Sabsaban Para sa mga Arog-Karnero sa Daga kan mga Navajo
AN HÓZHÓNÍ, sa lenguahe kan mga Indian na Navajo, nangangahulogan “magayon,” asin iyan an paglaladawan kan mga Navajo sa saindang daga. Poon kan 1868 hinirasan kan gobyerno kan Estados Unidos an mga Navajo nin mga 62,000 kilometro kuadrado nin reserbang daga sa amihanan-sirangan na Arizona, duman sa inaapod na apat na kanto, kun saen nagkakasurugpon an apat na estado nin Arizona, Colorado, New Mexico, asin Utah. An Monument Valley, na ginibong bantog kan mga pelikula manongod sa buhay-buhay sa solnopan na Amerika kaidtong ikadesinuebeng siglo, prineserbar na ngonyan bilang Navajo Tribal Park asin nakaaatraer nin mga turista hale sa bilog na kinaban. Maheheling sa kababan an pulang areniska na darakulaon na gapo na tres sientos metros an langkaw na nasosolong nagtitindog sa nasa kalangkawan na mga kaplanodohan na desierto. Angay nanggad, an terminong Navajo para sa kababan nangangahulogan “an espasyo sa pag-oltanan kan mga gapo.”
An mga Navajo sa kabilogan midbid sa saindang mapakumbabang mga ugale, mainit na pag-istimar, asin dayupot na ekstendidong mga pamilya. An 170,000 na residente sa reserbang daga nag-eerok an kadaklan sa napapasuway na saradit na baryo, na sinusunod an tradisyonal na pamumuhay. May mga nag-aataman pa nin mga karnero asin nag-iistar sa tinahoban nin daga na mga payag na gibo sa troso na inaapod hogan. An mga gibo nin arte asin gibo nin kamot kan mga Navajo nagin popular na marhay. Nangorognang estimado an saindang mga alpombra asin tamong na may makolor na geometriko o tradisyonal na mga disenyo, na hinabol gikan sa lana nin karnero. Midbid man na marhay an alahas na pirak na gibo nin mga Navajo na may turkesa asin iba pang natural na materyales.
Pagdara kan Maogmang Bareta sa Daga kan mga Navajo
Sa laog nin labi nang 30 taon, duminatong an Mga Saksi ni Jehova sa daga kan mga Navajo bako sanang tanganing mamasyar kundi tangani man na darahon an maogmang bareta kan Kahadean nin Dios sa mga tawo sa puerang lugar na ini. (Mateo 24:14) Nangenot sa paghuhulit an regular asin espesyal payunir na mga ministro kan Mga Saksi ni Jehova. Dakol sa sainda an duminatong bilang paghimate sa mga pangapodan kan nagbibiaheng mga paraataman asin lokal na mga Saksi na tumabang kun saen mas dakula an pangangaipo. An nagkapira hale sa mga kongregasyon sa harani, mientras na an iba, kabale an mga miembro nin laen-laen na tribong Propiong Amerikano, hale sa manlaenlaen na parte kan Estados Unidos.
An mapagsakripisyo sa sadiri na mga lalaki asin babaeng ini ikinomparar an saindang ministeryo digdi sa destino nin misyonero. Taano? Enot sa gabos, depisil na gayong pag-adalan an propiong mga lenguahe huli sa komplikadong mga tanog, estruktura, asin mga ekspresyon kaiyan. Dangan, an propiong mga tagaduman, sa pankagabsan, marigon na nangangapot sa saindang tradisyonal na mga kaugalean sa relihion, estruktura nin pamilya, asin pagsarig sa daga para sa ikabubuhay. Dagdag pa, kulang an istaran asin trabaho para sa mga bakong Indian, na pinadedepisil para sa mga buminalyo na magdanay digdi. Katapustapusi, an halawig na kasaysayan nin pagmaltrato sa mga tawong ini sa kamot kan mga puti natural sanang itinadom sa sainda an pagdeskompiar sa mga tagaluwas.a
Kan primero, kan nagsosongko sa harong-harong an mga Saksi na pampormal an gubing asin nakakurbata, namaluan sindang mga Mormon, asin dakol an habong buksan an pinto. Kan magsulot sinda nin mas kaswal na gubing, pinadadagos na sinda, na sa parate sa laog nin sarong oras o labi pa. Ngonyan namimidbid na kan mga tawo an Mga Saksi ni Jehova, maski ngani pampormal giraray an gubing na isinusulot sa ministeryo.
