MGA GIBO KAN MGA APOSTOL

1 Sa inot na salaysay, O Teofilo, isinurat ko an manungod sa gabos na ginibo asin itinukdo ni Jesus puon sa kapinunan+ 2 sagkod sa aldaw na dinara siya sa langit,+ pagkatapos niyang magtao nin mga instruksiyon paagi sa banal na espiritu sa mga apostol na saiyang pinili.+ 3 Pagkatapos niyang magsakit, pinatunayan niya sa sainda na buhay siya paagi sa dakul na nakakakumbinsir na patotoo.+ Dakul na beses ninda siyang nahiling sa laog nin 40 aldaw, asin nagpapahayag siya manungod sa Kahadian nin Diyos.+ 4 Mantang kaibanan ninda siyang nagtitiripon, tinugon niya sinda: “Dai kamo maghali sa Jerusalem,+ kundi padagos nindong halaton an ipinanuga kan Ama+ na pigsabi ko sa saindo; 5 tunay nanggad na si Juan nagbawtismo sa tubig, pero babawtismuhan kamo sa banal na espiritu+ pirang aldaw puon ngunyan.”

6 Kan nagkatiripon giraray sinda, hinapot ninda siya: “Kagurangnan, ibabalik mo na ngunyan sa Israel an kahadian?”+ 7 Sinabi niya sa sainda: “Bako para sa saindo an pag-aram kan mga panahon asin itinalaan na mga aldaw, huli ta an Ama sana an may awtoridad* sa bagay na iyan.+ 8 Pero maako kamo nin kapangyarihan pag umabot sa saindo an banal na espiritu,+ asin magigin mga saksi+ ko kamo sa Jerusalem,+ sa bilog na Judea saka Samaria,+ asin sagkod sa pinakaharayong parte* kan daga.”+ 9 Pagkasabi niya kan mga bagay na iyan, dinara siya paitaas mantang nakahiling sinda. Dangan may panganuron na naglipod sa saiya, asin dai na ninda siya nahiling.+ 10 Asin mantang nakatingkalag sinda sa langit miyentras na nag-iitaas siya, bigla na sanang nagkaigwa nin duwang lalaking nakaputi+ na nakatindog sa harani ninda, 11 asin nagsabi an mga ini: “Mga lalaking taga Galilea, taano ta nakatindog kamo diyan na nakahiling sa langit? Ining si Jesus na dinara sa langit hali digdi sa saindo maabot sa iyo man sanang paagi na nahiling nindo siya na pasiring sa langit.”

12 Dangan nagbaralik sinda sa Jerusalem+ hali sa bukid na inaapod na Bukid nin mga Olibo. Harani ini sa Jerusalem, na an distansiya kaiyan diyan itinutugot na lakawon pag Sabbath.* 13 Pag-abot ninda, nagsarakat sinda sa kuwarto sa itaas na dinadagusan ninda. An mga ini iyo si Pedro pati man si Juan saka si Santiago asin Andres, si Felipe saka si Tomas, si Bartolome saka si Mateo, si Santiago na aki ni Alfeo, si Simon na maigot, asin si Judas na aki ni Santiago.+ 14 Sinda gabos may pagkasararo na matiyagang namimibi, kaiba an nagkapirang babayi+ asin si Maria na ina ni Jesus saka an mga tugang na lalaki ni Jesus.+

15 Kan mga aldaw na idto, sa sarong pagtiripon, nagtindog si Pedro sa tahaw kan mga tugang (mga 120 katawo an bilang kan mga nagkakatiripon) asin nagsabi: 16 “Mga tugang na lalaki, kaipuhan na mautob an kasuratan na iprinopesiya kan banal na espiritu paagi ki David manungod ki Judas,+ an saro na guminiya sa mga nag-arestar ki Jesus.+ 17 Huli ta kabilang siya kaidto sa samo+ asin nagkaigwa siya nin kabtang sa paglilingkod mi. 18 (Ibinakal kan tawong ini nin daga an bayad para sa saiyang maraot na gibo,+ asin nahulog siyang inot an payo, asin nabusi an saiyang tulak saka nagruluwas an gabos niyang bituka.+ 19 Naaraman ini kan gabos na nakaistar sa Jerusalem, kaya an dagang iyan inapod na Akeldama sa lengguwahe ninda, an buot sabihon, “Lugar nin Dugo.”) 20 Huli ta nakasurat sa libro kan Mga Salmo, ‘Lugod na magin tiwangwang an saiyang istaran, asin lugod na mawaran iyan nin nag-iistar,’+ asin, ‘An saiyang katungdan nin pangangataman kuanon lugod nin iba.’+ 21 Kaya kaipuhan na salidahan siya nin saro sa mga lalaking kaiba-iba mi sa bilog na panahon na isinagibo kan Kagurangnan na Jesus an saiyang mga aktibidad* mantang kaibanan mi siya, 22 puon kan pagbawtismo sa saiya ni Juan+ sagkod sa aldaw na kinua siya sa samo asin dinara sa langit.+ An lalaking ini na mapapabilang sa samuya kaiba mi man na magpapatotoo sa saiyang pagkabuhay liwat.”+

23 Kaya nagrekomendar sinda nin duwa, si Jose na inaapod na Barsabas, na inaapod man na Justo, asin si Matias. 24 Dangan namibi sinda asin nagsabi: “O Jehova,* ika na nakakaaram kan nasa puso kan gabos,+ ihayag mo tabi kun siisay sa duwang lalaking ini an saimong pinili 25 na mag-ako kan paglilingkod asin pagkaapostol na ini, na binayaan ni Judas tanganing sunudon an sadiri niyang kagustuhan.”+ 26 Kaya pinaagi ninda iyan sa burunutan,+ asin an nabunot iyo si Matias, asin ibinilang* siyang kaibanan kan 11 apostol.

2 Ngunyan mantang nagpapadagos an selebrasyon kan aldaw kan Kapiyestahan nin Pentecostes,+ magkairibanan sinda gabos sa sarong lugar. 2 Bigla na sanang nagkaigwa nin makusog na tanog hali sa langit, siring sa siwit nin makusog na duros, asin dangog-dangog iyan sa bilog na harong kun sain sinda nakaturukaw.+ 3 Asin may nahiling sindang garo mga dila nin kalayo, asin nagsuruway-suway an mga iyan saka nagtugdon sa lambang saro sa sainda, 4 asin sinda gabos napano nin banal na espiritu+ saka nagpuon na magtaram sa lain-lain na lengguwahe,* sigun sa kun ano an pinangyari kan espiritu na maitaram ninda.+

5 Kan panahon na iyan, yaon sa Jerusalem+ an mga maki-Diyos na Judio hali sa gabos na nasyon sa kinaban.* 6 Kaya kan madangog kan mga tawo an tanog, nagtiripon sinda na nagngangaralas, huli ta nadadangog kan lambang saro an sadiri niyang lengguwahe na itinataram kan mga disipulo. 7 Sa katunayan, dai nanggad sinda makapaniwala, asin sinabi ninda: “Hilinga, bakong mga taga Galilea+ an gabos na nagtatararam na ini? 8 Paano nangyaring nadadangog niyato sa sainda an sadiri tang mga lengguwahe?* 9 Kita, na mga taga Partia, mga Medo,+ mga Elamita,+ mga taga Mesopotamia, mga taga Judea asin Capadocia, mga taga Ponto asin probinsiya nin Asia,+ 10 mga taga Frigia asin Pamfilia, mga taga Ehipto asin mga hali sa mga rehiyon nin Libya harani sa Cirene, mga nagbibisita hali sa Roma, mga Judio man o mga proselito,*+ 11 mga taga Creta, asin mga Arabe—nadadangog ta sindang nagtataram sa sadiri tang mga lengguwahe manungod sa kahanga-hangang mga bagay nin Diyos.” 12 Iyo, sinda gabos nagngangaralas asin dai makapaniwala, na nagsasarabi sa lambang saro: “Ano an kahulugan kaini?” 13 Pero an iba nagturuya-tuya sa sainda asin nagsabi: “Bururat* an mga iyan sa mahamis na arak.”*

14 Alagad tuminindog si Pedro kaiba an Onse+ asin nagtaram sa sainda sa makusog na boses: “Mga taga Judea asin kamo gabos na nakaistar sa Jerusalem, magdangog kamong marhay sa mga sasabihon ko. 15 An totoo, bakong burat an mga tawong ini arog kan pighuhuna nindo, huli ta ikatulong oras* ngunyan kan aldaw. 16 Imbes, iyo ini idtong sinabi paagi ki propeta Joel: 17 ‘“Asin sa huring mga aldaw,” an sabi nin Diyos, “ibububo ko an pirang kabtang kan sakuyang espiritu sa gabos na klase nin tawo, asin an saindong mga aking lalaki saka mga aking babayi mapropesiya asin an mga hoben na lalaki diyan sa saindo makakahiling nin mga bisyon asin an mga gurang na lalaki diyan sa saindo magkakaigwa nin mga pangaturugan,+ 18 asin pati na sa sakong mga uripon na lalaki saka mga uripon na babayi ibububo ko an pirang kabtang kan sakuyang espiritu sa mga aldaw na idto, asin mapropesiya sinda.+ 19 Magibo ako nin mga ngangalásan* sa langit asin mga tanda sa daga—dugo saka kalayo asin mahibog na aso. 20 An saldang* magdidiklom asin an bulan magigin siring sa dugo bago umabot an dakula asin mamuraway na aldaw ni Jehova.* 21 Asin an lambang saro na nag-aapod sa pangaran ni Jehova* maliligtas.”’+

22 “Mga namamanwaan kan Israel, danguga nindo ini: Si Jesus na Nazareno sarong tawo na hayagan na ipinamidbid nin Diyos sa saindo paagi sa mga milagro* asin mga ngangalásan* saka mga tanda na ginibo nin Diyos paagi sa saiya sa tahaw nindo,+ arog kan aram mismo nindo. 23 An tawong ini, na dinakop nindo kauyon kan kabutan* nin Diyos asin na patiinot Niya na man na aram,+ ipinako nindo sa harigi paagi sa kamot kan maraot na mga tawo, asin ginadan nindo siya.+ 24 Pero binuhay siya liwat nin Diyos+ paagi sa pagpatalingkas sa saiya sa kulog* nin kagadanan, huli ta imposibleng padagos siyang pugulon kaiyan.+ 25 Huli ta sinabi ni David manungod sa saiya: ‘Pirmi kong pinagdadanay si Jehova* sa sakuyang atubangan; huling yaon siya sa may tuo* ko, dai ako matatanyog nuarin man. 26 Dahil kaini, an sakong puso nagin maugma asin an sakuyang dila naggaya-gayang marhay. Asin mabubuhay ako* na may paglaom; 27 huli ta dai mo ako papabayaan* na nasa Lubungan,* asin dai mo tutugutan na mag-agi nin kalapaan an saro na maimbod sa saimo.+ 28 Ipinaaram mo sa sako an mga dalan nin buhay; tatawan mo ako nin dakulang kagaya-gayahan sa saimong presensiya.’*+

29 “Mga tugang, pabuweluhon tabi nindo akong magtaram manungod sa payo nin pamilya na si David; siya nagadan saka ilinubong,+ asin an saiyang lulubngan yaon pa digdi sagkod ngunyan. 30 Saro siyang propeta asin aram niyang suminumpa sa saiya an Diyos na papatukawon niya sa saiyang trono an saro sa saiyang mga gikan,*+ 31 kaya nahiling niya nin patiinot an pagkabuhay liwat kan Cristo asin nagtaram siya manungod diyan, na an Cristo dai pinabayaan na nasa Lubungan* asin na dai man nag-agi nin kalapaan an saiyang laman.+ 32 Binuhay liwat nin Diyos si Jesus, asin kami gabos mga saksi kaiyan.+ 33 Kaya, dahil ilinangkaw siya sa may tuo* nin Diyos+ asin nag-ako kan ipinanugang banal na espiritu hali sa Ama,+ ibinubo niya ining nahihiling asin nadadangog nindo. 34 Huli ta si David dai man nagsakat sa langit, kundi siya mismo nagsabi, ‘Sinabi ni Jehova* sa sakuyang Kagurangnan: “Tumukaw ka sa may tuo* ko 35 sagkod na ibugtak ko an saimong mga kaiwal na magin tungtungan kan mga bitis mo.”’+ 36 Kaya kaipuhan na maaraman nanggad kan bilog na nasyon* nin Israel na ginibo siya nin Diyos na magin Kagurangnan+ saka Cristo, an Jesus na pinadusahan nindo nin kagadanan sa harigi.”+

37 Kan madangog ninda ini, garo sinaksak an saindang puso, asin sinabi ninda ki Pedro saka sa iba pang mga apostol: “Mga tugang, ano an dapat ming gibuhon?” 38 Sinabi ni Pedro sa sainda: “Magsurulsol+ kamo, asin magpabawtismo+ an lambang saro sa saindo sa ngaran ni Jesu-Cristo para sa kapatawadan kan saindong mga kasalan,+ asin mag-aako kamo kan daing bayad na regalo na banal na espiritu. 39 Huli ta an panuga+ para sa saindo asin sa saindong mga aki, saka sa gabos na nasa harayo, sa gabos na inapod ni Jehova* na satuyang Diyos na dumulok sa saiya.”+ 40 Asin nagpatotoo siya nin lubos paagi sa dakul na iba pang tataramon, asin padagos niya sindang sinadol, na sinasabi: “Iligtas nindo an saindong sadiri sa tahaw kan maraot na henerasyon na ini.”+ 41 Kaya binawtismuhan+ idtong mga maugmang nag-ako kan saiyang tataramon, asin kan aldaw na iyan mga 3,000 katawo* an nakadagdag sa mga disipulo.+ 42 Asin nagpadagos sinda sa paghimati sa itinutukdo kan mga apostol, sa pakikipagtipon* sa lambang saro, sa pagkarakan na magkairibanan,+ saka sa pagpamibi.+

43 Sa katunayan, an lambang saro* nagpuon na magkaigwa nin pagkatakot, asin dakul na mga ngangalásan* saka tanda an ginibo kan mga apostol.+ 44 Nagtiripon an gabos na nagturubod, asin pinagsararo ninda an ano man na igwa sinda. 45 Nagpabakal man sinda kan saindang mga propyedad+ saka pagsadiri, dangan ihinihiras ninda sa gabos an kabaklan, depende sa pangangaipo kan lambang saro.+ 46 Aroaldaw sindang nasa templo na may pagkasararo, asin iriba sindang nagkakarakan sa manlain-lain na harong, saka ihinihiras ninda an saindang kakanon na may dakulang kaugmahan saka sinserong puso 47 mantang inuumaw an Diyos. Siring man, nagigin marahay an buot sa sainda kan gabos na tawo. Kasabay kaiyan, padagos na idinadagdag sa sainda ni Jehova* aroaldaw idtong mga tawong iliniligtas niya.+

3 Sarong aldaw, kan si Pedro asin Juan pasiring sa templo para sa oras nin pagpamibi, na iyo an ikasiyam na oras,* 2 sarong lalaking pilay puon pagkamundag an dinadara pasiring sa lugar na idto. Aroaldaw siyang ibinubugtak harani sa trangkahan kan templo na inaapod na Magayon, tanganing makahagad siya nin limos sa mga nagraralaog sa templo. 3 Kan mahiling niya si Pedro asin Juan na palaog na sa templo, naghagad siya sa sainda nin limos. 4 Pero pinagmasdan siya ni Pedro asin Juan, tapos sinabi ni Pedro: “Maghiling ka sa samo.” 5 Kaya naghiling siya nin diretso sa sainda, na nag-aasang may itatao sinda sa saiya. 6 Alagad, nagsabi si Pedro: “Mayo akong pirak asin bulawan, pero kun ano an igwa ako iyo an itatao ko sa saimo. Sa ngaran ni Jesu-Cristo na Nazareno, maglakaw ka!”+ 7 Dangan kinaputan niya siya sa tuong kamot asin itinindog.+ Tulos-tulos na kuminusog an saiyang mga bitis saka buko-buko;+ 8 napalukso+ siya asin nagpuon na maglakaw. Tapos nag-iba siya sa sainda palaog sa templo, na naglalakaw saka naglulukso asin nag-uumaw sa Diyos. 9 Asin nahiling kan gabos na tawo na naglalakaw siya saka nag-uumaw sa Diyos. 10 Asin nabisto ninda na siya idtong lalaking parating nakatukaw na nakikilimos duman sa may trangkahan kan templo+ na inaapod na Magayon na Trangkahan, asin grabe nanggad an saindang pagngalas saka kaugmahan sa nangyari sa saiya.

11 Mantang nakakapot pa an lalaki ki Pedro asin Juan, an gabos na tawo nagdaralagan sa sainda duman sa pasilyong may atop na inaapod na Portiko ni Solomon,+ asin grabe nanggad an pagkabigla kan mga ini. 12 Kan mahiling ini ni Pedro, sinabi niya sa mga tawo: “Mga namamanwaan kan Israel, taano ta ngalason kamo kaini, saka taano ta nakahiling kamo sa samo na garo baga sa sadiri ming kapangyarihan o dahil sa debosyon mi sa Diyos kaya mi siya napalakaw? 13 An Diyos ni Abraham asin ni Isaac saka ni Jacob,+ an Diyos kan satuyang mga apuon, pinamuraway an saiyang Lingkod+ na si Jesus,+ na itinao nindo+ ki Pilato asin isinikwal sa atubangan niya, maski ngani nagdesisyon na ining palibrehon siya. 14 Iyo, isinikwal nindo an tawong idto na banal saka matanos, asin naghagad kamo nin pabor na palibrehon an sarong paragadan,+ 15 pero an Panginot na Instrumento nin buhay+ ginadan nindo. Pero ibinangon siya nin Diyos hali sa mga gadan, asin kami mga saksi kaiyan.+ 16 Paagi sa saiyang ngaran, asin huling nagtutubod kami sa saiyang ngaran, an lalaking ini na nahihiling nindo asin bisto nindo nagin makusog. An pagtubod na igwa kami huli sa saiya an nagpangyari na lubos na maumayan an lalaking ini, na nahihiling nindo gabos. 17 Mga tugang, aram kong dai lang nindo naiintindihan an ginibo nindo kaidto,+ kapareho man kan mga tagapamahala nindo.+ 18 Alagad sa paaging ini, inutob nin Diyos an mga bagay na patiinot niyang ipinaisi paagi sa mga tataramon kan gabos na propeta, na an saiyang Cristo magsasakit.+

19 “Kaya magsurulsol+ kamo asin magbakli+ tanganing mapara an saindong mga kasalan,+ na sa siring an mga panahon nin kaginhawahan mag-abot hali ki Jehova mismo* 20 asin isugo niya an Cristo na saiyang ninombrahan para sa saindo, si Jesus. 21 Kaipuhan siyang magdanay sa langit sagkod sa mag-abot an mga panahon nin pagbabalik sa dati kan gabos na bagay na ipinahayag nin Diyos paagi sa mga tataramon kan saiyang banal na mga propeta kan suanoy. 22 An totoo, nagsabi si Moises: ‘Si Jehova* na saindong Diyos manombra para sa saindo nin sarong propetang arog ko hali sa mga tugang nindo.+ Dapat kamong magdangog sa ano man na sabihon niya sa saindo.+ 23 Tunay nanggad, an siisay man* na dai magdangog sa Propetang iyan pupuhuon sa banwaan.’+ 24 Asin an gabos na propeta, puon ki Samuel saka idtong mga suminurunod sa saiya, malinaw man na nagpaisi kan mga aldaw na ini.+ 25 Kamo an mga aki kan mga propeta asin mga tagapagmana kan tipan na ipinakipagtipan nin Diyos sa mga apuon nindo,+ na sinasabi ki Abraham: ‘Asin paagi sa saimong gikan,* an gabos na pamilya sa daga bebendisyunan.’+ 26 Pagkatapos na nombrahan nin Diyos an saiyang Lingkod, sa saindo Niya nguna siya isinugo+ tanganing bendisyunan kamo paagi sa pagtabang sa lambang saro sa saindo na talikdan an maraot nindong mga gibo.”

4 Mantang an duwa nakikipag-ulay sa mga tawo, biglang nag-arabot an mga saserdote, an pamayo kan mga guwardiya sa templo, saka an mga Saduceo.+ 2 Nauyam sinda sa pagtutukdo kan mga apostol sa mga tawo asin sa pagpahayag kan mga ini kan pagkabuhay liwat ni Jesus hali sa mga gadan.*+ 3 Kaya dinakop* ninda an duwang apostol asin iprineso an mga ini+ sagkod sa suminunod na aldaw, huli ta banggi na kaidto. 4 Pero dakul sa mga nakadangog kan diskurso an nagturubod, asin uminabot sa mga 5,000 an bilang kan kalalakihan.+

5 Kan sunod na aldaw, nagtiripon sa Jerusalem an mga tagapamahala kan mga Judio asin an saindang kamagurangan saka mga eskriba. 6 Kaiba diyan si Annas+ na panginot na saserdote, si Caifas,+ Juan, Alejandro, asin idtong gabos na kapamilya kan panginot na saserdote. 7 Pinatindog ninda si Pedro asin Juan sa tahaw ninda saka pinunan na haputon: “Paagi sa anong kapangyarihan o sa ngaran niisay nindo ini ginibo?” 8 Dangan si Pedro, na pano nin banal na espiritu,+ nagsabi sa sainda:

“Mga tagapamahala kan banwaan asin kamagurangan, 9 kun sinisiyasat nindo kami ngunyan manungod sa marahay na ginibo mi sa sarong lalaking pilay,+ asin gusto nindong maaraman kun siisay an nagparahay sa lalaking ini, 10 gusto ming maaraman nindo gabos asin kan bilog na banwaan nin Israel na sa ngaran ni Jesu-Cristo na Nazareno,+ na pinadusahan nindo nin kagadanan sa harigi+ pero ibinangon nin Diyos hali sa mga gadan,+ paagi sa saiya kaya an lalaking ini nakatindog digdi sa atubangan nindo asin rahay na. 11 Siya ‘an gapo, na para sa saindong mga paratugdok daing halaga, na nagin mayor na gapong panganto.’*+ 12 Dugang pa, mayo nin kaligtasan paagi sa kiisay pa man na iba, huli ta daing ibang pangaran+ sa sirong kan langit na itinao sa mga tawo na paagi kaiyan kita maliligtas.”+

13 Ngunyan kan mahiling ninda an pagkaprangka* ni Pedro asin Juan, saka kan mapag-isip-isip ninda na an mga ini daing inadalan* asin mga ordinaryong tawo,+ napangalas sinda. Asin narealisar ninda na an mga ini nagin kaiba-iba ni Jesus.+ 14 Mantang pinagmamasdan ninda an pinaumayan na lalaki na nakatindog kaiba kan duwa,+ dai sindang masabi bilang simbag.+ 15 Kaya pinaluwas ninda an mga ini sa Sanhedrin,* asin nagpuon sindang mag-urulay-ulay, 16 na sinasabi: “Ano an gigibuhon ta sa mga lalaking ini?+ Dahil an totoo, guminibo sinda nin sarong pambihirang tanda na aram kan gabos na nakaistar sa Jerusalem,+ asin dai ta iyan maninigaran. 17 Para dai na ini magparalakop pa sa mga tawo, patanidan ta sinda asin sabihan na dai na magtaram sa kiisay man manungod sa pangaran na ini.”+

18 Kaya ipinaapod ninda an mga ini asin pinagbutan na dai na nanggad magtaram nin ano man o magtukdo manungod sa pangaran ni Jesus. 19 Alagad nagsimbag si Pedro asin Juan: “Kun baga tama sa paghiling nin Diyos na magdangog sa saindo imbes na sa Diyos, kamo mismo an maghusgar. 20 Pero para sa samo, dai mi magigibong magpundo sa pagtaram manungod sa mga bagay na samuyang nahiling asin nadangog.”+ 21 Kaya pagkatapos nindang patanidan giraray su duwa, pinalibre ninda an mga ini, huli ta mayo sindang nakuang ano man na basehan tanganing padusahan an mga ini asin huli sa takot sa mga tawo,+ dahil gabos sinda nagpapamuraway sa Diyos huli sa nangyari. 22 An lalaking idto na pinaumayan sa milagrosong paagi* labi nang 40 anyos.

