Kapahayagan—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan Harani Na

Kapitulo 28: Pakikilaban sa Duwang Mabangis na Hayop

Bisyon 8—Kapahayagan 13:1-18

Tema: An pito an payong mabangis na hayop, an duwa an sungay na mabangis na hayop, asin an ladawan kan mabangis na hayop

Panahon nin kaotoban: Magpoon kan panahon ni Nimrod sagkod sa dakulang kahorasaan

1, 2. (a) Ano an sinasabi ni Juan manongod sa dragon? (b) Paano, sa simbolikong mga tataramon, ilinadawan ni Juan an naheheling na organisasyon na ginagamit kan dragon?

An dakulang dragon ihinolog na sa daga! Lininaw kan satong pag-adal sa Kapahayagan na nungka liwat na totogotan an enot na Halas o an saiyang demonyong mga parasunod na bumalik sa langit. Alagad dai pa kita tapos sa “inaapod na Diablo asin Satanas, na nandadaya sa bilog na ineerokan na daga.” Kasunod na ipinaaram kan tala sa orog na detalye an mga paagi na ginamit ni Satanas sa pakilaban tumang ‘sa babae asin sa saiyang banhi.’ (Kapahayagan 12:​9, 17) Sinasabi ni Juan manongod sa siring sa halas na dragon na iyan: “Asin iyan nagtindog na daing hiro-hiro sa baybay kan dagat.” (Kapahayagan 13:​1a) Kaya mag-ontok kita nin dikit tanganing siyasaton an mga paagi nin paghiro kan dragon.

² An banal na kalangitan dai na nasasakitan sa presensia ni Satanas asin kan saiyang mga demonyo. An marompot na mga espiritung idto pinahale na sa langit asin napopogolan na sa palibot kan daga. Mayong duwa-duwa na ini an dahelan kan grabeng pag-oswag kan espiritistikong mga gibo sa ika-20 siglong ini. An mapandayang Halas igwa pa nin maraot na espiritung organisasyon. Alagad naggagamit man daw sia nin naheheling na organisasyon tanganing dayaon an katawohan? Sinasabi sato ni Juan: “Asin naheling ko an sarong mabangis na hayop na minatunga sa dagat, na may sampulong sungay asin pitong payo, asin sa ibabaw kan mga sungay kaiyan may sampulong diadema, alagad sa ibabaw kan mga payo kaiyan may mga ngaran nin langhad. Ngonyan an mabangis na hayop na sakuyang naheling kaagid nin sarong leopardo, alagad an mga bitis kaiyan siring kan sa oso, asin an ngoso kaiyan siring sa ngoso nin leon. Asin an dragon nagtao sa hayop kan kapangyarihan kaiyan asin kan trono kaiyan patin dakulang autoridad.”​—Kapahayagan 13:​1b, 2.

3. (a) Ano an mabangis na mga hayop na naheling ni propeta Daniel sa mga bisyon? (b) Ano an irinerepresentar kan mabangis na mga hayop sa Daniel 7?

³ Ano an palaen na hayop na ini? An Biblia mismo an nagtatao nin simbag. Bago an pagbagsak kan Babilonya kan 539 B.C.E., an Judiong propetang si Daniel nakaheling nin mga bisyon manongod sa mabangis na mga hayop. Sa Daniel 7:​2-8 ilinadawan nia an apat na hayop na minatunga sa dagat, an enot kaagid nin leon, an ikaduwa oso, an ikatolo leopardo, asin “uya! an ikaapat na hayop, makatatakot asin makangingirhat asin kanigoan an kosog . . . asin ini may sampulong sungay.” Ini risang gayong kaagid kan mabangis na hayop na naheling ni Juan kan mga taon 96 C.E. An hayop na iyan may mga karakteristiko man nin leon, oso, asin leopardo, asin iyan may sampulong sungay. Ano an darakulang hayop na naheling ni Daniel? Ipinaaram nia sato: “An darakulang hayop na ini . . . apat na hade na matindog sa daga.” (Daniel 7:17) Iyo, an mga hayop na idto nagrerepresentar sa “mga hade,” o politikal na mga kapangyarihan sa daga.

