?Ngue yɛle Ɲanmiɛn wawɛ’n?

CƐN kun’n, Zezi usɛli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ: “?Amun nun onin yɛ sɛ i wa se i kɛ ɔ mɛn i kpatra’n, ɔ yaci fa wuo mɛn i-ɔ? ?Kusu sɛ ɔ se i kɛ ɔ mɛn i klenzua’n, ɔ fa nyannglan mɛnnin i-ɔ?” (Lik 11:11, 12) Galile lɔ ba kanngan’m be klo klenzua nin jue’n kpa. Ɔ maan, be si like nga be kunndɛ kɛ bé dí’n.

Zezi seli kɛ ɔ fata kɛ e srɛ Ɲanmiɛn titi naan ɔ fɛ i wawɛ’n man e, kɛ bakan wie m’ɔ su srɛ aliɛ’n sa. (Lik 11:9, 13) Sɛ e si Ɲanmiɛn wawɛ’n, é kwlá wún like cinnjin ng’ɔ kwla yo man e’n i wlɛ. I sɔ’n ti’n, maan e nian Ɲanmiɛn wawɛ’n i su like nga Biblu’n kle’n.

‘Nyanmiɛn bɔ like fi nunmɛn i sin’n i tinmin’n’

Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle weiin kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n ti wunmiɛn mɔ Ɲanmiɛn fa yo i klun sa ɔ. Kɛ anzi Gabliɛli kán klé Mali kɛ kannzɛ bɔbɔ ɔ siman bian’n, sanngɛ ɔ́ wá wú ba yasua kun’n, ɔ seli i kɛ: “Nyanmiɛn wawɛ’n ɔ́ bá ɔ wun, yɛ Nyanmiɛn bɔ like fi nun-mɛn i sin’n, ɔ́ jrán ɔ sin [annzɛ “i tinmin’n ɔ́ wá káta ɔ su,” NW]. I sɔ’n ti’n, ba’n bɔ á wú i b’ɔ ti Nyanmiɛn liɛ klonglo’n, bé flɛ́ i Nyanmiɛn Wa.” (Lik 1:35) Ndɛ nga Gabliɛli kannin’n, ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n nin Ɲanmiɛn “i tinmin’n” be kɔ likawlɛ.

Akunndan kunngba sɔ’n i ɲin fite Biblu’n i bue uflɛ nun. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Mise seli kɛ: “Sanngɛ min liɛ’n, n lɛ wunmiɛn kpa. Anannganman i wawɛ’n i fanngan nun.” (Mise 3:8) Zezi tɛli i sɔnnzɔnfuɛ’m be nda kɛ: “Kɛ Nyanmiɛn wawɛ’n ko ba amun wun’n, ɔ́ tín amun.” (Sa Nga Be Yoli’n 1:8) Kpɛkun akoto Pɔlu kannin ‘Nyanmiɛn wawɛ’n i fanngan’n,’ i ndɛ.—Rɔmfuɛ Mun 15:13, 19.

?I kwlaa sɔ’n ti’n, ngue ndɛ yɛ e kwla kan ɔn? Yɛle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n nin Ɲanmiɛn i wunmiɛn’n be kɔ likawlɛ. Like nga Zoova fa yi i wunmiɛn’n i nglo’n yɛle i wawɛ’n. Sɛ e waan é kpɛ́ i kpo’n, é sé kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛle Ɲanmiɛn i wunmiɛn m’ɔ fa di junman’n. Yɛ kusu wunmiɛn sɔ’n, nanwlɛ ɔ cɛnnin! Tinmin ng’ɔ nin i fata kɛ Ɲanmiɛn ɲɛn i naan w’a kwla yi nglo nin asiɛ’n nin be nun ninnge mun’n, i dan m’ɔ ti’n, e kwlá wunmɛn i wlɛ. Zoova sinnin i nuan ijɔfuɛ Ezai lika seli e kɛ e bu like nga i akunndan. I waan: “Amun man amun nyin su nglo be nian! ?Wan yɛ ɔ yili nzraama mun-ɔn? ?Nán sran nga b’ɔ maan be kwlaa be fite nyannglaan nin-ɔn? Ɔ fa be dunman’n flɛflɛ be kwlaa, i kwlalɛ b’ɔ kwla dan’n nin i wunmiɛn dan’n ti’n, wie fi tu-man nun.”—Ezai 40:26.

Ɔ maan Biblu’n kle kɛ sɛ nglo nin asiɛ’n nin be nun ninnge’m be o lɛ sɛsɛsɛ’n, ɔ fin Ɲanmiɛn mɔ like fi nunmɛn i sin’n, i “kwlalɛ b’ɔ kwla dan’n” yɛle kɛ i wunmiɛn dan’n. Ɔ ti weiin kɛ Ɲanmiɛn i wunmiɛn m’ɔ fa di junman’n cɛnnin kpa. Sɛ e o lɛ’n ɔ fin i.—An nian kuku nga be flɛ i kɛ “Junman nga Ɲanmiɛn wawɛ’n dili’n” nun.