23 Pagkatapos na mapalibre, nagduman sinda sa mga kairiba ninda asin sinabi sa mga ini an sinabi sa sainda kan mga panginot na saserdote asin kan kamagurangan. 24 Pagkadangog kaini, sararo sindang nag-arang sa Diyos sa makusog na boses asin nagsabi:

“Soberanong Kagurangnan,* ika an naggibo kan langit asin kan daga saka kan dagat pati kan gabos na yaon diyan,+ 25 asin sa pasabong kan banal na espiritu, sinabi mo paagi sa apuon ming si David+ na saimong lingkod: ‘Ano ta nagkakariribok an mga nasyon asin mga bagay na basang an pig-iisip kan mga banwaan? 26 An mga hadi sa daga nag-andam na makilaban asin an mga tagapamahala nagtiripon nin sararo tumang ki Jehova* asin tumang sa saiyang linahidan.’*+ 27 Huli ta sa katunayan, si Herodes saka si Poncio Pilato+ kaiba an mga tawo kan mga nasyon pati an mga banwaan sa Israel nagtiripon nin sararo sa siyudad na ini tumang sa saimong banal na lingkod na si Jesus, na saimong linahidan,+ 28 tanganing gibuhon an itinalaga nang mangyari kan saimong kapangyarihan* asin kabutan.*+ 29 Asin ngunyan, Jehova,* hilinga an saindang mga patakot, asin tabangan mo an saimong mga uripon na padagos na ipahayag an saimong tataramon na daing takot, 30 mantang ginagamit mo an saimong kapangyarihan* tanganing magpaumay saka gumibo nin mga tanda asin ngangalásan*+ paagi sa ngaran kan saimong banal na lingkod na si Jesus.”+

31 Pakapamibi ninda na may pagngayo-ngayo,* an lugar na pinagtitiripunan ninda natanyog, asin sinda gabos napano kan banal na espiritu+ asin nagpuon na magpahayag kan tataramon nin Diyos na daing takot.+

32 Apuwera kaiyan, an gabos na nagturubod nagkasararo sa puso asin kalag,* asin mayo ni saro sa sainda an nagsasabing sadiri niya an arin man sa mga bagay na igwa siya, kundi an gabos na bagay na yaon sa sainda sadiri kan gabos.+ 33 Asin padagos na nagtao an mga apostol nin epektibong marhay na patotoo manungod sa pagkabuhay liwat kan Kagurangnan na Jesus,+ asin gabos sinda bulaos na nag-ako nin daing kapantay na kabuutan. 34 Sa katunayan, mayo sa sainda an nagkulang nin mga pangangaipo,+ huli ta an gabos na may mga sadiring daga o harong ipinapabakal an mga iyan, asin dinadara ninda an kabaklan 35 tapos ineentrega sa mga apostol.+ Dangan hali sa natipon na kuwarta, tinatawan an kada saro depende sa pangangaipo niya.+ 36 Kaya si Jose, na sarong Levita na tubong Ciprus asin inaapod man kan mga apostol na Bernabe+ (na pag trinadusir, nangangahulugan na “Aki nin Karangahan”), 37 nagpabakal kan sadiri niyang daga, tapos dinara niya an kuwarta saka inentrega iyan sa mga apostol.+

5 Alagad, sarong lalaki na an pangaran Ananias, kaiba an saiyang agom na si Safira, an nagpabakal man nin daga. 2 Pero pasekreto niyang itinago an ibang parte kan kabaklan, asin aram iyan kan saiyang agom. Tapos, dinara niya su natada kan kabaklan asin inentrega iyan sa mga apostol.+ 3 Pero sinabi ni Pedro: “Ananias, ano ta naimpluwensiyahan ka ni Satanas na magkaigwa nin kusog nin buot na magputik+ sa banal na espiritu+ asin pasekretong itago an ibang parte kan kabaklan kan daga? 4 Kan dai mo pa idto ipinapabakal, bakong saimo idto? Saka kan naipabakal na idto, bakong saimo man giraray an kabaklan? Ano ta naisip mong gibuhon an arog kaini? Nagputik ka, bako sa mga tawo, kundi sa Diyos.” 5 Kan madangog ni Ananias an mga tataramon na iyan, natumba siya saka nagadan. Asin nakamati nin takot an gabos na nakabareta kaiyan. 6 Dangan nagdurulok an mga hoben na lalaki, pinatos siya nin mga tela, tapos binuruligan paluwas asin ilinubong.

7 Pakalihis nin mga tulong oras, nag-abot an saiyang agom, na dai aram kun ano an nangyari. 8 Sinabi ni Pedro sa babayi: “Sabihon mo sako, ipinabakal nindong duwa an daga sa arog kaining kantidad?” Sinabi kaini: “Iyo, sa arog kaiyan na kantidad.” 9 Kaya sinabi ni Pedro sa saiya: “Ano ta nagkauyon kamong duwa na purbaran na dayaon an espiritu ni Jehova?* Uya! Harani na sa may pinto su mga naglubong sa agom mo, asin buburuligan ka ninda paluwas.” 10 Tulos-tulos siyang natumba sa may pamitisan ni Pedro asin nagadan. Kan maglaog an mga hoben na lalaki, nahiling ninda siyang gadan na, asin binuruligan ninda siya saka ilinubong sa kataid kan saiyang agom. 11 Kaya nakamati nin takot an bilog na kongregasyon saka an gabos na nakabareta kan mga bagay na iyan.

12 Dugang pa, an mga apostol padagos na nagsasagibo nin dakul na mga tanda asin ngangalásan* sa atubangan kan mga tawo;+ asin nagtitiripon sinda gabos duman sa pasilyong may atop na inaapod na Portiko ni Solomon.+ 13 Totoo, an iba mayong kusog nin buot na mag-iba sa sainda; minsan siring, inuumaw nanggad sinda kan mga tawo. 14 Bako lang iyan, padakul man nin padakul an bilang nin mga lalaki saka babayi na nadadagdag sa mga nagtutubod sa Kagurangnan.+ 15 Dinadara pa ngani ninda sa mayor na mga tinampo an mga may hilang saka ibinubugtak an mga ini sa saradit na mga higdaan asin mga banig, tanganing sa pag-agi ni Pedro, malindungan lamang kan saiyang anino an nagkapira sa sainda.+ 16 Siring man, dakul na tawo hali sa mga siyudad sa palibot kan Jerusalem an padagos na nag-aarabot, dara an mga tawong may hilang saka an mga pinapasakitan nin maraot na mga espiritu,* asin gabos sinda nagkaurumayan.

17 Pero naanggot* an halangkaw na saserdote saka an gabos na kairiba niya na kabilang sa sekta kan mga Saduceo, asin grabe an saindang pagkauri. 18 Dangan dinakop* ninda an mga apostol asin iprineso an mga ini.+ 19 Alagad kan pagkabanggi, binuksan kan anghel ni Jehova* an mga pinto kan presuhan,+ ilinuwas sinda, asin sinabi: 20 “Sige na, magduman kamo sa templo, asin padagos nindong ipahayag sa mga tawo an gabos na tataramon manungod sa buhay na maabot.”* 21 Pagkadangog kaini, naglaog sinda sa templo kan mag-aagahon asin nagpuon na magtukdo.

Kan mag-abot an halangkaw na saserdote saka an saiyang mga kairiba, ipinaapod ninda an Sanhedrin asin an bilog na katiripunan nin kamagurangan kan banwaan nin Israel, asin may isinugo sindang magduman sa presuhan tanganing darahon sa atubangan ninda an mga apostol. 22 Alagad pag-abot duman kan mga isinugong guwardiya, dai ninda nahiling sa presuhan an mga apostol. Kaya nagbalik sinda asin ibinareta an nangyari, 23 na sinasabi: “Naabutan ming nakabarat na marhay an presuhan, asin nakatindog sa mga pinto an mga guwardiya, pero kan binuksan mi iyan, mayo kaming nahiling na tawo sa laog.” 24 Buweno, kan madangog ini kan pamayo kan mga guwardiya sa templo saka kan mga panginot na saserdote, napurisaw sinda asin inisip ninda kun ano an kaluluwasan kaini. 25 Pero igwa nin nag-abot asin nagbareta sa sainda: “Su mga lalaking iprineso nindo nakatindog duman sa templo, nagtutukdo sa mga tawo.” 26 Dangan naghali an pamayo kan mga guwardiya kaiba an saiyang mga tawuhan asin kinua an mga apostol, pero bakong puwersahan, huling natatakot sindang garapuon kan mga tawo.+

27 Kaya dinara ninda sinda asin pinatindog sa atubangan kan Sanhedrin. Dangan hinapot sinda kan halangkaw na saserdote 28 asin sinabihan: “Istrikto mi kamong pinagbutan na dai na magparatukdo manungod sa pangaran na ini,+ pero uni! pinano nindo an Jerusalem kan saindong mga pigtutukdo, asin gusto talaga nindo na kami an basulon sa pagkagadan* kan tawong ini.”+ 29 Nagsimbag si Pedro asin an iba pang mga apostol: “An Diyos an dapat ming sunudon bilang tagapamahala imbes na an mga tawo.+ 30 An Diyos kan satuyang mga apuon ibinangon si Jesus, na ginadan nindo paagi sa pagbitay sa saiya sa harigi.*+ 31 Ilinangkaw siya nin Diyos sa may tuo* Niya+ bilang Panginot na Instrumento+ asin Paraligtas,+ tanganing makapagsulsol an Israel asin mapatawad an saindang mga kasalan.+ 32 Mga saksi kami kan mga bagay na ini,+ asin siring man an banal na espiritu,+ na itinatao nin Diyos sa mga nagsusunod sa saiya bilang tagapamahala.”

33 Kan madangog ninda iyan, grabe an kaanggutan ninda asin gusto nindang gadanon an mga apostol. 34 Alagad tuminindog sa Sanhedrin an sarong Fariseo na an pangaran Gamaliel;+ saro siyang paratukdo kan Katugunan asin irinerespeto kan gabos na tawo, asin nagsabi siya na iluwas nguna nin madali an mga apostol. 35 Dangan sinabi niya sa sainda: “Mga ginagalangan na lalaki nin Israel, mag-ingat kamo sa iniisip nindong gibuhon sa mga tawong ini. 36 Kaidtong mga nakaagi, may sarong Teudas na nagrebelde asin nagsabi na importanteng tawo daa siya, asin mga 400 katawo an nag-iba sa grupo niya. Pero ginadan siya, asin nagkasuruway-suway an gabos na parasunod niya saka daing nangyari sa mga plano ninda. 37 Pagkatapos niya, nagrebelde si Judas na taga Galilea kan panahon kan pagparehistro, asin may mga nakumbinsir siyang magin parasunod niya. An tawong idto nagadan man, asin kun sain-sain na napaduman an gabos na parasunod niya. 38 Kaya sa sitwasyon ngunyan, sinasabi ko sa saindo, dai nindo pagpakiaraman an mga tawong ini, kundi pabayaan nindo sinda. Ta kun an planong ini o an gibong ini hali sa mga tawo, mabagsak iyan; 39 pero kun hali ini sa Diyos, dai nindo an mga iyan maibabagsak.+ Imbes, tibaad an kaluwasan lugod kaini, kinakalaban na nindo an Diyos.”+ 40 Kaya nagdangog sinda sa saiyang sadol, asin ipinaapod ninda an mga apostol, ipinahampak an mga ini+ saka pinagbutan na pumundo na sa pagtaram manungod sa pangaran ni Jesus, tapos tinugutan nindang makahali an mga ini.

41 Kaya naghali sinda sa atubangan kan Sanhedrin na nag-uugma+ dahil sa onra na mag-agi nin kasusupgan alang-alang sa pangaran ni Jesus. 42 Asin aroaldaw sa templo saka sa harong-harong,+ nagpadagos sindang daing pundo sa pagtutukdo asin pagpahayag kan maugmang bareta manungod sa Cristo, si Jesus.+

6 Kan mga aldaw na idto, miyentras na nagdadakul an mga disipulo, an mga Judiong nagtataram nin Griego nagpuon na magreklamo laban sa mga Judiong nagtataram nin Hebreo, huli ta igwa kaidto nin areglong pagdistribwir sa aroaldaw pero an saindang mga babaying balo dai natatawan kan para sa sainda.+ 2 Kaya tiniripon kan Dose an gabos na disipulo asin sinabi: “Bakong tama* na pabayaan mi an tataramon nin Diyos para magdistribwir nin kakanon.+ 3 Kaya mga tugang, magpili kamo sa saindo nin pitong lalaking may marahay na reputasyon,+ pano nin espiritu asin kadunungan,+ tanganing manombrahan mi sinda sa importanteng gibuhon na ini;+ 4 pero kami, mapokus kami sa pagpamibi saka sa pagtutukdo* kan tataramon nin Diyos.” 5 Nagustuhan kan gabos na disipulo an sinabi ninda, asin pinili kan mga disipulo si Esteban, sarong lalaking may makusog na pagtubod asin pano nin banal na espiritu, pati man si Felipe,+ Procoro, Nicanor, Timon, Parmenas, asin Nicolas, na sarong proselito* na taga Antioquia. 6 Iinatubang ninda an mga lalaking ini sa mga apostol, asin pakapamibi, ipinatong kan mga apostol an saindang mga kamot sa mga lalaking idto.+

7 Nin huli kaini, an tataramon nin Diyos nagpadagos sa paglakop,+ asin an bilang kan mga disipulo padagos na nagdadakul nin marikas+ sa Jerusalem; asin dakulang bilang nin mga saserdote an nagturubod.+

8 Ngunyan si Esteban, na igwa kan lubos na pag-uyon nin Diyos asin pano kan Saiyang kapangyarihan, naggigibo nin darakulang ngangalásan* asin mga tanda sa atubangan kan mga tawo. 9 Alagad may nagraning mga lalaki na kabilang sa inaapod na Sinagoga kan mga Pinatalingkas, kaiba an nagkapirang taga Cirene asin taga Alejandria saka nagkapirang taga Cilicia asin Asia, tanganing makidiskutiran ki Esteban. 10 Pero dai ninda kayang kontrahon an saiyang kadunungan asin an espiritung naggigiya sa saiya na magtaram.+ 11 Dangan pasekreto nindang kinumbinsir an nagkapirang lalaki na magsabi: “Nadangog mi siyang nagtataram nin mga paglanghad* tumang ki Moises asin sa Diyos.” 12 Asin sinutsutan ninda an mga tawo, an kamagurangan, saka an mga eskriba, tapos bigla ninda siyang dinaguso saka puwersahan na kinua asin dinara sa Sanhedrin. 13 Asin nag-atubang sinda nin mga putikon na testigo, na nagsarabi: “Dai nagpupundo an tawong ini sa katataram nin mga bagay laban sa banal na lugar na ini asin laban sa Katugunan. 14 Halimbawa, nadangog ming sinabi niya na gagabaon daa kaining Jesus na Nazareno an lugar na ini saka babaguhon an mga kaugalian niyato na hali pa ki Moises.”

15 Asin mantang pinagmamasdan siya kan gabos na nakatukaw sa Sanhedrin, nahiling ninda na an saiyang lalawgon* garo lalawgon nin anghel.

7 Alagad sinabi kan halangkaw na saserdote: “Ano, totoo iyan?” 2 Nagsimbag si Esteban: “Mga tugang asin mga ama, magdangog kamo. An mamuraway na Diyos nagpahiling sa apuon niyatong si Abraham kan yaon siya sa Mesopotamia, bago siya mag-istar sa Haran,+ 3 asin sinabi niya sa saiya: ‘Humali ka sa saimong lugar asin bayaan mo an saimong mga paryente, asin magduman ka sa lugar na ipapahiling ko sa saimo.’+ 4 Dangan naghali siya sa daga nin mga Caldeo asin nag-istar sa Haran. Pagkagadan duman kan saiyang ama,+ pinalipat siya nin Diyos sa dagang ini na iniistaran nindo ngunyan.+ 5 Pero dai niya siya tinawan nin ano man na mana sa dagang iyan, dai, maski su puwede lamang matungtungan kan saiyang bitis; pero nanuga siya na itatao niya iyan sa saiya tanganing magin pagsadiri niya dangan kan saiyang gikan,*+ dawa ngani mayo pa siyang aki kaidto. 6 Saro pa, sinabi nin Diyos sa saiya na an saiyang gikan* magigin mga dayuhan sa ibang nasyon asin na uuripunon sinda saka papasakitan* kan mga tawo sa laog nin 400 na taon.+ 7 ‘Asin huhukuman ko an nasyon na iyan na mang-uuripon sa sainda,’+ an sabi nin Diyos, ‘asin pagkatapos kaiyan, mahali sinda diyan asin magsasagibo nin sagradong paglilingkod sa sakuya sa lugar na ini.’+

8 “Nakipagtipan man an Diyos sa saiya nin sarong tipan may koneksiyon sa pagturi,+ asin nagin aki niya si Isaac,+ na tinuri niya kan ikawalong aldaw,+ asin nagin aki ni Isaac si Jacob,* asin nagin aki ni Jacob an 12 payo nin pamilya.* 9 An mga payo nin pamilya nauri sa tugang nindang si Jose+ asin ipinabakal siya sa Ehipto.+ Pero nasa kaibanan niya an Diyos,+ 10 asin tinabangan Niya siya sa gabos niyang kasakitan saka pinangyaring magi siyang kawili-wili saka magkaigwa nin kadunungan sa atubangan ni Faraon na hadi kan Ehipto. Asin ninombrahan siya kan hadi na pamahalaan an Ehipto saka an bilog kaining harong.+ 11 Pero nagkaigwa nin tiggutom sa bilog na Ehipto asin Canaan, iyo, sarong panahon nin grabeng kasakitan, asin an satong mga apuon mayong makuang ano man na makakakan.+ 12 Alagad nabaretaan ni Jacob na igwang suplay nin kakanon* sa Ehipto, asin isinugo niya duman an satong mga apuon sa inot na pagkakataon.+ 13 Kan magduman sinda sa ikaduwang pagkakataon, nagpabisto si Jose sa saiyang mga tugang, asin naaraman ni Faraon an manungod sa pamilya ni Jose.+ 14 Kaya pinatugunan ni Jose an saiyang amang si Jacob saka an gabos niyang paryente na maghali sa Canaan asin magduman sa saiya sa Ehipto;+ bali 75 katawo* sinda gabos.+ 15 Kaya nagduman si Jacob sa Ehipto,+ asin duman na siya nagadan+ pati na an satong mga apuon.+ 16 Dinara sinda sa Sekem asin ilinubong sa lulubngan na binakal ni Abraham sa mga aki ni Hamor duman sa Sekem sa sarong kantidad nin kuwartang pirak.+

17 “Kan harani na an panahon tanganing mautob an panugang ipinahayag nin Diyos ki Abraham, an banwaan nagdakula asin nagparadakul duman sa Ehipto, 18 sagkod na uminabot an panahon na nagkaigwa nin bagong hadi sa Ehipto na dai nakakaaram kun siisay si Jose.+ 19 An hading ini guminamit nin tusong pamamaagi tumang sa satuyang banwaan asin pinuwersa an mga ama na abandonaron an saindang mga umboy tanganing magkagaradan.+ 20 Kan panahon na iyan, namundag si Moises, asin magayunon siyang aki pati na sa paghiling nin Diyos. Asin tulong bulan siyang inataman sa harong kan saiyang ama.+ 21 Pero kan mapiritan an saiyang mga magurang na abandonaron siya,+ kinua siya kan aking babayi ni Faraon asin pinadakula na garo man sana tunay kaining aki.+ 22 Kaya itinukdo ki Moises an gabos na kadunungan kan mga Ehipsiyo. Sa katunayan, nagin matibay siyang magtaram asin kahanga-hanga an saiyang mga gibo.+

23 “Kan 40 anyos na siya, naisip niyang* bisitahon an* mga tugang niya, an mga aki ni Israel.+ 24 Kan mahiling niyang pigmamaltrato nin sarong Ehipsiyo an saro sa sainda, sinurog niya ini asin ginadan an Ehipsiyo para maibalos an tugang niyang pigmamaltrato. 25 Naghuhuna siya na iisipon kan saiyang mga tugang na paagi sa saiyang kamot ililigtas sinda nin Diyos, pero dai nangyari su pighuhuna niya. 26 Kan sunod na aldaw, nagduman siya sa sainda asin naabutan niyang nag-iiwal an duwa sa sainda, asin pinurbaran niyang pagkasunduon sinda, na sinasabi: ‘Magtugang baga kamo. Ano ta nag-iiwal kamo?’ 27 Pero su saro na iyo an nangungulog sa kapwa niya Israelita itinuklang siya, na sinasabi: ‘Siisay an nagnombra sa saimo na magin tagapamahala saka hukom sa samo? 28 Ano, gusto mo man akong gadanon arog kan ginibo mo kasuudma sa Ehipsiyo?’ 29 Pagkadangog kaini, nagdulag si Moises asin nag-istar bilang dayuhan sa daga nin Midian, asin nagkaigwa siya duman nin duwang aking lalaki.+

30 “Pakalihis nin 40 taon, nagpahiling sa saiya an sarong anghel sa laad nin nagkakalayong matunok na palungpong duman sa kaawagan kan Bukid nin Sinai.+ 31 Kan mahiling iyan ni Moises, napangalas siya diyan. Pero kan nagrarani siya tanganing aramon kun ano idto, nadangog niya an boses ni Jehova:* 32 ‘Ako an Diyos kan saimong mga apuon, an Diyos ni Abraham asin ni Isaac saka ni Jacob.’+ Tinakigan si Moises asin nawaran nin kusog nin buot na aramon pa kun ano idto. 33 Sinabi ni Jehova* sa saiya: ‘Halia an sandalyas sa saimong mga bitis, huli ta banal na daga an natitindugan mo. 34 Nahiling ko an pang-aapi sa sakuyang banwaan na nasa Ehipto, saka nadangog ko an pag-agrangay ninda,+ asin nagbaba ako tanganing iligtas sinda. Kaya ngunyan, isusugo taka sa Ehipto.’ 35 An Moises na saindang isinikwal, na sinasabi: ‘Siisay an nagnombra sa saimo na magin tagapamahala asin hukom?’+ iyo mismo an tagapamahala asin paraligtas na isinugo nin Diyos+ paagi sa anghel na nagpahiling sa saiya sa matunok na palungpong. 36 Siya an nanginot sa sainda sa pagluwas sa Ehipto,+ asin nagsagibo siya nin mga ngangalásan* asin tanda sa Ehipto+ saka sa Dagat na Pula+ tapos sa kaawagan sa laog nin 40 taon.+

37 “Siya an Moises na nagsabi sa mga aki ni Israel: ‘An Diyos manombra para sa saindo nin sarong propetang arog ko hali sa mga tugang nindo.’+ 38 Siya an kaiba sa katiripunan na yaon kaidto sa kaawagan kaibanan an anghel+ na nakipag-ulay saiya+ sa Bukid nin Sinai saka kaibanan man an satuyang mga apuon, asin nag-ako siya nin buháy saka sagradong mga kapahayagan tanganing itao sa sato.+ 39 An satong mga apuon nagsayumang magsunod sa saiya, imbes, isinikwal ninda siya+ asin sa saindang puso nagmawot sindang magbalik sa Ehipto,+ 40 na sinasabi ki Aaron: ‘Igibo mo kami nin mga diyos na manginginot sa samo. Huling dai mi aram kun ano nang nangyari sa Moises na ini, na nanginot sa sato sa pagluwas sa Ehipto.’+ 41 Kaya nagmolde sinda nin ugbon na baka kan panahon na idto tapos nag-atang sa idolo asin nagpuon na mag-urugma dahil sa nahaman kan saindang mga kamot.+ 42 Kaya ruminayo an Diyos sa sainda asin pinabayaan sindang magsagibo nin sagradong paglilingkod sa hukbo nin langit,*+ arog kan nakasurat sa libro kan Mga Propeta: ‘Bako man kamo sakuya nagdulot asin nag-atang sa laog nin 40 taon sa kaawagan, bako daw, O nasyon* nin Israel? 43 Imbes, an dinara nindo iyo an tolda ni Moloc+ asin an bituon kan diyos na si Refan, an mga imahen na ginibo nindo tanganing sambahon. Kaya papabayaan ko kamong darahon na bihag duman sa ibong pa kan Babilonya.’+

44 “Yaon sa satong mga apuon an tolda kan patotoo kan sinda nasa kaawagan, arog kan ipinagbuot nin Diyos kan sabihon niya ki Moises na gibuhon iyan basado sa arugan na nahiling niya.+ 45 Namana iyan kan satong mga apuon, asin dinara ninda iyan sa paglaog ninda kaiba si Josue sa dagang sadiri kan mga nasyon,+ na pinalayas nin Diyos sa atubangan kan satong mga apuon.+ Nagdanay iyan diyan sagkod kan mga aldaw ni David. 46 Nawilihan siya nin Diyos, asin nakiulay siyang tawan siya kan pribilehiyong gumibo nin irukan para sa Diyos ni Jacob.+ 47 Pero si Solomon an nagtugdok nin harong para sa Saiya.+ 48 Minsan siring, an Kahuruhalangkawi dai nag-iirok sa mga harong na gibo nin kamot,+ siring kan sinasabi kan propeta: 49 ‘An langit iyo an sakong trono,+ asin an daga iyo an sakong tungtungan.+ Anong klaseng harong an itutugdok nindo para sa sako? an sabi ni Jehova.* O hain an sakong irukan?* 50 Kamot ko an naggibo kan gabos na bagay na ini, bako daw?’+

51 “Mga tawong matagas an payo asin bakong turi an puso saka mga talinga, pirmi nindong pigkokontra an banal na espiritu; kun ano an ginibo kan saindong mga apuon, iyo man an ginigibo nindo.+ 52 Siisay sa mga propeta an dai pinersegir kan saindong mga apuon?+ Iyo, ginadan ninda idtong mga patiinot na nagpaisi kan pag-abot kan matanos na tawo,+ na pigtraydor asin piggadan nindo,+ 53 kamo na nag-ako kan Katugunan na pinaagi sa mga anghel+ pero dai nag-utob kaiyan.”

54 Buweno, kan madangog ninda iyan, biyo sindang nagkaaranggot asin nagpuon na magragot an saindang mga ngipon mantang nakahiling sa saiya. 55 Alagad, pano nin banal na espiritu, nagtingkalag siya sa langit, asin nahiling niya an kamurawayan nin Diyos saka si Jesus na nakatindog sa may tuo* nin Diyos,+ 56 tapos sinabi niya: “Uya! Nahihiling ko an kalangitan na nabuksan asin an Aki nin tawo+ na nakatindog sa may tuo* nin Diyos.”+ 57 Huli kaini, nagkururahaw sinda nin todo, asin tinakupan ninda kan saindang mga kamot an mga talinga ninda saka sarabay na duminaguso sa saiya. 58 Ginuyod ninda siya paluwas sa siyudad asin pinunan na gapuon.+ Ilinaag kan mga testigo+ an saindang pang-ibabaw na mga bado sa may pamitisan nin sarong hoben na lalaki na an pangaran Saulo.+ 59 Mantang piggagarapo ninda si Esteban, nakimahirak siya: “Kagurangnan kong Jesus, akua an sakuyang espiritu.” 60 Dangan nagluhod siya asin nagkurahaw nin makusog: “Jehova,* dai mo sinda pagsingilon sa kasalan na ini.”+ Asin pagkasabi kaini, nagturog siya sa kagadanan.

8 Sa parte ni Saulo, uyon siya na ginadan si Esteban.+

Kan aldaw na iyan, nagpuon an grabeng persekusyon sa kongregasyon na yaon sa Jerusalem; gabos sinda, apuwera sa mga apostol, nagkasuruway-suway asin napaduman sa bilog na rehiyon nin Judea saka Samaria.+ 2 Pero may mga lalaking maki-Diyos na nagkua ki Esteban tanganing ilubong siya, asin grabe an pagmundo ninda sa pagkagadan niya. 3 Pero pinunan ni Saulo na atakihon an kongregasyon. Linalaog niya an kada harong, tapos ginuguyod niya paluwas an mga lalaki saka babayi asin ipinapapreso sinda.+

4 Minsan siring, idtong mga nagkasuruway-suway nagpasiring sa manlain-lain na lugar, na nagpapahayag kan maugmang bareta.+ 5 Nagduman si Felipe sa siyudad* nin Samaria,+ asin pinunan niyang ihulit sa sainda an Cristo. 6 An gabos nakapokus an atensiyon ki Felipe miyentras na nagdadangog sinda sa mga sinasabi niya asin pinagmamasdan an mga tanda na ginigibo niya. 7 Huli ta dakul duman an igwa nin maraot na espiritu, asin an mga espiritung idto minakururahaw nin makusog saka minaruluwas sa mga sinaniban kaiyan.+ Apuwera kaiyan, dakul na paralisado asin pilay an nagkaurumayan. 8 Kaya nag-ugmang marhay an mga tawo sa siyudad na iyan.

