Dusay​—Kiisay?

“An gabos na isinabi ni Jehova gigibohon asin kukuyogon niamo.” ​—EXODO 24:7.

1, 2. (a) Sa ano debotado an ibang tawo? (b) An pagdusay daw para sana sa mga igwa nin naaayonan na relihiyon?

KAN Pebrero 1945, an mga piloto kan Zero-fighter kan Yatabe Flying Corps sa Hapon nagkatiripon sa sarong auditorium. An lambang saro tinawan nin sarong papel na susuratan kun baga maboluntaryo siang magin miembro kan hukbong kamikaze. “An paghona ko misyon ko sa buhay na isakripisyo an sakong sadiri sa panahon nin krisis sa nasyon,” an sabi nin sarong opisyal na presente kan panahon na idto. “Itinutulod kan boot ko na magboluntaryo, nagpresentar ako para sa trabahong iyan.” Sinanay siang magpaandar asin magpiloto nin Ohka (sarong pambombang eroplano na andam na magadan an piloto) asin pabagsakon iyan sa bapor de guerra kan kaiwal. Alagad, natapos an guerra bago sia nagkaoportunidad na gibohon iyan asin sa siring magadan para sa saiyang nasyon asin sa saiyang emperador. Kan an Hapon madaog sa guerra, naraot an saiyang pagtubod sa emperador.

² May panahon na an dakol sa Hapon dusay sa emperador, na sa saindang pagtubod sarong nabubuhay na dios. Sa ibang kadagaan, kaidto asin sagkod ngonyan igwang mga tinatawan nin debosyon. Minilyon an debotado ki Maria, Buda, o iba pang dios​—na sa parate irinirepresentar nin mga idolo. Naimpluwensiahan nin nakakapahiro sa boot na mga oratoryo, itinatao kan iba an saindang pinagpagalan na kuwarta sa mga ebanghelista sa TV bilang bilog na pusong pagsuportar na katimbang nin debosyon. Pakatapos kan guerra, an disganadong mga Hapones naghanap nin bagong mapagdudusayan kan saindang buhay. Para sa iba, iyan an trabaho. Baga man sa Sirangan o sa Solnopan, an dakol idinudusay an saindang sadiri sa pagtipon nin mga kayamanan. An mga hobenes isinisentro an saindang buhay sa mga musikero, na an mga estilo nin pamumuhay saindang inaarog. Dakol ngonyan an nagin parasamba sa sadiri, na itinatao an saindang debosyon sa saindang sadiring mga horot. (Filipos 3:19; 2 Timoteo 3:2) Alagad an siring daw na mga bagay o mga tawo talagang angay na tawan kan bilog na kalag na debosyon nin saro?

3. Paano napatunayan na daing kamanungdanan an ibang tinatawan nin debosyon?

³ Kun napapaatubang sa katunayan, an mga nagsasamba sa idolo parateng nagigin disganado. An debosyon sa mga idolo nagbubunga nin pagkadisganar kun marealisar kan mga nagsasamba na an saindang mga idolo “gibo [man sana] kan mga kamot nin daganon na tawo.” (Salmo 115:4) Kun nabubuyagyag an mga huringhuding na kalabot an prominenteng mga ebanghelista, an sinserong mga tawo nakakamate nin pagkadisganar. Kan bumagsak an maluyang ekonomiya, an mga trabahador nakaeksperyensia nin helang sa isip kan maheling ninda an saindang sadiri na nasa listahan kan mga sinisante. An nakaagi pa sanang mga pagluya ekonomiko nagdara nin makuring hampak sa mga nagsasamba ki Mamon. An mga pagkakautang huli sa paglaom na makaganar nin dakulang kantidad nin kuwarta nagin pasanon na kakadikit kan paglaom na mabayadan. (Mateo 6:​24, nota sa ibaba) Kun magadan o lumuya na an pagkasikat nin iniidolong mga sikat sa rock asin iba pang artista, an saindang mga parasamba nababayaan. Asin an mga naglakaw sa dalan nin pagpanigo sa sadiri parateng nag-aani nin mapait na mga bunga.​—Galacia 6:7.

