Maan e wun i wlɛ kɛ Zezi ti Moizi Danfuɛ’n
“[Zoova] wá síe amun niaan’m be nun kun i nuan ijɔfuɛ kɛ ɔ sieli min’n sa fá mán amun, ndɛ kwlaa ng’ɔ́ kán klé amun’n, amún fá su.”—SA NGA BE YOLI’N 3:22.
1. ?Wafa sɛ Zezi Klist kacili sran’m be ninnge yolɛ’n niɔn?
BE WULI ba yasua kun i afuɛ akpi nɲɔn yɛ. Kɛ be wuli i’n, anzi nga be o ɲanmiɛn su lɔ’n be manmannin Ɲanmiɛn. Bua sunianfuɛ wie’m be tili manmanlɛ sɔ’n. (Lik 2:8-14) Ba sɔ’n yɛle Zezi Klist. Kɛ ɔ dili afuɛ ablasan m’ɔ yoli kpɛnngbɛn’n, ɔ boli junman kun dilɛ bo. Junman sɔ’n dili afuɛ nsan nin sin cɛ, sanngɛ ɔ kacili klɔ sran’m be ninnge yolɛ’n. Laa sa’m be su like suanfuɛ kun m’ɔ suan Filipu Safu (Philip Schaff), ɔ kannin Zezi i ndɛ seli kɛ: “W’a klɛman ndɛ mma kun sa. Sanngɛ ninnge ng’ɔ yoli’n nin ndɛ ng’ɔ kannin’n maan sran’m be klɛli ninnge kpanngban. Be kɛnnin i ndɛ kpa, be yoli ajuin ninnge wie mun, be toli jue be mɛnmɛnnin i trali laa sran dandan mun nin andɛ liɛ mun.”
2. ?Ngue ndɛ yɛ akoto Zan kɛnnin i Zezi nin i junman ng’ɔ dili’n be su ɔ?
2 Akoto Zan klɛli junman nga Zezi dili’n i su ndɛ. I agualiɛ su’n ɔ seli kɛ: “Jésus yoli like wie mun ekun kpanngban kpa bɔ m bu i kɛ sɛ be waan bé klɛ́ be kunngunngun’n, be wun fluwa’m be su sɔn-man mɛn’n nun.” (Zan 21:25) Zan si kɛ ndɛ nga Zezi kannin’n nin ninnge beblebe ng’ɔ yoli be afuɛ nsan nin sin sɔ’m be nun’n, be nun kaan sa yɛ ɔ kwla klɛ ɔ. Sanngɛ ndɛ kan sɔ m’ɔ klɛli’n kwla yo e ye kpa.
3. ?Junman nga Zezi di i Ɲanmiɛn i klun sa’n i yolɛ’n nun’n, wafa sɛ yɛ e kwla wun i wlɛ kpa ɔ?
3 Be klɛli Zezi i junman’n i su fluwa nnan. Sanngɛ Biblu’n i lika uflɛ wie’m be yiyi ninnge wie mɔ Zezi yoli’n nun kpa ekun. Wafa nga be yiyi nun’n, ɔ wla e fanngan. I wie yɛle sran kpa nga be dun mmua bali asiɛ’n su lele naan Zezi wa ba’n, be ndɛ’n. Be su ndɛ sɔ’n kwla uka e naan y’a wun junman nga Zezi di i Ɲanmiɛn i klun sa’n i yolɛ’n nun’n, i wlɛ kpa. Maan e fa e ɲin e sie wie’m be su.
Ɲanmiɛn sran nga be yoli Klist i nzɔliɛ’n
4, 5. ?Wan yɛ ɔ ti Zezi i nzɔliɛ sran ɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ ti i nzɔliɛ sran ɔn?
4 Zan nin sran nsan nga be klɛli Zezi i junman’n i su ndɛ’n, be kannin kɛ Moizi nin Davidi nin Salomɔn be ti Zezi mɔ Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n mɛnnin i’n m’ɔ́ wá yó famiɛn’n, i nzɔliɛ sran. ?Wafa sɛ yɛ laa Ɲanmiɛn sufuɛ’m be ninnge nga be yoli’n, ɔ kle like nga Zezi wá yó’n niɔn? ?Yɛ ngue like yɛ e kwla suɛn i be ndɛ sɔ’m be su ɔ?