9 Ngunyan, igwa sa siyudad na iyan nin sarong lalaki na an pangaran Simon, na dati nang nagsasagibo nin mahika, asin pinapahanga niya an mga taga Samaria saka sinasabing importanteng tawo daa siya. 10 Nakukua niya an atensiyon ninda gabos, puon sa pinakahamak sagkod sa pinakaprominente, asin sinasabi ninda: “An tawong ini iyo an Kapangyarihan nin Diyos, na pig-aapod na Dakulang Kapangyarihan.” 11 Nagtatao sindang atensiyon sa saiya dahil medyo haloy na man niya sindang napahanga paagi sa saiyang pagmamahika. 12 Pero kan magtubod sinda ki Felipe, na nagpahayag kan maugmang bareta manungod sa Kahadian nin Diyos+ asin sa pangaran ni Jesu-Cristo, nabawtismuhan sinda,+ mga lalaki pati mga babayi. 13 Si Simon mismo nagtubod man, asin pagkatapos niyang mabawtismuhan, pirmi na siyang nag-iiba ki Felipe;+ asin napangalas siya sa nahihiling niyang mga tanda saka pambihirang mga milagro.*

14 Kan mabaretaan kan mga apostol sa Jerusalem na inako kan mga taga Samaria an tataramon nin Diyos,+ isinugo ninda duman si Pedro saka si Juan; 15 asin nagduman an duwa saka namibi para sa sainda tanganing mag-ako sinda nin banal na espiritu.+ 16 Dai pa kaya nag-aako kaiyan an maski siisay man sa sainda, kundi nabawtismuhan sana sinda sa ngaran kan Kagurangnan na Jesus.+ 17 Dangan ipinatong kan duwa an saindang mga kamot sa sainda,+ asin nag-ako sinda nin banal na espiritu.

18 Ngunyan kan mahiling ni Simon na itinatao an espiritu paagi sa pagpatong kan mga kamot kan mga apostol, inalok niya sinda nin kuwarta, 19 na sinasabi: “Tawi man ako kan kakayahan* na iyan, tanganing an siisay man na patungan ko kan sakuyang mga kamot mag-ako man nin banal na espiritu.” 20 Pero sinabi ni Pedro sa saiya: “Matunaw man lugod an saimong pirak kaiba mo, dahil iniisip mong makukua mo an daing bayad na regalo nin Diyos paagi sa kuwarta.+ 21 Bako kang kalabot sa bagay na ini ni may kabtang ka man digdi, dahil bakong matanos an saimong puso sa paghiling nin Diyos. 22 Kaya magsulsol ka sa karatan mong ini, saka magngayo-ngayo ka ki Jehova* na, kun mapupuwede, mapatawad ka sa maraot na intensiyon kan saimong puso; 23 huli ta nahihiling ko na saro kang mapait na hilo* asin uripon nin karatan.” 24 Bilang simbag, sinabi ni Simon sa sainda: “Ipagngayo-ngayo nindo ako ki Jehova* na dai man lugod mangyari sa sako an arin man sa mga sinabi nindo.”

25 Dangan, pagkatapos nindang lubos na makapagpatotoo asin makapagpahayag kan tataramon ni Jehova,* nagpuon sindang magbaklay pabalik sa Jerusalem, asin ipinahayag ninda an maugmang bareta sa dakul na baryo kan mga Samaritano+ mantang pabalik sinda.

26 Alagad, an anghel ni Jehova*+ nagsabi ki Felipe: “Magduman ka sa timog sa tinampong pababa hali sa Jerusalem pasiring sa Gaza.” (Saro ining tinampo sa disyerto.) 27 Kaya nagpasiring siya duman, asin uya! may sarong Etiope na opisyal nin palasyo* na may katungdan sa irarom ni Candace na reyna kan Etiopia, asin siya an namamahala sa gabos na kayamanan kan reyna. Nagduman siya sa Jerusalem tanganing sumamba,+ 28 asin papuli na siya ngunyan, na nakatukaw sa saiyang karwahe mantang binabasa nin makusog an mga isinurat ni propeta Isaias. 29 Kaya sinabi kan espiritu ki Felipe: “Ranihan mo an karwaheng idto.” 30 Duminalagan si Felipe asin sinabayan an karwahe. Nadangog niya an opisyal na binabasa nin makusog an mga isinurat ni Isaias na propeta, tapos sinabi niya: “Nasasabutan mo an binabasa mo?” 31 Sinabi kaini: “Paano ko man ini masasabutan kun mayo nin maggiya sa sako?” Kaya inagda niya si Felipe na magsakay asin magtukaw sa kataid niya. 32 Buweno, ini an parte kan Kasuratan na binabasa niya: “Siring sa sarong karnero, dinara siya sa bunuan, asin siring sa sarong kordero na nagdanay na silensiyo sa atubangan kan paragunting kaini, dai niya ibinubuka an saiyang nguso.+ 33 Kan ipinapasupog siya, dai siya tinawan nin* hustisya.+ Siisay an magsasaysay kan mga detalye kan saiyang ginikanan?* Huli ta an saiyang buhay tinapos na digdi sa daga.”+

34 Dangan sinabi kan opisyal ki Felipe: “Nakikiulay tabi ako, sabihon mo sako, siisay an pinapanungdan kan propeta sa sinabi niyang ini? Siya mismo o ibang tawo?” 35 Nagpuon na magpaliwanag si Felipe, asin puon sa kasuratan na ini, ipinahayag niya sa saiya an maugmang bareta manungod ki Jesus. 36 Mantang nag-aabante sinda sa tinampo, naagihan ninda an sarong lugar na may tubig, asin sinabi kan opisyal: “Hilinga! May tubig digdi; ano an nakakaulang sa sako para mabawtismuhan?” 37 *—— 38 Kaya pinapundo niya an karwahe, asin parehong nagbuntog sa tubig si Felipe saka an opisyal, tapos binawtismuhan siya ni Felipe. 39 Pagkahawas ninda sa tubig, dali-daling giniyahan si Felipe kan espiritu ni Jehova* parayo, asin dai na siya nahiling pa kan opisyal, pero maugma siyang nagpadagos sa pagbiyahe niya. 40 Pero napaduman si Felipe sa Asdod, asin linibot niya an teritoryo saka padagos na ipinahayag an maugmang bareta sa gabos na siyudad sagkod na makaabot siya sa Cesarea.+

9 Pero si Saulo, na grabe pa man giraray an pagkaanggot sa mga disipulo kan Kagurangnan+ asin nagmamawot na garadanon an mga ini, nagduman sa halangkaw na saserdote 2 asin naghagad sa saiya nin mga surat na ipapahiling sa mga sinagoga sa Damasco, tanganing madara niya sa Jerusalem na nakagapos an siisay man na madiskubre niyang kabilang sa Dalan,+ mga lalaki man o babayi.

3 Mantang nagbabaklay siya asin harani na sa Damasco, biglang may liwanag hali sa langit na nagsilyab sa palibot niya,+ 4 asin natumba siya saka may nadangog siyang boses na nagsabi saiya: “Saulo, Saulo, taano ta pinepersegir mo ako?” 5 Naghapot siya: “Siisay ka, Kagurangnan?” Sinabi kaini: “Ako si Jesus,+ na pinepersegir mo.+ 6 Pero tumindog ka saka maglaog sa siyudad. May masabi duman saimo kun ano an dapat mong gibuhon.” 7 An mga lalaking kaibanan niya sa pagbaklay nakatindog lang asin dai makataram. May nadadangog sindang boses,* pero dai ninda nahihiling kun siisay an nagtataram.+ 8 Dangan buminuhat si Saulo, asin maski nakamuklat an saiyang mga mata, mayo siyang nahihiling. Kaya pigkabit ninda siya asin dinara sa Damasco. 9 Sa laog nin tulong aldaw, dai siya nakakahiling,+ asin dai man siya nagkakan ni nag-inom.

10 May disipulo sa Damasco na an pangaran Ananias,+ asin sa sarong bisyon sinabi kan Kagurangnan sa saiya: “Ananias!” Sinabi niya: “Uni tabi ako, Kagurangnan.” 11 Sinabi kan Kagurangnan sa saiya: “Tumindog ka, dumuman ka sa kalye na inaapod na Tanos, asin hanapon mo sa harong ni Judas an sarong lalaking taga Tarso+ na an pangaran Saulo. Huli ta sa mismong oras na ini, namimibi siya, 12 asin sa sarong bisyon nahiling niyang nag-abot an sarong lalaki na an pangaran Ananias asin ipinatong kaini sa saiya an mga kamot kaini tanganing makabalik an saiyang paghiling.”+ 13 Alagad nagsimbag si Ananias: “Kagurangnan, nadangog ko an sinasabi kan dakul na tawo manungod sa lalaking ini—an gabos na maraot na bagay na ginibo niya sa saimong mga banal na lingkod sa Jerusalem. 14 Asin nagdigdi siya na may awtoridad hali sa mga panginot na saserdote tanganing arestaron* an gabos na nag-aapod sa pangaran mo.”+ 15 Pero sinabi kan Kagurangnan sa saiya: “Magduman ka, ta an tawong ini sarong lalagan* na pinili ko+ tanganing darahon an sakuyang pangaran sa mga nasyon+ pati man sa mga hadi+ saka sa mga aki ni Israel. 16 Huli ta ipapahiling ko sa saiya nin malinaw kun gurano kadakul na kasakitan an kaipuhan niyang agihan para sa sakuyang pangaran.”+

17 Kaya nagduman si Ananias asin naglaog sa harong, asin ipinatong niya an saiyang mga kamot ki Saulo saka sinabi: “Tugang kong Saulo, an Kagurangnan na Jesus, na nagpahiling sa saimo sa tinampo kan pasiring ka digdi, siya an nagsugo sa sako tanganing makabalik an saimong paghiling asin tanganing mapano ka nin banal na espiritu.”+ 18 Asin tulos-tulos, may garo mga kiskis na nahulog hali sa saiyang mga mata, asin nakabalik an saiyang paghiling. Dangan tuminindog siya asin binawtismuhan, 19 tapos nagkakan siya asin kuminusog.

Nagdanay siya nin pirang aldaw kaiba kan mga disipulo sa Damasco,+ 20 asin tulos-tulos siyang naghulit sa mga sinagoga manungod ki Jesus, na iyo ini an Aki nin Diyos. 21 Pero an gabos na nakadangog sa saiya napangalas asin nagsarabi: “Bakong iyo ini su tawong nagpasakit nin grabe sa mga yaon duman sa Jerusalem na nag-aapod sa pangaran na ini?+ Bakong an tuyo niya sa pagdigdi iyo na arestaron sinda saka darahon* sa mga panginot na saserdote?”+ 22 Alagad padagos na nagigin mas epektibo sa paghuhulit si Saulo, asin dai nin mairason sa saiya an mga Judio na nakaistar sa Damasco, huling pinatunayan niya paagi sa nakakakumbinsir na mga argumento na si Jesus an Cristo.+

23 Pakalihis nin dakul na aldaw, an mga Judio nagkurumplutan na gadanon siya.+ 24 Pero naaraman ni Saulo an saindang maraot na plano. Aldaw-banggi man sindang nag-aabang sa mga trangkahan kan siyudad tanganing gadanon siya. 25 Kaya kinua siya kan mga disipulo niya, asin kan banggi, ilinaog ninda siya sa sarong basket saka itinunton sa may bintana sa pader kan siyudad.+

26 Pag-abot niya sa Jerusalem,+ naghinguwa siyang makaibanan an mga disipulo, pero gabos sinda natatakot sa saiya, huli ta dai sinda naniniwala na saro na siyang disipulo. 27 Kaya tinabangan siya ni Bernabe+ asin iiniba siya sa mga apostol, dangan detalyado niyang isinaysay sa sainda kun paano nahiling ni Saulo an Kagurangnan+ kan nasa dalan siya, asin na nakipag-ulay ini sa saiya, asin kun paano siya daing takot na nagpahayag sa Damasco manungod sa pangaran ni Jesus.+ 28 Kaya nagdanay siyang kaiba ninda, na buwelong nakakaduman sa manlain-lain na parte kan* Jerusalem asin daing takot na ipinapahayag an pangaran kan Kagurangnan. 29 Nakikipag-ulay siya saka nakikipagdiskusyon sa mga Judiong nagtataram nin Griego, pero nagkapirang beses na pinurbaran kan mga ini na gadanon siya.+ 30 Kan maisihan kan mga tugang an manungod digdi, dinara ninda siya sa Cesarea dangan pinaduman sa Tarso.+

31 Dangan, nagkaigwa nin panahon nin katuninungan an kongregasyon sa bilog na Judea asin Galilea saka Samaria,+ asin padagos sindang napapakusog; asin mantang namumuhay sinda na may pagkatakot ki Jehova* saka may pagranga kan banal na espiritu,+ padagos sindang nagdadakul.

32 Mantang naglilibot si Pedro sa bilog na rehiyon, nagduman man siya sa mga banal* na nag-iistar sa Lida.+ 33 May nabisto siya duman na sarong lalaki na an pangaran Eneas, na walong taon nang dai nakakabangon sa higdaan dahil paralisado ini. 34 Sinabi ni Pedro sa saiya: “Eneas, pinapaumayan ka ni Jesu-Cristo.+ Magbuhat ka asin pakarhayon mo an saimong higdaan.”+ Asin tulos-tulos siyang nagbuhat. 35 Kan mahiling siya kan gabos na nakaistar sa Lida asin sa Kapatagan nin Saron, nagturubod sinda sa Kagurangnan.

36 Igwa duman sa Jope nin sarong disipulo na an pangaran Tabita, na pag trinadusir, “Dorcas.”* Kadakul siyang ginibong karahayan asin itinaong tabang sa mga pobre. 37 Pero kan panahon na idto, nagkahilang siya saka nagadan. Kaya kinarigos ninda an saiyang hawak* asin ihinutad sa sarong kuwarto sa itaas. 38 Dahil harani lang an Lida sa Jope, kan mabaretaan kan mga disipulo na yaon sa siyudad na idto si Pedro, nagsugo sinda nin duwang lalaki tanganing pakiulayan siya: “Magdigdi ka tabi tulos.” 39 Kaya nag-iba sa sainda si Pedro. Kan mag-abot siya, dinara ninda siya sa kuwarto sa itaas; asin tiniripunan siya kan gabos na babaying balo, na naghihiribi asin ipinapahiling sa saiya an dakul na bado saka haralabang gubing* na ginibo ni Dorcas kan ini buhay pa. 40 Pinaluwas ni Pedro an gabos,+ tapos luminuhod siya asin namibi. Dangan rinanihan niya an gadan asin sinabi: “Tabita, bangon!” Nagmuklat an babayi, asin kan mahiling niya si Pedro, nagtukaw siya.+ 41 Kinaputan ni Pedro an kamot kaini asin tinabangan ining magtindog, dangan inapod niya an mga banal* asin an mga balo, tapos iinatubang niya sa sainda an buhay nang si Tabita.+ 42 Nabareta ini sa bilog na Jope, asin dakul an nagturubod sa Kagurangnan.+ 43 Nagpirmi si Pedro nin haloy-haloy sa Jope kaiba kan sarong paragibo nin balát* na an pangaran Simon.+

10 Igwa nin sarong lalaki sa Cesarea na an pangaran Cornelio, sarong opisyal nin hukbo* sa inaapod na tropang Italiano.* 2 Relihiyoso siyang tawo na may pagkatakot sa Diyos pati na an bilog niyang pamilya. Dakul siyang itinataong tabang sa mga pobre, saka pirmi siyang nagngangayo-ngayo sa Diyos. 3 Kan mga ikasiyam na oras+ kan aldaw,* nahiling niya nin malinaw sa sarong bisyon na sarong anghel nin Diyos an nagrani sa saiya asin nagsabi: “Cornelio!” 4 Takuton si Cornelio mantang pinagmamasdan niya an anghel, tapos naghapot siya: “Ano po idto, Kagurangnan?” Sinabi kaini sa saiya: “An saimong mga pamibi saka pagtabang sa mga pobre nakaabot sa Diyos, asin ginirumdom niya an mga iyan.+ 5 Kaya ngunyan, magsugo ka sa Jope nin mga tawuhan mo tanganing padigdihon an sarong lalaki na an pangaran Simon na inaapod na Pedro. 6 Nagdadagos siya duman ki* Simon, na sarong paragibo nin balát* na may harong sa gilid kan dagat.” 7 Pagkahali tulos kan anghel na nakipag-ulay sa saiya, inapod niya an duwa sa mga suruguon niya saka an sarong relihiyosong suldados na kabilang sa mga alalay niya, 8 asin inistorya niya sa sainda an gabos tapos isinugo sinda sa Jope.

9 Kan sunod na aldaw, mantang nagpapadagos sinda sa saindang pagbaklay asin harani na sa siyudad, nagsakat si Pedro sa bubungan kan harong kan mga ikaanom na oras* tanganing mamibi. 10 Pero nakamati siya nin grabeng gutom, asin gusto niyang magkakan. Mantang naghahanda sinda nin kakanon, nagkaigwa siya nin bisyon,+ 11 asin nahiling niya an langit na nabuksan tapos igwa nin* siring sa sarong dakulaon na telang lino, na garo nakakaputan sa apat na kanto kaiyan, na itinutunton sa daga; 12 yaon diyan an gabos na klase nin hayop sa daga, idtong mga apat an bitis saka idtong mga reptilya,* pati na gabos na klase nin gamgam* sa kalangitan. 13 Dangan sarong boses an nagsabi sa saiya: “Tindog na, Pedro, magbuno ka asin magkakan!” 14 Pero sinabi ni Pedro: “Dai ko lamang gigibuhon iyan, Kagurangnan, ta dai pa ako kasuarin man nagkakan nin ano man na maati saka bakong malinig.”+ 15 Asin nagtaram giraray sa saiya an boses: “Dai mo na pag-apudon na maati an mga bagay na lininig na nin Diyos.” 16 Nagtaram ini sa ikatulong beses, asin tulos-tulos na initaas iyan* sa langit.

17 Mantang nariribong pa si Pedro asin nag-iisip-isip kun ano an kahulugan kan nahiling niyang bisyon, an mga lalaking isinugo ni Cornelio naghapot kun sain an harong ni Simon asin nagtindog sa may trangkahan.+ 18 Nag-apod sinda asin naghapot kun igwa sa harong na idto nin bisitang Simon na inaapod na Pedro. 19 Mantang iniisip-isip pa ni Pedro an manungod sa bisyon, sinabi kan espiritu:+ “Uya! May tulong lalaki na naghahanap sa saimo. 20 Kaya magbaba ka na asin mag-iba sa sainda, saka dai ka magparaduwa-duwa, ta isinugo ko sinda.” 21 Dangan nagbaba si Pedro asin kinaulay an mga lalaki: “Uni ako, an tawong pighahanap nindo. Ano an tuyo nindo?” 22 Sinabi ninda: “Si Cornelio,+ na sarong opisyal nin hukbo, tinawan nin Diyos nin instruksiyon paagi sa sarong banal na anghel na padumanon ka sa saiyang harong tanganing magdangog sa mga sasabihon mo. Matanos siyang tawo, may takot sa Diyos, asin magayunon an sinasabi kan gabos na Judio manungod sa saiya.” 23 Kaya pinalaog niya sinda sa harong asin pinadagos duman bilang mga bisita niya.

Kinaagahan, nagpreparar siya asin naghali kaiba ninda, asin may nagkapirang tugang sa Jope na uminiba sa saiya. 24 Kan sunod na aldaw, nakaabot siya sa Cesarea. Siyempre, pighahalat sinda ni Cornelio, asin tinipon na niya an saiyang mga paryente saka dayupot na mga amigo. 25 Pag-abot ni Pedro sa harong, sinabat siya ni Cornelio asin nagluhod ini saka suminubsob sa may pamitisan niya. 26 Pero itinindog siya ni Pedro, na sinasabi: “Tumindog ka; tawo man sana ako arog mo.”+ 27 Mantang nag-uulay sinda, naglaog siya asin nahiling niya an dakul na tawong nagkatiripon. 28 Sinabi niya sa sainda: “Aram na aram nindo na bawal nanggad sa sarong Judio na makiiba-iba o magrani sa bako niyang kanasyon,+ pero ipinahiling nin Diyos sa sako na dai ko dapat sabihon na maati o bakong malinig an siisay man na tawo.+ 29 Iyan an dahilan kaya dai ako nagsayuma kan pakiulayan akong magdigdi. Kaya an hapot ko ngunyan sa saimo, taano ta pinadigdi mo ako?”

30 Dangan nagsabi si Cornelio: “Apat na aldaw na an nakaagi puon sa mismong oras na ini, namimibi ako kaidto digdi sa harong kan ikasiyam na oras;* tapos bigla na sana, nagkaigwa nin sarong lalaki na nakatindog sa atubangan ko na nagkikinang an sulot 31 asin nagsabi: ‘Cornelio, dinangog nin Diyos an saimong pamibi, asin ginirumdom niya an pagtabang mo sa mga pobre. 32 Kaya, magsugo ka nin maduman sa Jope asin padigdihon mo si Simon na inaapod na Pedro. Bisita siya ni Simon na paragibo nin balát, na an harong nasa gilid kan dagat.’+ 33 Huli kaiyan, may isinugo tulos ako sa saimo, asin nagpapasalamat nanggad ako na nagdigdi ka. Kaya uni kami gabos ngunyan, nasa atubangan nin Diyos, tanganing magdangog sa gabos na ipinagbuot ni Jehova* sa saimo na sabihon samuya.”

34 Dangan nagpuon na magtaram si Pedro, asin sinabi niya: “Ngunyan lubos ko nang nasasabutan na an Diyos mayong pinapalain,+ 35 kundi sa lambang nasyon, inaako niya an tawong may pagkatakot sa saiya asin naggigibo nin matanos.+ 36 Ipinaabot niya an saiyang mensahe sa mga aki ni Israel tanganing ipahayag sa sainda an maugmang bareta nin katuninungan,+ na makakamtan paagi ki Jesu-Cristo—siya an Kagurangnan kan gabos.+ 37 Aram nindo su pig-iiristoryahan sa bilog na Judea, na nagpuon sa Galilea+ pagkatapos na maghulit si Juan mapadapit sa bawtismo: 38 idtong manungod ki Jesus na taga Nazaret, kun paano siya linahidan nin Diyos nin banal na espiritu+ saka tinawan nin kapangyarihan, asin naglibot siya sa bilog na kadagaan na naggigibo nin marahay saka nagpapaumay sa gabos na pinapasakitan kan Diyablo,+ huli ta an Diyos nasa kaibanan niya.+ 39 Asin mga saksi kami kan gabos na bagay na ginibo niya sa mga lugar na iniistaran kan mga Judio saka sa Jerusalem; pero ginadan ninda siya paagi sa pagbitay sa saiya sa harigi.* 40 Ibinangon siya nin Diyos sa ikatulong aldaw+ asin itinugot na mahiling, 41 bako kan gabos na tawo, kundi kan mga patiinot nang pinili nin Diyos na magin mga saksi, sa samuya, na nagkakan saka nag-inom na kaibanan niya pagkatapos siyang ibangon hali sa mga gadan.+ 42 Pinagbutan niya man kami na maghulit sa mga tawo asin lubos na magpatotoo+ na siya an saro na itinalaga nin Diyos na magin hukom kan mga buhay asin mga gadan.+ 43 An gabos na propeta nagpapatotoo manungod sa saiya,+ na an lambang saro na nagtutubod sa saiya mag-aako nin kapatawadan nin mga kasalan paagi sa saiyang pangaran.”+

44 Mantang nagtataram pa si Pedro manungod sa mga bagay na ini, an gabos na nagdadangog nag-ako nin banal na espiritu.+ 45 Asin an nag-iriba ki Pedro na mga disipulo* na mga turi napangalas, huling an daing bayad na regalo na banal na espiritu ibinububo man sa mga tawo kan mga nasyon.* 46 Huli ta nadadangog ninda an mga ini na nagtataram sa lain-lain na lengguwahe asin nagbabantog kan kadakulaan nin Diyos.+ Dangan nagsabi si Pedro: 47 “Igwa daw nin siisay man na makakapagbawal na mabawtismuhan sa tubig+ an mga ini na nag-ako man nin banal na espiritu kapareho ta?” 48 Tapos nagtao siya nin instruksiyon sa sainda na bawtismuhan an mga ini sa ngaran ni Jesu-Cristo.+ Dangan nakiulay an mga ini sa saiya na magpirmi siya duman nin nagkapirang aldaw.

11 Nabaretaan kan mga apostol asin kan mga tugang na nasa Judea na inako man kan mga tawo kan mga nasyon an tataramon nin Diyos. 2 Kaya kan mag-abot si Pedro sa Jerusalem, pinunan siyang tuyawon* kan mga nagsusuportar sa pagturi,+ 3 na sinasabi: “Naglaog ka sa harong nin mga tawong bakong turi asin nagkakan kaiba ninda.” 4 Huli kaiyan, detalyadong ipinaliwanag ni Pedro sa sainda an nangyari, na sinasabi:

5 “Yaon ako kaidto sa siyudad nin Jope asin namimibi. Dangan nagkaigwa ako nin bisyon asin nahiling ko diyan an* siring sa sarong dakulaon na telang lino, na garo nakakaputan sa apat na kanto kaiyan, na itinutunton hali sa langit, tapos buminaba iyan sa mismong atubangan ko.+ 6 Pinagmasdan kong marhay iyan, asin may nahiling ako diyan na mga hayop sa daga na apat an bitis, mga layas na hayop, mga reptilya,* asin mga gamgam sa kalangitan. 7 Nadangog ko man an sarong boses na nagsabi sa sako: ‘Tindog na, Pedro, magbuno ka asin magkakan!’ 8 Pero sinabi ko: ‘Dai ko lamang gigibuhon iyan, Kagurangnan, ta dai pa ako kasuarin man naghungit sa nguso ko nin sarong bagay na maati o bakong malinig.’ 9 An boses hali sa langit nagtaram giraray: ‘Dai mo na pag-apudon na maati an mga bagay na lininig na nin Diyos.’ 10 Nagtaram ini sa ikatulong beses, dangan idtong gabos na nahiling ko binutong pabalik sa langit. 11 Kan mismong oras man na idto, may tulong lalaking nakatindog sa may luwas kan harong na dinadagusan ko. Isinugo sinda na magduman sa sako hali sa Cesarea.+ 12 Dangan sinabihan ako kan espiritu na umiba sa sainda asin dai magparaduwa-duwa. Pero nag-iba man sa sako an anom na tugang na ini, tapos naglaog kami sa harong kan tawong idto.

