Taano ta Itinotogot nin Dios an Kasakitan?
“An mga tawo daing kaagid sa pakapagpakangmaraot, huli ta sinda daing kaagid sa pakarisa sa saindang ginigibo asin sa paggibo nin tinutuyong mga pagpili.”—Arnold Toynbee, historyador, Mankind and Mother Earth.
KITA gabos naggigibo nin tinutuyong mga pagpili. Ginigibo niato iyan aroaldaw. An kadaklan sa satong desisyon may koneksion sa saradit na bagay sa aroaldaw na buhay—kun ano an kakakanon, kun ano an iinomon, kun ano an isusulot, kun saen maduman. Alagad an ibang desisyon igwa nin mas magabat na mga resulta na makakaapektar sa sato sa bilog niatong buhay—o puwede nganing makapahalipot pa sa satong buhay.
Kun an sarong doktor nagrerekomendar nin operasyon, minalataw tolos an pangangaipo na pumili. May mababawi daw na pakinabang sa peligro? Gurano kaeksperyensiado asin kamasasarigan kan siruhano? Palalawigon daw kaiyan o palilipoton an sakong buhay? Kaipuhan na gibohon an magabat na desisyon.
Sa pagpopoon nin kasaysayan, ginibo an tinutuyong mga pagpili na nakaapektar sa katawohan poon kaidto. Asin an mga desisyon na idto may direktang koneksion sa satong hapot, Taano ta itinotogot nin Dios an kasakitan?
An Tawo—‘Daing Kaagid sa Pagigin Maraot’?
An tala kan Biblia sa pagpopoon nin kasaysayan nagpaparisa na an tawo bakong iyo an enot na intelihenteng linalang na may libreng kabotan asin kan abilidad na pumili. Ni sia man, sa katotoohan, an enot o “daing kaagid sa pakapagpakangmaraot.” Nabubuhay na kaidto an mas halangkaw na porma nin buhay—an “mga arog-dios,” espiritung mga linalang, na inaapod man mga anghel.—Salmo 8:5.
An saro sa “mga arog-dios” na ini, na minilyon, nakaheling nin oportunidad na magin tunay na dios-hade sa enot na mag-agom na tawo, imbes na si Jehova na saindang Kaglalang. Ginagamit an saiyang libreng kabotan, sia tuyong nagputik sa babae tanganing sugotan sia asin, paagi sa saiya, an saiyang agom na magmasumbikal sa Dios. Ipinasentido nia na an Dios putikon asin paradaya. Sinabihan nia an babae na an independienteng kaisipan asin gawe dai magdadara sa kagadanan, arog kan isinabi nin Dios, kundi nagsabi: “Kamo magigin arog nin Dios, na nakakamidbid kan marahay asin maraot.”—Genesis 3:1-5.
Paagi sa saiyang ginibo, an arog-dios na ini nagpoon nin sarong pagrebelde tumang sa pagkahade nin Dios—sarong pagrebelde na naheling nin minilyon na anghel. Sa paaging ini an pagkapot nin may diretsong soberaniya nagin unibersal na isyu. An nagtumang na anghel na idto nagin an kaiwal nin Dios, na hale sa Hebreo isinasalin na “Satanas.” Paagi sa pagbugtak sa pagduda kan pagigin totoo nin Dios, si Satanas nagin man an enot na parapakaraot, na hale sa Griego isinasalin na “Diablo.” An enot na pagrebeldeng ini iyo an pinonan nin sunod-sunod na mga pangyayari na nagbunga kan mga kasakitan nin katawohan. ‘Taano man?’ tibaad ihapot nindo.
“An Kasalan Sadiri Ninda”
An enot na lalaki asin babae may paglaom sa sangkap na buhay na daing katapusan sa sarong paraiso na saindang ilalakop, kaiba kan saindang mga aki, sa gabos na kanto kan daga. Alagad an paglaom na iyan depende sa saindang kaimbodan sa Dios. An pagmasumbikal mag-iintrodusir nin bagong elemento henetiko—an pagkabakong sangkap asin kagadanan—na ipamamana sa maabot na mga kapag-arakian. Ano an nangyari?—Genesis 2:15-17.