5 Sɛ e waan é bó i kpɔlɛ’n, é sé kɛ Biblu’n waan Moizi yoli Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ, ɔ nin aenguɛ nun jranfuɛ, ɔ nin defuɛ. Zezi kusu ti sɔ wie. Biblu’n waan Davidi yoli nvle sunianfuɛ nin famiɛn m’ɔ kwlali Izraɛli kpɔfuɛ mun ɔn. Zezi kusu ti nvle sunianfuɛ nin famiɛn kwlafuɛ wie. (Ezekiɛl 37:24, 25) Kɛ Salomɔn ɲin te yi Ɲanmiɛn’n, ɔ yoli famiɛn ngwlɛlɛfuɛ. Kusu i sielɛ’n i bo’n, Izraɛlifuɛ’m be dili aunjuɛ. (1 Famiɛn Mun 5: 5, 9) Zezi kusu i ngwlɛlɛ liɛ’n leman wunsu. Yɛ be flɛ i kɛ “Aunjuɛ wlengbi.” (Ezai 9:5) E wun i wlɛ weiin kɛ, Klist Zezi i junman ng’ɔ di i Ɲanmiɛn klun sa yolɛ’n nun’n, ɔ fa laa sran sɔ’m be liɛ’n. Sanngɛ i liɛ’n ti dan tra be liɛ’n. Maan e dun mmua fa Zezi e sunnzun Moizi. I sɔ’n úka e naan y’a wun junman nga Zezi di i Ɲanmiɛn klun sa yolɛ’n nun’n, i wlɛ kpa.
Zezi i nzɔliɛ sran yɛle Moizi
6. ?Wafa sɛ akoto Piɛli yiyili nun kɛ ɔ fata kɛ e fa Zezi i ndɛ’n su ɔ?
6 Kɛ afuɛ 33 nun Pantekɔtu’n sinnin’n, w’a cɛman akoto Piɛli kannin ndɛ kun mɔ Moizi kannin’n. Ndɛ sɔ’n ɔ kpɛnnin su Zezi Klist lika. Kɛ Piɛli kán ndɛ sɔ’n, nn ɔ o Ɲanmiɛn sufuɛ kpanngban mɔ be o Ɲanmiɛn i sua’n nun lɔ’n, be ɲrun lɛ. Kɛ Piɛli nin Zan be yoli bian mɔ be wuli i fɔlɛfuɛ m’ɔ srɛsrɛ like’n i juejue’n, sran kpanngban be bɛli i nianlɛ. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, “be nuan boli be wun.” Piɛli yiyili nun kɛ abonuan sa sɔ’n, ɔ fin Zoova i wawɛ’n m’ɔ fa mannin Zezi Klist’n. I sin’n, ndɛ kun m’ɔ o Biblu’n i bue nga be klɛli i Ebre aniɛn’n nun’n, ɔ boli su. Ɔ seli kɛ: “Moizi seli kɛ: ‘Anannganman wá síe amun niaan’m be nun kun i nuan ijɔfuɛ kɛ ɔ sieli min’n sa fá mán amun, ndɛ kwlaa ng’ɔ́ kán klé amun’n, amún fá su.’”—Sa Nga Be Yoli’n 3:11, 22, 23; an kanngan Mmla’n 18:15, 18, 19 nun.
7. ?Ngue ti yɛ ndɛ nga Piɛli kɛnnin i Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ nga i dan tra Moizi su’n, be nga be tili i ndɛ’n be wunnin i wlɛ ɔ?
7 Moizi i ndɛ sɔ mɔ Piɛli boli su’n, be nga be o lɛ’n be si i kpa. Kɛ mɔ be ti Zuifu’n ti’n, be ɲin yi Moizi kpa. (Mmla’n 34:10) Ɔ maan be ɲin o Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ nga i dan trá Moizi’n i balɛ’n su. Ɲanmiɛn wawɛ’n su tranman sran sɔ’n su sa ngbɛn kɛ Moizi sa. Sanngɛ i yɛ ɔ́ yó Mɛsi m’ɔ “ti Krist bɔ Nyanmiɛn fɛ i sieli’n” niɔn.—Lik 23:35; Ebre Mun 11:26.