4. Ano an nagpapahiro sa mga tawo na idusay an saindang buhay sa mga bagay na daing kamanungdanan?

⁴ Ano an nagpapahiro sa mga tawo na idusay an saindang sadiri sa siring na kadaihan nin kamanungdanan? Sa kadaklan, iyan an espiritu kan kinaban na sakop ni Satanas na Diablo. (Efeso 2:​2, 3) An impluwensia kan espiritung ini naheheling sa laen-laen na paagi. An sarong indibiduwal tibaad kontrolado kan tradisyon nin pamilya na gikan pa sa saiyang mga apoon. An edukasyon asin paagi nin pagpadakula puwedeng makosog na makaimpluwensia sa kaisipan. An kamugtakan sa pinagtatrabawohan puwedeng itulod an “mga parapakilaban kan korporasyon” sa pagkabangkag sa trabaho na tibaad peligroso sa buhay. An pagmawot na magkamit nin dakol pa bunga kan materyalistikong kaisipan kan kinaban. Nararaot an puso kan dakol, na nagpapahiro sa sainda na idusay an sadiri ninda sa sainda mismong paslong mga kamawotan. Dai ninda sinisiyasat kun baga an mga gibong ini maninigo sa siring na debosyon.

Sarong Dusay na Nasyon

5. Anong pagdusay ki Jehova an ginibo kaidtong labing 3,500 na taon na an nakaagi?

⁵ Labing 3,500 na taon na an nakaagi, an sarong nasyon nin mga tawo nakanompong nin mas maninigo nanggad na tawan nin debosyon. Idinusay ninda an saindang sadiri sa soberanong Dios, si Jehova. Bilang sarong grupo, ipinahayag kan nasyon nin Israel an pagdusay kaiyan sa Dios sa kaawagan nin Sinai.

6. Ano an magigin kahulogan kan ngaran nin Dios sa mga Israelita?

⁶ Ano an nagpahiro sa mga Israelita na gumawe nin arog kaini? Kan sinda naooripon sa Egipto, sinugo ni Jehova si Moises na giyahan sinda pasiring sa katalingkasan. Naghapot si Moises kun paano nia maninigong ipamidbid an Dios na nagsugo sa saiya, asin ihinayag nin Dios an saiyang sadiri na “Patutunayan kong ako an patutunayan kong ako.” Pinagbotan nia si Moises na sabihan an mga aki ni Israel: “Si Patutunayan kong ako an nagsugo sako sa saindo.” (Exodo 3:​13, 14) Ipinarisa kan ekspresyon na ini na si Jehova nagigin kun ano man an kaipuhan tanganing gibohon an saiyang mga katuyohan. Ihahayag nia an saiyang sadiri bilang Paraotob nin mga panuga sa paaging dai noarin man naaraman kan mga apoon kan mga Israelita.​—Exodo 6:​2, 3.

7, 8. Ano an mga ebidensia kan mga Israelita na si Jehova sarong Dios na angay na tawan kan saindang debosyon?

⁷ Naheling kan mga Israelita an pagpasakit sa daga nin Egipto asin sa mga tagaduman paagi sa Sampulong Damat. (Salmo 78:​44-51) Dangan, posibleng labing tolong milyon sa sainda, kabale an mga babae asin aki, an nag-irimpake asin nagharale sa daga nin Gosen sa sarong banggi, na mismong sarong pambihirang paghiro. (Exodo 12:​37, 38) Sunod, sa Dagat na Pula, ipinamidbid ni Jehova an saiyang sadiri bilang “lalaking parapakilaban” kan iligtas nia an saiyang banwaan sa mga hukbong militar ni Faraon paagi sa pagbanga sa dagat tanganing makabalyo an mga Israelita asin kan huri paagi sa pagtikop kaiyan tanganing lamoson an naglalapag na mga Egipcio. Bilang resulta, “naheling man kan Israel an dakulang kamot na ginamit ni Jehova tumang sa mga Egipcio; asin an banwaan nagpoon na matakot ki Jehova asin magtubod ki Jehova.”​—Exodo 14:31; 15:3; Salmo 136:​10-15.

