Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kasumpay kan Kapitulo Otso: Si Jehova Dios Yaon sa Saiyang Banal na Templo
An Sugo ki Isaias
15, 16. (a) Ano an sasabihon ni Isaias sa “banwaan na ini,” asin ano an magigin reaksion ninda? (b) An reaksion daw kan banwaan huli sa ano man na sala ni Isaias? Ipaliwanag.
15 Sinusumaryo ngonyan ni Jehova an sasabihon ni Isaias asin an magigin reaksion dian: “Lakaw, asin sabihan mo an banwaan na ini, ‘Magdangog kamo nin paorootro, alagad dai kamo makasabot; asin magheling kamo nin paorootro, alagad dai kamo magkamit nin ano man na kaaraman.’ Gibohang dai nag-aako an puso kan banwaan na ini, asin gibohang dai naghihimate an mismong mga talinga ninda, asin pastaha an mismong mga mata ninda, tanganing dai sinda makaheling paagi sa saindang mga mata asin paagi sa saindang mga talinga dai sinda makadangog, asin tanganing an sainda mismong puso dai makasabot asin tanganing dai talaga sinda bumalik asin makakua nin pagpaomay para sa sainda man sana.” (Isaias 6:9, 10) An boot daw sabihon kaini si Isaias magigin deretso kun magtaram saka bakong mataktika asin aalawon nia an mga Judio, na pinapagdadanay sindang kakontra si Jehova? Dai nanggad! An mga ini sadiring banwaan ni Isaias na an pagmate nia erensia nia. Alagad ipinaririsa kan mga tataramon ni Jehova kun ano an magigin reaksion kan banwaan sa saiyang mensahe, gurano man kafiel an pag-otob ni Isaias sa saiyang trabaho.
16 An sala nasa banwaan. Mataram sa sainda si Isaias “nin paorootro,” alagad dai ninda aakoon an mensahe o kakamtan an pakasabot. An mayoriya magigin sutil asin dai maghihimate, na garo baga biyong buta asin bungog. Paagi sa paorootrong pagduman sa sainda, pababayaan ni Isaias na ipaheling “kan banwaan na ini” na habo nindang makasabot. Patutunayan ninda na sineserrahan ninda an saindang isip asin puso sa mensahe ni Isaias—sa mensahe nin Dios—sa sainda. Totoo nanggad ini sa mga tawo ngonyan! Kadakol sa sainda an habong maghinanyog sa Mga Saksi ni Jehova mantang sinda naghuhulit kan maogmang bareta kan madatong na Kahadean nin Dios.
17. Kan si Isaias maghapot, “Sagkod noarin?” ano an boot niang sabihon?
17 Nahadit si Isaias: “Sa puntong ini ako nagsabi: ‘Sagkod noarin, O Jehova?’ Dangan sia nagsabi: ‘Sagkod na an mga siudad talagang magkagaraba, na mayo na nin nag-eerok, asin an mga harong mayo na nin daganon na tawo, asin an daga mismo maraot sagkod na mawaran nin laog; asin talagang irayo ni Jehova an daganon na mga tawo, patin an kamugtakan na mayo nang tawo magin mahiwason nanggad sa tahaw kan daga.’” (Isaias 6:11, 12) Sa paghapot nin “Sagkod noarin?” dai naghahapot si Isaias kun gurano sia kahaloy na magpapadagos na maghulit sa sarong banwaan na dai naghihimate. Imbes, interesado sia sa banwaan asin ihinahapot nia kun sagkod noarin magpapadagos an saindang maraot na kamugtakan sa espirituwal asin kun sagkod noarin hahalean nin onra an ngaran ni Jehova digdi sa daga. (Helingon an Salmo 74:9-11.) Kun siring, sagkod noarin magpapadagos an daing kahulogan na situwasyon?
18. Sagkod noarin magpapadagos an maraot na kamugtakan kan banwaan sa espirituwal, asin maheheling daw ni Isaias an lubos na kaotoban kan hula?
