Kapitulo Dose
Pinakosog nin Sarong Mensahero Hale sa Dios
1. Paano binendisyonan si Daniel huli sa pagkaigwa nin makosog na interes sa pagkaotob kan katuyohan ni Jehova?
AN MAKOSOG na interes ni Daniel sa pagkaotob kan katuyohan ni Jehova binalosan nin igo. Itinao sa saiya an nakakapukaw sa boot na hula manongod sa 70 semana mapadapit sa panahon kan paglataw kan Mesiyas. Binendisyonan man si Daniel kan pakaheling sa maimbod na natatada kan saiyang banwaan na nagpuli sa saindang dagang tinuboan. Nangyari iyan kan 537 B.C.E., sa paghinanapos kan “enot na taon ni Ciro na hade kan Persia.”—Esdras 1:1-4.
2, 3. Taano daw si Daniel ta dai nagpuli sa daga nin Juda kaiba kan Judiong natatada?
2 Si Daniel dai kaiba sa mga nagpuli sa daga nin Juda. Tibaad depisil na an pagbiahe sa halangkaw nang edad nia. Sa paano man, an Dios may nasa isip pang dugang na paglilingkod para sa saiya sa Babilonya. Nag-agi an duwang taon. Dangan, sinasabi sa sato kan salaysay: “Kan ikatolong taon ni Ciro na hade kan Persia may sarong bagay na ihinayag ki Daniel, na an ngaran inapod na Beltsasar; asin an bagay totoo, asin nagkaigwa nin dakulang serbisyo militar. Asin nasabotan nia an bagay, asin nagkaigwa sia nin pakasabot sa bagay na naheling.”—Daniel 10:1.
3 An “ikatolong taon ni Ciro” magigin 536/535 B.C.E. Labi nang 80 taon an nag-agi poon kan si Daniel darahon sa Babilonya kaiba kan mga gikan kan hade asin hobenes kan Juda na may nobleng linahe. (Daniel 1:3) Kun sia bago pa sanang magtinedyer kan enot siang umabot sa Babilonya, ngonyan haros 100 anyos na sia. Abaa karahay kan rekord nia nin maimbod na paglilingkod!
4. Sa ibong kan halangkaw nang edad ni Daniel, ano pa an magigin mahalagang kabtang nia sa paglilingkod ki Jehova?
4 Minsan siring, sa ibong kan saiyang halangkaw nang edad, dai pa tapos an kabtang ni Daniel sa paglilingkod ki Jehova. Paagi sa saiya, may idedeklarar pa an Dios na makahulang mensahe na mahiwas an naaabot kan kahulogan. Iyan hula na makakaabot sa satong mga panahon asin lihis pa. Tanganing maandam si Daniel para sa dugang pang trabahong ini, pinagmarahay ni Jehova na gumibo nin aksion para sa saiya, tanganing pakosogon sia para sa paglilingkod sa ngapit.
DAHELAN NIN KAHADITAN
5. Anong mga bareta an posibleng marhay na nagin dahelan na napurisaw si Daniel?
5 Minsan ngani si Daniel dai nagpuli sa daga nin Juda kaiba kan Judiong natatada, sia interesadong marhay sa nangyayari duman sa saiyang namomotan na marhay na dagang tinuboan. Gikan sa mga bareta na nakaabot sa saiya, naaraman ni Daniel na bakong marahay an nangyayari duman. An altar ikinaestablisar na liwat asin an pundasyon kan templo ikinabugtak na sa Jerusalem. (Esdras, kapitulo 3) Alagad an kataraed na nasyon kontra sa proyektong pagsulit, asin sinda nagpapakana nin maraot tumang sa nagpuling mga Judio. (Esdras 4:1-5) Tunay nanggad, si Daniel pasil sanang nahadit manongod sa dakol na bagay.
6. Taano ta nakapurisaw ki Daniel an mga kamugtakan sa Jerusalem?
6 Pamilyar ki Daniel an hula ni Jeremias. (Daniel 9:2) Aram nia na an pagtogdok liwat kan templo sa Jerusalem asin an pagbabalik sa dati kan tunay na pagsamba duman konektadong marhay sa katuyohan ni Jehova mapadapit sa Saiyang banwaan asin na ini gabos susundan kan paglataw kan ipinanugang Mesiyas. Sa katunayan, dakulaon an pribilehio ni Daniel na akoon hale ki Jehova an hula manongod sa “pitong polong semana.” Dian nasabotan nia na an Mesiyas madatong 69 “semana” pakaluwas kan pagboot na ibalik sa dati asin itogdok liwat an Jerusalem. (Daniel 9:24-27) Minsan siring, huli sa kamugtakan kan Jerusalem na nadestroso nin grabe asin sa pagkaatraso sa pagtogdok kan templo, madaling masabotan kun taano si Daniel ta tibaad pinapanluyahan nin boot asin nagmomondo nin makuri.
