Ihinahapot nin mga Hobenes . . .

Taano ta Depisilon na Makaoyon an Sakong Tugang na Lalaki Asin Babae?

PAGRIRIBAL nin magturugang—iyan arog na kagurang ni Cain asin Abel asin arog kauso kan sipon sa mga hobenes. Dai man boot sabihon na talagang ikinaoongis nindo an saindong tugang na lalaki o babae. Tara, tibaad mapiritan pa ngani kamong admitiron na may pagkamoot kamo sa saindong tugang, arog kan minasunod na mga hobenes:

“Kun beses nagdidiriskutiran kami nin mga tugang kong babae asin lalaki asin sinasabi ko na ikinaoongis ko sinda, pero bako man iyan na totoo. An totoo nagkakaminootan kami.”

“Seguro namomotan ko an tugang ko dawa dai ko iyan ipinaririsa.”

“Sa irarom kan sakong puso, na dai ko ngonyan namamatean, seguro namomotan ko man an tugang ko. Minsan paano, iyo.”

Minsan siring, an dakulang kaanggotan malinaw na nagtatago sa irarom kan mga relasyon na ini nin magturugang. Ano daw an puwedeng ibunga? An sarong 15 anyos na daragita nagtuga: “An tugang kong babae asin lalaki patin ako; dakol na beses kaming nag-iiriwal—sa parate mayo man nin dahelan! An mga iriwal na iyan ikinamomondo kan pamilya, asin kami gabos mamondo.” An nagkapirang magturugang talagang nagraralaban. (An sarong tin-edyer drinowing an saiyang mga tugang na lalaki asin babae na ihinoholog sa sarong tangke nin mainit na alkitran.)

Taano ta parateng dai nagkakaoyon an magturugang?

Sa sarong artikulo sa magasin na Seventeen, an parabolong nin pamilya na si Claudia Schweitzer nagtatao nin pundamental na dahelan kun taano an magturugang ta parateng nag-iiriwal: “An kada pamilya may kayamanan, an iba emosyonal asin an iba materyal.” An artikulo nagpapadagos: “Kun nag-iiriwal an magturugang, parate na sinda nagdidinaogan para sa mga kayamanan na ini, na kabale an gabos magpoon sa pagkamoot kan magurang sagkod sa kuwarta asin mga gubing.”

Iyo, an pagkaigwa nin tugang parate na nangangahulogan nin paghihiras. Halimbawa, an desiotso anyos na si Camille asin an lima niang tugang na lalaki asin babae kaipuhan na maghiriras sa tolong kuwarto. “Kun beses gusto kong magsolo,” sabi ni Camille, “asin gusto kong pahaleon sinda, pero permi sindang yaon.” Siyempre, minsan si Jesu-Cristo may panahon na nagkaipong magsolo. (Marcos 6:31) Kaya tibaad ipagsentir nindo kun may tugang na lalaki o babae na minalaog sa saindong kuwarto na dai minatoktok, o kun bako kamong solo sa kuwarto.

Ini puwedeng magin kontrobersial na problema sa mga pamilya nin padrasto o madrasta na an mga hobenes kaipuhan na makihiras sa mga estranghero. “Mayo nin naghapot sa tugang ko o sako kun gusto ming padaguson sa harong an duwang aking babae asin sarong aking lalaki kan samong padrasto,” an mapait na sabi nin sarong daragita. “Basta na sana sinda nag-abot sarong aldaw asin nagpoon na gumawe na garo sadiri ninda an gabos. . . . An pagmawot ko bumalik sinda kun saen man sinda naghale.”

Yaon man an paghiriras sa mga pribilehiyo asin paninimbagan sa harong. An mas matuang mga aki tibaad ipagsentir an paglaom na sinda an gumibo kan kadaklan sa trabaho. An mas nguhod na mga aki tibaad magsayuma na sugosugoon nin matuang tugang o mag-imon kun an matuang mga tugang nag-aako nin minamawot na mga pribilehiyo. ‘An tugang ko nag-aadal na magmaneho nin kotse asin ako dai puwede,’ an agrangay nin sarong daragitang taga-Inglaterra. ‘Ipinagsesentir ko ini asin hinihingoang pasakitan sia.’

Paano daw mapopondo an pagsentir na ini? Ponan paagi sa paghihingoa na mahale an ano man na tendensia sa kapasloan. An boot sabihon kaiyan ‘paghanap bakong kan sadiri mong karahayan, kundi kan sa iba.’ (1 Corinto 10:24) Imbes na magparangurobngurob manongod sa personal na mga “diretso,” magin “andam na magwaras.” (1 Timoteo 6:18) Ini tibaad magin depisilon. Alagad ta ipinagigirumdom sato nin sarong parasiyasat: “An mga bentaha sa pagkaigwa nin mga tugang [kaiba na an mga aking lalaki asin babae kan saindong padrasto o madrasta!] mas dakol kisa mga disbentaha. An pagkaigwa nin mga tugang nagpapangyari sa kamugtakan na dian an aki puwedeng makanood na makiiba sa ibang aki. Nanonodan nia an leksion nin pagtao asin pag-ako, nin paghiras sa iba kan saiyang mga rogaring.”

