Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari
5-11 MARET
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 20-21
“Manang Ise Hamu na Naeng Sangap, i ma Gabe Pangoloi di Donganna”
Media sian nwtsty-E
Onan
Somalna, pigapiga onan di topi ni dalan do, songon na taida gombarna di Hangoluan dohot Pangkobasion ni Halak Kristen. Dibahen angka partigatiga do angka barangna di topi ni dalan, gabe ponjot ma dalan i. Somalna, halak na ro tusi laho manuhor angka na porlu di jabu ganup ari, angka hudon, angka gunsi, dohot angka sayursayuran dohot angka suansuanan na asing. Ingkon ganup ari do nasida laho tu onan, alana ndang adong dope kulkas di tingki i. Molo di onan, boi do nasida mandapot barita na terbaru sian angka partigatiga dohot angka halak na ro. Boi do angka dakdanak marmeami disi jala godang do angka halak na mangalului karejo disi. Di onan sisongon on ma Jesus pamalumhon angka na marsahit, jala si Paulus pe marbarita na uli disi do. (Ul 17:17) Alai, molo angka guru dohot halak Parise, lomo do roha ni nasida ro tu inganan i asa dipasangap angka halak.
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 20:20, 21
ina ni angka anak ni si Sebedeus: On ma omak ni apostel Jakkobus dohot si Johannes. Hombar tu buku Markus, si Jakkobus dohot si Johannes do na ro manjonohi Jesus. Nasida do na mambahen pangidoan, alai dipasahat ma i marhite omakna, i ma si Salome. Ra, anggi ni omak ni Jesus do si Salome on.—Mat 27:55, 56; Mrk 15:40, 41; Joh 19:25.
na sada di siamunmu, na sada nari di hambirangmu: Siamun dohot hambirang manggombarhon jabatan dohot hasangapon. Alai, hasangapon na sumurung somalna di siamun do.—Ps 110:1; Ul 7:55, 56; Rom 8:34.
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 20:26, 28
parhobas: Manang “pangoloi”. Di Bibel, dipangke do hata Junani di·aʹko·nos laho manggombarhon halak na serep roha laho mangurupi na asing. Dipangke do hata on laho manggombarhon Kristus (Rom 15:8), parhalado ni Kristus (1Kor 3:5-7; Kol 1:23), pangurupi (Plp 1:1; 1Tim 3:8), parhobas na di jabu (Joh 2:5, 9) dohot pejabat pamarentaon (Rom 13:4).
Mangalului Arta na Adong di Bibel
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 21:9
Sai lehon ma haluaon: Lit., “Hosianna”. Molo di hata Junani na lapatanna “sai lehon ma haluaon” manang “sai palua ma”. Sada pangidoan tu Debata do on asa dilehon haluaon manang hamonangan, manang boi do lapatanna gabe “sai lehon ma haluaon tu [Anak ni Raja Daud]”. Hea do hata on dipangke di bagasan tangiang dohot ende pujipujian. Di hata Heber, disurat do hata on di Psalmen 118:25. Tarmasuk ma on gabe bagian sian Psalmen 113-118 na jotjot diendehon tingki Paskah. Jadi tingki i, diapil nasida do hata on. Sada cara ni Debata laho mangalusi tangiang on, i ma pahehehon Anak ni Raja Daud i sian hamatean. Molo tajaha di Mateus 21:42, hata na disurat di Psalmen 118:22, 23 do na dipaboa Jesus laho manaringoti taringot Messias.
Anak ni Raja Daud: Hata na patuduhon molo Jesus pinompar ni si Daud jala na gabe sahalak Messias.
jy-IN 244 ¶4-6
Parsiajaran Taringot Haporseaon sian Hau Ara
Boasa gabe malos hau ara i dibahen Jesus? Ibana mandok, “Na tutu do na hudok on tu hamu: Aut na porsea hamu, so ganggu rohamu, ndada holan songon na tu hau ara ondeng patupaonmuna. Sandok gari tu dolok an dohononmuna: Munsat ma ho jala madabu tu laut, gari saut do! Ai jaloonmuna do saluhut nasa na pinangidomuna di tangiangmuna, anggo na porsea hamu!” (Mateus 21:21, 22) Di tingki na asing, nunga hea Jesus mandok tudosan taringot haporseaon na boi papindahon dolok.—Mateus 17:20.