Simpleng marhay an pagkapaliwanag ni apostol Pablo sa kamugtakan, na sinasabi na “sa pagsuhay nin sarong tawo [si Adan] dakol an nagin mga parakasala” asin “an kagadanan naghade huli sa sarong iyan.” (Roma 5:17-19) Paagi sa pagsikwal sa soberaniya nin Dios, dinara ni Adan asin Eva an katawohan sa dalan pasiring sa kasakitan, helang, asin kagadanan. Arog kan sinabi ni Moises manongod sa Israel, masasabi man manongod sa katawohan sa pankagabsan: “Sinda guminawe nin kapahapahamak sa sadiri ninda; sinda bako niang mga aki, an kasalan sadiri ninda. Sarong kapag-arakian na biko asin biribid!”—Deuteronomio 32:5.
Bilang resulta, pinili nin mga tawo an pagigin independiente sa Dios asin nagtalikod sa saiyang paghade. Alagad ta saen sinda nagduman? Aram man ninda o dai, sinda nagpasakop sa soberaniya kan “dios kan palakaw na ini nin mga bagay [na buminuta sa] isip kan mga dai nagtutubod.” (2 Corinto 4:4) Sinda nagin mga kasangkapan sa kamot kan Diablo, “an ama kan kaputikan.” (Juan 8:44) Ini ginibo ninda paagi sa pagpili sa gibong-tawong politikal asin relihiyosong mga paghade na nagbunga nin pagkaongis, kapahamakan, asin kasakitan. Bakong makangangalas na an Biblia nagsasabi na si Satanas na Diablo “nagdadaya [nanloloko, Living Bible] sa bilog na ineerokan na daga.”—Kapahayagan 12:9.
Taano ta Itinogot an Kasakitan?
Taano ta dai pinutol ni Jehova an pagrebelde sa pagpopoon pa sana paagi sa paglaglag ki Satanas duman sa Eden? Bilang an Makakamhan sa gabos, tunay na igwa sia kan kapangyarihan na gibohon iyan. Minsan siring, dai inangat ni Satanas an kapangyarihan nin Dios kundi, imbes, an saiyang paagi nin paggamit kaiyan. Paagi sa pagtumang sa isinabing pagboot nin Dios, garo man sana sinasabi ni Satanas na an paagi nin paghade nin Dios sala asin bakong tunay na para sa kapakinabangan kan saiyang mga linalang. Sia nangatanosan man na kun babaloon an mga tawo dai magdadanay na maimbod sa Dios. (Job, kapitulo 1 asin 2) Paano maaatubang an angat asin mahuhusay nin segurado asin permanente?
Seguro ikakabaing niato an pagtratar nin Dios sa masumbikal na katawohan sa gastador na aki sa saro kan mga parabola ni Jesus. Si Jesus nagsaysay manongod sa sarong tawo na may duwang aki, na an ngohod naghagad kan saiyang kahirasan sa eredasyon mantang buhay pa an saiyang ama. Boot niang magin independiente, humale sa harong asin patunayan na kaya niang magsolo. An ama puwede kutanang guminibo nin marikas na paghiro paagi sa pagsayuma sa kahagadan kan aki asin paglaom sa saiya sa sarong kuwarto tanganing dai sia makadulag. Iyan daw may ikatataong nagdadanay na pakinabang? Mayo, huli ta sa siring an aki magdadanay duman na kontra sa saiyang boot. Saro pa, iyan magninigar sa saiya kan diretso na gamiton an saiyang libreng kabotan. Kaya ano an ginibo kan ama?
Si Jesus nagpaliwanag: “Pinagbanga kan ama sa sainda an rogaring. Pakalihis nin pirang aldaw, tinipon kan ngohod an gabos niang sadiri asin nagbaklay sa harayong daga na duman sinayang nia an saiyang pirak sa buhay nin pagpangana.” Nagin maraot na gayo an kamugtakan na an aking Judiong ini kinaipuhan na magpatangdan bilang paraataman nin mga orig. Minsan ngani may pagkakan an orig, mayo siang pagkakan. Si Jesus nagpadagos: “Dangan naulian sia asin nagsabi, ‘Pira sa mga tinatangdanan na oripon kan sakong ama an igwa nin kakanon na labi ki sa saindang kinakaipuhan, asin uya ako magagadan na sa gutom!’” Kaya, ano an ginibo nia? Sia nagdesisyon na magpuli na nagsosolsol asin humagad nin pagkaherak sa saiyang ama.—Lucas 15:11-32, The Jerusalem Bible.