⁸ Garo baga nakukulangan pa nin ebidensia sa kun ano an kahulogan kan ngaran nin Dios, an mga Israelita naggurumodgumod tumang ki Jehova asin sa saiyang representanteng si Moises manongod sa kakulangan nin kakanon asin tubig. Si Jehova nagpadara nin mga pugo, nagpaoran nin mana, asin nagpabulwak nin tubig hale sa sarong gapo sa Meriba. (Exodo 16:​2-5, 12-15, 31; 17:​2-7) Ilinigtas man ni Jehova an mga Israelita sa pagsalakay kan mga Amalequita. (Exodo 17:​8-13) Dai nanggad mapapaindahan kan mga Israelita an kan huri ipinahayag ni Jehova ki Moises: “Jehova, Jehova, Dios na maheherakon asin maugayon, maluway sa pagkaanggot asin mayaman sa mamomoton na kabootan asin katotoohan, nagpapadanay nin mamomoton na kabootan sa rinibo, na nagpapatawad sa sala asin paglapas patin kasalan.” (Exodo 34:​6, 7) Iyo nanggad, pinatunayan ni Jehova an saiyang sadiri na angay na tawan kan saindang debosyon.

9. Taano ta tinawan ni Jehova nin oportunidad an mga Israelita na ipahayag an saindang pagdusay na maglingkod sa saiya, asin paano sinda nagsimbag?

⁹ Minsan ngani may diretso si Jehova bilang kagsadiri sa mga Israelita huli ta binalukat nia sinda hale sa Egipto, sia, bilang maboot asin maheherakon na Dios, nagtao sainda kan oportunidad na boluntad na ipahayag an saindang pagmawot na maglingkod sa saiya. (Deuteronomio 7:​7, 8; 30:​15-20) Isinabi man nia an mga kondisyon para sa pakipagtipan nia sa mga Israelita. (Exodo 19:​3-8; 20:​1–23:33) Kan isaysay ni Moises an mga kondisyon na ini, an mga Israelita nagpahayag: “An gabos na isinabi ni Jehova gigibohon asin kukuyogon niamo.” (Exodo 24:​3-7) Sa sainda mismong libreng kabotan, sinda nagin sarong nasyon na dusay sa Soberanong Kagurangnan na si Jehova.

An Pagpahalaga Minagiya sa Pagdusay

10. Sa ano maninigong basado an satong pagdusay ki Jehova?

¹⁰ Si Jehova, an Kaglalang, nagpapadagos na angay na tawan kan satong bilog na kalag na debosyon. (Malaquias 3:6; Mateo 22:37; Kapahayagan 4:11) Minsan siring, an satong pagdusay dai maninigong basado sa pagkamadaling mapapaniwala, minaagi sanang mga emosyon, o pamimirit nin iba​—maski mga magurang. Iyan maninigong basado sa tamang kaaraman sa katotoohan manongod ki Jehova asin sa pagpahalaga sa ginibo ni Jehova para sa sato. (Roma 10:2; Colosas 1:​9, 10; 1 Timoteo 2:4) Kun paanong tinawan ni Jehova nin oportunidad an mga Israelita na boluntad na ipahayag an saindang pagdusay, tinatawan man nia kita nin oportunidad na boluntad na idusay an satong sadiri asin ipahayag sa publiko an pagdusay na iyan.​—1 Pedro 3:21.