4. (a) Sa Daniel 8, ano an ilinaladawan kan lalaking karnero asin kan lalaking kanding? (b) Ano an ipinaheling kan an dakulang sungay kan lalaking kanding nabari asin rinibayan nin apat na sungay?

⁴ Sa saro pang bisyon, nakaheling si Daniel nin lalaking karnero na may duwang sungay na linugad nin lalaking kanding na may dakulang sungay. Ipinaliwanag saiya ni anghel Gabriel an kahulogan kaini: “An lalaking karnero . . . iyo an mga hade kan Media asin Persia. Asin an barahibohon na lalaking kanding iyo an hade nin Grecia.” Padagos na naghula si Gabriel na an dakulang sungay kan lalaking kanding mababari asin riribayan nin apat na sungay. Aktuwal na nangyari ini labing 200 na taon pakatapos kan nagadan si Alejandrong Dakula asin an saiyang kahadean binanga sa apat na kahadean na pinamahalaan kan apat niang heneral.​—Daniel 8:​3-8, 20-25.a

5. (a) Ano an itinataong ideya kan Griegong termino para sa hayop? (b) Sa ano naglaladawan an mabangis na hayop sa Kapahayagan 13:​1, 2, kaiba an pitong payo kaiyan?

⁵ Malinaw, kun siring, na ibinibilang kan Autor kan ipinasabong na Biblia na mga hayop an politikal na mga kapangyarihan sa daga. Anong klaseng mga hayop? Inapod nin sarong komentarista an mabangis na hayop sa Kapahayagan 13:​1, 2 na “hayop,” asin idinugang: “Inaako niamo an gabos na itinataong ideya kan θηρίον [the·riʹon, an Griegong termino para sa “hayop”] siring kan maringis, mapanlaglag, makatatakot, makamandag, iba pa, mampak.”b Tamang-tama na ilinaladawan kaiyan an nadigtaan nin dugong politikal na palakaw na paagi kaiyan pinamahalaan ni Satanas an katawohan! An pitong payo kan mabangis na hayop na ini iyo an anom na mayor na kapangyarihan sa kinaban na itinampok sa kasaysayan kan Biblia sagkod sa panahon ni Juan​—an Egipto, Asiria, Babilonya, Medo-Persia, Grecia, asin Roma—​asin an ikapitong kapangyarihan sa kinaban na ihinulang malataw sa ngapit.​—Ikomparar an Kapahayagan 17:​9, 10.

6. (a) Sa ano nangenot an pitong payo kan mabangis na hayop? (b) Paano ginamit ni Jehova an Roma sa pagsagibo kan saiya mismong paghokom sa Judiong palakaw nin mga bagay, asin ano an nangyari sa mga Kristiano sa Jerusalem?

⁶ Totoo, nagkaigwa nin ibang kapangyarihan sa kinaban apuwera sa pito​—kun paanong an mabangis na hayop na naheling ni Juan binibilog nin hawak siring man nin pitong payo asin sampulong sungay. Alagad an pitong payo nagrerepresentar sa pitong mayor na kapangyarihan na, an kada saro sa panahon kaiyan, nangenot sa pagdaogdaog sa banwaan nin Dios. Kan 33 C.E., mantang an Roma nasa kapangyarihan, ginamit ni Satanas an payong iyan kan mabangis na hayop tanganing gadanon an Aki nin Dios. Kan panahon na iyan, pinabayaan nin Dios an daing pagtubod na Judiong palakaw nin mga bagay asin dangan kan 70 C.E., tinogotan an Roma na gibohon an saiyang paghokom sa nasyon na iyan. Makaoogma, an tunay na Israel nin Dios, an kongregasyon kan linahidan na mga Kristiano, patienot nang napatanidan, asin idtong mga nasa Jerusalem asin Judea nagdulag na pasiring sa kaligtasan sa ibong kan Salog nin Jordan.​—Mateo 24:​15, 16; Galacia 6:16.

7. (a) Ano an mangyayari pagdatong kan katapusan kan palakaw nin mga bagay asin sa pagpoon kan aldaw nin Kagurangnan? (b) Ano an napatunayan bilang an ikapitong payo kan mabangis na hayop sa Kapahayagan 13:​1, 2?