Ngonyan, ano an kinaipuhan tanganing an barobatang idto maulian? Panahon asin eksperyensia. An ama dai naggibo nin madahas na paghiro kundi nagtao nin panahon na an aki marealisar an karungawan kan saiyang mga gibo. Totoo, an aki nasakitan sa panahon kan saiyang eksperyensia, alagad ta naulian sia sa toltol na kaisipan.
Ikinabugtak an Ehemplo
Kaagid sa aki sa parabola, pinili kan enot niatong mga magurang an dalan nin pagkaindependiente sa Dios. Siyempre, bakong arog kan aking gastador, si Adan asin Eva noarin man dai nagbuwelta sa saindang Ama, alagad huli sa saindang pagrebelde, an katawohan nadara sa sarong isyu na mahuhusay sana sa pagheling nin intelihenteng mga linalang, naheheling asin dai naheheling, paagi sa pagtogot na umagi an panahon. Ngonyan, pakalihis nin 6,000 na taon nin pagkaindependiente sa Dios asin sa saiyang paghade, ano an napatunayan? Arog kan pagkasabi kan propetang si Jeremias: “Aram kong marhay, O Jehova, na bakong sadiri nin tawo an saiyang dalan. Mayo sa tawong naglalakaw an kakayahan na giyahan an saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) Ipinaheling kan kasaysayan nin tawo na “an tawo nagsakop sa tawo sa saiyang ikakaraot.” Kapareho kan aking gastador, an dakol na nakaaram kaini minadolok na ngonyan sa saindang langitnon na Ama para sa paggiya, na pinatutunayan si Satanas na putikon sa saiyang paghihingako na kaya niang patalikodon an gabos sa paglilingkod sa Dios.—Eclesiastes 8:9.
Sa dai na mahahaloy si Jehova mahiro tumang sa daing pagsolsol na si Satanas asin sa mga nagsusuportar sa saiyang pagkaindependiente, sa siring tinatapos an pagrebelde asin an gabos na bunga kaiyan. Nakaagi na an bastanteng panahon tanganing an sarong ehemplo maestablisar para sa gabos na panahon na maabot. Paagi sa ehemplong ini dai na noarin man kakaipuhanon na itogot ni Jehova an ano man na pagrebelde sa ngapit, baga man sa lugar na naheheling o sa lugar na dai naheheling. An panahon asin eksperyensia nagpaheling na si Satanas o an tawo, na siblag sa Dios, dai makapagkakapot nin paghade sa makatanosan na paagi.—Kapahayagan 16:14-16; 20:1-3.
Totoo, mientras tanto an katawohan kinaipuhan na magtios nin labi-labing kasakitan asin sa parate nin mayo sa panahon na kagadanan. Alagad ta si Jehova nanuga man na bawion ini. Paano? Arog kan sabi ni apostol Pablo: “May paglaom ako sa Dios . . . na magkakaigwa nin pagkabuhay liwat an mga matanos asin an mga bakong matanos.” (Gibo 24:15) An pagbuhay liwat sa mga gadan pasiring sa sarong oportunidad sa sangkap na buhay sa daga magigin pinakadakulang akto nin pagkaherak. Dangan an lambang saro makapagpapaheling nin pag-apresyar sa balaog na tunay na buhay.
Sa irarom kan areglong “bagong kalangitan asin bagong daga,” an dating mga kasakitan luway-luway na malilingawan, na masasalidahan kan mga bendisyon nin sarong mabunga, maogma, asin daing sagkod na buhay. Arog kan sabi kan Biblia: “An dating mga bagay dai na magigirumdoman, ni masabong pa iyan sa puso.” (Isaias 65:17; 2 Pedro 3:13; Kapahayagan 21:1-4) Alagad paano niato masisierto na ini magigin posible? Anong mga pagkaliwat an magibo sa daing katapusan na katoninongan na sarong katunayan?
[Ritrato sa pahina 9]
An tawo bakong an enot na intelihenteng linalang nin Dios na may libreng kabotan asin kakayahan na pumili
[Ritrato sa pahina 9]
An pagmasumbikal mag-iintrodusir nin bagong elemento sa kamugtakan
[Ritrato sa pahina 10]
Kun paanong an panahon asin eksperyensia nagpangyari sa aking gastador na mamidbid an saiyang pagsarig sa saiyang ama, ngonyan man an dakol nakamidbid sa pangangaipo ninda sa Dios