Pagpaogma sa Saindong Buhay Pampamilya
Kasumpay kan Kapitulo 12: Pagpagayagaya sa Puso kan Saindong mga Magurang
Gibohon an Saindong Kabtang
9. Paano naaapektaran an pamilya kun an sarong miembro nagpaparareklamo o nagrerebelde?
9 Dai nindo iyan malilikayan—an ginigibo nindo nakaaapektar sa ibang tawo. Kun an sarong miembro kan pamilya nagsasakit, an gabos nariribok. Saro pa, kun an saro reklamador o rebelde, nararaot an katoninongan kan bilog na pamilya. Tanganing magkaigwa nin maogmang buhay pampamilya, an lambang saro kaipuhan na gumibo kan saiyang kabtang.—Ikomparar an 1 Corinto 12:26.
10. Taano ta kapakipakinabang para sa mga aki na makanood na magtrabaho nin marahay?
10 May positibo, kapakipakinabang na mga bagay na magigibo nindo. An mga magurang mahigos na nagtatrabaho para sa pag-ataman sa mga pangangaipo kan pamilya. Kun kamo hoben pa asin nag-iistar sa harong, makatatabang kamo. An kadaklan na parte nin buhay ginagamit sa pagtrabaho. May mga nagrereklamo dapit dian. Alagad kun kamo makanood na magtrabaho nin marahay asin gibohon iyan sa marahay na motibo, iyan magdadara nin tunay na satispaksion. Sa ibong na kampi, an tawo na dai minagibo kan saiyang kabtang kundi linalaoman an iba na gibohon an gabos para sa saiya dai noarin man nakananamit kan satispaksion na iyan, asin sia gikanan nin pagkauyam kan iba, arog kan sabi kan Biblia, garo ‘aso sa mata.’ (Talinhaga 10:26; Eclesiastes 3:12, 13) Kaya, kun tinatawan kamo nin trabaho sa harong, gibohon iyan asin gibohon iyan nin marahay. Asin kun talagang boot nindong tawan nin kaogmahan an saindong mga magurang, gumibo kamo nin ekstra, na dai na sinusugo. Posibleng an trabahong iyan an pinakaikaogma nindo—ta iyan ginibo nindo huli sana sa mawot kan saindong puso na tawan sinda nin kaogmahan.
11. Paano an mga tataramon o hiro nin aki magtatao nin marahay na impresyon manongod sa saiyang mga magurang?
11 Kun an mga tawo naghahanga sa sarong barobata, haros permi nindang gustong maaraman kun kiisay siang aki. Kan an barobatang si David magpaheling nin pambihirang kapusoan asin pagtubod, si Hadeng Saul tolos na naghapot: “Kiisay na aki an barobata?” (1 Samuel 17:55-58) Dara nindo an ngaran kan pamilya nindo. An ginigibo nindo asin an saindong pagkatawo makaaapektar sa pagheling nin mga tawo sa ngaran na iyan asin sa mga magurang na nagtao kaiyan sa saindo. Kadakol kan paagi na kamo makatatao nin onra sa saindong mga magurang—sa saindong pagtaraed asin sa eskuelahan—sa pagpaheling nin kabootan, pagkamatinabang, paggalang asin pagkamakiamigo sa iba. Asin kadungan kaiyan tinatawan nindo nin onra an saindong Kaglalang.—Talinhaga 20:11; Hebreo 13:16.
12. Taano ta marahay na an mga aki makikooperar sa mga paghihingoa kan saindang mga magurang na sanayon sinda?
12 An kaogmahan kan saindong mga magurang konektado sa saindong kaogmahan. An saindang mga paghihingoa na sanayon kamo sa katuyohan na tawan kamo nin marahay na pagpopoon sa dalan nin buhay. Makikooperar sa sainda asin sinda matatawan nindo nin dakulang kaogmahan, ta an pinakamarahay an mawot ninda para sa saindo. Arog kan pagkasabi kaiyan kan pinasabngan na parasurat: “Aki ko, kun an saimong puso nagin madonong, maggagayagaya an sakong puso.” (Talinhaga 23:15) Kun minimidbid kan saindong mga magurang an saindang paninimbagan sa atubangan nin Dios na giyahan kamo sa mga dalan nin tunay na kadonongan, tabangan sinda na magibong may kaimbodan an paninimbagan na iyan. “Hinanyoga an hatol asin akoa an disiplina, tanganing magin ka madonong sa saimong kaaabtan sa ngapit.”—Talinhaga 19:20.
13. Ano an puedeng makatabang sa aki na magkaigwa nin tamang pagmansay sa mga pagbabawal na itinatao kan saiyang mga magurang?