Sa kunngba ng’ɔ juli Moizi nin Zezi be su’n
8. ?Sa kunngba benin yɛ be juli Moizi nin Zezi be su ɔ?
8 I nun mɔ Zezi o asiɛ’n su wa’n, ninnge wie mɔ be juli i su’n, be fa Moizi liɛ’n. I wie yɛle kɛ be nɲɔn’n be nɔnman nun’n, kɛ be blɛ su famiɛn wlɛfuɛ’n, ɔ́ kún bakanngan mun’n, be fiteli nun. (Ezipt Lɔ Tulɛ 1:22–2:10; Matie 2:7-14) Asa kusu’n, Ɲanmiɛn flɛli be nɲɔn kɛ ‘be jao Ezipt lɔ bla.’ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Oze seli kɛ: “Kɛ Izraɛl tɛ yo sɛsɛ kan’n, yɛ n sɔli i klolɛ-ɔ, i nun sɔ’n nun yɛ n flɛli min wa’n kɛ ɔ jao Ezipt lɔ bla-a.” (Oze 11:1) Oze i ndɛ sɔ’n kan laa blɛ nga Ɲanmiɛn i sran Moizi fali Izraɛli nvle’n Ezipti lɔ fiteli’n, i ndɛ. (Ezipt Lɔ Tulɛ 4:22, 23; 12:29-37) Sanngɛ nán laa ndɛ kunngba yɛ Oze i ndɛ’n kan ɔn. Ɔ kan sa kun m’ɔ́ wá jú’n i ndɛ wie. Kɛ famiɛn Erɔdu wuli mɔ Zozɛfu nin Mali be fali Zezi be sali be sin be nvle’n nun lɔ’n, yɛ ndɛ sɔ’n kpɛnnin su ekun ɔn.—Matie 2:15, 19-23.
9. (a) ?Abonuan sa benin yɛ Moizi nin Zezi be yoli ɔ? (b) Amun kan sa uflɛ wie mɔ be juli Zezi nin Moizi be sran nɲɔn’m be su’n, be ndɛ. (Amun nian kuku “Sa uflɛ wie mɔ be kle kɛ Zezi ti kɛ Moizi sa’n” ng’ɔ o bue 26 nun’n, i nun.)
9 Moizi nin Zezi be nɲɔn’n, be yoli abonuan sa mun. I sɔ’n kleli kɛ Zoova jin be sin. Sran klikli ng’ɔ yoli abonuan sa’n, mɔ be kɛnnin i ndɛ Biblu’n nun’n yɛle Moizi. (Ezipt Lɔ Tulɛ 4:1-9) Moizi fali nzue fa yoli abonuan sa. Yɛle kɛ, ɔ yoli maan Ezipti nzue nga be flɛ i Nili’n, ɔ nin nzue nga be sonji Ezipti mɛn nun’n be kwlaa be kacili mmoja. Asa kusu’n, ɔ kpɛli ndɛma jenvie’n nun. Kpɛkun aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ’n, ɔ yoli maan nzue fin yɔbuɛ nun fiteli. (Ezipt Lɔ Tulɛ 7:19-21; 14:21; 17:5-7) Zezi kusu fali nzue fa yoli abonuan sa wie. I abonuan sa klikli ng’ɔ yoli’n yɛle nzue m’ɔ fa kacili nzan atɔnvlɛ falɛ kun bo’n. (Zan 2:1-11) I sin’n, Zezi yoli maan Galile jenvie’n jrannin diin. Le kun ekun’n, ɔ nantili nzue’n su bɔbɔ! (Matie 8:23-27; 14:23-25) Sa uflɛ wie mɔ be juli Moizi nin Zezi m’ɔ ti Moizi Danfuɛ’n be sran nɲɔn’m be su’n, be kannin be ndɛ kuku ng’ɔ o fluwa nga i bue 26 su’n, i nun.
Maan e wun Klist i Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ junman’n i wlɛ
10. ?Ngue junman yɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kpafuɛ’n ɔ di ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ Moizi yoli i sɔfuɛ ɔ?