13 “Isinaysay niya sa samo na may nahiling siyang anghel sa harong niya asin na nagsabi ini: ‘Magsugo ka sa Jope nin mga tawuhan mo tanganing padigdihon si Simon na inaapod na Pedro,+ 14 asin sasabihon niya sa saimo an mga bagay na paagi kaiyan ika saka an gabos mong kairiba sa harong maliligtas.’ 15 Pero kan magpuon na akong magtaram, nag-ako sinda nin banal na espiritu arog man kan nangyari sa sato kaidto kan primero.+ 16 Dahil diyan, nagirumduman ko su sinasabi kaidto kan Kagurangnan: ‘Si Juan nagbawtismo sa tubig,+ pero babawtismuhan kamo sa banal na espiritu.’+ 17 Kaya, kun itinao nin Diyos sa sainda an iyo man sanang daing bayad na regalong itinao niya sa sato na mga nagturubod sa Kagurangnan na Jesu-Cristo, siisay man ako para mapugulan* ko an Diyos?”+

18 Kan madangog ninda ini, nagpundo na sinda sa pagkontra,* asin pinamuraway ninda an Diyos, na sinasabi: “Kun siring, tinawan man nin Diyos an mga tawo kan mga nasyon nin oportunidad na makapagsulsol tanganing magkamit sinda nin buhay.”+

19 Ngunyan, idtong mga nagkasuruway-suway+ huli kan persekusyon na nangyari pagkatapos kan ginibo ki Esteban nakaabot sagkod sa Fenicia, Ciprus, asin Antioquia, pero sa mga Judio sana ninda ipinahayag an mensahe.+ 20 Alagad, an nagkapirang taga Ciprus asin Cirene nagduman sa Antioquia saka nagpuon na maghulit sa mga tawong nagtataram nin Griego, na ipinapahayag an maugmang bareta manungod sa Kagurangnan na Jesus. 21 Siring man, yaon sa sainda an suporta* ni Jehova,* asin dakulang bilang an nagturubod saka nagin parasunod kan Kagurangnan.+

22 An bareta manungod sa sainda nakaabot sa kongregasyon sa Jerusalem, asin isinugo ninda si Bernabe+ sagkod duman sa Antioquia. 23 Kan makaabot siya asin mahiling niya an daing kapantay na kabuutan nin Diyos, naugma siya asin pinakusog niya sinda gabos na padagos na magkaigwa nin udok sa pusong determinasyon na magin maimbod sa Kagurangnan.+ 24 Marahay na tawo si Bernabe, asin pano siya nin banal na espiritu saka may hararom na pagtubod. Bilang resulta, dakul pa an nagturubod sa Kagurangnan.+ 25 Pagkatapos, nagduman siya sa Tarso para hanapon sa bilog na lugar na iyan si Saulo.+ 26 Kan manumpungan niya ini, iiniba niya siya sa Antioquia. Sarong taon sindang nakiasosyar sa kongregasyon duman, saka dakul sindang tinukduan; asin sa Antioquia inot na inapod na mga Kristiyano+ an mga disipulo paagi sa paggiya nin Diyos.

27 Kan panahon na idto, may mga propetang+ nagduman sa Antioquia hali sa Jerusalem. 28 An saro sa sainda na an pangaran Agabo+ naghula paagi sa espiritu na sarong grabeng tiggutom an madali nang mangyari sa bilog na daga,*+ na sa katunayan, nangyari kan panahon kan pamamahala ni Claudio. 29 Kaya nagdesisyon an mga disipulo, sigun sa kakayahan kan kada saro,+ na magpadara nin ayuda*+ sa mga tugang na nakaistar sa Judea; 30 asin itinao ninda iyan ki Bernabe asin Saulo+ tanganing darahon sa kamagurangan.

12 Kan panahon na iyan, an nagkapira na kabilang sa kongregasyon pinunan na persegiron ni Herodes na hadi.+ 2 Ipinagadan niya paagi sa espada+ si Santiago na tugang ni Juan.+ 3 Kan mahiling niyang ikinaugma ini kan mga Judio, ipinaarestar man niya si Pedro. (Nangyari ini kan Kapiyestahan nin Tinapay na Daing Lebadura.)+ 4 Ipinadakop niya ini saka iprineso+ asin pinabantayan sa apat na relyebo nin tig-arapat na suldados, asin plano niyang iatubang siya sa mga tawo* pagkatapos kan Paskuwa. 5 Kaya dai si Pedro pinaluwas sa presuhan, pero an kongregasyon maigot na namimibi sa Diyos para sa saiya.+

6 Kan banggi bago siya iatubang ni Herodes sa mga tawo, nagtuturog si Pedro na an mga kamot nakakadena sa duwang suldados na nasa mag-ibong niya, asin may mga guwardiyang nagbabantay sa atubangan kan pinto kan selda. 7 Alagad uya! nagtunga an anghel ni Jehova,*+ asin nagliwanag sa selda. Tinalpi niya si Pedro sa may tagiliran asin pinukaw ini, na sinasabi: “Dali, tindog na!” Dangan natangkas an mga kadena sa mga kamot niya.+ 8 Sinabi kan anghel sa saiya: “Pakarhaya an bado mo* asin magsandalyas ka.” Ginibo niya iyan. Tapos, sinabi kaini sa saiya: “Suluta an pang-ibabaw mong bado, asin magsunod ka sa sako.” 9 Nagluwas siya sa selda asin nagsunod sa anghel, pero dai niya aram na totoong nangyayari an ginigibo kan anghel. Sa katunayan, an paghuna niya sarong bisyon an nahihiling niya. 10 Pagkalampas ninda sa inot na grupo nin mga guwardiya saka sa ikaduwang grupo, nakaabot sinda sa lansang* na trangkahan na inaagihan paluwas sa presuhan pasiring sa siyudad, asin basta na lang ini buminukas. Kan makaluwas sinda, nagpasiring sinda sa sarong kalye, asin binayaan siya tulos kan anghel. 11 Asin kan marealisar ni Pedro kun ano an nangyayari, sinabi niya: “Sigurado na ako ngunyan na isinugo ni Jehova* an saiyang anghel asin na ilinigtas niya ako sa kamot ni Herodes saka sa gabos na inaasahan kan mga Judio na mangyayari sa sako.”+

12 Pagkatapos niyang isip-isipon an nangyari, nagduman siya sa harong ni Maria na ina ni Juan na inaapod na Marcos,+ kun sain medyo dakul an nagtitiripon asin namimibi. 13 Kan magtuktok siya sa pinto kan trangkahan, sarong suruguon na babayi na an pangaran Roda an nagrani tanganing hilingon kun siisay an nagtutuktok. 14 Nabisto niya an boses ni Pedro, pero sa sobrang kaugmahan niya dai niya binuksan an trangkahan, kundi nagdalagan siya palaog asin sinabi niyang nakatindog si Pedro sa may trangkahan. 15 Sinabi ninda sa saiya: “Nabubua ka na.” Pero pigparainsistir niyang si Pedro talaga idto. Kaya sinabi ninda: “Anghel niya idto.” 16 Alagad dai duman naghali si Pedro, imbes padagos siyang nagtuktok. Kan buksan ninda an pinto, nahiling ninda siya asin nagngaralas sinda. 17 Pero sinenyasan niya sinda na magsilensiyo, asin detalyado niyang inistorya sa sainda kun paano siya ilinuwas ni Jehova* sa presuhan. Dangan sinabi niya: “Ibareta nindo ini ki Santiago+ saka sa mga tugang.” Dangan naghali siya asin nagpasiring sa ibang lugar.

18 Kan aga na, nagkariribok an mga suldados, huli ta dai ninda aram kun hain na si Pedro. 19 Pigparahanap siya ni Herodes, asin kan dai siya kaini makua, pigparahapot kaini an mga guwardiya asin ipinagbuot na padusahan sinda;+ dangan naghali si Herodes sa Judea asin nagpasiring sa Cesarea saka nagpirmi duman.

20 Ngunyan anggot an* hadi sa mga taga Tiro asin taga Sidon. Kaya nagduman sinda sa saiya na may saro sanang katuyuhan, asin kinumbinsir ninda si Blasto, an nagmamanehar kan harong* kan hadi, na tabangan sinda. Dangan nakiulay sinda sa hadi para makipagkatuninungan, huli ta hali sa teritoryong nasasakupan kan hadi an kakanon na isinusuplay sa lugar ninda. 21 Sarong aldaw kan magtiripon an mga tawo, nagsulot si Herodes nin badong panghadi asin nagtukaw sa tukawan sa paghukom saka nagpuon na magdiskurso sa sainda. 22 Dangan an mga tawong nagkatiripon nagpuon na magkurahaw: “Boses nin diyos, bako nin tawo!” 23 Tulos-tulos, pinadusahan siya kan anghel ni Jehova* huling dai niya itinao sa Diyos an kamurawayan, asin kinakan siya nin mga ulod tapos nagadan.

24 Alagad an tataramon ni Jehova* padagos na naglalakop, asin nagdadakul an mga nagtutubod.+

25 Kun manungod ki Bernabe+ saka Saulo, kan matapos na ninda an pagtao nin ayuda sa Jerusalem,+ nagbalik sinda asin iiniba ninda si Juan,+ na inaapod man na Marcos.

13 Sa lokal na kongregasyon sa Antioquia, igwa nin mga propeta asin mga paratukdo:+ si Bernabe, si Symeon na inaapod na Negro, si Lucio na taga Cirene, si Manaen na nagin kaeskuwela ni Herodes na tagapamahala nin distrito, asin si Saulo. 2 Mantang naglilingkod sinda* ki Jehova* asin nag-aayuno, nagsabi an banal na espiritu: “Pilion nindo para sa sako si Bernabe saka si Saulo;+ may gibuhon akong itinagama para sa sainda.”+ 3 Dangan pagkatapos nindang mag-ayuno asin mamibi, ipinatong ninda sa duwa an saindang mga kamot tapos pinaduman na sinda.

4 Kaya an mga lalaking ini, na isinugo kan banal na espiritu, nagpasiring sa Seleucia, asin hali duman naglayag sinda pa-Ciprus. 5 Pag-abot ninda sa Salamis, nagpuon sindang magbalangibog kan tataramon nin Diyos sa mga sinagoga kan mga Judio. Kaibanan man ninda si Juan bilang katabang.+

6 Kan malibot na ninda an bilog na isla sagkod sa Pafos, may nanuparan sindang sarong lalaking Judio na an pangaran Bar-Jesus, na sarong parakulam asin nagsasagin na propeta. 7 Kurukaiba siya kan prokonsul* na si Sergio Paulo, na sarong intelihenteng tawo. Ipinaapod kaini si Bernabe asin Saulo huli ta interesado ining marhay na magdangog sa tataramon nin Diyos. 8 Pero pinunan sindang kontrahon kan parakulam na si Elimas* (sa katunayan, an pangaran na Elimas nangangahulugan na parakulam), asin hininguwa niyang ulangon an prokonsul tanganing dai ini magtubod. 9 Dangan napano nin banal na espiritu si Saulo, na inaapod man na Pablo, kaya hiniling niya nin diretso sa mata an parakulam 10 saka sinabi: “Ika na puro na sana pandadaya asin karatan an nasa isip, ika na aki kan Diyablo,+ ika na kaiwal kan gabos na katanusan, ano dai ka talaga mapundo sa pagbiribid kan matanos na mga dalan ni Jehova?* 11 Papadusahan ka* ni Jehova* ngunyan; mabubuta ka asin sa laog nin sarong panahon dai mo mahihiling an liwanag kan saldang.”* Tulos-tulos na nagin maalupuop saka nagdiklom an saiyang paghiling, asin sige siyang kapkap sa palibot para humanap nin makabit sa saiya. 12 Kan mahiling kan prokonsul an nangyari, nagpuon siyang magtubod, huli ta napangalas siyang marhay sa mga nanudan niya manungod ki Jehova.*

13 Hali sa Pafos, naglayag ngunyan si Pablo saka an mga kairiba niya asin nakaabot sa Perga sa Pamfilia. Pero binayaan sinda ni Juan,+ asin nagbalik ini sa Jerusalem.+ 14 Minsan siring, nagpadagos sinda hali sa Perga asin nakaabot sa Antioquia sa Pisidia. Dangan naglaog sinda sa sinagoga+ sa aldaw nin Sabbath asin nagtukaw. 15 Pagkatapos kan pampublikong pagbasa kan Katugunan+ asin kan Mga Propeta, pinasabihan sinda kan mga namamayo sa sinagoga: “Mga tugang, kun igwa kamong ano man na sasabihon na makakapakusog sa mga tawo, sabihon nindo.” 16 Kaya tuminindog si Pablo, asin kasabay kan pagsenyas kan saiyang kamot, sinabi niya:

“Mga Israelita asin kamong iba pa na may takot sa Diyos, magdangog kamo. 17 Pinili kan Diyos kan banwaan na ini nin Israel an satuyang mga apuon, saka pinangyari niyang magin bantog an banwaan mantang namumuhay sinda bilang mga dayuhan sa daga nin Ehipto, tapos ilinuwas niya sinda duman paagi kan saiyang nakataas na takyag.*+ 18 Asin sa laog nin mga 40 taon, pinagpasensiyahan niya sinda sa kaawagan.+ 19 Pagkatapos paraon an pitong nasyon sa daga nin Canaan, itinao niya an dagang iyan bilang mana ninda.+ 20 An gabos na iyan nangyari sa laog nin mga 450 taon.

“Pagkatapos kaini, tinawan niya sinda nin mga hukom sagkod sa panahon ni Samuel na propeta.+ 21 Pero pagkatapos, naghagad sinda na magkaigwa sinda nin hadi,+ asin itinao nin Diyos sa sainda si Saul na aki ni Kis, na hali sa tribo ni Benjamin,+ asin 40 taon siyang naghadi sa sainda. 22 Pagkahalia ki Saul sa trono, pinili niya si David na magin hadi+ ninda, na manungod sa saiya nagpatotoo siya asin nagsabi: ‘Nanumpungan ko si David na aki ni Jesse+ na sarong lalaki na nauuyunan kan sakuyang puso;+ gigibuhon niya an gabos na gusto ko.’ 23 Kauyon kan Saiyang panuga, nagpili an Diyos hali sa mga gikan* kan lalaking ini nin sarong paraligtas para sa Israel, si Jesus.+ 24 Bago kan saiyang pag-abot, hayagan na ihinulit ni Juan sa bilog na banwaan kan Israel an bawtismo bilang simbolo nin pagsulsol.+ 25 Pero kan patapos na si Juan sa saiyang ministeryo, sinasabi niya: ‘Sa paghuna nindo, siisay ako? Bako ako siya. Alagad uya! may Saro na maabot na kasunod ko, asin dai ako angay na maghali kan sandalyas sa saiyang mga bitis.’+

26 “Mga tugang, kamo na mga naggikan sa pamilya ni Abraham asin kamong iba pa na may takot sa Diyos, an mensahe mapadapit sa kaligtasan na ini ipinaabot sa sato.+ 27 Huli ta dai siya minidbid kan mga nag-iistar sa Jerusalem asin kan saindang mga tagapamahala, pero kan hinuhusgaran ninda siya, inutob ninda an mga sinabi kan Mga Propeta,+ na binabasa nin makusog kada sabbath. 28 Maski ngani dai sindang nakuang basehan para ipagadan siya,+ pinirit ninda si Pilato na padusahan siya nin kagadanan.+ 29 Asin kan magibo na ninda an gabos na nasusurat manungod sa saiya, ibinaba ninda siya sa harigi* asin ibinugtak sa sarong lulubngan.*+ 30 Alagad ibinangon siya nin Diyos hali sa mga gadan,+ 31 asin sa laog nin dakul na aldaw nagpahiling siya sa mga nag-iba sa saiya kaidto sa Jerusalem hali sa Galilea. Sinda ngunyan an nagpapatotoo sa mga tawo manungod sa saiya.+

32 “Kaya ipinapahayag mi sa saindo an maugmang bareta manungod sa panuga sa satuyang mga apuon. 33 Lubos iyan na inutob nin Diyos sa sato, na saindang mga aki, paagi sa pagbuhay niya liwat ki Jesus;+ arog kan nakasurat sa ikaduwang salmo: ‘Ika an sakuyang aki; sa aldaw na ini ako nagin saimong ama.’+ 34 Asin an pagbuhay Niya liwat sa saiya hali sa mga gadan na dai na nuarin man mabalik sa kalapaan, ipinahayag Niya nin arog kaini: ‘Ipapahiling ko sa saindo an mga kapahayagan ko nin maimbod na pagkamuot na ipinanuga ko ki David, asin mapagtitiwalaan* an mga iyan.’+ 35 Kaya sinasabi man sa saro pang salmo: ‘Dai mo tutugutan na mag-agi nin kalapaan an saro na maimbod sa saimo.’+ 36 Sa parte ni David, naglingkod siya sa Diyos* sa bilog niyang buhay, nagturog sa kagadanan, ilinubong sa kaibanan kan saiyang mga apuon, asin nag-agi nin kalapaan.+ 37 Sa ibong na lado, siya na ibinangon nin Diyos dai nag-agi nin kalapaan.+

38 “Kaya ipinapaisi ko ini sa saindo, mga tugang, na paagi sa saiya mapapatawad an saindong mga kasalan,+ 39 asin na kun sa Katugunan ni Moises dai kamo kayang ipahayag na daing sála sa gabos na bagay,+ paagi sa saiya an lambang saro na nagtutubod ipinapahayag na daing sála.+ 40 Kaya, mag-ingat kamo na dai mangyari sa saindo an nakasurat sa Mga Propeta: 41 ‘Hilingon nindo ini, kamong mga paratuya-tuya, asin magngalas kamo, saka magadan, huli ta igwa akong ginigibo sa panahon nindo, sarong gibo na dai nindo nuarin man papaniwalaan dawa pa may magsaysay kaiyan sa saindo nin detalyado.’”+

42 Ngunyan kan pahali na sinda, pinakiulayan sinda kan mga tawo na ipaliwanag ninda an mga bagay na ini sa sunod na Sabbath. 43 Kaya pagkatapos kan pagtiripon sa sinagoga, dakul sa mga Judio asin mga proselito* na nagsasamba sa Diyos an nagsurunod ki Pablo saka Bernabe, asin kinaulay sinda kan duwa, na pinapakusog sinda na magdanay* sa daing kapantay na kabuutan nin Diyos.+

44 Kan sunod na Sabbath, haros bilog na siyudad an nagtiripon tanganing magdangog sa tataramon ni Jehova.* 45 Kan mahiling kan mga Judio an dakul na tawo, grabe an saindang pagkauri tapos pinunan nindang kontrahon na may paglanghad an mga sinasabi ni Pablo.+ 46 Dangan daing takot na sinabi sa sainda ni Pablo asin Bernabe: “Kaipuhan na sa saindo nguna inot na ipahayag an tataramon nin Diyos.+ Ngunyan na hinahabuan nindo iyan asin ipinapahiling nindo na dai kamo maninigo sa buhay na daing katapusan, sa mga nasyon na kami mahulit.+ 47 Huli ta pinagbutan kami ni Jehova* paagi sa mga tataramon na ini: ‘Pinili taka na magin liwanag nin mga nasyon, tanganing magdara nin kaligtasan sagkod sa kapuro-puruhi kan daga.’”+

48 Kan madangog ini kan mga tawo kan mga nasyon, nag-urugma sinda saka nagpuon sindang magsarabi na kahanga-hanga nanggad an tataramon ni Jehova,* asin nagturubod an gabos na igwang pusong nasa tamang kamugtakan para sa buhay na daing katapusan. 49 Dugang pa, an tataramon ni Jehova* naglalakop sa bilog na teritoryong iyan. 50 Pero sinutsutan kan mga Judio an mga debotong babayi* na midbid sa lugar na iyan saka an mga panginot na lalaki kan siyudad, dangan pinersegir+ ninda si Pablo asin Bernabe saka puwersahan na pinahali duman. 51 Kaya ipinagpag kan duwa an alpog sa saindang mga bitis bilang patotoo laban sa mga taga duman, tapos nagpasiring sinda sa Iconio.+ 52 Asin an mga disipulo padagos na napano nin kaugmahan+ asin banal na espiritu.

14 Sa Iconio, magkaibanan sindang naglaog sa sinagoga kan mga Judio, asin dahil sa magayunon nindang pagpahayag, kadakul na Judio saka Griego an nagturubod. 2 Pero an mga Judiong dai nagtutubod sinutsutan an mga tawo* kan mga nasyon, na nagin dahilan na magkaaranggot an mga ini sa mga tugang.+ 3 Kaya nagdanay sinda duman nin huruhalawig na panahon asin daing takot na ipinahayag an mensahe paagi sa awtoridad na hali ki Jehova,* na nagpatotoo sa mensaheng iyan manungod sa saiyang daing kapantay na kabuutan paagi sa pagtao sa sainda nin kapangyarihan na gumibo nin mga tanda asin ngangalásan.*+ 4 Minsan siring, nagkaigwa nin pagkabaranga sa bilog na siyudad; may mga kuminampi sa mga Judio, pero an iba kuminampi sa mga apostol. 5 Kan an mga tawo kan mga nasyon saka an mga Judio kaiba an mga tagapamahala kaini magpurbar na gibuhan sinda nin grabeng pang-iinsulto asin gapuon,+ 6 naaraman ninda iyan, kaya nagdulag sinda pasiring sa Listra asin Derbe, na mga siyudad kan Licaonia, saka sa nakapalibot na mga lugar.+ 7 Asin padagos sindang nagpahayag duman kan maugmang bareta.

8 Ngunyan igwa duman sa Listra nin sarong lalaking nakatukaw na may diperensiya an mga bitis. Lupog na siya puon kan mamundag asin dai man lamang nakalakaw. 9 Nagdadangog an lalaking ini ki Pablo mantang nagtataram siya. Hiniling siya ni Pablo nin diretso asin kan marisa niya na may pagtubod an lalaki asin naniniwalang mararahay siya,+ 10 sinabi ni Pablo nin makusog: “Tumindog ka.” Kaya bigla ining tuminindog asin nagpuon na maglakaw.+ 11 Kan mahiling kan mga tawo an ginibo ni Pablo, nagkururahaw sinda sa lengguwahe kan Licaonia: “An mga diyos nagin siring sa mga tawo asin nagbaba digdi sa sato!”+ 12 Asin pinunan nindang apudon si Bernabe na Zeus, pero si Pablo inapod nindang Hermes, huli ta siya an nanginginot sa pagtaram. 13 Dangan an saserdote ni Zeus, na an templo yaon sa may palaog sa siyudad, nagdara duman sa mga trangkahan nin mga torong baka saka mga koronang burak, asin gusto niyang magdulot nin mga atang kaibanan an mga tawo.

14 Alagad, kan maaraman iyan ni apostol Bernabe asin apostol Pablo, ginisi ninda an saindang mga bado asin duminalagan sa tahaw kan mga tawo saka nagkurahaw: 15 “Mga amigo, ano ta ginigibo nindo an mga bagay na ini? Mga tawo man kami na may mga kaluyahan kapareho nindo.+ Asin ipinapahayag mi sa saindo an maugmang bareta tanganing bayaan nindo an daing serbing mga bagay na ini asin rumani sa buhay na Diyos, na naggibo kan langit asin kan daga saka kan dagat pati kan gabos na bagay na yaon diyan.+ 16 Sa nakaaging mga henerasyon, tinugutan niya an gabos na nasyon na gibuhon an sadiri nindang kagustuhan,+ 17 pero padagos siyang nagtao nin patotoo manungod sa kun siisay siya+ paagi sa paggibo niya nin karahayan, na tinatawan kamo nin uran hali sa langit saka nin abundang ani,+ asin tinatawan kamo nin igong kakanon saka pinapano nin kaugmahan an saindong puso.”+ 18 Pero sa ibong kan mga sinabi nindang ini, nasakitan sindang pugulan an mga tawo sa pag-atang sa sainda.

19 Alagad may nag-arabot na mga Judio hali sa Antioquia saka Iconio, asin sinutsutan kan mga ini an mga tawo,+ kaya ginapo ninda si Pablo asin ginuyod siya paluwas sa siyudad, na naghuhuna na gadan na siya.+ 20 Pero kan tiripunan siya kan mga disipulo, buminuhat siya asin luminaog sa siyudad. Kan sunod na aldaw, naghali sinda ni Bernabe asin nagpasiring sa Derbe.+ 21 Pagkatapos nindang maipahayag an maugmang bareta sa siyudad na iyan asin matabangan na magin disipulo an medyo dakul na tawo, nagbalik sinda sa Listra, Iconio, saka Antioquia. 22 Pinakusog ninda an mga disipulo*+ duman, asin pinarigon ninda an saindang buot na magdanay sa pagtubod, na sinasabi sa sainda: “Sa paglaog niyato sa Kahadian nin Diyos, kaipuhan kitang umagi nin dakul na kasakitan.”+ 23 Saro pa, nagnombra sinda nin kamagurangan sa lambang kongregasyon.+ Namibi sinda saka nag-ayuno,+ asin ipinagkatiwala ninda an mga ini ki Jehova,* na sa saiya nagturubod an mga ini.