An pagduman sana sa mga nag-iistar sa reserbang daga kan mga Navajo saro nang tunay na angat. Ordinaryo na an pagmaneho sa mayong karatulang mga tinampo na puedeng magapo, mabaybay, asin malapok. Naturalmente, dagdag pa ining nakagagastado sa mga sasakyan asin nakapapagal sa mga pasahero. Puede man na maguot an mga sasakyan, alagad sa parate andam na tumabang an mga nag-aaragi. An pagsongko sa mga interesado, pagduman sa inaadalan sa Biblia, o pag-iba sa saro pasiring sa Kristianong pagtiripon parateng nagkakaipo nin nagkapirang oras na pagbiahe nin ida y buelta. Alagad an mga Saksi boluntad na ginagamit an saindang sadiri, sa siring ipinaheheling an saindang pagkamoot para sa propiong mga tagaduman.—Ikomparar an 1 Tesalonica 2:8.
Ikinaoogma kan mga Navajo an mga pag-orolay sa Biblia. Sa parate tinitipon ninda an bilog na pamilya—an mga aki, magurang, asin apoon—tanganing magdangog dapit sa paglaom na sarong erokan na paraiso sa ngapit para sa katawohan. Kan hapoton kun ano sa paghona nia an magigin kamugtakan kan Paraiso, nagsimbag an sarong lalaking Navajo, “Berde, na dakol an karnero,” na nagpapabanaag kan saindang pagkamoot sa daga asin sa saindang aripompon. Pinahahalagahan man ninda an mga literatura sa Biblia, na ipinaheheling ini kun minsan paagi sa pagdonar nin mga abaloryo, sarong sabon, gatas na de lata, asin kaagid kaiyan bilang pagsuportar sa ministeryo kan Kahadean. An sarong espesyal payunir nakakua nin mga 200 na suskripsion sa mga magasin na An Torrengbantayan asin Awake! sa laog nin sarong taon, kabale an duwa sa sarong lalaking nakakabayo.
Pag-establisar nin Sarong “Kampo Para sa mga Karnero”
Kun minadatong an tig-init, panahon na para sa sarong pastor na Navajo na ibalyo an saiyang aripompon sa sarong kampo para sa mga karnero. An istaran na ini sa tig-init para sa mga karnero, na pinili huli sa kaharanihan kaiyan sa berdeng mga sabsaban asin marahay na gikanan nin tubig, nakatatabang sa aripompon na tumalubo. Sa piguratibong kahulogan, an Kingdom Hall puedeng iagid sa siring na kampo—sarong espirituwal na sabsaban asin gikanan kan mga tubig nin katotoohan. An mga tawong minaduman makakukua nin espirituwal na kakanon na nagpapangyari sa sainda na magin makosog asin marigon sa espirituwal.
Sa haloy-haloy na panahon, ginibo an mga pagtiripon sa sarong kuarto nin eskuelahan sa Kayenta, Arizona. Dangan kan Agosto 1992, sa tabang kan ginatos na boluntaryong Saksi hale sa nagkapirang estado, itinogdok an sarong bagong Kingdom Hall sa Kayenta. An Kingdom Hall na ini asin an nagkapirang iba pa sa rehion nagtatao nin pagkapermanente kan paghuhulit sa isip kan lokal na mga tawo. An iba pang Kingdom Hall na naglilingkod sa mahiwas na teritoryong ini kabale an mga nasa Siudad nin Tuba asin Chinle, na pareho nasa reserbang daga, an saro sa Keams Canyon sa daga kan tribong Hopi sa laog kan reserbang daga kan mga Navajo, asin an nagkapira pa sa mga banwaan na nasa linderos kan reserbang daga. Ano an nagin resulta?