18 Abaa, ipinaheheling kan simbag ni Jehova na an maraot na kamugtakan kan banwaan sa espirituwal magpapadagos sagkod na maotob an lubos na resulta nin pakisuway sa Dios, arog kan sinasabi sa saiyang tipan. (Levitico 26:21-33; Deuteronomio 28:49-68) Mabagsak an nasyon, idedeportar an banwaan, asin mawawaran nin laog an daga. Dai maheheling ni Isaias an paglaglag sa Jerusalem asin sa templo kaiyan kan hukbong Babilonyo kan 607 B.C.E., dawa sia maghuhula sa laog nin labing 40 taon, na makaaabot sa pagreynar kan makoapo sa tuhod ni Hadeng Uzias na si Ezequias. Pero, si Isaias magdadanay na fiel sa sugo sa saiya sagkod na sia magadan, labing 100 na taon bago mangyari an kapahamakan na iyan kan nasyon.
19. Minsan ngani papalodon an nasyon na siring sa kahoy, anong garantiya an itinatao nin Dios ki Isaias?
19 Seguradong maabot an kalaglagan na magigin dahelan na an Juda “maraot sagkod na mawaran nin laog,” alagad bako man na dai nang paglaom an situwasyon. (2 Hade 25:1-26) Sinisierto ni Jehova ki Isaias: “Magdadanay pa dian an sarong ikasampulong kabtang, asin iyan dapat na magin giraray bagay na sosoloon, siring sa dakulang kahoy asin siring sa dakulaon na kahoy na kun pinapalod, may pungo; sarong banal na banhi an magigin pungo kaiyan.” (Isaias 6:13) Iyo, may magdadanay na “sarong ikasampulong kabtang, . . . sarong banal na banhi,” kapareho kan pungo nin sarong pinalod na dakulaon na kahoy. Daing duda na naranga si Isaias kan garantiyang ini—may makukuang banal na natatada sa saiyang banwaan. Minsan ngani sosoloon giraray an nasyon, siring sa dakulang kahoy na pinalod tanganing igatong, magdadanay an sarong mahalagang marhay na pungo kan simbolikong kahoy nin Israel. Iyan magigin banhi, o aki, na banal para ki Jehova. Pag-abot nin panahon, iyan masupang giraray, asin matubo liwat an kahoy.—Ikomparar an Job 14:7-9; Daniel 4:26.
20. Paano enot na naotob an huring kabtang kan hula ni Isaias?
20 Nagkatotoo daw an mga tataramon kan hula? Iyo. Pitong polong taon pagkatapos na mawaran nin laog an daga nin Juda, nagbalik hale sa pagkadistiero sa Babilonya an sarong natatada na natatakot sa Dios. Saindang itinogdok liwat an templo asin an siudad, asin ibinalik ninda sa nasyon an tunay na pagsamba. An pagbabalik na ini kan mga Judio sa saindang dagang tinuboan na itinao nin Dios nagpangyari kan ikaduwang kaotoban kan hulang ini na itinao ni Jehova ki Isaias. Ano idto?—Esdras 1:1-4.
Iba Pang mga Kaotoban
21-23. (a) Kiisay naotob kan enot na siglo an hula ni Isaias, asin paano? (b) Siisay an “banal na banhi” kan enot na siglo, asin paano iyan naingatan?
21 An trabaho ni Isaias bilang propeta nagserbing anino kan gigibohon kan Mesiyas, si Jesu-Cristo, pakalihis nin mga 800 na taon. (Isaias 8:18; 61:1, 2; Lucas 4:16-21; Hebreo 2:13, 14) Minsan orog na dakula kisa ki Isaias, si Jesus arog man kaandam na isugo kan saiyang langitnon na Ama, na sinasabi: “Uya! nagdatong ako sa paggibo kan boot mo.”—Hebreo 10:5-9; Salmo 40:6-8.