Dibahen Jesus do tudosan on laho patuduhon mansai ringkot do marhaporseaon tu Debata. Didok ibana, “Saluhutna, manang dia pe dipangido hamu di tangiangmuna, sai na sahat do i tu hamu, asal porsea hamu, ingkon jaloonmuna.” (Markus 11:24) Boasa parsiajaran on ringkot tu angka na mangihuthon Jesus? Ringkot do parsiajaran on tarlumobi tu angka Apostel, ala satongkin nai nasida laho mangadopi pangunjunan. Asing ni, adong do parsiajaran na asing na boi tadapot.
Bangso Israel si pangose janji, dipatudos songon hau ara i. Alana, nunga marjanji nasida tu Debata, jala hira na diulahon nasida do janjina i. Alai, sasintongna ndang diihuthon nasida i. Gabe so marhaporseaon ma nasida. Ujungna, ndang marparbue be nasida. Gariada, ndang dijangkon nasida Anak ni Debata! On ma boasa dipatudos Jesus nasida songon hau ara na malos i.
12-18 MARET
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 22-23
“Ulahon ma Dua Parenta na Umbalga”
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 22:37
ateate: Somalna hata on dipangke laho manggombarhon pangkilalaan ni sasahalak di bagas rohana. Tingki didok hata on rap dohot hata “hosa” dohot “roha”, on boi patuduhon sangkap dohot pangkilalaan na sian rohana. Alani i, adong do partalian ni tolu hata na disurat di ayat on. Jadi, ayat on patuduhon na ingkon marsitutu do hita mangkaholongi Debata.
hosa: Manang “dirinta”.
roha: I ma pingkiran. Asa boi mananda Debata jala lam mangkaholongi Ibana, ingkon sian roha do. (Joh 17:3; Rom 12:1) Ayat on dienet sian 5 Musa 6:5, na disurat mamangke hata Heber, i ma ‘roha, ateate, dohot gogo’. Alai, di buku Mateus na disurat di hata Junani, dipangke do hata “pingkiran” laho manggantihon hata “gogo”. Boasa ndang sarupa hata na dipangke? Na parjolo, alana molo di hata Heber, ndang adong hata na pas laho mandok “pingkiran”. Alai, somalna nunga diantusi halak hata on laho manggombarhon “roha”. Jadi, hata “roha” boi do lapatanna pangkilalaan ni halak songon pingkiran, parange, dohot isi ni rohana. (5 Mus 29:3; Ps 26:2; 64:7; ida ma hatorangan na asing taringot roha sian ayat on.) I do alana, tingki adong hata “roha” di buku Heber, somalna dipangke do hata “pingkiran” di buku Septuaginta Junani. (1 Mus 8:21; 17:17; Poda 2:10; Jes 14:13) I do alana, boasa di buku Mateus na dipangke hata “roha” do, ndang “gogo”. Alana molo “gogo” boi do lapatanna gogo ni daging manang hapistaran. Jadi, sarupa do lapatan ni na di hata Heber dohot hata Junani. On mangurupi hita mangantusi boasa angka panurat Injil ndang mamangke hata na sarupa songon na dipangke di buku 5 Musa.
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 22:39
Na paduahon: Di Mateus 22:37, disurathon si Mateus do alus na didok Jesus tu halak Parise. Dipaboa Jesus do parenta na paduahon (3 Mus 19:18). Jadi, Jesus mangajarhon adong do partalian ni na dua parenta on. Jala on ma na gabe pangarimpunan manang inti ni sude Patik dohot hata ni Panurirang.—Mat 22:40.
dongan: Lit: “Halak na jonok tu hita”. Hata Junani “dongan”, ndang holan manggombarhon halak na tading di jonok ni jabunta. Alai, boi do muse lapatanna halak na jotjot jumpanganta.—Luk 10:29-37; Rom 13:8-10.
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 22:40
Patik . . . hata ni panurirang: Di ayat on, hata “Patik” lapatanna i ma buku 1 Musa sahat tu 5 Musa. “Hata ni Panurirang” lapatanna i ma buku na disurathon angka panurirang na di buku Heber. Alai, molo duansa do didok, on lapatanna sude na disurathon di buku Heber.—Mat 7:12; 22:40; Luk 16:16.
mangkangkam: Molo di hata Junanina lapatanna i ma “marsigantung tu”. Dipangke do on laho mambahen tudosan na lapatanna “ojahan”. Jadi, Jesus paboahon, holong do na gabe ojahan sian saluhut isi ni buku Heber, ndang holan isi ni Patik dohot na Sampulu Patik i.—Rom 13:9.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 22:21
Na sian Kesar tu Kesar: Alus ni Jesus na disurat dison, sarupa do isina songon na disurat di Markus 12:17 dohot Lukas 20:25. On ma hata ni Jesus taringot kesar ni halak Rom. “Tu Kesar na sian Kesar”, i ma mangalehon pajak tu pamarenta. On patuduhon na mangargai jala na unduk tu pamarenta.—Rom 13:1-7.