⁷ Alagad, sa katapusan kan enot na siglo C.E. an dakol sa enot na kongregasyon na ini nagsuhay sa katotoohan, asin an tunay na Kristianong trigo, “an mga aki kan kahadean,” sa kadaklan nalamos kan mga doot, “an mga aki kan maraot.” Alagad kan nagdatong an katapusan kan palakaw nin mga bagay, an linahidan na mga Kristiano naglataw liwat bilang sarong organisadong grupo. Durante kan aldaw kan Kagurangnan, an mga matanos “masirang na siring kaliwanag sa aldaw.” Kaya, an Kristianong kongregasyon inorganisar para sa gibohon. (Mateo 13:​24-30, 36-43) Kan panahon na iyan, mayo na an Imperyo nin Roma. An mahiwas na Imperyo nin Britania, kairiba an mapuwersang Estados Unidos nin Amerika, iyo an nangengenot sa kinaban. Ining magkasurog na kapangyarihan pankinaban an napatunayan na ikapitong payo kan mabangis na hayop.

8. Taano ta bakong makangangalas na an magkasurog na Anglo-Amerikanong kapangyarihan pankinaban ibinaing sa sarong hayop?

⁸ Bako daw nakabibiglang sabihon na an namamahalang politikal na mga kapangyarihan mabangis na hayop? Iyan an paghona kan ibang paratumang durante kan Guerra Mundial II, kan an kamugtakan kan mga Saksi ni Jehova, bilang sarong organisasyon asin bilang mga indibiduwal, inangat sa mga korte sa bilog na kinaban. Alagad mag-ontok asin isipon! Bako daw na inadaptar mismo kan mga nasyon an mga hayop o mabangis na mga linalang bilang saindang nasyonal na mga simbolo? Bilang halimbawa, yaon an Britanong leon, an Amerikanong agila, an Intsik na dragon, asin an Rusong oso. Kaya taano ta sasayumahan nin maski siisay kun gamiton man kan banal na Autor kan Banal na Biblia an mga hayop tanganing magsimbolisar sa mga kapangyarihan sa kinaban?

9. (a) Taano ta maninigong mayo nin magtumang sa pagsasabi kan Biblia na si Satanas an nagtatao sa mabangis na hayop kan dakulang kapangyarihan kaiyan? (b) Paano ilinadawan si Satanas sa Biblia, asin paano sia nag-iimpluwensia sa mga gobyerno?

⁹ Dugang pa, taano ta sasayumahan nin siisay man an sinasabi kan Biblia na si Satanas an nagtatao sa mabangis na hayop kan dakulang kapangyarihan kaiyan? An Dios an Pinaghahalean kan mga tataramon na iyan, asin sa atubang nia ‘an mga nasyon siring sana sa sarong toro sa timba asin siring sa kabokabo.’ Mas marahay pa sa mga nasyon na iyan na mawoton an pag-oyon nin Dios kisa sa maanggot sa paagi nin pagladawan sainda sa saiyang makahulang Tataramon. (Isaias 40:​15, 17; Salmo 2:​10-12) Si Satanas bakong personang sono sana sa eroestorya na inasignar na padusahan an kalag kan mga nagadan sa naglalaad na impierno. Mayong siring na lugar na nag-eeksister. Imbes, ilinadawan si Satanas sa Kasuratan bilang “anghel nin liwanag”​—an eksperto sa pandadaya na nagkakapot nin mapuwersang impluwensia sa pankagabsan na mga palakaw sa politika.​—2 Corinto 11:​3, 14, 15; Efeso 6:​11-18.

10. (a) Ano an ipinaririsa kan bagay na an kada saro kan sampulong sungay may diadema? (b) Ano an isinisimbolisar kan sampulong sungay asin sampulong diadema?