11. Ano an ihinahayag kan satong pag-adal sa Biblia manongod ki Jehova?

¹¹ Paagi sa pag-adal sa Biblia, namimidbid niato si Jehova bilang persona. Tinatabangan kita kan saiyang Tataramon na mamansayan an saiyang mga kuwalidad na nababanaag sa paglalang. (Salmo 19:​1-4) Maheheling niato sa saiyang Tataramon na sia bakong sarong misteryosong Trinidad na dai puwedeng masabotan. Dai sia nadadaog sa ralaban asin sa siring dai kaipuhan na talikdan an saiyang pagka-Dios. (Exodo 15:11; 1 Corinto 8:​5, 6; Kapahayagan 11:​17, 18) Huling inootob nia an saiyang mga panuga, pinagigirumdom kita kun ano an irinirepresentar kan saiyang magayon na ngaran, an Jehova. Sia an Kadarudakulaing Paramukna. (Genesis 2:​4, nota sa ibaba; Salmo 83:18; Isaias 46:​9-11) Paagi sa pag-adal sa Biblia, malinaw niatong nasasabotan kun gurano sia kaimbod asin kamapapanarigan.​—Deuteronomio 7:9; Salmo 19:​7, 9; 111:7.

12. (a) Ano an nakakaakit sato ki Jehova? (b) Paano an buhay na mga eksperyensia na nasusurat sa Biblia nagpapahiro sa saro na magmawot na maglingkod ki Jehova? (c) Ano an saboot nindo manongod sa paglilingkod ki Jehova?

¹² An nangorognang nakakaakit sato ki Jehova iyo an saiyang mamomoton na personalidad. Ipinaheheling kan Biblia kun gurano sia kamamomoton, kamapagpatawad, asin kamaheherakon sa pagtratar sa mga tawo. Isip-isipa kun paano nia pinaginhawa si Job pakatapos na si Job maimbod na nagdanay sa saiyang integridad. Itinatampok kan eksperyensia ni Job na “si Jehova mabooton an kapadangatan asin maheherakon.” (Santiago 5:11; Job 42:​12-17) Isip-isipa kun paano trinatar ni Jehova si David kan ini makagibo nin pagsambay asin paggadan. Iyo, si Jehova andam na magpatawad nin minsan seryosong mga kasalan kun an nagkasala minadolok sa saiya na may “pusong laglag asin nanluluya.” (Salmo 51:​3-11, 17) Isip-isipa kun paano trinatar ni Jehova si Saulo na taga-Tarso, na kan enot sarong desididong paralamag kan banwaan nin Dios. Itinatampok kan mga halimbawang ini an pagkaherak asin pagkabukas-palad nin Dios na gamiton an mga nagsolsol. (1 Corinto 15:9; 1 Timoteo 1:​15, 16) Namatean ni Pablo na puwede niang itaya an saiya mismong buhay sa paglilingkod sa mamomoton na Dios na ini. (Roma 14:8) Siring man daw kaiyan an saindong saboot?

13. Anong dakulang kapahayagan nin pagkamoot ni Jehova an nagtutulod sa mga matanos an puso na idusay sa saiya an saindang sadiri?

¹³ Para sa mga Israelita, si Jehova nagtao nin kaligtasan hale sa pagkaoripon sa Egipto, asin nag-andam sia nin paagi tanganing iligtas kita sa pagkaoripon sa kasalan asin kagadanan​—an pantubos na atang ni Jesu-Cristo. (Juan 3:16) Si Pablo nagsasabi: “Ipinamimidbid nin Dios an saiyang pagkamoot sa sato sa paagi na, mantang kita mga parakasala pa, si Cristo nagadan para sa sato.” (Roma 5:8) Itinutulod kan mamomoton na areglong ini an mga matanos an puso na idusay an saindang sadiri ki Jehova paagi ki Jesu-Cristo. “Huli ta itinutulod kami kan pagkamoot ni Cristo, huli ta iyo ini an samuyang paghokom, na an sarong tawo nagadan manongod sa gabos; kaya, kun siring, an gabos nagadan; asin sia nagadan para sa gabos tanganing idtong mga nabubuhay dai na mabuhay para sa sainda man sana, kundi para sa saiya na nagadan para sa sainda asin binuhay liwat.”​—2 Corinto 5:​14, 15; Roma 8:​35-39.