Zoova kwla fɛ i wawɛ’n di junman dan kpa kɛ ng’ɔ fa yoli i nglo nin asiɛ’n be yilɛ’n nun’n sa. Sanngɛ kusu ɔ kwla fa uka klɔ sran mun. Biblu’n nun ndɛ kpanngban be kle wafa nga Ɲanmiɛn i wunmiɛn m’ɔ fa di junman’n, ɔ wlɛli i sufuɛ’m be fanngan’n.

“Nyanmiɛn i wawɛ’n wo min su”

Junman nga Zezi dili i asiɛ’n su wa’n, ɔ kleli wafa nga Ɲanmiɛn wawɛ’n kwla wla Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be fanngan’n i bue kan. Zezi seli Nazarɛti lɔfuɛ’m be kɛ: “Nyanmiɛn i wawɛ’n wo min su.” (Lik 4:18) ?Kɛ “Nyanmiɛn wawɛ’n tinnin Jésus’n,” ngue yɛ ɔ yoli ɔ? (Lik 4:14) Ɔ yoli tukpacifuɛ kpanngban be juejue, ɔ jrannin jenvie m’ɔ bo dan’n, ɔ fali kpanwun nin jue kaan sa tali sran akpiakpi. Kpɛkun ɔ cɛnnin be nga be wuli’n bɔbɔ. Akoto Piɛli kannin Zezi i ndɛ kɛ ɔ “ti sran kun bɔ Nyanmiɛn maan ɔ yoli sa kekleekle mun nin abonuan sa mun, yɛ ɔ yili atrɛ [...] b’ɔ kle kɛ Nyanmiɛn jin i sin.”—Sa Nga Be Yoli’n 2:22.

Dɔ nga su’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n yoman naan i sɔ abonuan sa liɛ’m b’a ju. Sanngɛ ɔ kwla yo abonuan like man e. Kɛ nga Zezi kan kleli i sɔnnzɔnfuɛ mun sa’n, Zoova i klunklo su ɔ fɛ i wawɛ’n mɛn i sufuɛ mun. (Lik 11:13) Ɔ maan, akoto Pɔlu kwla seli kɛ: “I m’ɔ wla n fanngan’n ti’n, n kwla like kwlaa yo.” (Filipfuɛ Mun 4:13, NW) ?Ɲanmiɛn wawɛ’n kwla di i sɔ junman’n amun lika wie? Ndɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n wá tɛ́ kosan sɔ’n su.

[Kuku/Foto, bue 5]

Like nga ti yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n timan sran’n

Biblu’n fa Ɲanmiɛn wawɛ’n sunnzun nzue. Kɛ Ɲanmiɛn sé i nvle’n nunfuɛ’m be kɛ cɛn wie lele ɔ́ rá be su’n, ɔ seli kɛ: “Afin ń wá yó maan nzue trán [annzɛ ń fá nzue ń gúɛ i] mɛn nga nzue we kun i nun sran mun’n i nun. Yɛ ń wá yó maan nzue ba’m bé sónji asiɛ kee’n nun. Ń fá min wawɛ’n ḿ mán amun osu’n nunfuɛ mun, yɛ ń yó amun mma’m be ye.”—Ezai 44:3.

Kɛ Ɲanmiɛn fɛ i wawɛ’n guɛ i sufuɛ’m be su’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n “wlu be nun.” Elizabɛti nin Zakari yɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ nga be yiali afuɛ nga be flɛ i 33 i pantekɔtu’n nun’n, be seli kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n wluli be nun.—Lik 1:41, 67; Sa Nga Be Yoli’n 2:4.

Maan e bu like nga i akunndan e nian: ?Be kwla fa sran kun ‘be guɛ’ i sran kpanngban be su? ?E kwla se kɛ sran kunngba kwla ‘wlu’ sran kpanngban nun? I sɔ’n leman ɲrun ɔ leman sin. Biblu’n kannin sran wie mɔ be fali ngwlɛlɛ’n nin akunndan’n be wlali be nun’n, be ndɛ. Sanngɛ w’a kanman kɛ sran kun wluli i wiengu kun nun sa le.—Ezipt Lɔ Tulɛ 28:3.

Glɛki nun ndɛ mma nga be kacili i kɛ “wawɛ’n” yɛle pneuʹma. Be fa kan wunmiɛn kun mɔ be wunmɛn i’n i ndɛ wie. Ndɛ mma pneuʹma sɔ’n, fluwa kun waan “like ng’ɔ wɔ i klikli’n, yɛle aunmuan [...] ɔ nin wunmiɛn lolɛ. I sin’n, ɔ kan wawɛ’n m’ɔ ti kɛ aunmuan sa mɔ be wunmɛn i, mɔ be kwlá kɛnmɛn i, m’ɔ le fanngan’n.”—Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words.

Ɔ maan e wun i weiin kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n timan sran.a

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

[Foto cifuɛ mun, bue 5]

Photodisc/SuperStock