Na sian Debata tu Debata: Tarmasuk ma on mangulahon panombaon na sian nasa roha, mardonganhon holong jala tongtong marsihohot.—Mat 4:10; 22:37, 38; Ul 5:29; Rom 14:8.
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 23:24
Dipasisi hamu do rongit; alai ia unto dibondut hamu do: Rongit, i ma binatang na ummetmet jala na ramun. Unto, i ma binatang na umbalga na ramun di halak Israel. (3 Mus 11:4, 21-24) Dipangke Jesus do tudosan on laho manggombarhon pemimpin agama na munafik. Disaring nasida do siinumonna asa unang tarbondut rongit jala gabe ramun nasida. On manggombarhon holan Patik na ummetmet do na diharingkothon nasida. Alai, Patik na rumingkot ndang diulahon nasida, dos ma i songon na mambondut unto.
19-25 MARET
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 24
“Tongtong Patoguhon Paralealeon tu Debata Tarlumobi di Ari Parpudi”
it-1-IN 1174 ¶2
Holong
Boi do Holong Lam Ngali. Tingki dipaboa Jesus tu angka siseanna taringot aha na laho masa di ari na naeng ro, sasintongna Jesus laho paboahon boi do lam ngali holong ni angka halak tu Debata. (Mat 24:3, 12) Jala, didok apostel Paulus do on gabe sada tanda taringot na laho masa di tingki parpudi, i ma “impolan di perak” do angka halak, manang holongan di hepeng. (2Tim 3:1, 2) Tangkas ma, on do na mambahen sasahalak boi gabe mangkalupahon angka prinsip na sintong. Alani i, ringkot do molo sai tarimangi hata ni Debata jala mangulahon podaNa.—Eps 4:15, 22-24.
w99-IN 15/11 19 ¶5
Diulahon Hamu do Sude na Dipangido Debata?
5 Didok Jesus do taringot tingkinta saonari, “Songon uju di ngolu ni si Noak i, songon i do sogot haroro ni Anak ni jolma i! Ai tagan so ro aek na sumar i, marmangani nasida jala minumminum, mangoli dohot pabolihonsa, paima dapot ari habobongot ni si Noak tubagasan parau i. Laos so mamoto nasida, paima ro aek na sumar i mangaupi nasida saluhutna. Suman tusi do sogot haroro ni Anak ni jolma i!” (Mateus 24:37-39) Sasintongna, ndang sala molo mangan, minum, dohot marhasohotan. Alana, silehonlehon sian Debata do i sude. (1 Musa 2:20-24) Alai, molo taboto do sudena i gabe mambahen hita ndang mangkaringkothon na dipangido Debata, tapangido ma pangurupion sian Ibana. Tontu, diurupi Jahowa do hamu laho mangkaringkothon HarajaonNa, mangulahon na sintong, jala manggohi janjinta tu Ibana.—Mateus 6:33; Rom 12:12; 2 Korint 13:7.
jy-IN 259 ¶5
Angka Sisean Manungkun Taringot na Laho Masa di Ari na Naeng Ro
Didok Jesus do tu angka siseanna asa tongtong jaga nasida. Laho patangkashon sipaingot on, dibahen Jesus do sada tudosan, “Ingot hamu ma on: Aut na diboto na mora i tingki haroro ni panangko, ndang tagamon so dungo ibana, asa unang disursari ugasanna na di bagasna i. Dibahen i sai tagam ma hamu, ai na ro ma Anak ni jolma i di na so pangkirimon ni rohamu!”—Mateus 24:43, 44.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 24:8
pambebeon: Molo di hata Junanina, hata on digombarhon songon pangkilalaan ni sahalak ina na laho partus. Alai, hata on dipangke laho manggombarhon taringot hasusaan dohot pangkilalaan na hansit na somal taida saonari. Jadi, tudosan on patuduhon, lam parah do hasusaan na taadopi andorang so ro haporsuhon bolon, songon na disurat di Mateus 24:21.