14. Igo na daw an kaaraman sana dapit sa mga pagtratar ni Jehova tanganing pahiroon kita na idusay sa saiya an satong buhay? Ipaliwanag.

¹⁴ Pero, bako pang igo an pagkaigwa nin kaaraman dapit sa personalidad ni Jehova asin sa saiyang mga pagtratar sa katawohan. Dapat na pataluboon an personal na pagpahalaga ki Jehova. Paano daw iyan magigibo? Paagi sa pag-aplikar kan Tataramon nin Dios sa satong buhay asin pagpatunay sa satong sadiri na talagang epektibo an mga prinsipyo dian. (Isaias 48:17) Dapat niatong mamatean na ilinigtas kita ni Jehova hale sa dalnak kan maraot na kinaban na ini na pinamamahalaan ni Satanas. (Ikomparar an 1 Corinto 6:11.) Sa satong paghihingoa na gibohon an tama, nakakanood kitang manarig ki Jehova, asin naeeksperyensiahan niato mismo na si Jehova iyo an nabubuhay na Dios, an “Paradangog nin pamibi.” (Salmo 62:8; 65:2) Dai nahahaloy kita nagigin dayupot na marhay sa saiya asin ikinaluluwas sa saiya an satong kairairaroming mga saboot. An mainit na pagmate nin pagkamoot ki Jehova nagtatalubo sa sato. Ini mayong duwa-duwa na magiya sato na idusay sa saiya an satong buhay.

15. Ano an nagmotibar sa sarong lalaki, na dating dusay sa trabaho, na maglingkod ki Jehova?

¹⁵ Dakol an nakamidbid sa mamomoton na Dios na ini, si Jehova, asin nagdusay kan saindang buhay sa paglilingkod sa saiya. Horophoropa halimbawa an sarong elektrisista na nag-aasenso an negosyo. May mga panahon na mapoon siang magtrabaho sa aga asin magtatrabaho sa bilog na aldaw asin sagkod sa banggi, na minapuli nin alas singko na kan sumunod na aga. Pakapahingalo nin mga sarong oras, maduman na naman sia sa sunod na trabaho. “Dusay ako sa sakong trabaho,” an paggirumdom nia. Kan an saiyang agom magpoon na mag-adal sa Biblia, uminiba sia sa saiya. Sia nagsabi: “An gabos na dios na namidbid ko sagkod kan panahon na idto naghahalat sanang paglingkodan, na mayong ginigibo sa kapakinabangan mi. Alagad si Jehova nagsadiring boot asin isinugo sa daga an saiyang bugtong na Aki na may dakulang personal na pagsakripisyo.” (1 Juan 4:​10, 19) Mayo pang sampulong bulan, an lalaking ini dusay na ki Jehova. Pakatapos kaiyan, nagkonsentrar sia sa paglilingkod sa nabubuhay na Dios. Naglaog sia sa pambilog na panahon na paglilingkod asin nagbalyo sa lugar na igwa nin mas dakulang pangangaipo. Arog kan mga apostol, ‘binayaan nia an gabos asin nagsunod ki Jesus.’ (Mateo 19:27) Pakalihis nin duwang bulan, sia asin an saiyang agom inapod na maglingkod sa sangang opisina kan Watch Tower Bible and Tract Society sa nasyon na ineerokan ninda, tanganing makatabang sia sa elektrikal na gibohon. Sa laog nin labing 20 taon, sia nagtatrabaho sa sangang opisina, na ginigibo an trabaho na saiyang namomotan​—bakong para sa saiyang sadiri kundi para ki Jehova.