Sobra Karani

An desisiete anyos na si Diane nagdakula na may apat na tugang na lalaki asin tolong tugang na babae. Sabi nia: “Kun nagkakaherelingan kamo kada aldaw, aroaldaw . . . Asin kun pinagheheling mo an iyo man sanang tawo aroaldaw na gibohon an iyo man sanang bagay na ikinauuyam mo—may epekto iyan saimo.” Alagad kun beses, an sato mismong mga diperensia nakadudugang sa problema. An hoben na si Andre nagsasabi manongod sa saiyang sadiri: “An hiro-hiro mo sa harong iyo an totoo mong ugale. Kun minaluwas ka asin nakiiiba sa iba, kun beses ibang-iba an gawe mo. Pero kun ika nasa harong sa sarong kamugtakan na pinagkakatodan mo, an paghiro mo siring sa totoo mong pagkatawo.” Makamomondo, ‘an paghiro nin siring sa totoo mong pagkatawo’ parateng nangangahulogan nin paglingaw na sa pagigin magalang, maboot, asin mataktika.

An librong The Private Life of the American Teenager nagkokomento pa: “Parate na mas depisil na pakiibanan an mga tawo na nakakapareho niato sa ugale asin nakaaaram kan gabos niatong mga pagkukulang asin kaluyahan.” Totoo, kun kapareho mo sa marahay na ugale an sarong tugang na lalaki o babae, tibaad makidayupot ka saiya. Alagad ano kun nagkakapareho kamo sa negatibong mga kuwalidad? An Talinhaga 27:19 nagsasabi: “Kun paanong sa tubig an lalauogon katimbang nin lalauogon, siring man an puso nin tawo sa nasa tawo.” Kun naheheling niato an maraot niatong mga kuwalidad na yaon man sa sarong tugang, parate na ikinaaanggot niato an pagirumdom na iyan asin nagigin kitang pakiiwalon.

Paano nindo mapagdadanay an katoninongan? Paagi sa pagkuyog sa hatol kan Biblia na ‘magpatiriostiosan sa pagkamoot.’ (Efeso 4:2) Imbes na padakulaon an mga pagkukulang asin diperensia nin tugang, iaplikar an Kristianong pagkamoot, na “nakatatahob sa dakol na kasalan.” (1 Pedro 4:8) Imbes na dai pahalagahan an mga kaiba sa pamilya asin magin nakasusumo o maisog, haleon an “kaanggotan, kaongisan, pag-api, pagraway,” asin “an saindo logod na pagtaram danay na igwa nin kabootan.”—Colosas 3:8; 4:6.

‘Ika an Paborito ni Nanay!’

Alagad, seguro an pinakadakulang pinagiiwalan nin magturugang iyo an pagkamoot kan saindang mga magurang. Inaadmitir kan propesor sa sikolohiya na si Lee Salk: “Dai puwede na kamotan nin magurang an gabos niang aki sa pararehong paagi ta sinda laen-laen na tawo asin siyempre nakapupukaw nin laen-laen na reaksion sa sato [mga magurang].”

Ini totoo kan mga panahon kan Biblia. An patriarkang si Jacob (Israel) “namotan si Jose nin labi sa gabos niang ibang aki.” Ini orog nang ipinagsentir kan mga tugang nia kan si Jose pinagibohan ni Jacob “nin halaba, may raya-rayang gubing,” na minalataw na iyo an gubing na isinusulot nin saro na may ranggo. (Genesis 37:3) Pag-abot nin panahon an saindang pag-imon puminutok sa nakagagadan na pagkaongis. Tibaad makolog man sa boot kun an saindong mga magurang garo baga pinapaboran an saro sa saindong mga tugang na lalaki o babae. Pero an iba ilinuluwas an maraot na boot sa saindang mga tugang!

Paghale sa Pag-imon

An pag-imon sa tugang parateng bunga kan bagay na “an tendensia kan puso nin tawo maraot poon sa saiyang pagkaniaki.” (Genesis 8:21) Asin “gikan sa puso minaluwas an maraot na kaisipan.” (Mateo 15:19) Nagigirumdoman kan daragitang si Lynn kun paano sia nag-imon na gayo sa sarong nguhod na tugang na babae na kan mabarian ini nin takyag, pinagsahotan sia ni Lynn na tinuyo ini! An dahelan daa? Tanganing makalibre sia sa pagtabang ki Lynn sa pagtiklop nin mga tamong. Malinaw na an anggot na mga saboot ni Lynn mas resulta kan madayang mga pangangatanosan kan saiyang puso kisa aktuwal na pangyayari.

Iyo man kun an saro nag-iimon huli ta an sarong tugang pinapaboran nin magurang. “An pag-imon kalapaan sa mga tolang.” (Talinhaga 14:30) Asin parate na mayo man nin tunay na dahelan sa pagsentir. Sa kaso ni Jacob, girumdoma na si Jose aki kan namomotan niang agom na si Raquel na gadan na. Siyempre may espesyal siang pagkadayupot sa aki niang ini! Pero an pagkamoot ni Jacob ki Jose malinaw na dai man ipinuwera an iba niang aki, ta sia nagpahayag nin tunay na pagmakolog sa saindang kapakanan. (Genesis 37:13, 14) An saindong mga magurang tibaad mas harani man an boot sa saro nindong tugang, tibaad huli sa pareho nindang interes. Alagad ini dai nangangahulogan na dai ninda kamo namomotan. Kaya kun nakakamate kamo nin pagsentir o pag-imon, aramon na nadadaog sana kamo kan saindong pusong bakong sangkap. Pagmaigotan na haleon an siring na mga saboot.

An pagkaigwa nin tugang dai man perming nangangahulogan nin pagriribal nin magturugang—nangorogna kun kamo magibo nin tunay na paghihingoa na iaplikar an mga prinsipyo sa Biblia. Totoo, may mga problema sa pagkaigwa nin tugang. Pero ‘an mga bentaha mas dakol kisa mga disbentaha.’

[Ritrato sa pahina 14]

An pagkaigwa nin kakuwartong tugang na lalaki o babae puwedeng gikanan nin tunay na iriwal