24 Dangan naghali an duwa saka nag-agi sa Pisidia asin nakaabot sa Pamfilia,+ 25 asin pagkatapos nindang maibalangibog an tataramon sa Perga, nagpasiring sinda sa Attalia. 26 Hali duman, naglayag sinda pasiring sa Antioquia, kun sain sinda ipinagkatiwala kaidto sa daing kapantay na kabuutan nin Diyos tanganing utubon an sarong gibuhon, na ngunyan natapos na ninda.+

27 Kan mag-abot sinda asin matipon ninda an kongregasyon, inistorya ninda an manungod sa dakul na bagay na ginibo nin Diyos paagi sa sainda asin an pagbukas niya kan pinto sa mga nasyon tanganing makalaog an mga ini asin magturubod.*+ 28 Kaya huruhalawig na panahon sindang nakiibanan sa mga disipulo.

15 Ngunyan igwang mga lalaking nag-arabot hali sa Judea asin nagpuon na magtukdo sa mga tugang: “Sagkod na dai kamo tinuturi sigun sa Katugunan ni Moises,+ dai kamo maliligtas.” 2 Pero pagkatapos na magkaigwa nin dai pagkauruyon asin nin pakipagdiskusyunan sa sainda si Pablo saka Bernabe, napagdesisyunan na si Pablo, Bernabe, asin an nagkapirang iba pa magduman sa mga apostol asin kamagurangan sa Jerusalem+ tanganing iatubang an manungod sa isyung ini.*

3 Kaya pagkatapos sindang maihatod kan kongregasyon sa huruharayo, an mga lalaking ini nagpadagos sa pagbaklay asin nag-agi sa Fenicia saka Samaria, na detalyadong isinasaysay an pagkakumbertir kan mga tawo kan mga nasyon, asin nagtao iyan nin dakulang kaugmahan sa gabos na tugang. 4 Pag-abot ninda sa Jerusalem, may kabuutan sindang inako kan kongregasyon asin kan mga apostol saka kan kamagurangan, asin inistorya ninda an dakul na bagay na ginibo nin Diyos paagi sa sainda. 5 Pero an nagkapira sa mga dating kabilang sa sekta kan mga Fariseo na nagin mga disipulo nagtirindog asin nagsabi: “Kaipuhan na turion sinda saka pagbutan na utubon an Katugunan ni Moises.”+

6 Kaya nagtiripon an mga apostol asin an kamagurangan tanganing pag-urulayan an bagay na ini. 7 Pagkatapos nin halawig asin grabeng pag-urulay,* tuminindog si Pedro asin nagsabi sa sainda: “Mga tugang, aram na aram nindo na kaidto pa, sa sato gabos na yaon digdi, pinili ako nin Diyos tanganing paagi sa sako madangog kan mga tawo kan mga nasyon an maugmang bareta asin magturubod sinda.+ 8 Asin an Diyos, na nakakaaram kan nasa puso,+ nagpatotoo paagi sa pagtao sa sainda kan banal na espiritu,+ arog kan ginibo man niya sa sato. 9 Asin dai man lamang niya sinda minansay na napapalain sa sato,+ kundi dinalisay niya an puso ninda dahil sa saindang pagtubod.+ 10 Kaya taano ta pinupurbaran nindo an Diyos paagi sa pagbugtak sa mga disipulo nin magabat na pasanon+ na dai kayang darahon maski kan satuyang mga apuon o niyato mismo?+ 11 Pero kita, nagtutubod kita na kun paanong naligtas kita paagi sa daing kapantay na kabuutan kan Kagurangnan na Jesus,+ naligtas man sinda paagi kaiyan.”+

12 Huli kaiyan, nagsilensiyo an bilog na grupo, asin nagpuon sindang magdangog ki Bernabe saka ki Pablo mantang isinasaysay ninda an dakul na mga tanda saka ngangalásan* na ginibo nin Diyos paagi sa sainda sa tahaw kan mga nasyon. 13 Pagkatapos nindang magtaram, nagsimbag si Santiago: “Mga tugang, danguga nindo ako. 14 Detalyadong isinaysay ni Symeon*+ kun paanong sa inot na pagkakataon tinawan nin Diyos nin atensiyon an mga nasyon tanganing kumua hali sa sainda nin sarong banwaan para sa saiyang pangaran.+ 15 Asin minauyon diyan an mga tataramon kan Mga Propeta, arog kan nakasurat: 16 ‘Pagkatapos kan mga bagay na ini, mabalik ako asin ititindog ko liwat an buminagsak na tolda* ni David; itutugdok ko liwat an mga nagabang parte kaiyan asin hihirahayon iyan, 17 tanganing an nagkataradang mga tawo maigot na maghanap ki Jehova,* kaiba an mga tawo kan gabos na nasyon, mga tawo na inaapod sa sakuyang pangaran, an sabi ni Jehova,* na iyo an naggigibo kan mga ini,+ 18 na itinalaga niya kaidto pa.’+ 19 Kaya an opinyon* ko digdi, dai na pagpasakitan an mga tawo kan mga nasyon na nagmamawot maglingkod sa Diyos,+ 20 kundi na suratan sinda na maglikay sa mga bagay na konektado sa pagsamba sa mga idolo,+ sa seksuwal na imoralidad,*+ sa pagkakan nin mga hayop na tinilok,* asin sa dugo.+ 21 Huli ta puon pa kan suanoy na mga panahon, igwa sa lambang siyudad nin mga naghuhulit kan mga isinurat ni Moises, asin binabasa an mga iyan nin makusog sa mga sinagoga kada aldaw nin Sabbath.”+

22 Dangan an mga apostol asin an kamagurangan, kaiba an bilog na kongregasyon, nagdesisyon na magsugo sa Antioquia nin mga lalaking pinili hali sa sainda, na maiba ki Pablo saka ki Bernabe; isinugo ninda si Judas na inaapod na Barsabas asin si Silas,+ mga lalaking nanginginot sa mga tugang. 23 Ini an isinurat ninda asin ipinadara paagi sa mga lalaking ini:

“Hali sa mga apostol asin kamagurangan, na saindong mga tugang, para sa mga tugang sa Antioquia,+ Siria, asin Cilicia na kabilang sa mga tawo kan mga nasyon: Kumusta sa saindo gabos! 24 Nabaretaan mi na may mga hali digdi sa samo na nagdiyan asin nagdara sa saindo nin kapurisawan dahil sa mga sinabi ninda,+ na naghihinguwang rauton an saindong pagtubod, dawa ngani mayo man kaming itinaong ano man na instruksiyon sa sainda. 25 Dahil kaini, nagkauruyon kami gabos na pumili nin mga lalaking isusugo sa saindo kaiba kan mga namumutan niyamong si Bernabe asin Pablo, 26 mga lalaking idinusay na an saindang buhay* para sa pangaran kan satong Kagurangnan na Jesu-Cristo.+ 27 Kaya isinusugo mi diyan si Judas asin Silas, tanganing masabi man ninda mismo an manungod sa mga bagay na ini.+ 28 Huli ta pinagmarhay kan banal na espiritu+ asin niyamo mismo na dai na magdagdag pa nin pagabat sa saindo apuwera kan mga bagay na ini na kaipuhan nanggad: 29 na padagos na maglikay sa mga bagay na inatang sa mga idolo,+ sa dugo,+ sa pagkakan nin mga hayop na tinilok,*+ asin sa seksuwal na imoralidad.*+ Kun pagmamaigutan nindong rayuan an mga bagay na ini, mapapakarhay kamo. Ingatan tabi nindo an saindong sadiri.”*

30 Kaya nagharali an mga lalaking ini asin nagpasiring sa Antioquia, asin tinipon ninda an gabos na disipulo saka itinao sa sainda an surat. 31 Pagkabasa kaiyan, nag-urugma sinda dahil sa nakakapakusog na mga tataramon. 32 Asin huling mga propeta man si Judas saka si Silas, pinarigon ninda an buot kan mga tugang paagi sa dakul na diskurso asin pinakusog an mga ini.+ 33 Nagpirmi sinda duman nin pirang panahon, asin kan pahali na sinda, sinabi kan mga tugang na lugod matiwasay sindang makabalik sa mga nagsugo sa sainda. 34 *—— 35 Pero nagpawalat si Pablo asin Bernabe sa Antioquia, asin kaiba ninda an dakul na iba pa sa pagtukdo saka pagpahayag kan maugmang bareta mapadapit sa tataramon ni Jehova.*

36 Pakalihis nin nagkapirang aldaw, sinabi ni Pablo ki Bernabe: “Balikan ta na* asin bisitahon an mga tugang sa gabos na siyudad kun sain ta ibinalangibog an tataramon ni Jehova,* tanganing makumusta niyato sinda.”+ 37 Desidido si Bernabe na iiba si Juan, na inaapod na Marcos.+ 38 Alagad dai uyon si Pablo na iiba siya, huli ta binayaan sinda kaini kan nasa Pamfilia sinda asin dai ini nag-iba sa sainda sa gibuhon.+ 39 Dahil diyan, nagkainitan an duwa kaya nagsuwayan sinda; asin iiniba ni Bernabe+ si Marcos saka naglayag pasiring sa Ciprus. 40 Pinili ni Pablo si Silas asin naghali na pagkatapos siyang ipagkatiwala kan mga tugang sa daing kapantay na kabuutan ni Jehova.*+ 41 Nag-agi siya sa Siria asin Cilicia, asin pinakusog niya duman an mga kongregasyon.

16 Dangan nag-abot siya sa Derbe asin nagpasiring man siya sa Listra.+ Yaon duman an sarong disipulo na an pangaran Timoteo,+ na aki nin sarong nagtutubod na babaying Judio alagad an ama Griego, 2 asin magayunon an sinasabi kan mga tugang sa Listra asin Iconio manungod sa saiya. 3 Sinabi ni Pablo na gusto niyang iiba si Timoteo, pero bago niya siya iniba, tinuri niya nguna siya dahil sa mga Judiong nasa mga lugar na idto,+ huli ta aram ninda gabos na Griego an saiyang ama. 4 Asin sa saindang pagbiyahe saka pag-agi sa mga siyudad, ipinapaabot ninda sa mga tugang duman an mga napagdesisyunan kan mga apostol asin kan kamagurangan na yaon sa Jerusalem,+ tanganing masunod iyan kan mga tugang. 5 Kaya padagos nanggad na napapakusog an pagtubod kan mga kongregasyon asin padagos na nagdadakul an bilang kan mga tugang aroaldaw.

6 Siring man, nag-agi sinda sa Frigia asin Galacia,+ huli ta pinagbawalan sinda kan banal na espiritu na magpahayag kan mensahe sa probinsiya nin Asia. 7 Pagkatapos, kan makaabot sinda sa Misia, naghinguwa sindang makaduman sa Bitinia,+ pero paagi sa espiritu, dai sinda tinugutan ni Jesus. 8 Kaya uminagi sana sinda sa* Misia asin nagpasiring sa Troas. 9 Asin kan banggi, nagkaigwa si Pablo nin bisyon—sarong lalaking taga Macedonia an nakatindog sa atubangan niya asin nakikiulay, na nagsasabi: “Bumalyo ka sa Macedonia asin tabangan mo kami.” 10 Insigida pagkatapos niyang mahiling an bisyon, naghinguwa kaming makaduman sa Macedonia, huling inisip mi na inaapod kami nin Diyos tanganing ipahayag sa sainda an maugmang bareta.

11 Kaya hali sa Troas, nagbiyahe kami sa dagat asin duminiretso sa Samotracia, pero kan sunod na aldaw, nagpasiring kami sa Neapolis; 12 asin hali duman, nagpasiring kami sa Filipos,+ sarong kolonya na iyo an panginot na siyudad kan distrito nin Macedonia. Nagpirmi kami nin pirang aldaw sa siyudad na ini. 13 Kan aldaw nin Sabbath, nagluwas kami sa trangkahan kan siyudad asin nagduman sa gilid nin salog, kun sain iniisip mi na igwa nin lugar na pamibian, dangan nagtukaw kami asin nagpuon na makipag-ulay sa mga babaying nagkakatiripon. 14 Asin nagdadangog an sarong babaying taga siyudad nin Tiatira+ na an pangaran Lydia, na sarong parasamba nin Diyos asin paratinda nin mga tela saka badong purpura.* Lubos na binuksan ni Jehova* an saiyang puso tanganing magtao nin atensiyon sa mga sinasabi ni Pablo. 15 Ngunyan kan mabawtismuhan siya asin an mga kairiba niya sa harong,+ nakiulay siya sa samo: “Kun ibinibilang nindo ako na maimbod ki Jehova,* madya kamo asin magdagos kamo sa harong ko.” Asin pinirit niya kaming magdagos sa harong niya.

16 Sarong aldaw, kan pasiring kami sa lugar na pamibian, nasabat mi an sarong suruguon na babayi na may sanib na maraot na espiritu, sarong demonyo na nagtatao sa saiya nin kakayahan na manghula.+ Dakul na kuwarta an nakukua kan saiyang mga amo dahil sa panghuhula niya. 17 An babaying ini sigeng sunod ki Pablo saka sa samuya asin sigeng kurahaw nin arog kaini: “An mga lalaking ini mga uripon kan Kahuruhalangkawing Diyos+ asin nagbabalangibog sa saindo kan dalan nin kaligtasan.” 18 Padagos niyang ginigibo ini sa laog nin dakul na aldaw. Kan huri, naubos na an pasensiya ni Pablo kaya hinampang niya an babayi asin sinabihan an espiritu: “Sa ngaran ni Jesu-Cristo, pinagbubutan takang lumuwas sa saiya.” Asin luminuwas ini kan mismong oras na iyan.+

19 Buweno, kan mahiling kan saiyang mga amo na nawara na an pinagkakakuwartahan ninda,+ pinugol ninda si Pablo asin Silas saka ginuyod an mga ini pasiring sa saudan tanganing iatubang sa mga tagapamahala.+ 20 Kan madara na ninda an mga ini sa mga mahistrado sibil, sinabi ninda: “Grabeng pangriribok sa siyudad ta an ginigibo kan mga tawong ini.+ Mga Judio sinda, 21 asin nagtutukdo sinda nin mga kaugalian na bakong tama na sunudon o gibuhon niyato, dahil mga Romano kita.” 22 Asin nagkasararo an mga tawo laban ki Pablo saka Silas, asin ipinagbuot kan mga mahistrado sibil na gision an mga bado ninda saka hampakon sinda nin pamakol.+ 23 Pagkatapos ninda sindang hampakon nin dakul na beses, iprineso ninda an duwa asin pinagbutan an guwardiya kan presuhan na bantayan na marhay an mga ini.+ 24 Dahil sa pagbuot na iyan, ilinaag niya sinda sa pinakatagong selda asin ibinugtak sa pandog* an saindang mga bitis.

25 Kan kamatangaan na nin banggi, namimibi si Pablo asin Silas saka nagkakanta nin pag-umaw sa Diyos,+ asin nagdadangog sa sainda an mga preso. 26 Bigla na sana, nagkaigwa nin makusog na linog, mala ta nagyugo-yugo an mga pundasyon kan presuhan. Bigla man na nagkaburuksan an gabos na pinto, asin nagkatarangkas an mga kadena kan gabos na preso.+ 27 Kan mapagmata an guwardiya kan presuhan asin mahiling niyang burukas an mga pinto kaini, hinugkot niya an saiyang espada asin gusto nang maghugot, huling naghuhuna siya na nakadulag an mga preso.+ 28 Pero nagkurahaw si Pablo: “Dai mo iyan paggibuhon, ta yaon kami gabos digdi!” 29 Kaya nagpakua siya nin mga ilawan saka duminalagan palaog, asin nagtatakig siyang luminuhod sa atubangan ni Pablo asin Silas. 30 Ilinuwas niya sinda asin sinabi: “Mga Ginoo, ano an dapat kong gibuhon para maligtas?” 31 Sinabi ninda: “Magtubod ka sa Kagurangnan na Jesus, asin maliligtas ka, ika saka an mga kairiba mo sa harong.”+ 32 Dangan ipinahayag ninda an tataramon ni Jehova* sa saiya asin sa gabos na kairiba niya sa harong. 33 Asin iiniba niya sinda kan mismong oras na iyan kan banggi saka hinugasan an saindang mga lugad. Pagkatapos, siya asin an gabos na kairiba niya sa harong tulos-tulos na binawtismuhan.+ 34 Dinara niya sinda sa saiyang harong saka hinandaan nin kakanon, asin ngunyan na nagtubod na siya sa Diyos, ugmahon siya pati an gabos na kairiba niya sa harong.

35 Kan aga na, nagsugo nin mga guwardiya an mga mahistrado sibil tanganing sabihon sa saiya: “Paluwasa na an mga lalaking iyan.” 36 Ipinaisi ini ki Pablo kan guwardiya kan presuhan, na sinasabi: “An mga mahistrado sibil nagsugo nin mga tawuhan tanganing palibrehon kamong duwa. Kaya magluwas na kamo asin maghali na may katuninungan.” 37 Alagad sinabi ni Pablo sa sainda: “Hinampak ninda kami sa publiko na dai pa nasesentensiyahan,* dawa ngani mga Romano+ kami, tapos iprineso pa. Ngunyan gusto ninda kaming paluwason nin pasekreto? Dai puwede! Magdigdi sinda asin ibanan ninda kami paluwas.” 38 Sinabi iyan kan mga guwardiya sa nagsugo sa sainda na mga mahistrado sibil. Nagkatarakot an mga ini kan maaraman nindang mga Romano+ sinda. 39 Kaya nagduruman an mga ini asin pinakiulayan sinda, asin pagkatapos sindang ibanan paluwas sa presuhan, pinakiulayan sinda kan mga ini na maghali sa siyudad. 40 Pero pagkaluwas ninda sa presuhan, nagduman sinda sa harong ni Lydia; asin kan mahiling ninda an mga tugang, pinakusog ninda an mga ini+ dangan naghali na sinda.

17 Nagbiyahe sinda ngunyan asin nag-agi sa Amfipolis saka sa Apolonia tapos nakaabot sa Tesalonica,+ kun sain igwa nin sinagoga kan mga Judio. 2 Kaya arog kan napagkatudan ni Pablo,+ naglaog siya duman, asin sa tulong magkasurunod na sabbath, nakipagrasunan siya sa sainda basado sa Kasuratan,+ 3 na ipinapaliwanag asin pinapatunayan paagi sa mga reperensiya na an Cristo kaipuhan na magsakit+ asin bumangon hali sa mga gadan,+ asin sinabi niya: “An Jesus na ini na ibinabalangibog ko sa saindo, iyo ini an Cristo.” 4 Bilang resulta, may nagkapira sa sainda na nagturubod saka nakiiba-iba ki Pablo asin Silas,+ asin nagturubod man an kadakul na Griego na nagsasamba sa Diyos, kaiba an dakul na midbid na babayi.

5 Alagad nauri an mga Judio,+ asin nagkua sinda nin mga maraot na lalaki na mga istambay sa saudan tapos nagbilog nin sarong grupo dangan nagpuon na mambulabog sa siyudad. Puwersahan nindang linaog an harong ni Jason asin hinanap si Pablo saka Silas tanganing iluwas an mga ini sa mga tawong nagdaraguso duman. 6 Kan dai ninda sinda nakua, ginuyod ninda si Jason asin an nagkapira sa mga tugang saka dinara an mga ini sa mga tagapamahala kan siyudad, asin nagkururahaw sinda: “Yaon man digdi su mga lalaking nagparibok sa bilog na kinaban,*+ 7 asin pinadagos sinda ni Jason bilang mga bisita niya. Gabos sinda nagkokontra sa mga pagbuot ni Cesar, na sinasabing igwa daa nin saro pang hadi, si Jesus.”+ 8 Kan madangog ini kan mga tawo asin kan mga tagapamahala kan siyudad, naalarma sinda; 9 asin pagkatapos pabayadon nin piyansa si Jason asin an iba pa, pinalibre ninda an mga ini.

10 Kinabanggihan, tulos-tulos na pinaduman kan mga tugang si Pablo asin Silas sa Berea. Pag-abot ninda duman, naglaog sinda sa sinagoga kan mga Judio. 11 Mas marahay an kaisipan kan mga taga Berea kisa sa mga taga Tesalonica, huli ta interesadong marhay sindang nagdangog kan mensahe, na maingat na sinisiyasat an Kasuratan aroaldaw tanganing aramon kun baga totoo an mga bagay na nadangog ninda. 12 Kaya dakul sa sainda an nagturubod, pati na an dakul-dakul na iginagalang na Griegong mga babayi asin an nagkapira sa mga lalaki. 13 Pero kan maaraman kan mga Judio sa Tesalonica na ibinabalangibog man ni Pablo sa Berea an tataramon nin Diyos, nagduruman sinda asin sinutsutan an mga tawo kaya nagkaaranggot an mga ini.+ 14 Dangan tulos-tulos na pinaduman kan mga tugang si Pablo sa may dagat,+ pero si Silas asin Timoteo parehong nagpawalat. 15 Alagad, an mga nag-iba ki Pablo ihinatod siya sagkod sa Atenas, dangan nagbaralik sinda pagkatapos na tugunon ni Pablo na sabihan si Silas asin Timoteo+ na magduman tulos an mga ini sa saiya.

16 Ngunyan, mantang hinahalat sinda ni Pablo sa Atenas, nairitar siya kan mahiling niyang pano-pano nin idolo an siyudad. 17 Kaya nagpuon siyang makipagrasunan sa mga Judio duman sa sinagoga asin sa iba pang mga tawo na nagsasamba sa Diyos, asin iyo man an ginibo niya aroaldaw duman sa may saudan sa siisay man na puwede niyang makaulay. 18 Pero an nagkapira na kabilang sa mga pilosopong Epicureo asin Estoico nagpuon na makipagdiskusyon sa saiya, asin may mga nagsasabi: “Ano an gustong paluwason kan matabil na ini?” An iba man nagsasabi: “Garo may ipinapamidbid siyang bagong mga diyos hali sa ibang mga lugar.” Iyan an sinasabi ninda dahil sa pagpahayag niya kan maugmang bareta mapadapit ki Jesus asin sa pagkabuhay liwat.+ 19 Kaya kinua ninda siya asin dinara sa Areopago, na sinasabi: “Puwede mi daw na maaraman kun ano ining bagong katukduan na sinasabi mo? 20 Nagtataram ka kaya nin mga bagay na ngunyan mi pa sana nadangog, asin gusto ming maaraman kun ano an buot sabihon kaiyan.” 21 An totoo, an gabos na taga Atenas asin an mga dayuhan na nagpipirmi* duman daing ibang ginigibo sa saindang libreng panahon kundi ubuson iyan sa pag-istorya o pagdangog nin mga bagong bagay. 22 Nagtindog ngunyan si Pablo sa tahaw kan Areopago+ asin nagsabi:

“Mga taga Atenas, nahihiling ko sa saindo na sa gabos na bagay mas urog an debosyon nindo sa mga diyos* kumpara sa iba.+ 23 Halimbawa, mantang naglalakaw-lakaw ako saka pinagmamasdan na marhay an mga sinasamba nindo, nahiling ko an sarong altar na may nakaukit, ‘Sa Diyos na Dai Midbid.’ Kun siring, an sinasamba nindo na dai nindo midbid, siya an ipinapahayag ko sa saindo. 24 Siya an Diyos na naggibo kan kinaban saka kan gabos na bagay na yaon diyan, asin huling siya ngani an Kagurangnan kan langit asin daga,+ dai siya nag-iirok sa mga templong gibo nin tawo;+ 25 dai man niya kaipuhan na pagserbihan nin mga tawo na garo baga nangangaipo siya nin ano man,+ huli ta siya mismo an nagtatao sa gabos na tawo nin buhay, nin hinangos,+ asin nin gabos na bagay. 26 Asin ginibo niya hali sa sarong tawo+ an gabos na nasyon kan katawuhan tanganing mag-istar sa ibabaw kan bilog na daga,+ asin siya an nagtalaan nin mga panahon para sa mga bagay asin nagbugtak nin sagkudan kun sain mairistar an mga tawo,+ 27 tanganing hanapon ninda an Diyos. Kun magmamaigot lang sindang hanapon siya, talagang manunumpungan siya,+ dahil an totoo, bako man siyang harayo sa lambang saro sa sato. 28 Huli sa saiya, igwa kita nin buhay asin naghihiro saka nag-eeksister, arog ngani kan sinabi kan nagkapira sa mga parasurat nindo nin tula, ‘Huling kita man mga aki* niya.’

29 “Kun siring, huling kita mga aki* nin Diyos,+ dai ta dapat isipon na an Banal na Persona nakakaagid sa sarong inukit na bagay na gibo sa bulawan o plata* o gapo, na kinortehan asin dinisenyo nin mga tawo.+ 30 Totoo, pinalampas nin Diyos an mga panahon na idto nin kawaran nin aram;+ pero ngunyan ipinapahayag niya sa gabos na tawo sain man na lugar na kaipuhan sindang magsulsol. 31 Huli ta nagtalaan siya nin sarong aldaw na diyan katuyuhan niyang hukuman+ sa katanusan an iniistaran na daga paagi sa sarong tawo na ninombrahan niya, asin nagtao siya nin garantiya sa gabos na tawo paagi sa pagbuhay liwat sa saiya hali sa mga gadan.”+

32 Ngunyan kan madangog ninda an manungod sa pagbuhay liwat sa mga gadan, nagpuon na magngirisi an nagkapira,+ mantang an iba man nagsabi: “Dangugon mi na lang ika utro manungod sa bagay na ini.” 33 Kaya binayaan sinda ni Pablo, 34 alagad may nagkapira na uminiba sa saiya asin nagturubod. Kabilang sa sainda si Dionisio, na sarong hukom sa korte kan Areopago, asin an sarong babayi na an pangaran Damaris, saka iba pa.

18 Pagkatapos kaini, naghali siya sa Atenas asin nagduman sa Corinto. 2 Asin nanumpungan niya an sarong Judio na an pangaran Aquila+ na tubong Ponto. Dai pa sana siya nahahaloy na nag-abot hali sa Italia kaiba an saiyang agom na si Priscila, huli ta ipinagbuot ni Claudio na magharali sa Roma an gabos na Judio. Kaya nagduman siya sa sainda, 3 asin dahil an aram niyang trabaho kapareho kan sa sainda, nagpirmi siya sa harong kan mag-agom asin nagtrabahong kaiba ninda,+ huling parareho sindang mga paragibo nin tolda. 4 Nagtatao siya nin diskurso* sa sinagoga+ kada sabbath+ asin kinukumbinsir an mga Judio saka mga Griego.