Hatorangan sian nwtsty-E taringot Mat 24:20
musim dingin: I ma udan habahaba, banjir dohot ngali ari. Jala di tingki musim dingin, maol do angka halak laho mardalani, jala maol do mangalului sipanganon dohot inganan laho marlinggom.—Esr 10:9, 13.
di ari Sabbat: Di luat Judea, adong do batas ni pigapiga inganan di tingki ari Sabbat. On mambahen gabe maol do sasahalak mangulahon pardalanan na dao jala mamboan angka barang. Asing ni i, ditutup do angka harbangan di kota i saleleng ari Sabbat.—Ida ma Ul 1:12 dohot sgd-BT 16.
26 MARET–1 APRIL
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | MATEUS 25
“Tongtong ma Dungo”
Mangalului Arta na Adong di Bibel
w15-IN 15/3 27 ¶7
Marsitutu Mangurupi Angka na Miniahan
7 Lam leleng, lam taantusi do lapatan ni tudosan taringot birubiru dohot hambing. Taantusi ma ise do na didok gabe “Anak ni jolma”, i ma Jesus Kristus na gabe Raja. Jala, angka anggi ni Jesus, i ma angka na miniahan na laho mamarenta dohot Kristus di surgo. (Rom 8:16, 17) “Birubiru” dohot “hambing” manggombarhon angka halak sian sude bangso. Tingki naeng marujung haporsuhon bolon, dipapulik do angka birubiru sian hambing. Jesus ma na gabe panguhumi tu angka halak, hombar tu cara pambahenan ni nasida tu angka na miniahan na mangolu dope di tano on. Nunga jonok be ajal ni portibi on. Tontu, mandok mauliate do hita tu Debata Jahowa, ala diurupi hita mangantusi tudosan on, dohot tudosan na asing na disurat di Mateus 24 dohot 25!
w09-IN 15/10 16 ¶16-18
“Alealengku ma Hamuna”
16 Molo marpangkirimon do hamu asa tongtong mangolu di tano on, songon dia do caramuna patuduhon na maraleale do hamu dohot anggi ni Kristus? Taulas ma tolu carana. Na parjolo, marsitutu ma marbarita na uli. Alana, disuru Kristus do angka anggina asa marbarita na uli tu sude bangso. (Mat. 24:14) Sasintongna, maol do nasida mangulahon on, alana lam otik do nasida na mangolu di tano on. Alani i, ingkon diurupi birubiru na asing do nasida. Jadi, molo birubiru na asing parsidohot di ulaon marbarita, sasintongna ulaon na badia do i. Diargai naposo haposan dohot Kristus do naung diulahon nasida i.
17 Cara na paduahon, i ma mangurupi ulaon marbarita marhite parhepengonta. Dijujui Jesus do angka siseanna asa maraleale dohot nasida marhite “hamoraon ni portibi on”. (Luk. 16:9, Bibel siganup ari) On ndang lapatanna na boi tatuhor paralealeonta tu Jesus dohot tu Jahowa. Alai, tapangke hepengta laho mangurupi ulaon ni Debata. On patuduhon holong dohot paralealeonta marhite “pambahenan dohot hasintongan”. (1 Joh. 3:16-18) Tapangke do hepengta tingki naeng marbarita na uli, mangalehon sumbangan laho mangurupi pajongjongkon Bale Harajaon manang inganan parpunguan, dohot mangurupi ulaon marbarita di liat portibi on. Ndang soal godang manang ndang na talehon. Tontu diargai Jahowa dohot Jesus do i, ala las do rohanta mangalehon sumbangan.—2 Kor. 9:7.
18 Cara na patoluhon laho patuduhon na maraleale do hita dohot Kristus, i ma mangihuthon tudutudu ni angka sintua di huria. Alana, marhite Tondi parbadia do nasida dipillit. (Eps. 5:23) Jala didok apostel Paulus, “Tangihon hamu ma angka na manguluhon hamu jala oloi hamu ma nasida!” (Heb. 13:17) Alai sipata maol do hita mangihuthon tudutudu na dilehon nasida. Ra, ala taboto do hahurangan nasida gabe ndang olo hita manangihon poda na dilehon nasida. Dipangke Jesus do nasida nang pe adong hahurangan ni nasida. Jadi molo taihuthon tudutudu sian nasida, mangkorhon do i tu paralealeonta dohot Kristus. Alani i, unang ma sai tapingkiri hahurangan ni nasida. On patuduhon na holong do hita tu Kristus.