabahen sonang roha ni Debata. (Heber 12:2) Ingkon tongtong do hita mangihuthon Jesus.​—Psalmen 73:26; 119:44; 145:2.

Mangalului Arta na Adong di Bibel

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 16:18

Si Petrus do ho, jala di atas batu mamak: Hata Junani peʹtros tu baoa lapatanna “sada batu”. On dipangke pas tu si Petrus, goar Junani na dilehon Jesus tu si Simon. (Joh 1:42) Molo tu boruboru, i ma peʹtra boi diterjemahon gabe “batu”, jala boi do muse lapatanna tu tano na tungil, lombang, manang tu angka batu na pungu. Hata Junani on adong di Mateus 7:24, 25; 27:60; Lukas 6:48; 8:6; Rom 9:33; 1Korint 10:4; 1Petrus 2:8. Si Petrus sandiri ndang mangida dirina songon batu mamak na didok Jesus na gabe ojahan ni huria. Dipatorang di 1Petrus 2:4-8 Jesus do na gabe “batu parsuhi” na dipillit Debata. Tangkas ma, apostel Paulus pe mandok molo Jesus na gabe “ojahan” dohot “dolok batu partondion”. (1Kor 3:11; 10:4) Jesus mandok, ‘Ho do na margoar si Petrus, sada batu na mananda ise Kristus, “batu mamak” on ma na gabe ojahan ni huria Kristen.’

huria: Hata Junanina i ma ek·kle·siʹa. Dipasada sian dua hata Junani. Hata ek lapatanna “kaluar”, dohot hata ka·leʹo lapatanna “dijou”. Lapatanna, sada punguan na digora asa marpungu mangulahon sada ulaon. Dison Jesus paboahon taringot songon dia huria Kristen dipajongjong. I ma sian halak Kristen na miniahan na digoari “angka batu na mangolu”, nasida ma na “gabe bagas partondion”. (1Pet 2:4, 5) Jotjot do dipangke hata on di Septuaginta, na di hata Heber lapatanna “huria”. Jala jotjot do dipangke tu bangso ni Debata. (5Mus 23:4; 31:30) Di Ulaon 7:38, halak Israel na diboan kaluar sian Misir dipatudos ma i tu sada “huria”. Dos ma on songon halak Kristen ‘naung dijou . . . sian na holom’ jala ‘na dipillit . . . Sian portibi on’ asa gabe “huria ni Debata”.​—1Pet 2:9; Joh 15:19; 1Kor 1:2.

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 16:19

anak hinsu ni harajaon banua ginjang i: Di Bibel, halak na dilehon hinsu, i ma halak na dihaporseai na mandapot wewenang. (1Kron 9:26, 27; Jes 22:20-22) Hata “hinsu” dipangke manggombarhon wewenang dohot tanggung jawab. Si Petrus dipangke gabe “hinsu” laho mamungka dalan tu halak Jahudi (Ul 2:22-41), Samaria (Ul 8:14-17), dohot halak na so marsunat (Ul 10:34-38) asa boi nasida manjalo tondi ni Debata tu harajaon na di surgo.

26 FEBRUARI–4 MARET

ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 18-19

“Manat ma asa Unang Tartuktuk Dirimuna dohot na Asing”

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 18:6, 7

losung batu: Manang “sada batu na balga”. Lit., “batu gilingan na ditarik halode”. Batu losung on bidangna hirahira 1,2-1,5 meter, alani boratna ingkon halode do dipangke manarik batu on.

partuktuhan: Hata aslina di bahasa Junani i ma skanʹda·lon, na lapatanna “partuktuhan”, na disarupahon tu jorat. Pigapiga mandok on dibahen sian sada hau jorat na dibahen umpan. Manang on boi lapatanna ambatambat na boi mambahen sahalak tartuktuk manang madabu. Jala on boi do muse dipatudos tu ulaon ni sasahalak na mambahen ibana mangulahon na so denggan, gabe mardosa. Di Mateus 18:8, 9, hata skan·da·liʹzo diterjemahon gabe ‘partuktuhan’ jala boi muse lapatanna ‘tarjorat; mangulahon dosa’.

Media sian nwtsty-E

Losung batu

Losung batu somalna dipangke laho manggiling eme dohot pakaluarhon miak ni jetun. Pigapiga adong do batu gilingan na dipangke mamangke gogo ni tangan, alai adong do na balga na ingkon mamangke gogo ni binatang. Ra, batu gilingan na balga do dipangke si Simson tingki dipaksa halak Palistim ibana manggiling. (Pangh 16:21) Mamangke gogo ni binatang ndang holan di Israel sambing, alai dipangke do muse di sude luat na nirajaan ni halak Rom.