5 Kan mag-abot na si Silas+ asin Timoteo+ haling Macedonia, ginamit ni Pablo an bilog niyang panahon sa paghuhulit kan mensahe, na pinapatunayan sa mga Judio na si Jesus iyo an Cristo.+ 6 Pero pagkatapos ninda siyang pagparakontrahon asin pagparataraman nin pang-iinsulto, ipinagpag niya an saiyang mga bado+ asin sinabi sa sainda: “Kamo an may paninimbagan sa ano man na mangyayari sa saindo.*+ Malinig ako sa dugo nindo.+ Puon ngunyan, sa mga tawo na kan mga nasyon ako maduman.”+ 7 Kaya naghali siya duman* asin nagbalyo sa harong nin sarong lalaki na parasamba nin Diyos na an pangaran Ticio Justo, na an harong kataid kan sinagoga. 8 Pero an namamayo sa sinagoga na si Crispo+ nagtubod sa Kagurangnan, pati na an gabos na kairiba niya sa harong. Asin an dakul sa mga taga Corinto na nakadangog kan mensahe nagturubod asin nabawtismuhan. 9 Dugang pa, nagsabi an Kagurangnan ki Pablo sa sarong bisyon na nangyari nin banggi: “Dai ka matakot, kundi padagos kang magtaram asin dai ka magsilensiyo, 10 huli ta nasa kaibanan mo ako+ asin mayo nin siisay man na mangungulog sa saimo; huling an dakul na tawo sa siyudad na ini sakuya.” 11 Kaya nagpirmi siya duman nin saro may kabangang taon, na nagtutukdo sa sainda kan tataramon nin Diyos.

12 Kan panahon na si Galio an prokonsul* kan Acaya, nagkasararo an mga Judio laban ki Pablo asin dinara ninda siya sa prokonsul sa tukawan sa paghukom, 13 na sinasabi: “Kinukumbinsir kan lalaking ini an mga tawo na magsamba sa Diyos sa paaging balga sa ley.” 14 Alagad kan mataram na kuta si Pablo, sinabi ni Galio sa mga Judio: “Kamong mga Judio, kun an bagay na iyan manungod man nanggad sa salang gibo o magabat na krimen, may dahilan ako na dangugon talaga an mga sasabihon nindo. 15 Pero kun iyan mga kontrobersiya man sana manungod sa mga tataramon asin mga pangaran saka sa sadiri nindong ley,+ kamo na an bahala diyan. Habo kong magin hukom sa mga bagay na iyan.” 16 Dangan pinaharali niya sinda sa atubangan kan tukawan sa paghukom. 17 Kaya pinurugol ninda gabos si Sostenes,+ an namamayo sa sinagoga, asin pinunan ninda siyang bugbugon sa atubangan kan tukawan sa paghukom. Pero habo lamang ni Galio na makiaram diyan.

18 Pagkatapos na magdanay nin pira pang aldaw, nagpaaram na si Pablo sa mga tugang asin naglayag pasiring sa Siria kaiba si Priscila asin Aquila. Pinaputulan niya an saiyang buhok sa Cencrea,+ huli ta may ginibo siyang promesa. 19 Pag-abot ninda sa Efeso, an mga kaiba niya nagdanay duman sa siyudad, pero naglaog si Pablo sa sinagoga asin nakipagrasunan sa mga Judio.+ 20 Maski ngani pigparapakiulayan ninda siya na maghaloy pa duman, nagsayuma siya, 21 asin nagpaaram siya saka nagsabi sa sainda: “Kun bubuuton ni Jehova,* mabalik ako digdi sa saindo.” Tapos nagbiyahe siya sa dagat haling Efeso asin 22 nakaabot sa Cesarea. Dangan nagpatukad* siya asin kinumusta an kongregasyon, tapos nagbaba siya pasiring sa Antioquia.+

23 Pagkatapos na magpirmi duman nin halipot na panahon, naghali siya asin dinumanan an manlain-lain na lugar sa Galacia saka Frigia,+ na pinapakusog an gabos na disipulo.+

24 Ngunyan may nag-abot sa Efeso na sarong Judio na tubong Alejandria na an pangaran Apolos;+ mahusay siyang magtaram asin kabisado niya an Kasuratan. 25 An lalaking ini natukduan* manungod sa dalan ni Jehova,* asin palibhasa pano-pano nin espiritu,* nagtataram siya asin nagtutukdo nin tama dapit sa mga bagay manungod ki Jesus, pero an pamilyar sana saiya iyo an bawtismong ihinulit ni Juan. 26 Nagpuon siyang magpahayag nin daing takot sa sinagoga, asin kan madangog siya ni Priscila asin Aquila,+ iiniba ninda siya asin tinukduan nin mas tamang paliwanag manungod sa dalan nin Diyos. 27 Saro pa, huli ta gusto niyang magbalyo pasiring sa Acaya, sinuratan kan mga tugang an mga disipulo duman asin tinugon an mga ini na mabuot siyang akuon. Kaya kan yaon na siya duman, natabangan niyang marhay idtong mga tawong nagturubod huli sa daing kapantay na kabuutan nin Diyos; 28 huli ta sa paaging hayagan asin may dakulang kaigutan, lubos niyang pinatunayan na sala an mga Judio, na ipinapahiling sa sainda uyon sa Kasuratan na si Jesus iyo an Cristo.+

19 Mantang nasa Corinto si Apolos,+ nagbaklay si Pablo pasiring sa Efeso,+ asin nag-agi siya sa mga rehiyon na harayo sa dagat. Pag-abot niya duman, nanumpungan niya an nagkapirang disipulo, 2 asin hinapot niya sinda: “Nag-ako kamo nin banal na espiritu kan nagturubod kamo?”+ Nagsimbag sinda sa saiya: “Banal na espiritu? Dai mi lamang nadangog na igwa kaiyan.” 3 Kaya sinabi niya: “Kun siring, sa anong bawtismo kamo binawtismuhan?” Nagsimbag sinda: “Sa bawtismo ni Juan.”+ 4 Sinabi ni Pablo: “Binawtismuhan ni Juan an mga tawo bilang simbolo kan saindang pagsulsol,+ na sinasabi sa sainda na magtubod sa saro na maabot kasunod niya,+ an buot sabihon, ki Jesus.” 5 Pagkadangog kaini, nagpabawtismo sinda sa ngaran kan Kagurangnan na Jesus. 6 Asin kan ipatong ni Pablo an saiyang mga kamot sa sainda, nag-ako sinda kan banal na espiritu,+ asin nagpuon sindang magtaram sa lain-lain na lengguwahe saka magpropesiya.+ 7 Bali mga 12 lalaki sinda gabos.

8 Sa laog nin tulong bulan, naglalaog siya sa sinagoga+ asin nagtataram nin daing takot, na nagtatao nin mga diskurso manungod sa Kahadian nin Diyos+ asin naggagamit nin nakakakumbinsir na mga pangangatanusan. 9 Pero kan an nagkapira magmatagas asin habong magtubod, na nagtataram nin mararaot na bagay sa atubangan kan mga tawo laban sa Dalan,+ binayaan niya sinda+ asin iiniba an mga disipulo, tapos duman na siya sa awditoryum kan eskuwelahan ni Tirano nagtatao nin mga diskurso aroaldaw. 10 Nagpadagos ini sa laog nin duwang taon, kaya an gabos na nag-iistar sa probinsiya nin Asia nakadangog kan tataramon kan Kagurangnan, mga Judio saka mga Griego.

11 Asin an Diyos padagos na naggigibo nin pambihirang mga milagro* paagi ki Pablo,+ 12 mala ta pati an mga bandana asin epron na ginamit niya dinadara sa mga may hilang,+ asin nagkakaharali an mga hilang ninda saka nagruruluwas an maraot na mga espiritu.+ 13 Pero an nagkapirang Judio na naglilibot asin nagpapalayas nin mga demonyo nagpurbar man na gamiton an pangaran kan Kagurangnan na Jesus sa mga sinasaniban nin maraot na mga espiritu; arog kaini an sinasabi ninda: “Sa ngaran ni Jesus na ihinuhulit ni Pablo, pinagbubutan ko kamong lumuwas.”+ 14 Pitong aking lalaki kan Judiong panginot na saserdote na si Seva an naggigibo kaiyan. 15 Alagad bilang simbag, sinabi sa sainda kan maraot na espiritu: “Midbid ko si Jesus+ asin pamilyar ako ki Pablo;+ pero kamo, siisay kamo?” 16 Dangan bigla sindang linuksuhan kan tawong sinasaniban nin maraot na espiritu, asin sunod-sunod sindang ginumol saka dinaog kaini, mala ta nagdurulag sinda paluwas sa harong na iyan na nagkahurubaan asin rulugad. 17 Naaraman iyan kan gabos na Judio saka Griego na nakaistar sa Efeso; nakamati sinda gabos nin takot, asin padagos na nauumaw an pangaran kan Kagurangnan na Jesus. 18 Asin dakul sa mga nagturubod an nag-aarabot tapos hayagan na nagtutuga kan saindang mga kasalan asin nagsasaysay kan saindang mga gibo-gibo. 19 Sa katunayan, an dakul sa mga nagsasagibo nin mahika tiniripon an saindang mga libro asin sinurulo iyan sa atubangan kan gabos.+ Kinarkulo ninda an kantidad kaiyan asin uminabot iyan sa 50,000 na sinsilyong pirak. 20 Kaya, sa pambihirang paagi an tataramon ni Jehova* padagos na naglalakop asin nagigin mapuwersa.+

21 Pagkatapos kan mga pangyayaring ini, nagdesisyon si Pablo na pag nalibot na niya an Macedonia+ asin Acaya, mabiyahe siya pa-Jerusalem.+ Nagsabi man siya: “Pagkatapos kong makaduman, kaipuhan ko man na magpasiring sa Roma.”+ 22 Kaya pinaduman niya sa Macedonia an duwa sa mga nagtatabang sa saiya, si Timoteo+ asin Erasto,+ pero naghaloy-haloy pa siya sa probinsiya nin Asia.

23 Kan panahon na iyan, nagkaigwa nin kariribukan+ may koneksiyon sa Dalan.+ 24 Igwa kaya nin sarong lalaki na an pangaran Demetrio, sarong platero na naggigibo nin mga platang surusantuwaryo ni Artemis, asin dahil sa saiya, dakula an nakukuang ganansiya kan iba pang mga platero.+ 25 Tiniripon niya sinda saka an iba pa na arog man kaiyan an trabaho asin sinabi: “Mga amigo, aram na aram nindo na nag-asenso kita dahil sa negosyong ini. 26 Ngunyan nahihiling asin nadadangog nindo kun ano an nangyayari bako sana sa Efeso+ kundi sa haros bilog na probinsiya nin Asia. Iniimpluwensiyahan kan Pablong ini an dakul na tawo asin binabago an saindang paniniwala, na sinasabing an mga diyos daa na ginibo nin mga kamot bako man talagang mga diyos.+ 27 An delikado kaini, bako lang na magigin maraot an hiling sa negosyo ta kundi dai na man irerespeto an templo kan makapangyarihan na diyosang si Artemis, asin siya na sinasamba sa bilog na probinsiya nin Asia saka sa bilog na kinaban* mawawaran kan saiyang kabantugan.” 28 Kan madangog ninda ini, biyo sindang nagkaaranggot, asin nagpuon na magkurahaw an mga tawo: “Makapangyarihan si Artemis kan mga taga Efeso!”

29 Kaya nagkariribok nin grabe sa siyudad, asin nagdaraguso sinda gabos sa teatro mantang guyod-guyod si Gayo saka si Aristarco,+ na mga taga Macedonia asin kairiba ni Pablo sa pagbiyahe. 30 Gusto kutana ni Pablo na magduman sa mga tawo sa laog kan teatro, pero dai siya tinugutan kan mga disipulo. 31 Pati an nagkapira sa mga organisador nin mga kapiyestahan asin pakawat na mabuot sa saiya nagpasabi sa saiya, na nakikiulay na dai nanggad siya maglaog sa teatro. 32 An totoo, magkakaiba an ikinukurahaw kan mga tawo; nagkakariribong kaya an bilog na katiripunan asin an kadaklan sa sainda dai aram an dahilan kun taano ta nagtiripon sinda. 33 Kaya kinua ninda si Alejandro hali sa nagkakatiripon na mga tawo dahil itinuklang siya kan mga Judio pasiring sa inutan. Isinenyas ni Alejandro an saiyang kamot, asin gusto niyang magpaliwanag sa mga tawo. 34 Pero kan marisa ninda na saro siyang Judio, nagkururahaw sinda gabos sa laog nin mga duwang oras: “Makapangyarihan si Artemis kan mga taga Efeso!”

35 Kan sa huri mapasilensiyo na kan administrador kan siyudad an mga tawo, sinabi niya: “Mga taga Efeso, siisay man an dai nakakaaram na an siyudad nin Efeso iyo an nagbabantay sa templo kan makapangyarihan na Artemis asin kan imahen na nahulog hali sa langit? 36 Huling dai maninigaran an mga bagay na ini, dapat magkalma lang kamo asin dai magpabigla-bigla. 37 An mga lalaking ini na dinara nindo digdi bako man mga parahabon* sa templo o paralanghad sa satuyang diyosa. 38 Ngunyan, kun si Demetrio+ asin an iba pang mga platero na kairiba niya may akusasyon laban sa kiisay man, may mga aldaw baga na bukas an husgado asin yaon an mga prokonsul,* di magkarasuhan sinda. 39 Pero kun labi pa diyan an gusto nindong mangyari, dapat na pagdesisyunan iyan sa opisyal na pagtiripon kan mga namamanwaan. 40 Delikado kayang marhay na maakusaran kita nin pagrebelde sa gobyerno dahil sa nangyari ngunyan na aldaw, huli ta dai kita nin ano man na basehan para sa maribok na pagtiripon na ini.” 41 Pagkasabi niya kaiyan, pinapuruli na niya an nagkatiripon na mga tawo.

20 Kan magkalma na an kariribukan, ipinaapod ni Pablo an mga disipulo, asin pagkatapos na pakusugon an saindang buot asin magpaaram, pinunan niya an saiyang pagbiyahe pa-Macedonia. 2 Pagkatapos niyang mag-agi sa mga lugar sa rehiyon na iyan asin makapagtao sa mga disipulo duman nin mga nakakapakusog na tataramon, nag-abot siya sa Grecia. 3 Nagtulong bulan siya duman, pero dahil may maraot na plano an mga Judio+ laban sa saiya kan malayag na siya pasiring sa Siria, nagdesisyon siyang magbalik asin mag-agi sa Macedonia. 4 Inibanan siya ni Sopater na aki ni Pirro na taga Berea, ni Aristarco+ asin Segundo na mga taga Tesalonica, ni Gayo na taga Derbe, ni Timoteo,+ asin ni Tiquico+ asin Trofimo+ na mga taga probinsiya nin Asia. 5 An mga lalaking ini nag-inot sa samo asin hinalat ninda kami sa Troas; 6 pero hali sa Filipos nagbiyahe kami sa dagat pagkatapos kan mga aldaw kan Tinapay na Daing Lebadura,+ tapos kan ikalimang aldaw naabutan mi sinda sa Troas, asin nagpitong aldaw kami duman.

7 Kan inot na aldaw kan semana, kan magkatiripon kami tanganing magkakan, nagpuon si Pablo na magdiskurso sa sainda, huli ta mahali na siya sa sunod na aldaw; asin pinalawig niya an saiyang diskurso sagkod sa matanga. 8 Kaya igwa nin dakul na lampara sa kuwarto sa itaas kun sain kami nagkatiripon. 9 Sarong hoben na lalaki na an pangaran Eutico an nakatukaw sa bintana, asin mantang nagdidiskurso si Pablo, nakaturog siya nin nanok kaya nahulog siya hali sa ikatulong eskalon asin gadan na kan buhaton. 10 Alagad nagbaba si Pablo, nagdapa sa lalaki asin kinugos ini,+ tapos nagsabi: “Dai na kamo magkariribok, ta buhay siya.”*+ 11 Dangan nagsakat siya asin nagpuon sindang magkarakan.* Nakipag-uruistoryahan pa siya sagkod na mag-aagahon, tapos naghali na siya. 12 Dangan ipinuli ninda an solterito asin labi-labi an saindang kaugmahan dahil buhay ini.

13 Nag-inot kami asin nagsakay sa barko saka naglayag pasiring sa Assos, ta nagdesisyon si Pablo na magbaklay pasiring duman. Tinugon niya kami na halaton siya sa lugar na idto ta masakay siya duman asin masabay na sa samo. 14 Kaya kan abutan niya kami sa Assos, nagsakay siya asin nagpasiring kami sa Mitilene. 15 Kan sunod na aldaw, naglayag kami hali duman asin nagpundo sa may tangod kan Kios, pero pakalihis giraray nin sarong aldaw, nagduong kami nin madali sa Samos, tapos sarong aldaw pa nakaabot na kami sa Mileto. 16 Linihisan mi an Efeso+ dahil nagdesisyon si Pablo na dai na maghapit sa probinsiya nin Asia; naghihidali kaya siya dahil, sagkod sa mapupuwede, gusto niyang makaabot sa Jerusalem+ sa aldaw kan Kapiyestahan nin Pentecostes.

17 Alagad, kan nasa Mileto kami, nagpadara siya nin mensahe sa Efeso asin ipinaapod an kamagurangan kan kongregasyon. 18 Kan mag-arabot sinda, sinabi niya sa sainda: “Aram na aram nindo kun paano ako namuhay kaibanan nindo puon kan inot na aldaw na nagtungtong ako sa probinsiya nin Asia.+ 19 Nagpauripon ako sa Kagurangnan na may lubos na kapakumbabaan*+ asin may mga luha saka mga pagsakit dahil sa mga pakana kan mga Judio. 20 Aram man nindo na ano man na bagay na ikakarahay nindo,* sinabi ko iyan sa saindo asin mayo akong itinago, saka dai ako nag-alangan sa pagtukdo sa saindo nin hayagan+ asin sa harong-harong.+ 21 Imbes, lubos akong nagpatotoo sa mga Judio saka sa mga Griego manungod sa pagsulsol+ asin pagsamba sa Diyos saka manungod sa pagtubod sa satuyang Kagurangnan na Jesus.+ 22 Asin ngunyan uni ako, mabiyahe ako pa-Jerusalem huli ta pinapahiro* ako kan espiritu dawa ngani dai ko aram kun anong mangyayari sa sako duman. 23 An aram ko lang, sa kada siyudad na dumanan ko, pauruutrong sinasabi sa sako kan banal na espiritu na presuhan asin mga kasakitan an naghahalat sa sako.+ 24 Minsan siring, dai ko ibinibilang na may ano man na halaga sa sako an sakuyang buhay,* basta matapos ko sana an sakuyang misyon*+ asin an gibuhon* na itinao sa sako kan Kagurangnan na Jesus, na lubos na magpatotoo manungod sa maugmang bareta mapadapit sa daing kapantay na kabuutan* nin Diyos.

25 “Ngunyan aram kong dai na nindo ako mahihiling giraray, kamo gabos na hinulitan ko manungod sa Kahadian. 26 Kaya kamo an mga saksi ko sa mismong aldaw na ini na malinig ako sa dugo nin gabos na tawo,+ 27 huli ta ipinahayag ko sa saindo an gabos na kabutan* nin Diyos na mayong itinatago.+ 28 Tawan nindo nin atensiyon an saindong sadiri+ asin an bilog na aripumpon, huli ta ninombrahan kamo kan banal na espiritu na magin mga paraataman ninda,+ tanganing pasturan an kongregasyon nin Diyos,+ na binakal niya kan dugo kan saiyang sadiring Aki.+ 29 Aram ko na pag mayo na ako maralaog diyan sa saindo+ an mapang-aping mga lobo asin magigin maringis sinda sa aripumpon, 30 saka hali mismo sa saindo igwa nin mga tawong mataram nin mga bagay na biribid tanganing irayo an mga disipulo asin pasunudon sa sainda.+

31 “Kaya magdanay kamong mata, asin girumdumon nindo na aldaw-banggi, sa laog nin tulong taon,+ dai lamang ako nagpundo sa pagsadol sa lambang saro sa saindo na may kasabay na mga luha. 32 Ngunyan ipinagkakatiwala ko kamo sa Diyos asin sa kapahayagan* kan saiyang daing kapantay na kabuutan, asin an kapahayagan na iyan makakapakusog sa saindo asin makakatao sa saindo kan manang nakatagama sa gabos na mga pinabanal.+ 33 Dai ko minawot na mapasako an pirak o bulawan o bado nin siisay man.+ 34 Kamo mismo an nakakaaram na an mga kamot na ini an nagtrabaho para sa mga pangangaipo ko+ asin kan mga kairiba ko. 35 Sa gabos na bagay, ipinahiling ko sa saindo na dapat nindong tabangan an mga maluya paagi sa arog kaining pagpapagal,+ asin dapat nindong tandaan an mga tataramon kan Kagurangnan na Jesus, kan siya mismo magsabi: ‘Igwang urog na kaugmahan sa pagtao+ kisa sa pag-ako.’”

36 Asin pagkasabi niya kan mga bagay na ini, nagluhod siya kaiba ninda gabos asin namibi. 37 Sa katunayan, naghiribian sinda gabos, tapos kinugos ninda si* Pablo asin may pagkamuot siyang hinadukan, 38 huli ta ikinamundo nindang marhay an sinabi niya na dai na ninda siya mahihiling giraray.+ Dangan inibanan ninda siya sagkod sa barko.

21 Pagkatapos kan mamunduon na pamamaaram mi sa sainda, nagbiyahe kami sa dagat asin nagdurudiretso sagkod na makaabot sa Cos, asin kan sunod na aldaw yaon na kami sa Rodas, tapos hali duman nagpasiring kami sa Patara. 2 Kan makahiling kami duman nin barkong mabiyahe pasiring sa Fenicia, nagsakay kami asin naglayag. 3 Natanaw mi sa parteng wala kan barko an isla nin Ciprus, pero linampasan mi sana iyan asin nagpadagos kaming maglayag pasiring sa Siria saka nagduong sa Tiro, kun sain ididiskarga kan barko an kargamento kaiyan. 4 Hinanap mi asin nanumpungan mi an mga disipulo duman, asin nagpirmi kami sa sainda nin pitong aldaw. Pero dahil sa ihinayag kan espiritu, pauruutro nindang sinabihan si Pablo na dai magduman sa Jerusalem.+ 5 Pagkatapos kan pagpirmi niyamo duman, naghali kami tanganing ipagpadagos an pagbiyahe, pero gabos sinda, kaiba an mga babayi saka mga aki, naghatod sa samo sagkod sa luwas kan siyudad. Asin gabos kami nagluhod sa may baybayon saka namibi, 6 tapos nagpaaram na kami sa lambang saro. Dangan nagsakay kami sa barko, asin nagpuruli na sinda sa saindang mga harong.

7 Pagkatapos, haling Tiro nagbiyahe kami sa dagat sagkod na makaabot sa Tolemaida, asin kinumusta mi an mga tugang duman asin nagsarong aldaw kami sa sainda. 8 Kan sunod na aldaw, naghali kami asin nakaabot sa Cesarea, tapos naglaog kami sa harong ni Felipe na ebanghelisador, na saro sa pitong lalaking pinili+ kaidto, asin duman kami sa saiya nagdagos. 9 An lalaking ini igwa nin apat na aking daraga* na nagpopropesiya.+ 10 Pero pakalihis nin dakul na aldaw na pagdagos mi duman, may nag-abot hali sa Judea na sarong propeta na an pangaran Agabo.+ 11 Nagduman siya sa samo asin kinua an hagkos ni Pablo, dangan ginapos niya kaiyan an saiya mismong mga bitis asin kamot saka nagsabi: “An sabi kan banal na espiritu, ‘An lalaking kagsadiri kan hagkos na ini gagapuson nin arog kaini kan mga Judio sa Jerusalem,+ asin itatao ninda siya sa kamot kan mga tawo kan mga nasyon.’”+ 12 Kan madangog mi ini, kami saka an mga yaon duman nagpuon na makiulay sa saiya na dai siya magduman sa Jerusalem. 13 Nagsimbag si Pablo: “Ano ining piggigibo nindo na naghihiribi kamo saka pinapaluya an sakuyang determinasyon?* Dai kamo maghadit, ta handa akong gapuson saka handa man akong magadan sa Jerusalem alang-alang sa pangaran kan Kagurangnan na Jesus.”+ 14 Kan dai mi siya makumbinsir na dai na magduman, nagpundo na kami sa pagkontra* asin sinabi mi: “Mangyari lugod an kabutan ni Jehova.”*

15 Pagkatapos kaidto, nag-andam na kami dangan pinunan mi an pagbaklay pa-Jerusalem. 16 Nag-iba man sa samo an nagkapira sa mga disipulo sa Cesarea asin dinara kami sa dadagusan mi, sa harong ni Menason na taga Ciprus na saro sa mga inot na disipulo. 17 Pag-abot mi sa Jerusalem, maugma kaming inako kan mga tugang. 18 Pero kan suminunod na aldaw, nag-iba si Pablo sa samo pasiring ki Santiago,+ asin yaon duman an gabos na kamagurangan. 19 Asin kinumusta niya sinda, dangan detalyado niyang isinaysay an mga ginibo nin Diyos sa tahaw kan mga nasyon paagi sa saiyang ministeryo.

20 Pagkadangog ninda kaini, pinamuraway ninda an Diyos, alagad sinabi ninda sa saiya: “Tugang, aram mo man baga na ribo-ribo sa mga Judio an nagin mga disipulo, asin gabos sinda maigot na nag-uutob kan Katugunan.+ 21 Pero may nadangog sindang uruistorya manungod sa saimo na tinutukduan mo daa nin apostasya laban sa Katugunan ni Moises an gabos na Judiong nakaistar sa mga nasyon. Sinasabi mo daa sa sainda na dai pagturion an saindang mga aki o pagsunudon an kinagimatan na mga kaugalian.+ 22 Sa hiling mo, ano daw an marahay kaini? Siguradong mababaretaan nindang nag-abot ka. 23 Ini na lang an gibuhon mo: May apat digding lalaki na igwa nin promesa. 24 Iiba mo an mga lalaking ini saka maglinig ka kan sadiri mo sa seremonyal na paagi kaibanan ninda, tapos ika an magbayad kan saindang mga gastos, tanganing maipaahit ninda an saindang buhok. Paagi kaiyan, maaaraman kan gabos na daing katotoohan an mga uruistoryang nadangog ninda manungod sa saimo, asin na matanos an saimong paggawi saka nag-uutob ka man kan Katugunan.+ 25 Para duman sa mga nagturubod na kabilang sa mga tawo kan mga nasyon, sinuratan ta na sinda kan satong desisyon na dapat sindang rumayo sa mga bagay na inatang sa mga idolo+ pati na sa dugo,+ sa pagkakan nin mga hayop na tinilok,*+ asin sa seksuwal na imoralidad.”*+

26 Kan sunod na aldaw, iiniba ni Pablo an mga lalaki asin naglinig siya kan saiyang sadiri sa seremonyal na paagi kaibanan ninda,+ dangan naglaog siya sa templo para magtao nin notisya kun nuarin matatapos an mga aldaw kan seremonyal na paglilinig asin kun nuarin dapat idulot an dulot para sa kada saro sa sainda.