10 Sran kpanngban be bu i kɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n yɛle sran ng’ɔ kan e ɲrun lɔ sa’m be ndɛ’n. Sanngɛ i junman’n i wafa’n kun yɛle i sɔ’n. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kpafuɛ’n yɛle sran nga Zoova maan ɔ ijɔ i nuan ɔ kan “Nyanmiɛn i abonuan sa b’ɔ yoli’n” be ndɛ’n. (Sa Nga Be Yoli’n 2:11, 16, 17) Ninnge ng’ɔ kwla kan be ndɛ’n be wie yɛle e ɲrun lɔ sa mun nin ninnge nga Zoova waan ɔ́ yó be’n i wafa wie mun, ɔ nin jɔlɛ nga i waan ɔ́ dí sran mun’n. Moizi yoli i sɔfuɛ. Ɔ dun mmua kannin ɲrɛnnɛn blu nga be tɔli Ezipti mɛn’n su’n, be ndɛ. Sinai oka’n su lɔ’n, ɔ jrannin aenguɛ nga Ɲanmiɛn nin Izraɛlifuɛ’m be trali’n nun. Kpɛkun ɔ kannin Ɲanmiɛn i klun sa’n kleli be. Ɔ nin i sɔ’n ngba’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kun mɔ i dan trɛ i’n, ɔ́ wá bɛ́ i sin.
11. ?Wafa sɛ yɛ Zezi dili i Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ junman mɔ i dan tra Moizi liɛ’n niɔn?
11 I sin’n, Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Zakari ijɔli Ɲanmiɛn nuan. Ɔ kannin ninnge nga Ɲanmiɛn maan Zan m’ɔ ti Zakari bɔbɔ wa’n wá yó’n, i ndɛ. (Lik 1:76) Ba sɔ’n yɛ ɔ wa kacili Zan batɛmu yofuɛ’n niɔn. Zan kannin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Zezi Klist mɔ b’a minndɛ i lele mɔ i dan trá Moizi’n i balɛ’n i ndɛ. (Zan 1:23-36) Kɛ mɔ Zezi ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n ti’n, ɔ dun mmua kannin sa kpanngban wie mɔ bé wá jú’n be ndɛ. I wie yɛle kɛ ɔ kɛnnin i bɔbɔ i wie’n i ndɛ. Wafa ng’ɔ́ wú’n, ɔ nin lika ng’ɔ́ wú’n nin be nga bé kún i’n, ɔ kannin be ndɛ. (Matie 20:17-19) Asa ekun’n, ɔ kannin Zerizalɛmu nin i Ɲanmiɛn sua’m be sacilɛ’n i ndɛ. I sɔ’n boli i ndɛ tiefuɛ’m be nuan. (Mark 13:1, 2) E blɛ liɛ’n su ninnge nga bé wá jú’n bɔbɔ’n, ɔ kannin be ndɛ wie.—Matie 24:3-41.
12. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zezi wlali mɛn wunmuan nun jasin fɛ’n bolɛ’n i bo ase ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ andɛ e kwla nian Zezi i ajalɛ’n su ɔ?
12 Asa ekun’n, Zezi yoli jasin fɛ’n bofuɛ nin like klefuɛ. Ɔ boli Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n kleli sran mun. Sran fi w’a ijɔman juejue su kɛ i sa le. (Lik 4:16-21, 43) Like klelɛ nun kusu’n, sran fi tomɛn i. Afin be nga be tieli i ndɛ’n be nun wie’m be bɔbɔ be seli kɛ: “Sran fi nian kan-man ndɛ kɛ bian nga sa le.” (Zan 7:46) Juejue su Zezi tuli i klun boli jasin fɛ’n kleli sran kpanngban. Ɲanmiɛn ninnge m’ɔ yo i juejue su’n, i sɔnnzɔnfuɛ’m be niannin su. I sɔ yolɛ’n yɛ ɔ fa wlali mɛn wunmuan nun jasin fɛ’n bolɛ’n nin sran’m be Ɲanmiɛn ndɛ’n i klelɛ’n i bo ase ɔ. Lele andɛ be te di i sɔ junman’n. (Matie 28:18-20; Sa Nga Be Yoli’n 5:42) Afuɛ sin kun nun’n, Klist i sɔnnzɔnfuɛ ko ju miliɔn nso be fali dɔ miliar kun ɔ nin miliɔn ya nnun be boli Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n, yɛ be kleli sran’m be Biblu’n nun nanwlɛ ndɛ’n. ?Amun miannin amun ɲin dili junman sɔ’n juli kɛ amun sa ju lɛ’n?