¹⁰ An mabangis na hayop may sampulong sungay sa pitong payo kaiyan. Tibaad apat na payo an may tigsararong sungay asin tolong payo an may tigduruwang sungay. Dugang pa, may sampulong diadema ini sa mga sungay kaini. Sa libro ni Daniel, ilinadawan an makatatakot na mga hayop, asin an bilang kan saindang mga sungay kaipuhan na interpretaron nin literal. Bilang halimbawa, an duwang sungay sa lalaking karnero nagrerepresentar sa pankinaban na imperyo na binibilog nin duwang magkasurog, an Media asin Persia, mantang an apat na sungay sa kanding nagrepresentar sa apat na imperyong sarabay na nag-eksister na naggikan sa Griegong imperyo ni Alejandrong Dakula. (Daniel 8:​3, 8, 20-22) Alagad, manongod sa hayop na naheling ni Juan, an pagbilang sa sampulong sungay minalataw na simboliko. (Ikomparar an Daniel 7:​24; Kapahayagan 17:12.) Irinepresentar ninda an pagigin kompleto kan soberanong mga estado na minakompuwesto sa bilog na politikal na organisasyon ni Satanas. An gabos na sungay na ini maringis asin agresibo, alagad siring kan ipinaheling kan pitong payo, saro-saro sana sa mga kapangyarihan pankinaban an namayo. Siring man, an sampulong diadema nagpapaheling na an gabos na soberanong estado mamamahala kadungan kan pangenot na estado, o kapangyarihan pankinaban, sa panahon na iyan.

11. Ano an ipinaheheling kan bagay na an mabangis na hayop “sa ibabaw kan mga payo kaiyan may mga ngaran nin langhad”?

¹¹ An mabangis na hayop igwa ‘sa ibabaw kan mga payo kaiyan nin mga ngaran nin langhad,’ na naghihingako para sa saiya man sana nin mga bagay na nagpapaheling nin grabeng pagbasangbasang ki Jehova Dios asin ki Cristo Jesus. Ginamit kaini an ngaran nin Dios asin ni Cristo bilang pagsaginsagin tanganing makamit an politikal na mga pagmawot kaini; asin nakisumaro ini sa falsong relihiyon, na tinogotan pa ngani an klero na makikabtang sa politikal na mga palakaw kaini. Bilang halimbawa, kabilang an mga obispo sa House of Lords sa Inglaterra. An mga kardinal na Katoliko nagkaigwa nin pangenot na mga kabtang sa politika sa Pransia asin Italia, asin kasuarin sana, an kapadian nagkaigwa nin politikal na mga katongdan sa Latin Amerika. Inimprenta nin mga gobyerno an relihiyosong mga sarabihon, siring kan “IN GOD WE TRUST,” sa saindang mga kuwartang papel, asin sa saindang mga sensilyo naghihingako sindang may banal na pag-oyon an saindang mga namomoon, na sinasabi, bilang halimbawa, na an mga ini ninombrahan “huli sa bendisyon nin Dios.” An gabos na ini sa aktuwal mapaglanghad, huli ta ini nagmamaigot na ilabot an Dios sa maating nasyonalistikong politikal na langtad.

12. (a) Ano an boot sabihon na an mabangis na hayop minatunga hale “sa dagat,” asin kasuarin iyan nagpoon na magtunga? (b) Ano an ipinaheheling kan bagay na an dragon nagtao sa simbolikong hayop kan dakulang kapangyarihan kaiyan?

¹² An mabangis na hayop minatunga “sa dagat,” na angay na simbolo kan maribok na masa na dian naggikan an gobyerno nin tawo. (Isaias 17:​12, 13) An mabangis na hayop na ini nagpoon na magtunga hale sa dagat nin maribok na katawohan kaidto pang panahon ni Nimrod (kan mga ika-21 siglo B.C.E.), kan an pakatapos nin Bahang palakaw nin mga bagay, na tumang ki Jehova, enot na nahayag. (Genesis 10:​8-12; 11:​1-9) Alagad durante sana kan aldaw kan Kagurangnan na an kahurihurihi kan pitong payo kaiyan lubos na nahayag. Mangnohon man na an dragon an “nagtao sa hayop kan kapangyarihan kaiyan asin kan trono kaiyan patin dakulang kapangyarihan.” (Ikomparar an Lucas 4:6.) An hayop iyo an politikal na linalang ni Satanas sa tahaw kan masa nin katawohan. Tunay na si Satanas “an poon kan kinaban na ini.”​—Juan 12:31.

(Ipagpapadagos sa masunod na luwas.)

[Mga Nota sa Ibaba]