27 Kan patapos na an pitong aldaw, nahiling kan mga Judiong taga Asia na yaon si Pablo sa templo, asin sinutsutan ninda an nagkakatiripon na mga tawo kaya pinugol ninda siya, 28 asin nagkururahaw sinda: “Mga namamanwaan kan Israel, tabangi kami! Ini su lalaking nagtutukdo sa gabos na tawo sa gabos na lugar nin mga bagay na laban sa satuyang banwaan, sa satuyang Katugunan, asin sa lugar na ini. An mas grabe pa, nagdara pa siya nin mga Griego sa laog kan templo asin linapastangan an banal na lugar na ini.”+ 29 Bago kaya kaiyan, nahiling nindang kaibanan niya sa siyudad si Trofimo+ na taga Efeso, asin paghuna ninda dinara siya ni Pablo sa laog kan templo. 30 Nagkariribok an bilog na siyudad, asin iribanan na nagdaguso an mga tawo tapos kinua ninda si Pablo saka ginuyod paluwas sa templo, asin tulos-tulos na isinara an mga pinto. 31 Mantang pigbubugbog ninda si Pablo para gadanon, nakaabot sa komandante kan hukbo an baretang nagkakariribok an bilog na Jerusalem; 32 asin nagkua tulos siya nin mga suldados asin mga opisyal nin hukbo dangan nagdalagan pasiring sa mga tawo. Kan mahiling ninda an komandante militar saka an mga suldados, nagpundo sinda sa pagbugbog ki Pablo.

33 Dangan ruminani an komandante militar asin inarestar siya, saka nagbuot ini na gapuson siya nin duwang kadena;+ tapos naghapot ini sa mga tawo kun siisay siya asin kun ano an ginibo niya. 34 Alagad nagpuon na magkurahaw an mga tawo, pero iba-iba an sinasabi ninda. Kaya huling dai niya masigurado kun ano talaga an nangyayari dahil sa ribok, ipinagbuot niyang darahon si Pablo sa kuwartel nin mga suldados. 35 Kan makaabot siya sa hagyanan, kinaipuhan siyang alsahon kan mga suldados dahil hinihinguwa nanggad kan mga tawo na kulgan siya; 36 padagos kayang nagsusurunod an mga ini, na nagkukururahaw: “Gadanon siya!”

37 Kan ilalaog na siya sa kuwartel nin mga suldados, sinabi ni Pablo sa komandante militar: “Puwede tabing may sabihon ako saimo?” Sinabi kaini: “Tatao kang mag-Griego? 38 Di, bako ka su Ehipsiyo na nagpakana kaidto nin pagrebelde sa gobyerno asin nanginot sa 4,000 na lalaking armado nin dága* pasiring duman sa kaawagan?” 39 Dangan sinabi ni Pablo: “An totoo, saro akong Judio+ na taga Tarso+ sa Cilicia, asin siyudadano ako nin sarong midbid na siyudad. Kaya nakikiulay ako sa saimo, tugutan mo akong magtaram sa mga tawo.” 40 Kan tugutan niya siyang magtaram, isinenyas ni Pablo an saiyang kamot sa mga tawo mantang nakatindog siya sa hagyanan. Asin kan magsilensiyo na an gabos, nagtaram siya sa sainda sa lengguwaheng Hebreo,+ na sinasabi:

22 “Mga tugang asin mga ama, magdangog kamo ta ipapaliwanag ko sa saindo an nangyari.”+ 2 Kan madangog ninda na nagtataram siya sa sainda sa lengguwaheng Hebreo, lalo pa sindang nagsilensiyo, asin sinabi niya: 3 “Saro akong Judio,+ na namundag sa Tarso sa Cilicia,+ pero nag-eskuwela ako sa siyudad na ini asin nagin maestro ko si Gamaliel.+ Tinukduan ako na istriktong sunudon an Katugunan+ na inutob kan satong mga apuon, asin maigot akong naglilingkod sa Diyos kapareho man nindo gabos ngunyan.+ 4 Pinersegir ko an mga nagsusunod sa Dalan na ini sagkod na magkagaradan an nagkapira sa sainda, na ginagarapos saka ipinepreso an mga lalaki pati babayi,+ 5 asin makakapagpatotoo kaiyan an halangkaw na saserdote saka an bilog na katiripunan nin kamagurangan. Naghagad man ako sa sainda nin mga surat para sa mga tugang niyato sa Damasco, asin pasiring na ako kaidto duman tanganing an mga yaon sa lugar na idto darahon sa Jerusalem na nakagapos para padusahan.

6 “Pero mantang nagbabaklay ako asin harani na sa Damasco, kan mga udto na, biglang may nakakasuriaw* na liwanag hali sa langit na nagsilyab sa palibot ko,+ 7 asin natumba ako saka may nadangog akong boses na nagsabi sa sako: ‘Saulo, Saulo, taano ta pinepersegir mo ako?’ 8 Nagsimbag ako: ‘Siisay ka, Kagurangnan?’ Asin sinabi niya sa sako: ‘Ako si Jesus na Nazareno, na pinepersegir mo.’ 9 Nahiling kan mga lalaking kaibanan ko an liwanag, pero dai ninda naintindihan an sinasabi kan boses na* nagtataram sa sako. 10 Dangan sinabi ko: ‘Anong dapat kong gibuhon, Kagurangnan?’ Sinabi kan Kagurangnan sa sako: ‘Tumindog ka, maglaog ka sa Damasco, asin duman sasabihon sa saimo an manungod sa gabos na bagay na ipapagibo sa saimo.’+ 11 Pero huling mayo akong nahihiling na ano man dahil sa sobrang kusog kan liwanag na idto, nag-abot ako sa Damasco na kabit-kabit kan mga kaibanan ko.

12 “Dangan may lalaking nagduman sa sako na an pangaran Ananias. Saro siyang maki-Diyos na tawo na nag-uutob kan Katugunan, asin magayunon an sinasabi manungod sa saiya kan gabos na Judiong nakaistar duman. 13 Nagtindog siya harani sa sako asin nagsabi: ‘Tugang kong Saulo, makakahiling ka na giraray!’ Asin nahiling ko siya kan mismong oras na idto.+ 14 Sinabi niya: ‘Pinili ka kan Diyos kan satuyang mga apuon tanganing maaraman mo an saiyang kabutan saka mahiling an saro na matanos+ asin madangog an saiyang boses, 15 huli ta magigin saksi ka para sa saiya tanganing ipahayag sa gabos na tawo an mga bagay na saimong nahiling asin nadangog.+ 16 Asin ngunyan, ano pa an hinahalat mo? Tumindog ka asin magpabawtismo, tapos hugasan mo an saimong mga kasalan+ paagi sa pag-apod sa saiyang pangaran.’+

17 “Alagad kan makabalik na ako sa Jerusalem+ asin kan namimibi ako sa templo, nagkaigwa ako nin bisyon 18 asin nahiling ko siya na nagsasabi sa sako: ‘Maghidali ka asin maghali ka tulos sa Jerusalem, huli ta dai ninda aakuon an saimong patotoo manungod sa sako.’+ 19 Asin sinabi ko: ‘Kagurangnan, aram na aram mismo ninda na nagduduman ako kaidto sa lambang sinagoga tanganing presuhon saka latiguhon an mga nagtutubod sa saimo;+ 20 asin kan ginagadan ninda si* Esteban na saimong saksi, yaon ako duman na nakatindog saka inuuyunan ko idto, asin binabantayan ko an saindang pang-ibabaw na mga bado mantang ginagadan ninda siya.’+ 21 Pero sinabi niya pa man giraray sa sako: ‘Magduman ka na, huli ta isusugo taka sa hararayong mga nasyon.’”+

22 Padagos ninda siyang dinangog sagkod sa sinabi niyang iyan. Dangan nagkururahaw sinda, na sinasabi: “Dai na pagpahaluyon an buhay kan tawong iyan! Dai na siya dapat mabuhay!” 23 Dahil nagkukururahaw sinda, na pigbabaribad an saindang pang-ibabaw na mga bado asin nagwawarak nin alpog paitaas,+ 24 ipinagbuot kan komandante militar na darahon si Pablo sa kuwartel nin mga suldados asin na imbestigaran siya mantang piglalatigo, tanganing maaraman niya kun ano talaga an dahilan ta nagkukurahaw sinda nin arog kaiyan laban ki Pablo. 25 Alagad kan igapos na ninda siya tanganing latiguhon, sinabi ni Pablo sa opisyal nin hukbo na nakatindog duman: “Tama daw sa ley na latiguhon nindo an sarong Romano* na dai pa nasesentensiyahan?”*+ 26 Kan madangog ini kan opisyal nin hukbo, nagduman siya sa komandante militar asin ipinaisi ini, na sinasabi: “Anong plano mo? Romano baga an tawong ini.” 27 Kaya duminuman ki Pablo an komandante militar asin naghapot sa saiya: “Sabihon mo sa sako, Romano ka?” Sinabi niya: “Iyo.” 28 Nagsimbag an komandante militar: “Nagbayad ako nin dakulang kantidad para magkaigwa kan mga deretsong ini bilang sarong siyudadano.” Sinabi ni Pablo: “Pero ako, yaon na iyan sa sako kan mamundag ako.”+

29 Dahil diyan, biglang napaatras an mga lalaking maimbestigar kuta sa saiya na may kasabay na pagpasakit; asin natakot an komandante militar kan marealisar niya na saro palan siyang Romano tapos pinakadenahan niya.+

30 Kaya kan sunod na aldaw, huling gusto niyang masigurado kun ano man nanggad an dahilan ta inaakusaran si Pablo kan mga Judio, ipinatangkas niya an mga kadena kaini asin ipinagbuot niya na magtiripon an mga panginot na saserdote asin an bilog na Sanhedrin. Dangan dinara niya si Pablo sa sainda asin pinatindog sa tahaw ninda.+

23 Mantang nakahiling si Pablo sa Sanhedrin, sinabi niya: “Mga tugang, kun manungod sa nagin paggawi ko sa atubangan nin Diyos, malinig nanggad an sakong konsiyensiya+ sagkod sa aldaw na ini.” 2 Huli kaiyan, ipinagbuot kan halangkaw na saserdoteng si Ananias sa mga nakatindog harani ki Pablo na tampalon siya sa nguso. 3 Dangan sinabi ni Pablo sa saiya: “Kakastiguhon ka nin Diyos, ika na siring sa maating lanob na pininturahan nin puti. Ano, hinuhukuman mo ako uyon sa Katugunan tapos binabalga mo man iyan paagi sa pagbuot mong tampalon ako?” 4 An mga nakatindog sa harani nagsabi: “Pig-iinsulto mo an halangkaw na saserdote nin Diyos?” 5 Sinabi ni Pablo: “Mga tugang, dai ko aram na halangkaw na saserdote palan siya. Huli ta nasusurat, ‘Dai ka magtaram nin maraot tumang sa sarong tagapamahala kan saimong banwaan.’”+

6 Ngunyan, huling aram ni Pablo na an sarong grupong yaon duman mga Saduceo pero an saro man na grupo mga Fariseo, nagkurahaw siya sa Sanhedrin: “Mga tugang, saro akong Fariseo,+ sarong aki nin mga Fariseo. Dahil sa paglaom na pagkabuhay liwat kan mga gadan kaya ako hinuhukuman.” 7 Huli sa sinabi niyang iyan, nagkaigwa nin dai pagkauruyon an mga Fariseo saka an mga Saduceo, asin nabanga an katiripunan. 8 Sinasabi kaya kan mga Saduceo na mayo nin pagkabuhay liwat o nin anghel o nin espiritu, alagad nagtutubod an* mga Fariseo na igwa kaiyan.+ 9 Kaya nagkaigwa nin grabeng sirilyakan, asin an nagkapira sa mga eskribang kabilang sa grupo kan mga Fariseo nagtirindog asin nagpuon na makidiskutiran nin todo, na sinasabi: “Mayo kaming nahihiling na sala sa tawong ini, pero kun may espiritu man o anghel na nakipag-ulay sa saiya+—.” 10 Ngunyan kan lalo pang maggrabe an dai pagkauruyon, natakot an komandante militar na tibaad magadan* ninda si Pablo, kaya pinagbutan niya an mga suldados na magbaraba asin agawon siya sa sainda saka darahon siya sa kuwartel nin mga suldados.

11 Pero kan suminunod na banggi, nagpahiling sa saiya an Kagurangnan asin nagsabi: “Kusugi an buot mo!+ Huli ta kun paanong nagpapatotoo ka nin lubos sa Jerusalem manungod sa sako, magpapatotoo ka man sa Roma.”+

12 Pagkaaga, nagkurumplutan an mga Judio asin nagsumpa sinda, na sinasabing maldisyunon lugod sinda pag kumakan o uminom sinda na dai pa ninda nagagadan si Pablo. 13 Labing 40 katawo an kaiba sa kurumplutan na ini na may kaibang pagsumpa. 14 Nagduman sinda sa mga panginot na saserdote asin sa kamagurangan saka nagsabi: “Nagsumpa kami na maldisyunon lugod kami pag kumakan kami nin ano man sagkod na dai mi pa nagagadan si Pablo. 15 Kaya ngunyan, kamo kaiba an Sanhedrin, pasabihan nindo an komandante militar na kaipuhan niyang darahon siya sa saindo na sagin man ngaya gusto nindong urog pang masiyasat an saiyang kaso. Pero bago pa siya makarani, andam na kami kaiyan na gadanon siya.”

16 Alagad an plano nindang pagtambang naaraman kan pamangkin ni Pablo, na aki kan saiyang tugang na babayi, asin nagduman ini sa laog kan kuwartel nin mga suldados tapos ibinareta iyan ki Pablo. 17 Dangan inapod ni Pablo an saro sa mga opisyal nin hukbo asin sinabi: “Darahon mo an hoben na lalaking ini sa komandante militar, ta igwa siyang sasabihon sa saiya.” 18 Kaya dinara niya ini sa komandante militar asin sinabi: “Inapod ako kan presong si Pablo asin nakiulay na darahon ko sa saimo an hoben na ini dahil may sasabihon siya sa saimo.” 19 Kinabit asin irinayo-rayo kan komandante militar an hoben na lalaki tapos hinapot ini na daing ibang nakakadangog: “Anong sasabihon mo sa sako?” 20 Sinabi niya: “Nagkauruyon an mga Judio na makiulay sa saimo na darahon si Pablo sa Sanhedrin sa aga, na sagin man ngaya gusto nindang urog pang maaraman an mga detalye manungod sa saiyang kaso.+ 21 Pero dai ka tabi mag-uyon sa gusto ninda, ta igwa sinda nin labing 40 katawo na nag-aabang para tambangan siya, asin nagsurumpa sinda na maldisyunon lugod sinda pag kumakan o uminom sinda sagkod na dai pa ninda siya nagagadan;+ asin andam na sinda ngunyan, naghahalat na mag-uyon ka.” 22 Kaya pinahali na kan komandante militar an hoben na lalaki, pagkatapos na pagbutan ini: “Dai mo pagsabihon sa kiisay man na sinabi mo ini sa sako.”

23 Asin nagpaapod siya nin duwang opisyal nin hukbo asin sinabi: “Papag-andamon nindo an 200 na suldados, pati man an 70 parakabayo saka an 200 na lalaking armado nin garod,* tanganing magmartsa sagkod sa Cesarea sa ikatulong oras kan banggi.* 24 Mag-andam man kamo nin mga kabayong sasakayan ni Pablo, tanganing maihatod siyang ligtas ki Felix na gobernador.” 25 Asin naggibo siya nin surat na arog kaini an sinasabi:

26 “Hali ki Claudio Lisias para sa Kagalang-galang na Gobernador Felix: Akua tabi an sakuyang pangungumusta! 27 Dinakop kan mga Judio an lalaking ini asin gagadanon na kutana ninda, pero dinumanan ko siya tulos kaiba an sakong mga suldados asin ilinigtas siya,+ huli ta naaraman kong saro siyang Romano.+ 28 Huling gusto kong maaraman an dahilan kun taano ta inaakusaran ninda siya, dinara ko siya sa saindang Sanhedrin.+ 29 Naisihan kong inaakusaran ninda siya nin mga bagay manungod sa mga isyung may koneksiyon sa saindang Ley,*+ alagad mayo man lamang nin akusasyon sa saiya na maninigo sa padusang kagadanan o pagkapreso. 30 Pero dahil sa ibinulgar sa sako na pakana laban sa tawong ini,+ tulos-tulos ko siyang ipinadara sa saimo asin pinagbutan ko an mga nag-aakusar sa saiya na sa atubangan mo sinda magtaram laban sa saiya.”

31 Kaya kinua kan mga suldados na ini si Pablo+ uyon sa ipinagbuot sa sainda, asin dinara ninda siya sa Antipatris nin banggi. 32 Kan sunod na aldaw, inibanan pa siya kan mga parakabayo, pero an ibang mga suldados nagbaralik sa saindang kuwartel. 33 Naglaog an mga parakabayo sa Cesarea, asin itinao ninda an surat sa gobernador saka iprinesentar man sa saiya si Pablo. 34 Kaya binasa niya iyan asin hinapot si Pablo kun taga sain siyang probinsiya, asin naaraman niyang taga Cilicia+ ini. 35 “Dadangugon ko nin maingat an saimong kaso,” an sabi kan gobernador, “pag nag-abot na an mga nag-aakusar sa saimo.”+ Asin ipinagbuot niya na bantayan siya sa palasyo* ni Herodes.

24 Pakalihis nin limang aldaw, nag-abot an halangkaw na saserdoteng si Ananias+ kaiba an nagkapirang kamagurangan asin sarong abogado* na an pangaran Tertulo, asin iprinesentar ninda sa gobernador+ an saindang akusasyon laban ki Pablo. 2 Kan apudon si Tertulo, pinunan niyang akusaran si Pablo, na sinasabi:

“Dahil po sa saimo naeeksperyensiyahan mi an dakulang katrangkiluhan asin dahil sa saimong mahusay na pagplano may mga repormang nangyayari sa nasyon na ini, 3 kaya buot ming maaraman mo, Kagalang-galang na Felix, na sa gabos na panahon asin sa gabos man na lugar ginigirumdom niyamo iyan, asin lubos an samuyang pasasalamat huli kaiyan. 4 Pero tanganing dai taka na maabala pa, nakikiulay ako na, sa saimo tabing kabuutan, dangugon mo an halipot ming sasabihon. 5 Ini kayang tawong ini perwisyo*+ sa samo. Sinusutsutan niya an gabos na Judio sa bilog na daga* na magrebelde sa gobyerno,+ asin lider-lider siya kan sekta kan mga Nazareno.+ 6 Pinurbaran man niyang lapastanganon an templo, kaya dinakop mi siya.+ 7 *—— 8 Pag siniyasat mo mismo siya, maaaraman mo an manungod sa gabos na bagay na ini na inaakusar mi sa saiya.”

9 Dangan nakibali man an mga Judio sa pag-akusar sa saiya, na nag-iinsistir na totoo an mga bagay na ini. 10 Kan an gobernador magtango ki Pablo para pataramon siya, nagsabi siya:

“Aram ko tabing dakul na taon ka nang naglilingkod bilang hukom sa nasyon na ini, asin huli kaiyan nauugma akong magtaram sa atubangan mo tanganing idepensa an sadiri ko.+ 11 Kun sisiyasaton mo po, makukumpirmar mo na dai pa man malabi sa 12 aldaw an nakakalihis puon kan magduman ako sa Jerusalem tanganing sumamba;+ 12 asin dai ninda ako nahiling na nakikidiskutiran sa kiisay man duman sa templo o na nanunutsut sa mga tawo, sa mga sinagoga man o sain man na parte kan siyudad. 13 Dai man ninda kayang patunayan sa saimo an mga ipig-aakusar ninda sa sako ngunyan. 14 Pero aadmitiron ko sa saimo ining sarong bagay, na nagsasagibo ako nin sagradong paglilingkod sa Diyos kan sakong mga apuon+ uyon sa paagi nin pagsamba kaining inaapod nindang sekta, huli ta nagtutubod ako sa gabos na sinambit sa Katugunan asin sa gabos na nakasurat sa Mga Propeta.+ 15 Asin an sakuyang paglaom kapareho man kan paglaom na hinahalat kan mga tawong ini, na bubuhayon liwat+ nin Diyos an mga matanos pati an mga bakong matanos.+ 16 Huli kaini, pirmi kong hinihinguwa na mapagdanay an malinig* na konsiyensiya sa atubangan nin Diyos asin mga tawo.+ 17 Ngunyan, pakalihis nin dakul na taon, nagbalik ako para magdara sa sakuyang nasyon nin tabang sa mga pobre+ asin para magdulot. 18 Mantang inaasikaso ko an mga bagay na ini, nahiling ninda ako sa templo na malinig sa seremonyal na paagi,+ pero mayo akong kaibang dakul na tawo asin dai ako nagpaparibok. Pero may nagkapirang Judio duman hali sa probinsiya nin Asia, 19 asin dapat kuta yaon sinda digdi sa atubangan mo tanganing akusaran ako kun talagang igwa sinda nin ano man na laban sa sako.+ 20 O kaya, sabihon kan mga tawong yaon digdi kun anong salang ginibo ko an nahiling ninda kan nakatindog ako sa atubangan kan Sanhedrin, 21 apuwera sa sarong bagay na ini na ikinurahaw ko mantang nakatindog ako sa tahaw ninda: ‘Dahil sa pagtubod ko sa pagkabuhay liwat kan mga gadan kaya ako hinuhukuman ngunyan sa atubangan nindo!’”+

22 Alagad si Felix, na pamilyar sa mga bagay-bagay mapadapit sa Dalan+ na ini, nagdesisyon na ipundo nguna an pagdangog sa kaso, asin sinabi niya: “Pag-abot digdi kan komandante militar na si Lisias, saka ko dedesisyunan an kasong ini.” 23 Asin pinagbutan niya an opisyal nin hukbo na papagdanayon sa kustodiya si Pablo pero daing gayo siya pag-istriktuhan, asin na tugutan an saiyang mga kaibanan na tabangan siya sa mga pangangaipo niya.

24 Pakalihis nin nagkapirang aldaw, nag-abot si Felix kaiba an agom niyang si Drusila na sarong Judio, asin ipinaapod niya si Pablo saka nagdangog siya sa paliwanag kaini manungod sa pagtubod ki Cristo Jesus.+ 25 Alagad mantang nagtataram si Pablo manungod sa pagigin matanos asin sa pagpupugol sa sadiri saka sa maabot na paghukom,+ natakot si Felix asin nagsabi siya: “Sige, makakahali ka na, pero pag nalugaran ako ipapaapod taka giraray.” 26 Naglalaom man siya na tatawan siya ni Pablo nin kuwarta. Dahil diyan, mas nagin parati pa an pagpaapod niya sa saiya asin an pakikipag-ulay sa saiya. 27 Alagad pakalihis nin duwang taon, sinalidahan si Felix ni Porcio Festo; asin huling gusto ni Felix na makua an buot kan mga Judio,+ pinabayaan niyang nakapreso si Pablo.

25 Tulong aldaw pagkatapos na mag-abot si Festo+ sa probinsiya asin magtukaw sa puwesto, nagpasiring siya sa Jerusalem haling Cesarea. 2 Asin an mga panginot na saserdote saka an mga panginot na lalaki kan mga Judio nagpresentar sa saiya nin impormasyon laban ki Pablo.+ Nagpuon sindang makiulay ki Festo, 3 na naghahagad sa saiya nin pabor na padumanon si Pablo sa Jerusalem. Pero pinaplano nindang tambangan si Pablo asin gadanon mantang nasa tinampo.+ 4 Alagad, nagsimbag si Festo na magdadanay si Pablo sa Cesarea asin na siya man mismo mabalik na tulos duman. 5 “Kaya an mga nanginginot sa saindo mag-iba sa sako,” an sabi niya, “asin duman sinda mag-akusar sa saiya, kun talagang may ginibong maraot an tawong idto.”+

6 Kaya pagkatapos niyang magdanay sa lugar ninda nin dai masobra sa walo o sampulong aldaw, nagpasiring siya sa Cesarea, asin kan sunod na aldaw, nagtukaw siya sa tukawan sa paghukom asin ipinakua niya si Pablo. 7 Pag-abot ni Pablo, an mga Judio na haling Jerusalem nagtirindog sa palibot niya, asin dakul sindang sinasabing magagabat na akusasyon laban sa saiya na dai man ninda napapatunayan.+

8 Alagad sinabi ni Pablo bilang depensa: “Mayo akong ginibong ano man na kasalan tumang sa Katugunan kan mga Judio o tumang sa templo o tumang ki Cesar.”+ 9 Huling gusto ni Festo na makua an buot kan mga Judio,+ sinabi niya bilang simbag ki Pablo: “Ano, gusto mong duman ka sa Jerusalem husgaran may koneksiyon sa mga akusasyon na ini mantang nasa presensiya ko?” 10 Pero nagsimbag si Pablo: “Nakatindog ako sa atubangan kan tukawan ni Cesar sa paghukom, kun sain digdi ako dapat husgaran. Mayo akong ginibong sala sa mga Judio, asin nagigin malinaw na iyan pati na sa saimo. 11 Kun talagang may ginibo akong sala asin may ginibo akong ano man na maninigo sa kagadanan,+ handa akong magadan; pero kun mayong basehan an mga akusasyon kan mga tawong ini laban sa sako, dai nin deretso an siisay man na itao ako sa sainda tangani sanang paonrahan sinda. Minaapelar ako ki Cesar!”+ 12 Dangan nakipag-ulay si Festo sa saiyang mga parakonseho, asin pagkatapos kaiyan sinabi niya: “Nag-apelar ka ki Cesar, di maduman ka ki Cesar.”