13. ?Ngue yɛ ɔ́ úka e naan y’a ‘tran y’a minndɛ’ ɔ?
13 Ɲanmiɛn nuan ndɛ nga m’ɔ kannin kɛ i nuan ijɔfuɛ kun wá bá naan ɔ́ yó kɛ Moizi sa’n, Zoova yiɛli i nuan. I sɔ liɛ’n, sran fi kwlá simɛn i akplowa. ?Kɛ mɔ e si sɔ’n, ɔ yo e sɛ? ?I sɔ’n wlaman e fanngan kɛ e lafi Ɲanmiɛn nuan ndɛ nga be kannin m’ɔ cɛ kan bé wá kpɛ́n su’n, be su? Nanwlɛ, sɛ e bu Zezi m’ɔ ti Moizi Danfuɛ’n i ajalɛ’n i su akunndan’n, ɔ́ úka e naan y’a ‘nian e wun su y’a tran minndɛ’ like nga Ɲanmiɛn wá yó i koko nga nun’n.—1 Tɛsalonikfuɛ Mun 5:2, 6.
Maan e wun Klist i aenguɛ nun jranlɛ junman’n i wlɛ
14. ?Wafa sɛ yɛ Moizi yoli aenguɛ nun jranfuɛ Izraɛlifuɛ mun nin Ɲanmiɛn be afiɛn ɔn?
14 Zezi yoli aenguɛ nun jranfuɛ kɛ Moizi sa. Kɛ Zoova nin Izraɛlifuɛ’m be trali aenguɛ’n, Moizi yɛ ɔ jrannin nun ɔn. Sɛ Zakɔbu i osufuɛ’m be nantili Ɲanmiɛn i mmla’m be su titi’n, nn be yoli i liɛ klonglo titi. Yɛle kɛ be yoli i nvle. (Ezipt Lɔ Tulɛ 19:3-8) Aenguɛ sɔ’n, kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 1513 nun lele fa juli Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Izraɛlifuɛ’m be dili su.
15. ?Ngue ti yɛ Zezi i aenguɛ nun jranfuɛ junman liɛ’n i dan trɛ i ngba ɔ?
15 Afuɛ nga be flɛ i 33 nun’n, Zoova nin “Izraɛlfuɛ nga be ti i liɛ sakpa’n,” be trali aenguɛ uflɛ kun mɔ i kpa tra laa liɛ’n. Be yɛle mɛn wunmuan’n nun Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n. (Galasifuɛ Mun 6:16) Aenguɛ nga Moizi jrannin nun’n, Ɲanmiɛn klɛli i nun mmla’n yɔbuɛ su. Aenguɛ nga Zezi jrannin nun’n i dan tra ngalɛ’n. Afin i nun mmla liɛ’n, Ɲanmiɛn klɛli i sran’m be awlɛn’n nun. (An kanngan 1 Timote 2:5 nin Ebre Mun 8:10 nun.) Ɔ maan siɛn’n “Izraɛlfuɛ nga be ti [Nyanmiɛn] liɛ sakpa’n” be yɛ be ti i nvle klonglo’n niɔn. Be ti ‘nvle uflɛ kun bɔ bé wá yó sa kpa mán’ Mɛsi’n i Sielɛ’n niɔn. (Matie 21:43) Ɲanmiɛn i nvle sɔ’n i nunfuɛ’m be di aenguɛ uflɛ sɔ’n su. Sanngɛ nán be kunngba yɛ bé ɲán su mmlusuɛ ɔ. Sran kpanngban kpa mun ɔ nin be nga be wuli’n bɔbɔ bé ɲán aenguɛ dan kpafuɛ sɔ’n i su mmlusuɛ’n wie tititi.
Maan e wun i wlɛ kɛ Klist ti e Defuɛ
16. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zoova fali Moizi deli Izraɛlifuɛ mun ɔn? (b) ?Kɛ e nian Ezipt Lɔ Tulɛ 14:13 nun’n, Izraɛlifuɛ’m be delɛ’n fin wan?