Dakulaon na Paghimate sa Mensahe kan Kahadean
Sa Kayenta labing sarong dosenang lokal na tawo an nabautismohan poon kan itogdok an Kingdom Hall, na nagpaparisa kan bendisyon ni Jehova sa lugar na ini nin tunay na pagsamba. An tiriponan nagtatao nin ebidensia na an Mga Saksi ni Jehova permanente na digdi asin nagpaparigon kan kompiansa sa maogmang bareta kan Kahadean na ihinuhulit ninda. Dai pa sana nahahaloy itinao duman an kaenot-enoteng pahayag-publiko sa Biblia sa lenguaheng Navajo. An 40 miembro kan kongregasyon naogmang akoon an 245 sa pahayag manongod sa mga responsibilidad nin pagigin magurang. May mapag-apresyar na puso, an sarong pamilya na may walong miembro nagbiahe nin tigtolong oras an ida y buelta tanganing maghinanyog sa pahayag na ini—na kaenot-enoteng pagdalaw ninda sa Kingdom Hall.
An saro pang kapakipakinabang na kasangkapan na itinao ni Jehova iyo an brosyur na Enjoy Life on Earth Forever! sa lenguaheng Navajo. An pagtradusir kan brosyur sa Navajo, na sarong komplikadong marhay na lenguahe, nag-atubang nin pambihirang angat. An mga paratradusir naggamit nin labing 1,000 oras gabos tanganing seguradohon na tamang ikapaabot kan brosyur an mensahe kan Kahadean. Poon kan pagluwasan kaiyan kan paghinanapos nin 1995, ikinapasakamot na kan lokal na mga Saksi an nagkapirang ribong kopya kaiyan, na nagresulta sa dinosenang pag-adal sa Biblia sa mga naghahanap kan katotoohan.
Paorog nang paorog, an lenguaheng Navajo an ginagamit sa ministeryo mantang nanonodan iyan kan mga parahayag kan Kahadean. An mga kongregasyon sa lugar na iyan nagpoon nang gamiton an Navajo sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro, asin may mga klase sa lenguaheng Navajo tanganing sanayon an mga parahayag. Dugang pa, an programa sa lokal na mga asamblea tinatradusir man sa Navajo. An gabos na paghihingoang ini siertong magiya sa orog pa kadakulang paghimate sa reserbang daga.
Dai man dapat na lingawan sa mga bunga kan Kahadean sa reserbang dagang ini kan mga Indian an marahayon na espirituwal na mga kualidad na ipinaheheling kan satong mga tugang na Navajo. Sa laog nin pitong taon, sinda Jimmy asin Sandra ibinibiahe an limang aki ninda nin tig-120 kilometros an ida y buelta tangani na makaatender sa semanal na mga pagtiripon. Maogmang nagigirumdoman kan pamilya an pag-awit nin mga awit na pan-Kahadean asin iribang pag-adal kan Biblia durante kan saindang halawig na mga pagbiahe. An pagkamoot asin kaigotan kan mga magurang para sa katotoohan minotibar an mga aki na arogon an saindang halimbawa sa pagigin nagdusay na mga paraomaw ki Jehova. An apat sa sainda ngonyan naglilingkod bilang regular payunir, asin si Jimmy magurang sa kongregasyon. Dagdag pa sa kagayagayahan kan pamilyang ini, an tugang ni Jimmy na si Elsie dai pa sana nahahaloy na nagin an kaenot-enoteng nabautismohan na solamente Navajo an tataramon.
An lokal na mga pastor asin an saindang mga aripompon nagpapangyaring magkaigwa nin kadikit na buhay-probinsiang katrangkilohan an darakulaon na gapo na nasosolo na nakapagagayon sa reserbang daga kan mga Navajo. Naghula si propeta Isaias kaidto pa manongod ki Jehova: “Siring sa pastor aatamanon nia an saiyang sadiring aripompon. Sa saiyang mga takyag titiponon nia an mga kordero; asin sa saiyang daghan dadarahon nia sinda. An mga nagpapasuso aatamanon nia.” (Isaias 40:11) Paagi sa saiyang Marahay na Pastor, si Jesu-Cristo, tinitipon ni Jehova sa saiyang espirituwal na sabsaban an gabos na nasa reserbang daga kan mga Navajo na mawot na magdangog kan maogmang bareta kan Kahadean asin makaako kan saiyang daing katapusan na bendisyon.
[Nota sa Ibaba]
a Helingon an Mayo 8, 1948; Pebrero 22, 1952; Hunyo 22, 1954; asin Setyembre 8, 1996 na mga luwas kan Awake!
[Retrato sa pahina 24]
An pastorang Navajo nagdadangog kan maogmang bareta