13 Pakalihis nin nagkapirang aldaw, si Hading Agripa asin si Bernice nag-abot sa Cesarea tanganing magdalaw ki Festo bilang pagtaong-galang sa saiya. 14 Huling mapirmi sinda duman nin nagkapirang aldaw, inistorya ni Festo sa hadi an manungod sa kaso ni Pablo, na sinasabi:

“Igwa digding presong lalaki na winalat si Felix, 15 asin kan nasa Jerusalem ako, an mga panginot na saserdote saka an kamagurangan kan mga Judio nagpresentar nin impormasyon manungod sa saiya,+ na hinahagad na sentensiyahan ko siya. 16 Pero sinabi ko sa sainda na bakong kauyon kan patakaran nin mga Romano na itao an siisay man na tawo tanganing paonrahan an iba sagkod na dai pa nahahampang kan akusado an mga nag-aakusar sa saiya saka dai pa siya natatawan nin pagkakataon na idepensa an sadiri niya sa irinereklamo sa saiya.+ 17 Kaya pag-abot ninda digdi, dai ako nag-atraso. Nagtukaw ako sa tukawan sa paghukom kan sunod na aldaw asin ipinaapod ko an lalaki. 18 Kan magtirindog an mga nagrereklamo laban sa saiya, dai man ninda siya inakusaran nin arin man sa mga mararaot na bagay na pighuhuna kong ginibo niya.+ 19 May mga isyu man sana sinda laban sa saiya may koneksiyon sa saindang pagsamba sa diyos*+ asin manungod sa sarong tawo na an pangaran Jesus, na gadan na pero padagos na pig-iinsistir ni Pablo na buhay daa.+ 20 Dahil dai ko sigurado kun paano aasikasuhon an isyung ini, hinapot ko siya kun gusto niyang magpasiring sa Jerusalem asin duman husgaran may koneksiyon sa mga akusasyon sa saiya.+ 21 Pero kan mag-apelar si Pablo na magdanay nguna sa kustodiya mantang hinahalat an desisyon kan Augusto,*+ ipinagbuot ko na papagdanayon siyang nakapreso sagkod na maipadara ko siya ki Cesar.”

22 Dangan sinabi ni Agripa ki Festo: “Gusto kong madangog mismo an lalaking iyan.”+ “Sa aga,” an sabi niya, “madadangog mo siya.” 23 Kaya kan sunod na aldaw, nag-abot si Agripa saka si Bernice asin nagin magarbo an saindang paglaog sa lugar na tiripunan kaiba an mga komandante militar pati an mga prominenteng lalaki sa siyudad; asin sa pagbuot ni Festo, dinara duman si Pablo. 24 Dangan sinabi ni Festo: “Hading Agripa asin kamo gabos na yaon digdi sa kaibanan mi, an tawong ini na nahihiling nindo iyo an pigrereklamo sa sako kan gabos na namamanwaan na Judio duman sa Jerusalem asin pati digdi, na nagkukururahaw na dai na dapat pagpalawigon pa an saiyang buhay.+ 25 Alagad naririsa ko na dai siyang ginibong ano man na maninigo sa kagadanan.+ Kaya kan an tawong ini mag-apelar sa Augusto,* nagdesisyon akong ipadara siya. 26 Pero dai ko sigurado kun ano an isusurat ko sa sakuyang Kagurangnan* manungod sa saiya. Kaya dinara ko siya sa atubangan nindo gabos, asin partikular na sa saimo, Hading Agripa, tanganing pagkatapos kan hudisyal na pagsiyasat, igwa lamang ako nin maisusurat. 27 Huli ta garo bakong makatanusan na magpadara ako nin sarong preso na dai sinasabi an mga akusasyon laban sa saiya.”

26 Sinabi ni Agripa+ ki Pablo: “Tinutugutan ka nang magtaram sa pagdepensa kan sadiri mo.” Dangan inunat ni Pablo an saiyang kamot asin nagpuon na magtaram tanganing idepensa an saiyang sadiri:

2 “Mapadapit sa gabos na inaakusar sa sako kan mga Judio,+ maugma ako, Hading Agripa, na sa atubangan mo ako mapresentar kan sakuyang depensa ngunyan na aldaw, 3 lalo na ta kabisadong-kabisado mo an gabos na kaugalian pati an mga kontrobersiya sa tahaw kan mga Judio. Kaya nakikiulay ako sa saimo, tiyagaan mo tabi akong dangugon.

4 “An totoo, kun manungod sa nagin pamumuhay ko puon pagkahoben duman sa sadiri kong banwaan* asin sa Jerusalem, aram na aram iyan kan gabos na Judiong+ 5 nakakabisto kaidto sa sako. Kun magugusto sinda, puwede nindang patunayan na dati akong kabilang sa mga Fariseo,+ an pinakaistriktong sekta kan satuyang relihiyon.+ 6 Pero ngunyan, dahil sa paglaom na ipinanuga nin Diyos sa satuyang mga apuon+ kaya ako binibista; 7 iyo man iyan an panugang hinahalat kan satuyang 12 tribo, na naglalaom na mahiling an kautuban kaiyan paagi sa maigot na paggibo nin sagradong paglilingkod sa saiya aldaw asin banggi. Dahil sa paglaom na iyan kaya ako inaakusaran kan mga Judio,+ Mahal na Hadi.

8 “Ano ta para sa saindo* bakong kapani-paniwala na an Diyos nagbabangon nin mga gadan? 9 Kaidto, ako mismo kumbinsido na dapat akong gumibo nin dakul na paagi tanganing kontrahon an pangaran ni Jesus na Nazareno. 10 Iyan nanggad an ginibo ko sa Jerusalem, asin iprineso ko an dakul sa mga banal,+ huli ta tinawan ako nin awtoridad kan mga panginot na saserdote;+ asin pag gagadanon na sinda, minaboto ako apabor diyan. 11 Paagi sa pauruutrong pagpadusa sa sainda sa gabos na sinagoga, hininguwa kong puwersahon sinda na talikdan an saindang pagtubod; asin huling grabe nanggad an pagkaungis ko sa sainda, nagduman pa ako dawa sa hararayong siyudad tanganing persegiron sinda.

12 “Iyan an tuyo ko kaidtong nagbabaklay ako pasiring sa Damasco na may awtorisasyon saka pagbuot hali sa mga panginot na saserdote, 13 asin kan udto na, Mahal na Hadi, mantang nasa tinampo, may liwanag hali sa langit na nagsilyab sa palibot ko saka sa palibot kan mga kairiba kong nagbabaklay,+ asin mas maliwanag pa idto kisa sa liwanag kan saldang.* 14 Gabos kami nagkaturumba, tapos may nadangog akong boses na nagtaram sa sako sa lengguwaheng Hebreo: ‘Saulo, Saulo, taano ta pinepersegir mo ako? Ika an nakukulugan sa ginigibo mo; garo ka nagsisikad sa mapapanas na sugkod.’* 15 Pero sinabi ko: ‘Siisay ka, Kagurangnan?’ Asin sinabi kan Kagurangnan: ‘Ako si Jesus, na pinepersegir mo. 16 Alagad bumuhat ka asin tumindog. Ini an dahilan kaya nagpahiling ako sa saimo, an pilion ka bilang lingkod asin saksi para magbalangibog kan mga bagay na nahiling mo asin kan mga bagay na ipapahiling ko sa saimo mapadapit sa sako.+ 17 Asin ililigtas taka sa banwaan na ini asin sa ibang mga nasyon, na pagsusuguan ko sa saimo+ 18 para imuklat an saindang mga mata+ asin para hali sa kadikluman+ darahon sinda sa liwanag+ asin hali sa kapangyarihan ni Satanas+ darahon sinda sa Diyos, tanganing mag-ako sinda nin kapatawadan nin mga kasalan+ asin nin mana na nakatagama sa mga pinabanal paagi kan saindang pagtubod sa sakuya.’

19 “Kaya, Hading Agripa, dai ko sinuway an bisyon na hali sa langit, 20 kundi inot nagpasiring ako sa mga taga Damasco+ tapos sa mga taga Jerusalem,+ saka sa bilog na rehiyon nin Judea, asin siring man sa mga nasyon, na dara an mensahe na dapat sindang magsulsol asin rumani sa Diyos paagi sa pagpahiling nin mga gibong angay sa pagsulsol.+ 21 Ini an dahilan kaya dinakop ako kan mga Judio duman sa templo asin hininguwang gadanon.+ 22 Pero dahil nag-ako ako kan tabang na hali sa Diyos, nagpapadagos ako sagkod sa aldaw na ini sa pagpatotoo sa mga ordinaryong tawo pati sa mga midbid na tawo, na mayong ibang sinasabi kundi kun ano an sinabi kan Mga Propeta saka ni Moises na mangyayari+— 23 na an Cristo magsasakit+ asin na bilang an inot na bubuhayon liwat hali sa mga gadan,+ magbabalangibog siya asin magdadara nin liwanag sa banwaan na ini pati sa mga nasyon.”+

24 Mantang sinasabi iyan ni Pablo sa pagdepensa sa saiyang sadiri, nagtaram si Festo sa makusog na boses: “Nabubua ka na, Pablo! An sobrang inadalan nakakapabua sa saimo!” 25 Alagad sinabi ni Pablo: “Dai ako nabubua, Kagalang-galang na Festo, kundi an mga sinasabi ko mga tataramon nin katotoohan asin nin may tultol na isip. 26 An totoo, an mga bagay na ini aram na aram kan hadi na kinakaulay ko ngunyan nin daing pag-alangan; naniniwala nanggad ako na mayo ni saro sa mga bagay na ini an dai niya naisihan, huli ta an mga ini dai man ginibo nin patago.+ 27 Ika po, Hading Agripa, nagtutubod ka sa Mga Propeta? Aram kong nagtutubod ka.” 28 Alagad sinabi ni Agripa ki Pablo: “Sa halipot na panahon, makukumbinsir mo akong magin Kristiyano.” 29 Kaya sinabi ni Pablo: “Hinahagad ko sa Diyos na sa halipot man o sa halawig na panahon, bako sanang ika kundi pati an gabos na nagdadangog sa sakuya ngunyan magin man mga tawong arog sa sako, pero dai ko gustong makadenahan sinda nin arog kaini.”

30 Dangan nagtindog an hadi pati na an gobernador asin si Bernice saka an mga lalaking nakatukaw sa kaibanan ninda. 31 Pero mantang pahali na sinda, nag-urulay-ulay sinda: “An tawong ini mayong ginibong ano man na maninigo sa kagadanan o pagkapreso.”+ 32 Tapos sinabi ni Agripa ki Festo: “Napalibre na kuta an tawong ini kun dai siya nag-apelar ki Cesar.”+

27 Ngunyan huling napagdesisyunan na maglayag kami pa-Italia,+ iinentrega ninda si Pablo asin an iba pang mga preso sa sarong opisyal nin hukbo na an pangaran Julio, na kabilang sa Tropa de Augusto. 2 Nagsakay kami sa barkong haling Adramitio na mahali na pasiring sa mga duungan sa mga baybayon kan probinsiya nin Asia, asin naglayag kami; kaiba mi si Aristarco+ na taga Tesalonica, sa probinsiya nin Macedonia. 3 Kan sunod na aldaw, nagduong kami sa Sidon, asin pinahilingan ni Julio nin kabuutan si Pablo asin tinugutan siyang makaduman sa mga amigo niya saka maasikaso ninda.

4 Hali duman, ipinadagos mi an pagbiyahe, asin naglayag kami sa direksiyon na nalilipudan kan Ciprus, huling pasabat sa samo an duros. 5 Dangan binagtas niyamo an kadagatan na nasa tangod kan Cilicia saka Pamfilia, asin nagduong kami sa Mira sa Licia. 6 An opisyal nin hukbo may nahiling duman na barkong haling Alejandria na pasiring sa Italia, asin pinasakay niya kami duman. 7 Naglayag kami nin maluwayon sa laog nin nagkapirang aldaw, asin pagkatapos nin masakit na pagbiyahe, nakaabot kami sa Cinido. Huling dai kami makaabante dahil sa pasabat na duros, naglayag kami sa direksiyon na nalilipudan kan Creta sa may harani kan Salmone. 8 Asin pagkatapos nin masakit na paglayag harani sa baybayon, nakaabot kami sa lugar na inaapod na Magayon na Duungan, na harani sa siyudad nin Lasea.

9 Naghaloy-haloy kami digdi asin ngunyan peligroso na an paglayag, huli ta pati an panahon nin pag-ayuno para sa Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan+ nakalihis na, kaya nagtao nin suhestiyon si Pablo 10 sa sainda: “Mga amigo, sa hiling ko an biyahe tang ini maresulta sa danyos asin grabeng kapahamakan bako sana sa kargamento asin barko kundi pati sa buhay* ta.” 11 Pero an opisyal nin hukbo nagdangog sa kapitan kan barko asin sa kagsadiri kaiyan imbes na sa pigsasabi ni Pablo. 12 Huling an duungan na iyan bakong marahay para sa pagpalihis nin tiglipot, nagsuhestiyon an kadaklan na maglayag hali duman asin hilingon kun baga kakayanon nindang makaabot asin makapagpalihis nin tiglipot sa Fenix, sarong duungan sa Creta na hali diyan an barko puwedeng lumuwas sa direksiyon na norteng-sirangan asin puwede man sa timog-sirangan.

13 Kan magluway an huyop kan duros na hali sa timog, naghuna sinda na magigibo ninda an saindang plano, asin binaton ninda an angkla saka nagpuon na maglayag na nanananggilid sa baybayon nin Creta. 14 Pero dai naghaloy, sarong makusugon na duros na inaapod na Euroaquilo* an suminagubsob sa lugar na idto. 15 Huling rinarapado kan duros an barko asin dai iyan makaabante pasabat diyan, pinabayaan mi na sanang ipadpad kami kaiyan. 16 Dangan marikas kaming naglayag pasiring sa direksiyon na nalilipudan nin sarong sadit na isla na inaapod na Cauda, alagad ta nasakitan nanggad kami sa pagsalbar sa sadit na bangka* sa likudan* kan barko. 17 Pero pagkatapos na maisangat an bangka, ginarakutan ninda nin mga pansuporta an barko, asin huling natatakot sindang makasadsad sa Sirte,* binutong ninda an mga pisi tanganing lukuton* an layag asin pinabayaan na sanang ipadpad an barko. 18 Dahil pigsusurusalya kami nin todo kan bagyo, pinunan nindang bawasan nin karga an barko kan suminunod na aldaw. 19 Asin kan ikatulong aldaw, inarapon ninda an nagkapirang kasangkapan na pambarko.

20 Kan maglihis an dakul na aldaw na dai nagpapahiling an saldang* asin an mga bituon saka padagos an pagrapado sa samo kan makusugon* na bagyo, luway-luway na kaming nawaran nin paglaom na makakasalbar pa kami. 21 Asin kan haluyon na sindang dai nagkakarakan, tuminindog si Pablo sa tahaw ninda asin nagsabi: “Mga amigo, dinangog dapat kuta nindo an suhestiyon ko asin dai nagbiyahe sa dagat haling Creta, asin dai kuta kita nagsapar nin arog kaining danyos asin kapahamakan.+ 22 Sa ibong kaini, sinasabi ko sa saindo ngunyan na kusugan nindo an saindong buot, huli ta mayo ni saro* sa saindo an magagadan, an barko sana an mararaot. 23 Kasubanggi, sarong anghel+ kan Diyos na may sadiri sa sako asin na tinatawan ko nin sagradong paglilingkod an nagpahiling sa sakuya 24 asin nagsabi: ‘Dai ka matakot, Pablo. Kaipuhan kang umatubang ki Cesar,+ asin alang-alang sa saimo, ililigtas nin Diyos an buhay kan gabos na kairiba mong nagbibiyahe.’ 25 Kaya kusugi an saindong buot, mga amigo, dahil nagtutubod ako sa Diyos, na mangyayari nanggad an gabos na sinabi sa sako. 26 Pero kaipuhan kitang makasadsad sa baybayon nin sarong isla.”+

27 Ngunyan kan ika-14 banggi na asin pigsusurusalya kami sa Dagat nin Adria, kan bandang matanga naghuna an mga tripulante na nagrarani sinda sa sarong baybayon. 28 Sinukol ninda an rarom asin naaraman na 20 dupa* iyan, kaya nag-uruabante pa sinda dangan sinukol giraray ninda an rarom asin naaraman na 15 dupa* iyan. 29 Asin dahil natatakot sinda na makasadsad kami sa kagagapuan, apat na angkla an ihinulog ninda hali sa may hurihan na parte kan barko, asin nagmamawot sinda na mag-aldaw na. 30 Pero kan an mga tripulante magpurbar na magdulag hali sa barko asin kan ibinababa ninda sa dagat an sadit na bangka na sagin man ngayang an tuyo ninda maghulog nin mga angkla hali sa inutan na parte kan barko,* 31 sinabi ni Pablo sa opisyal nin hukbo asin sa mga suldados: “Kun dai magdadanay sa barko an mga lalaking ini, dai kamo makakasalbar.”+ 32 Dangan pinurutol kan mga suldados an mga pising nakagakod sa sadit na bangka asin pinabayaan na ianod iyan.

33 Kan mag-aagahon na, kinumbinsir sinda gabos ni Pablo na magkakan maski dikit, na sinasabi: “Ika-14 aldaw na ngunyan na haditon kamong naghahalat kun ano an mangyayari, asin dai pa lamang kamo nagkakakan nin maski ano. 34 Kaya sige na, magkakan na kamo maski dikit; para ini sa ikakarahay nindo, huli ta mayo ni sarong buhok sa payo nin siisay man sa saindo an mawawara.” 35 Pagkasabi niya kaini, nagkua siya nin tinapay, nagpasalamat sa Diyos sa atubangan ninda gabos, binaranga-banga iyan, asin nagpuon na magkakan. 36 Kaya kuminusog an buot ninda gabos asin nagpuon na man sindang magkakan. 37 Gabos-gabos, 276 katawo* kami sa barko. 38 Kan makakakan na sinda asin mabasog, pig-apon ninda an trigo sa dagat tanganing maggian an barko.+

39 Kan aga na, dai ninda aram kun anong lugar idto,+ pero igwa sindang nahihiling na golpo na may baybayon asin desidido sindang isadsad duman an barko kun magigibo ninda. 40 Kaya pinurutol ninda an mga pisi kan mga angkla asin pinabayaan an mga ini na maglubog sa dagat, asin kasabay kaiyan hinubad ninda an mga bugkos kan mga sagwan na pantimon; tapos itinaas ninda an sadit na layag sa inutan tanganing magpadara sa duros pasiring sa baybayon. 41 Kan makatama an irarom kan barko sa sarong hababaw na parte na pig-aapwakan nin mga alon sa mag-ibong, suminadsad an barko asin naguot an inutan na parte kaiyan tapos dai na nakahiro, asin an hurihan na parte kan barko pinunan na rapakon kan mga alon.+ 42 Dahil diyan, nagdesisyon an mga suldados na gadanon an mga preso tanganing mayo sa mga ini an makalangoy parayo asin makadulag. 43 Pero determinado an opisyal nin hukbo na madarang ligtas si Pablo, asin pinugulan niya sinda sa saindang plano. Pinagbutan niya an mga tataong maglangoy na maglukso sa dagat saka mag-inot sa baybayon, 44 asin an iba masurunod sa sainda na nakakapot sa mga tabla o sa mga pidaso kan barko. Kaya an gabos ligtas na nakaantos sa baybayon.+

28 Kan nasa baybayon na kami, naaraman mi na Malta+ an apod sa islang idto. 2 Asin an mga tawo duman na iba an lengguwahe* nagpahiling sa samuya nin sobra-sobrang kabuutan. Dahil mauran asin malipot, nagpalaad sinda nin kalayo asin kami gabos inasikaso nindang marhay. 3 Pero kan maghakbot si Pablo nin saradit na pidaso nin kahoy asin ibinugtak iyan sa kalayo, sarong makamandag na halas* an luminuwas dahil sa init asin kinagat kaini an kamot niya. 4 Kan mahiling kan mga tawong iba an lengguwahe an nagkakalay-kalay na halas sa saiyang kamot, nagpuon sindang magsarabi sa lambang saro: “Siguradong paragadan an tawong ini, asin dawa nakaligtas siya sa dagat, an Hustisya* dai nagtugot na magdanay siyang buhay.” 5 Alagad, iwinitik niya sa kalayo an halas asin dai lamang siya naano. 6 Pero an inaasahan ninda mahubag* an saiyang hawak o na bigla siyang magagadan. Kan haloy na sindang naghahalat asin mayo man sindang nahihiling na maraot na nangyayari sa saiya, nagbago an saindang isip asin nagpuon na magsabing saro siyang diyos.

7 Harani sa lugar na idto an mga dagang pagsadiri kan pamayo sa isla, na an pangaran Publio, asin inako niya kami saka may kabuutan na inistimar nin tulong aldaw. 8 Nagkataon man na an ama ni Publio nakahigda dahil sa kalintura saka grabeng pagkurso.* Dinumanan ini ni Pablo saka namibi siya; ipinatong niya digdi an saiyang mga kamot, asin pinaumayan ini.+ 9 Pagkatapos kaini, an iba pang mga tawo sa isla na may hilang nagduruman man sa saiya tanganing mapaumayan.+ 10 Bilang pasasalamat, tinawan ninda kami nin dakul na regalo, asin kan malayag na kami, pinabalunan ninda kami kan gabos na kaipuhan mi.

11 Pakalihis nin tulong bulan sa isla, naglayag kami sakay nin sarong barko na may nakalaag sa inutan na ladawan kan “Mga Aki ni Zeus.” Haling Alejandria an barkong ini asin sa isla nagpalihis nin tiglipot. 12 Nagduong kami sa Siracusa asin nagtulong aldaw duman; 13 hali duman nagpadagos kami sa pagbiyahe asin nakaabot sa Regio. Pakalihis nin sarong aldaw, naghuyop an duros hali sa timog asin nakaabot kami sa Puteoli kan ikaduwang aldaw. 14 May nanumpungan kami digding mga tugang, asin inagda ninda kami na magpirmi sa sainda nin pitong aldaw. Pagkatapos, nagpasiring na kami sa Roma. 15 Nabaretaan kan mga tugang duman an manungod sa samo, asin nagbaklay sinda sagkod sa Merkado nin Apio asin sa Tres Tavernas* tanganing sabaton kami. Kan mahiling sinda ni Pablo, nagpasalamat siya sa Diyos asin kuminusog an saiyang buot.+ 16 Kan sa huri makaabot kami sa Roma, tinugutan si Pablo na mag-istar nin solo sa harong na may sarong suldados na nagbabantay sa saiya.

17 Dawa arog kaiyan, pakalihis nin tulong aldaw ipinaapod niya an mga panginot na lalaki kan mga Judio. Kan magkatiripon na an mga ini, sinabi niya sa sainda: “Mga tugang, maski ngani dai man akong ginibong kontra sa mga tawo o sa mga kaugalian kan satong mga apuon,+ iprineso ako sa Jerusalem dangan itinao sa kamot kan mga Romano.+ 18 Asin pagkatapos ninda akong usisaon,+ gusto ninda akong palibrehon, huli ta mayong basehan na ipagadan ako.+ 19 Alagad kan dai mag-uyon an mga Judio, napiritan akong mag-apelar ki Cesar,+ pero bakong dahil igwa akong ano man na iaakusar laban sa sakuyang nasyon. 20 Kaya sa dahilan na iyan, nakiulay akong mahiling asin makaulay kamo, huli ta an paglaom na hinahalat kan Israel an dahilan kaya nakakadenahan ako nin arog kaini.”+ 21 Sinabi ninda sa saiya: “Mayo kaming naresibing mga surat manungod sa saimo hali sa Judea, asin mayo man nin siisay man sa mga tugang niyato na nag-abot hali duman an nagbareta o nagtaram nin ano man na maraot laban sa saimo. 22 Pero iniisip mi na tama sana na madangog mi sa saimo kun ano an mga sabuot mo, huling aram mi na sa gabos na lugar+ talagang maraot an mga sinasabi manungod sa sektang ini.”+

23 Dangan nag-iskedyul sinda nin sarong aldaw tanganing makaulay ninda siya, asin mas dakul sinda ngunyan na nagduruman sa dinadagusan niya. Puon aga sagkod banggi, ipinaliwanag niya sa sainda an isyu paagi sa lubos na pagpatotoo mapadapit sa Kahadian nin Diyos, tanganing kumbinsiron sinda manungod ki Jesus+ base sa Katugunan ni Moises+ saka sa Mga Propeta.+ 24 May mga nagtubod sa mga sinabi niya; an iba habong magtubod. 25 Asin huling dai sinda nagkakauruyon, nagpuon sindang magharali, asin ini an sarong ikinomento ni Pablo:

“Tama nanggad an sinabi kan banal na espiritu sa saindong mga apuon paagi ki Isaias na propeta, 26 na an sabi, ‘Magduman ka sa banwaan na ini asin sabihon mo: “Madadangog nanggad nindo pero dai lamang nindo masasabutan, asin mahiling nanggad kamo pero mayo kamong mahihiling.+ 27 Huli ta an puso kan banwaan na ini nawaran na nin pakamati, asin paagi kan saindang mga talinga nagdadangog sinda na daing paghimati, asin pinipirong ninda an saindang mga mata, tanganing dai sinda nuarin man makahiling paagi kan mga mata ninda asin dai makadangog paagi kan mga talinga ninda saka dai makasabot paagi kan puso ninda saka dai sinda magbakli tapos paumayan ko sinda.”’+ 28 Kaya dapat nindong maaraman na an pagliligtas na ini nin Diyos ipinapaabot na sa mga nasyon;+ siguradong dadangugon ninda iyan.”+ 29 *——

30 Kaya nagdanay siya nin bilog na duwang taon sa saiyang arkiladong harong,+ asin mabuot niyang inaako an gabos na nagduduman sa saiya, 31 na ihinuhulit sa sainda an Kahadian nin Diyos saka itinutukdo an manungod sa Kagurangnan na Jesu-Cristo, na libre* nanggad na nakakapagtaram+ manungod diyan na mayong ulang.