16 Kɔnguɛ kasiɛn ka naan Izraɛlifuɛ’m b’a tu Ezipti lɔ’n, lika’n jrannin kpa be mma wie’m be su. Afin Ɲanmiɛn i anzi wá sín Ezipti nvle nun ɔ́ kún be mma klikli’m be kwlaa. Zoova seli Moizi kɛ sɛ Izraɛlifuɛ’m be fa bua nga w’a kpɛ cro’n mɔ bé fá dí delɛ cɛn’n, i mmoja’n be fa klikli be sua anuan’n i kadri’n i fama su nin i bɛ su’n, ɔ nin i ti su nglo’n, yɛ be mma’m bé fíte nun ɔn. (Ezipt Lɔ Tulɛ 12:1-13, 21-23) Ɔ yoli sɔ sakpa kusu. I sin’n, ɔ wa jrannin kpa mannin Izraɛli nvle wunmuan’n. Yɛle kɛ, kɛ Eziptifuɛ’m bé fá be alɛ kakaklolo mun fúan be’n, be ko juli ndɛ mma jenvie’n i nuan lɛ. Ɔ maan be wunman kɔwlɛ. Zoova maan Moizi kpacili jenvie’n nun naan b’a fite nun.—Ezipt Lɔ Tulɛ 14:13, 21.
17, 18. ?Wafa sɛ yɛ Zezi yoli Defuɛ dan trali Moizi ɔ?
17 Ninnge sɔ mɔ Zoova sinnin Moizi ja nun yoli be’n be ti dandan sɔ, sanngɛ ng’ɔ sinnin Zezi ja nun yoli’n i dan tra be. Zezi dunman nun yɛ maan aɲinyiɛfuɛ’m be ɲan be ti sa tɛ’n i sa nun ɔn. (Rɔmfuɛ Mun 5:12, 18) Kɛ be ko ɲan be ti sɔ’n, ɔ ti kɛ b’a ‘de be mlɔnmlɔn’ sa. (Ebre Mun 9:11, 12) Dunman Zezi’n i bo’n yɛle kɛ “Zoova ti Defuɛ.” Zezi m’ɔ ti e Defuɛ’n w’a deman e sa tɛ nga e yoli be laa’n be ngunmin be sa nun. Sanngɛ ɔ yoli maan e kwla lafi su kɛ e ɲrun lɔ’n yó kpa. Kɛ mɔ Zezi deli i sɔnnzɔnfuɛ mun sa tɛ’n nun’n ti’n, be wun ya nunman Ɲanmiɛn klun kun. Kpɛkun Zoova nin be, be afiɛn’n sɛ kpa.—Matie 1:21.
18 Delɛ nga Zezi deli sran mun sa tɛ’n i sa nun’n ti’n, kɛ i blɛ’n ko ju’n, sa tɛ’n i sin sa mɔ yɛle tukpacɛ’n nin wie’n bé wíe. Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun i sɔ liɛ’n i wlɛ’n, sa nga Zezi yoli i bian kun mɔ be flɛ i Zairisi’n i awlo lɔ’n, maan e bu i akunndan e nian. Bian sɔ’n i wa talua kan m’ɔ le afuɛ 12 wuli. Kɛ Zezi juli lɔ’n, ɔ guali Zairisi i awlɛn su nzue seli kɛ: “Nán srɛ kun wɔ, ɔ li lafi n su, yɛ ɔ wa’n ɔ́ yó juejue.” (Lik 8:41, 42, 49, 50) I ndɛ sɔ’n kpɛnnin su afin talua kan’n cɛnnin sakpa! Wafa nga i si nin i nin be klun jɔli’n, amun bɔbɔ an bu i akunndan be nian. Sɛ amun wun i wlɛ’n, nn kɛ ‘be kwlaa nga be o ndia nun’n, bé tí [Zezi] nɛn, yɛ bé fín ndia’n nun fíte’n,’ aklunjuɛ nga cɛn wie lele amún dí’n, amún wún i wlɛ wie. (Zan 5:28, 29) Nanwlɛ Zezi ti e Defuɛ sakpa!—An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 5:31 nun; Tit 1:4; Sa Nglo Yilɛ 7:10.