13 Tibaad may mga panahon na iniisip nindo na sobra man an hinahagad saindo kan saindong mga magurang o na kadakoldakol kan mga pagbabawal. Bakong pasil an pagkaigwa nin tamang pagkatimbang sa disiplina. Pag-abot nin panahon, kun may pamilya na kamo, tibaad maheling nindo na kamo napaaatubang sa kaparehong problema. Kun an saindong mga magurang nagbabawal sa saindo na makiiba sa pirang barobata, o binabantayan kamo tumang sa paggamit nin droga, o medyo linilimitaran an saindong pakikiiba sa mga bako nindong kasekso, umontok kamo asin isipon kun gurano kamas marahay na magkaigwa nin mga magurang na nagdidisiplina kisa sa mga magurang na daing pagmakolog! (Talinhaga 13:20; 3:31) Kuyogon an saindang disiplina. Kamo mismo makikinabang asin mapagagayagaya man nindo an saindang puso.—Talinhaga 6:23; 13:1; 15:5; Hebreo 12:7-11.
14, 15. Kun minalataw an mga problema sa tahaw kan mga miembro nin pamilya, an pag-aplikar nin anong mga prinsipyo sa Biblia puedeng makatabang sa aki na magpadanay sa katoninongan?
14 Siempre, bako man na kamo an ginigikanan nin dakol na situwasyon na minalataw sa harong. Alagad an saindong reaksion nakaiimpluwensia sa magigin kamugtakan kan pamilya. An hatol kan Biblia: “Kun mahihimo, sagkod na iyan nasa saindo, makipagkatoninongan sa gabos na tawo.” (Roma 12:18) Bakong perming pasil na gibohon ini. Kita gabos laen-laen; laen-laen an pagheling niato sa mga bagay asin an satong reaksion. Magkakaigwa nin nagkakatumang na mga opinyon asin mawot. Halimbawa an kontraryo nindo iyo an saindong tugang na lalaki o babae. Tibaad iniisip nindo na paslo an saro. Ano an gigibohon nindo?
15 May mga aki na makurahaw tolos sa pagsahot asin mahagad sa sarong magurang na makilabot. O, tibaad sinda na mismo an gumibo nin paagi, na nagtuturulodan asin nagsusuruntokan, tanganing makua an gusto ninda. Alagad an ipinasabong na talinhaga nagsasabi: “An pakarorop nin tawo nakapopogol nanggad sa saiyang kaanggotan.” (Talinhaga 19:11) Sa anong paagi? Sa paagi na pinahihiro sia kaiyan na konsideraron an mga pangyayaring dai malikayan. (Tibaad dai man iyan tinuyo.) Ipinagigirumdom sa saiya kaiyan an dakol na beses na sia mismo nasala man. (Asin labi-labi nanggad an pagpasalamat nia sa kapatawadan nin Dios!) Puede man na ipamidbid kaiyan sa saiya na, minsan ngani nasala an saiyang tugang na lalaki o babae, sala pa man giraray na itogot nia na an saiyang kaanggotan makalaglag sa katoninongan kan bilog na pamilya. Dapit sa tawong igwa nin siring na pakarorop, an talinhaga nagsasabi pa: “Kagayonan nia an dai pag-intindi sa kasalan.”—Helingon man an Colosas 3:13, 14.
16. Anong gawe kan saindang mga aki an nagpapagayagaya sa mga magurang na matatakton sa Dios?
16 Sa pundamental, an nagpapagayagaya sa puso nin mga magurang na matatakton sa Dios kapareho kan nagpapagayagaya sa puso ni Jehova. An nagpapakolog sa saindang boot iyo an nagpapakolog man sa saiyang boot. (Salmo 78:36-41) An mga magurang na dai nakaaaram sa kaisipan ni Jehova Dios tibaad maggayagaya kun an saindang mga aki magin popular sa kinaban, mabantog, yumaman, asin iba pa. Minsan siring, an mga magurang na si Jehova an saindang Dios nakaaaram na an kinaban na ini asin an mga horot kaiyan maagi sana alagad “an naggigibo kan kabotan nin Dios magdadanay sagkod lamang.” (1 Juan 2:15-17) Kaya, an talagang nakapaoogma sa sainda iyo an pakaheling sa saindang mga aki na nagkukuyog sa saindang Kaglalang, nag-ootob kan saiyang kabotan asin nagpapaheling kan saiyang mga kualidad. Totoo na an diosnon na mga magurang naoogma kun matibay sa klase an saindang mga aki. Alagad mas maogma sinda kun an ugale ninda sa eskuelahan asin saen pa man nagpapaheling nin kaimbodan sa mga pamantayan nin Dios asin nin pagmawot na paogmahon sia. Asin orog na sindang naoogma kun an mga aking iyan magpadagos na maogma sa mga dalan ni Jehova sagkod na sinda magkaedad.
Paninimbagan na Atamanon an mga Magurang
17-19. Paano ikapaheheling nin nasa edad nang mga aking lalaki asin babae na inaapresyar ninda an saindang mga magurang?
17 An satong pagmakolog sa satong mga magurang dai maninigong lumipot kun kita humale na sa harong pagdakula ta. Boot niato na sinda magin maogma sa bilog nindang buhay. Sa laog nin dakol na taon inasikaso ninda an satong mga pangangaipo, na parateng may dakulang sakripisyo para sa sainda. Ano ngonyan an magigibo niato tanganing ipaheling na kita may pag-apresyar?