Losung Batu na Balga dohot na Gelleng

Batu gilingan na balga manggiling mamangke binatang songon halode jala jotjot dipangke laho manggiling eme dohot mambahen miak jetun. Sada batu na balga olo do bidangna 1,5 meter jala dibahen ma batu na umgelleng di ginjangna mamutar.

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 18:9

Gehena: Hata on dibuat sian hata Heber i ma geh hin·nomʹ, lapatanna “rura Hinnom”. On adong di tungkan Barat dohot Selatan ni Jerusalem kuno. (Ida ma sgd 16-A, peta “Jerusalem dohot Luat Humaliangna”.) Di tingki ni Jesus, rura on dipangke inganan panutungan sampah. Hata Gehena manggombarhon hamatean salelengna.

nwtstg-E Daftar Istilah

Gehena

Hata Junani tu rura Hinnom tungkan ni tenggara ni Jerusalem kuno. (Jer 7:31) On hata surirang taringot inganan ni bangke na disampathon. (Jer 7:32; 19:6) Ndang adong bukti na patuduhon binatang manang jolma na disampathon tu Gehena jala disiksa na tongtong mangolu nang pe ditutung. Inganan on ndang manggombarhon sada inganan na so boi diida na marisi jolma na disiksa mamangke api salelengna. Alai, hata Gehena dipangke Jesus dohot siseanna manggombarhon “hamatean na paduahon”, i ma hamatean na salelengna, manang ndang adong be pangkirimon.

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 18:10

diida do bohi ni Damang: Manang “rap dohot Damang”. Ala rap do nasida dohot Debata, holan tondi i do na boi mangida bohi ni Debata.​—2Mus 33:20.

w10-IN 1/11 16

Pangkorhon ni Surusuruan tu Hita

Jesus paboahon molo angka surusuruan martanggung jawab mamparrohahon partondion ni naposo ni Debata. Alani i, hea do Jesus pasingothon angka siseanna asa unang gabe partuktuhan tu na asing. Didok, “Jaga ma hamu, so tung marhu ni roha hamu mida sada sian na metmet on, ai hudok ma tu hamu: Diida angka surusuruannasida na di banua ginjang i do tongtong bohi ni Damang na di banua ginjang i.” (Mateus 18:10) Jadi, ndang didok Jesus na adong surusuruan na mangalinggomi ganup na mangihuthon ibana. Alai on patuduhon, molo surusuruan rap marlas ni roha dohot Debata laho mangurupi ruas ni huria Kristen.

Mangalului Arta na Adong di Bibel

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 18:22

77 hali: Lit., “pitupulu hali pitu”. Hata Junani on diantusi gabe “70 dohot 7” (77 hali) manang “70 dihali 7” (490 hali). Hata na sarupa adong di Septuaginta di 1Musa 4:24 na diterjemahon di Hata Heber, i ma “77 hali”. Nang pe ndang tangkas diantusi, pengulangan angka pitu boi do lapatanna, “ndang habilangan” jala “ingkon tongtong”. Tingki didok si Petrus 7 hali alai Jesus mandok ingkon 77 hali, on mangajarhon angka sisean ni Jesus asa tongtong manalpuhon hasalaan. Imbar sian Talmud Babel (Yoma 86b) na mandok, “Molo mangulahon na sala sasahalak, sahali, dua hali sahat tu tolu hali boi dope disalpuhon. Alai paopat halihon, ndang boi be disalpuhon hasalaanna i.”

Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 19:7

surat sirang: Manang “surat sirang laho paulakkon”. Na dihaporluhon sahalak baoa molo laho marsirang jala disungkun do tu angka sintua. Dijujui do di Patik ingkon bagas do dipingkiri taringot on. Na tinuju ni Patik on, i ma asa unang sirang jala boi mangalinggomi angka borua. (5Mus 24:1) Alai di tingki ni Jesus, mura do dibahen angka pemimpin agama surat sirang. Sahalak Parise naung marsirang do sejarawan Yosefus. Jala dijujui ibana do asa dipaloas parsirangan alani manang aha pe.

Media sian nwtsty-E

Surat Sirang Laho Paulakkon

On surat sirang na dibahen taon 71 manang 72 M na disurat di bahasa Aram. On didapot sian tungkan utara Wadi Murabbaat, di palung kering halongonan Judea. Ra on dibahen dung taon paonomhon dungkon pemberontakan Jahudi. Isi ni surat on taringot si Josep anak ni si Naqsan, sirang paulakkon si Miriam, boru ni si Jonatan na tading di huta Masada.

    Publikasi Bahasa Batak (Toba) (2013-2025)
    Kaluar
    Masuk
    • Batak (Toba)
    • Bagihon
    • Pengaturan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aturan Lao Mamakke
    • Kebijakan Privasi
    • Pengaturan Privasi
    • JW.ORG
    • Masuk
    Bagihon