Ipahayag sa Publiko an Saindong Pagdusay

16. Ano an nagkapirang tangga na gigibohon nin saro sa pagdusay ki Jehova?

¹⁶ Pakapag-adal sa Biblia sa halipot na panahon, an mga hobenes asin gurang parehong magpapahalaga ki Jehova asin sa ginibo nia para sa sainda. Maninigo ining magpahiro sa sainda na idusay an saindang sadiri sa Dios. Puwedeng saro kamo sa mga ini. Paano nindo ikakadusay an saindong sadiri ki Jehova? Pakakua nin tamang kaaraman sa Biblia, maninigo kamong humiro oyon sa kaaraman na iyan asin gumibo nin pagtubod ki Jehova asin ki Jesu-Cristo. (Juan 17:3) Magsolsol asin magbakle sa ano man na nakaaging makasalan na gibo. (Gibo 3:19) Dangan mapasiring kamo sa tangga nin pagdusay, na ipinahahayag iyan sa solemneng mga tataramon nin pamibi ki Jehova. An pamibing ini mayong duwa-duwa na permanenteng matatadom sa saindong isip, huli ta iyan an kapinonan nin sarong bagong relasyon ki Jehova.

17. (a) Taano an mga magurang ta rinirepaso sa mga bagong magdusay an inandam nang mga hapot? (b) Anong mahalagang tangga an maninigong gibohon pakatapos tolos na magdusay an saro, asin sa anong katuyohan?

¹⁷ Kun paanong ipinaliwanag ni Moises sa mga Israelita an mga kondisyon sa pakipagtipan ki Jehova, an mga magurang sa mga kongregasyon kan mga Saksi ni Jehova tinatabangan an mga bagong magdusay na siyasaton kun ano talaga an kalabot. Naggagamit sinda nin inandam na mga hapot tanganing masierto na an lambang saro lubos na nakakasabot sa pundamental na mga katokdoan kan Biblia asin nakakaaram sa kun ano an kalabot sa pagigin sarong Saksi ni Jehova. Dangan, angay na marhay an sarong seremonya tanganing ipahayag sa publiko an pagdusay. Siyempre, an bagong magdusay galagang ipaaram sa iba na sia luminaog sa may pribilehiyong relasyon na ini ki Jehova. (Ikomparar an Jeremias 9:24.) Ginigibo ini nin tama paagi sa pagpabautismo sa tubig bilang simbolo kan pagdusay. An pagladop sa tubig dangan paghawas simbolo na sia nagagadan sa saiyang dating mapagpanigo sa sadiring pamumuhay asin ibinabangon sa sarong bagong pamumuhay, an paggibo kan kabotan nin Dios. Bako iyan sarong sakramento, ni iyan sarong rituwal arog kan rituwal sa Shinto na misogi na an saro nalilinigan daa nin tubig.a Imbes, an bautismo iyo an pagpahayag sa publiko kan pagdusay na ginibo na sa pamibi.

18. Taano ta makasasarig kita na an satong pagdusay dai masasayang?

¹⁸ An solemneng okasyon na ini sarong dai malilingawan na eksperyensia, na ipinagigirumdom sa bagong lingkod nin Dios an nagdadanay na relasyon nia ngonyan ki Jehova. Bakong arog kan pagdusay na ginibo kan pilotong kamikaze sa saiyang nasyon asin emperador, an pagdusay na ini ki Jehova dai masasayang, huli ta sia an daing sagkod na makakamhan sa gabos na Dios na ginigibo an gabos na plinano niang gigibohon. Sia, asin sia sana, an angay na tawan kan satong bilog na kalag na debosyon.​—Isaias 55:​9-11.

19. Ano an ipaliliwanag sa sunod na artikulo?

¹⁹ Alagad, dakol pa an kalabot sa pagdusay. Halimbawa, paano an pagdusay nakakaapektar sa satong pan-aroaldaw na buhay? Ipaliliwanag ini sa sunod na artikulo.

[Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

◻ Taano an pagdusay na naheheling sa kinaban ta suminagkod sa pagkadisganar?

◻ Ano an nagpahiro sa mga Israelita na idusay an saindang sadiri ki Jehova?

◻ Ano an nagpapahiro sato na idusay an satong sadiri ki Jehova ngonyan?

◻ Paano niato idinudusay an satong sadiri sa Dios?

◻ Ano an kahulogan kan bautismo sa tubig?

[Retrato sa pahina 10]

An Israel sa Sinai idinusay an sadiri ki Jehova