19, 20. (a) ?Kɛ e bu Zezi m’ɔ ti Moizi Danfuɛ’n i junman ng’ɔ di’n i su akunndan’n, wafa sɛ yɛ ɔ yo e ɔ? (b) ?Ngue yɛ like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n wá klé e ɔ?
19 Kɛ e si kɛ e kwla uka sran mun naan b’a ɲan delɛ nga Zezi deli e’n i su mmlusuɛ’n wie’n, i sɔ’n su e bo naan y’a fa e wun y’a wlɛ i jasin fɛ’n i bolɛ’n nin sran’m be like klelɛ’n nun. (Ezai 61:1-3) Asa ekun’n, sɛ e bu Zezi m’ɔ ti Moizi Danfuɛ’n i junman ng’ɔ di’n i su akunndan’n, é kwlá láfi su kpa ekun kɛ blɛ ng’ɔ́ wá núnnún klunwifuɛ mun’n, ɔ́ dé i sɔnnzɔnfuɛ mun.—Matie 25:31-34, 41, 46; Sa Nglo Yilɛ 7:9, 14.
20 Zezi ti Moizi Danfuɛ’n sakpa. Abonuan sa ng’ɔ yoli be’n, Moizi su kwlá yoman be le. Zezi m’ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i ndɛ ng’ɔ kannin be’n, yɛ i aenguɛ’n nun jranfuɛ junman’n be kan klɔ sran’m be kwlaa. Delɛ mɔ Zezi deli sran mun’n ɔ timan le kunngba ndɛ, ɔ deli be mlɔnmlɔn. Sanngɛ wafa nga laa sran kpa’m be dili mɛn’n, ɔ kwla kle e ninnge kpanngban ekun Zezi su. Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n wá klé e wafa nga Zezi yoli Davidi Danfuɛ’n nin Salomɔn Danfuɛ’n.
?Amun kwla yiyi nun?
?Wafa sɛ yɛ Zezi ti dan tra Moizi
• Ɲanmiɛn nuan ijɔlɛ’n nun ɔn?
• aenguɛ nun jranlɛ’n nun ɔn?
• e delɛ’n nun ɔn?
[Kuku/Foto, bue 26]
Sa uflɛ wie mɔ be kle kɛ Zezi ti kɛ Moizi sa’n
◻ Be nɲɔn’n be yacili be ɲrun nga be le i’n, be suli Zoova nin i nvle nunfuɛ mun.—2 Korɛntfuɛ Mun 8:9; Filipfuɛ Mun 2:5-8; Ebre Mun 11:24-26.
◻ Zoova kpali be nɲɔn’n sieli.—Mark 14:61, 62; Zan 4:25, 26; Ebre Mun 11:26.
◻ Be nɲɔn’n be yoli Zoova ja nunfuɛ.—Ezipt Lɔ Tulɛ 3:13-16; Zan 5:43; 17:4, 6, 26.
◻ Be nɲɔn’n be yoli wun ase kanfuɛ.—Kalɛ 12:3; Matie 11:28-30.
◻ Be nɲɔn’n be mannin sran’m be aliɛ.—Ezipt Lɔ Tulɛ 16:12; Zan 6:48-51.
◻ Be nɲɔn’n be yoli jɔlɛ difuɛ nin mmla siesiefuɛ.—Ezipt Lɔ Tulɛ 18:13; Malasi 4:4 3:22; Zan 5:22, 23; 15:10.
◻ Ɲanmiɛn fɛli i awlo’n mannin be kɛ be nian su.—Kalɛ 12:7; Ebre Mun 3:2-6.
◻ Be nɲɔn’n be lafili Zoova su kpa.—Ebre Mun 11:24-29; 12:1; Sa Nglo Yilɛ 1:5.
◻ Kɛ Moizi nin Zezi be wuli’n, Ɲanmiɛn maan b’a wunman be fuɛn’n.—Mmla’n 34:5, 6; Lik 24:1-3; Sa Nga Be Yoli’n 2:31; 1 Korɛntfuɛ Mun 15:50; Zid 9.