18 Puede niatong girumdomon an diosnon na kahagadan: “Tawan mo nin onra an saimong ama asin an saimong ina.” (Mateo 19:19) Tibaad sibot kita. Alagad kaipuhan na midbidon niato na dakulang bagay para sa satong mga magurang an pakabareta hale sa sato asin an pagdalaw niato sa sainda.
19 Sa pag-agi nin mga taon, an “onra” ikapaheheling sa ibang mga paagi. Kun kaipuhan an materyal na tabang, ipaheling an apresasyon sa gabos na ginibo ninda para sa saindo, patin sa matanos na mga kahagadan ni Jehova. Si apostol Pablo nagsurat dapit sa mga gurang na: “Kun an siisay man na balo igwa nin mga aki o makoapo, pabayaan nguna an mga ini na makanood na maggibo nin diosnon na debosyon sa saindang sadiring pamilya asin padagos na magbalos sa saindang mga magurang asin apoon, huli ta ini marahay sa pagheling nin Dios.”—1 Timoteo 5:3, 4.
20, 21. (a) Sono sa Mateo 15:1-6, ano an kaiba sa pagtao nin onra sa mga magurang? (b) May ikasasarahotan daw an saro na dai magtao nin onra sa saiyang mga magurang sa paaging ini?
20 Malinaw na ipinaheheling sa Kasuratan an bagay na puedeng kaiba sa ‘pagtao nin onra’ sa mga magurang an materyal na pagsustento. Sarong beses kinaolay kan mga Fariseo si Jesus asin pinagsahotan an saiyang mga disipulo na naglalapas sa mga tradisyon. Si Jesus nagsimbag: “Taano man ta linalapas nindo an togon nin Dios huli sa saindong tradisyon? Halimbawa, an Dios nagsabi, ‘Tawan mo nin onra an saimong ama asin an saimong ina’; asin, ‘An nagtataram nin maraot sa ama o ina gadanon.’ Alagad kamo nagsasarabi, ‘An siisay man na magsabi sa saiyang ama o ina: “An ano man na nasa sako na puede nindong pakinabangon sa sako sarong balaog na idinusay sa Dios,” dai na kaipuhan na magtao nin onra sa saiyang ama.’ Kaya hinalean nindo nin halaga an tataramon nin Dios huli sa saindong tradisyon.”—Mateo 15:1-6.
21 Sa pagsabi na an saindang kuarta o rogaring “sarong balaog na idinusay sa Dios” sinda, sono sa tradisyon, nakabutas na sa paninimbagan na atamanon an saindang mga magurang. Alagad dai nag-oyon si Jesus. Asin kita ngonyan kaipuhan na isapuso ini. Totoo na, bilang resulta nin “organisadong pag-ayuda sa mga daing sukat” sa dakol na nasyon, tibaad mapanigoan na an pirang pangangaipo nin gurang na mga magurang. Alagad talaga daw na bastante an probisyon? Kun bako, o kun mayo nin siring na probisyon, an mga aki na nagtatao nin onra sa saindang mga magurang magibo kan bilog nindang makakaya na panigoan an ano man na aktuwal na kakulangan. An totoo, an pag-ataman sa gurang nang mga magurang na nangangaipo, sabi ni apostol Pablo, ebidensia nin “diosnon na debosyon,” nin debosyon nin saro ki Jehova Dios mismo, an Kagtugdas kan areglo nin pamilya.
22. Ano pa apuera sa materyal na mga bagay an maninigo niatong itao sa satong mga magurang?
22 Minsan siring, dai niato noarin man maninigong isipon na kun an gurang nang mga magurang igwa nin bastanteng kakanon, gubing asin istaran, mayo na nin ibang kaipuhan. Igwa man sinda nin emosyonal asin espirituwal na mga pangangaipo. Nangangaipo sinda nin pagkamoot asin atension na nagpapakosog sa boot, sa dakol na beses labi-labi nanggad. Sa bilog niatong buhay kaipuhan niatong maaraman na may namomoot sato, na kita rogaring nin saro, na kita dai nagsosolo. An mga aki dai maninigong tumalikod sa saindang gurang nang mga magurang, kun dapit sa saindang pisikal o emosyonal na mga pangangaipo. “An nagmamaltrato sa ama asin nagpapalayas sa ina aking lalaki na minagawe nin makasosopog asin nakaduduhagi.”—Talinhaga 19:26.
23. Paano an aki magigin burabod nin kagayagayahan para sa saiyang mga magurang?
23 Poon sa pagkabarobata sagkod sa pagkanasa edad na, an mga aki igwa nin importanteng lugar sa buhay kan saindang mga magurang. An dakol na aki burabod nin kamondoan asin pagkabigo. Alagad kun iginagalang nindo an kamugtakan kan saindong mga magurang asin hinihinanyog an saindang hatol, kun kamo nagpapahayag nin tunay na pagkamoot asin pagpadangat sa sainda, puede kamong magin burabod nin kagayagayahan sa saindang puso aroaldaw. Iyo, “tawe nin dahelan na mag-ogma an saimong ama asin an saimong ina, pagayagayaha sia na nangaki sa saimo.”—Talinhaga 23:25, New English Bible.