22 Kapareho ni Isaias, fiel na inotob ni Jesus an gibohon na itinao sa saiya asin kapareho man na reaksion an nanompongan nia. An mga Judio kan kaaldawan ni Jesus habo man na mag-ako kan mensahe kapareho kan mga hinulitan ni propeta Isaias. (Isaias 1:4) An paggamit nin mga ilustrasyon sarong nagpapamidbid na kabtang kan ministeryo ni Jesus. Huli kaini nakapaghapot an saiyang mga disipulo: “Taano ta nagtataram ka sa sainda paagi sa mga ilustrasyon?” Nagsimbag si Jesus: “Itinao sa saindo an pakasabot kan sagradong mga hilom kan kahadean kan kalangitan, alagad dai iyan itinao sa mga tawong idto. Ini an dahelan na ako nagtataram sa sainda paagi sa mga ilustrasyon, huli ta, sa pagheling, sinda nagheheling nin basang sana, asin sa pagdangog, sinda nagdadangog nin basang sana, ni nakukua man ninda an kahulogan kaiyan; asin sa sainda an hula ni Isaias naootob, na nagsasabi, ‘Sa pagdangog, kamo magdadangog alagad dai nanggad makukua an kahulogan kaiyan; asin, sa pagheling, kamo magheheling alagad dai nanggad makakamaan. Huli ta an puso kan banwaan na ini nagin dai nag-aako, asin sa saindang mga talinga sinda nagdangog na daing paghimate, asin pinirong ninda an saindang mga mata; tanganing dai ninda noarin man maheling kan saindang mga mata asin madangog kan saindang mga talinga asin makua kan saindang mga puso an kahulogan kaiyan patin bumalik, asin paomayan ko sinda.’”—Mateo 13:10, 11, 13-15; Marcos 4:10-12; Lucas 8:9, 10.
23 Sa pagkotar kan Isaias, ipinaheheling ni Jesus na an hula naootob kan saiyang kaaldawan. Sa kabilogan an aktitud sa puso kan banwaan kapareho kan sa mga Judio kan kaaldawan ni Isaias. Nagpakangbuta asin nagpakangbungog sinda sa saiyang mensahe asin nalaglag man sinda. (Mateo 23:35-38; 24:1, 2) Nangyari ini kan an mga hukbong Romano sa pangengenot ni Heneral Tito sumalakay sa Jerusalem kan 70 C.E. asin linaglag an siudad saka an templo kaiyan. Pero, may mga naghinanyog ki Jesus asin nagin saiyang mga disipulo. Sinabi ni Jesus na an mga ini “maogma.” (Mateo 13:16-23, 51) Sinabihan nia sinda na kun maheling na ninda “an Jerusalem na napalilibotan nin nagkakampong mga hukbo,” maninigo na sinda “magpoon nang dumulag pasiring sa kabukidan.” (Lucas 21:20-22) Sa siring, an “banal na banhi” na tuminubod asin ginibong espirituwal na nasyon, an “Israel nin Dios,” naligtas.a—Galacia 6:16.
24. Anong pag-aplikar kan hula ni Isaias an ginibo ni Pablo, asin ano an ipinaririsa kaini?
24 Kaidtong mga 60 C.E., namugtak si apostol Pablo sa pagkabilanggo sa sadiring harong duman sa Roma. Duman nag-areglo sia nin pakimiting sa “pangenot na mga lalaki kan mga Judio” saka sa iba pa asin tinawan nia sinda nin “lubos na patotoo may labot sa kahadean nin Dios.” Kan an dakol habong mag-ako kan saiyang mensahe, ipinaliwanag ni Pablo na ini kaotoban kan hula ni Isaias. (Gibo 28:17-27; Isaias 6:9, 10) Kaya inotob kan mga disipulo ni Jesus an sugo na ikakokomparar sa sugo ki Isaias.
25. Ano an namansayan nin mga Saksi nin Dios sa presenteng panahon, asin ano an reaksion ninda?
25 Kaagid kaiyan, namamansayan kan Mga Saksi ni Jehova ngonyan na si Jehova Dios yaon sa saiyang banal na templo. (Malaquias 3:1) Kapareho ni Isaias, sinasabi ninda: “Uya ako! Sugoa ako.” Maigot nindang ipinadadangog an nagpapatanid na mensahe manongod sa nagdadangadang na katapusan kan maraot na sistemang ini nin mga bagay. Alagad, arog kan sinabi ni Jesus, medyo pipira sana an binubuksan an saindang mga mata asin talinga tangani na makaheling asin makadangog patin maligtas. (Mateo 7:13, 14) Maogma nanggad an mga pinapangyayari an saindang puso na magkaganang maghinanyog asin “makakua nin pagpaomay para sa sainda man sana”!—Isaias 6:8, 10.
[Nota sa Ibaba]
a Kan 66 C.E., bilang reaksion sa Judiong rebelyon, pinalibotan nin mga hukbong Romano sa pangengenot ni Cestio Gallo an Jerusalem asin linaog an siudad sagkod sa mga lanob kan templo. Dangan suminibog sinda, na nagtaong lugar sa mga disipulo ni Jesus na makadulag pasiring sa kabukidan nin Perea bago nagbuelta an mga Romano kan 70 C.E.