7. Ano an ginibo ni Daniel sa laog nin tolong semana?
7 “Kan mga aldaw na idto ako, si Daniel, nagmomondo sa laog nin tolong bilog na semana,” sabi kan salaysay. “Dai ako nagkakan nin masiram na tinapay, asin mayo nin karne o arak na naglaog sa sakong ngoso, asin dai nanggad ako naglahid nin lana sagkod na natapos an tolong bilog na semana.” (Daniel 10:2, 3) An “tolong bilog na semana,” o 21 aldaw, na pagmondo asin pag-ayuno pambihira nanggad kalawig. Minalataw na iyan natapos sa “ikaduwang polo may apat na aldaw kan enot na bulan.” (Daniel 10:4) Huli kaini, kaiba sa pag-ayuno ni Daniel an Paskua, na sineselebrar sa ika-14 aldaw kan enot na bulan, an Nisan, asin an kasunod na pitong aldaw na kapiestahan nin tinapay na daing lebadura.
8. Sa anong mas naenot na okasyon na odok na hinagad ni Daniel an paggiya ni Jehova, asin ano an nagin resulta?
8 Si Daniel nagkaigwa na nin kaagid na eksperyensia sa mas naenot na okasyon. Kaidto, nariribong sia manongod sa kaotoban kan hula ni Jehova mapadapit sa 70 taon na pagkagaba kan Jerusalem. Ano an ginibo kaidto ni Daniel? “Iinatubang ko an sakong lalauogon ki Jehova na tunay na Dios,” sabi ni Daniel, “tanganing hanapon sia paagi sa pamibi asin mga pakimaherak, paagi sa pag-ayuno asin telang sako patin abo.” Sinimbag ni Jehova an pamibi ni Daniel paagi sa pagsugo sa saiya ki anghel Gabriel na may mensahe na nakaparigon na marhay sa boot nia. (Daniel 9:3, 21, 22) Mahiro daw ngonyan si Jehova sa kaagid na paagi asin itatao ki Daniel an pagparigon sa boot na kaipuhan niang marhay?
SARONG BISYON NA NAKAKAPUKAW NIN MAY PAGKANGIRHAT NA PAGGALANG
9, 10. (a) Haen si Daniel kan may bisyon na dumatong sa saiya? (b) Iladawan an naheling ni Daniel sa bisyon.
9 Dai nasudya an linalaoman ni Daniel. Isinasaysay nia sa sato an sunod na nangyari, na an sabi: “Mantang ako yaon sa pangpang kan dakulang salog, an boot sabihon, an Hidequiel, itiningkalag ko man an sakong mga mata asin humineling ako, asin uya an sarong lalaki na nagugubingan nin lino, na an saiyang piad nahahagkosan nin bulawan nin Ufaz.” (Daniel 10:4, 5) An Hidequiel saro sa apat na salog na an burabod sa tatamnan nin Eden. (Genesis 2:10-14) Sa Suanoy na Persiano, an Hidequiel midbid bilang an Tigra, na iyong ginikanan kan Griegong ngaran na Tigris. An rehion sa pag-oltanan kaiyan asin kan Eufrates inapod na Mesopotamia, na an boot sabihon “Daga sa Pag-oltanan nin mga Salog.” Ini nagpapatunay na kan akoon ni Daniel an bisyon na ini, sia yaon pa sa daga nin Babilonya, minsan ngani tibaad bakong sa siudad nin Babilonya.
10 Kanigoan na bisyon an inako ni Daniel! Malinaw na bakong ordinaryong tawo an naheling nia kan itingkalag nia an saiyang mga mata. Itinao ni Daniel an buhay na marhay na paglaladawan na ini: “An saiyang hawak garo crisolito, asin an saiyang lalauogon garo an itsura nin kitkilat, asin an saiyang mga mata garo nagkakalayong mga karaba, asin an saiyang mga takyag saka an lugar kan saiyang mga bitis garo an pakaheling nin pinakinang na tanso, asin an tingog kan saiyang mga tataramon garo tingog nin sarong kadaklan.”—Daniel 10:6.
11. Ano an nagin epekto kan bisyon ki Daniel asin sa mga lalaking kaiba nia?
11 Apisar na nakakasula an bisyon, ‘an mga lalaki na kaibanan ko dai naheling an pagpaheling,’ sabi ni Daniel. Sa dai ipinaliwanag na dahelan, “may grabeng pagtakig na uminabot sa sainda, kaya nagdurulag sinda sa pagtago.” Huli kaini, nawalat si Daniel na nagsosolo sa pangpang kan salog. An pakaheling sa “dakulang pagpaheling na ini” nakakalunos na marhay kaya itinuga nia: “Mayong natadang kosog sa sako, asin an sako mismong dignidad naliwat sa sako na laglag na, asin mayong natadang kosog sa sako.”—Daniel 10:7, 8.
12, 13. Ano an ipinaparisa manongod sa mensahero kan (a) saiyang gubing? (b) saiyang itsura?
12 Helingon tang marhay an nakakaapod nin atension na mensaherong ini na kinatakotan na marhay ni Daniel. Sia “nagugubingan nin lino, na an saiyang piad nahahagkosan nin bulawan nin Ufaz.” Sa suanoy na Israel, an hagkos, efod, asin takop sa daghan kan halangkaw na saserdote, saka an mga gubing kan ibang saserdote, gibo sa linubid na pinong lino asin sinamnohan nin bulawan. (Exodo 28:4-8; 39:27-29) Sa siring, an gubing kan mensahero nagpaparisa nin kabanalan asin nin dignidad kan katongdan.
13 Si Daniel nagkaigwa man nin may pagkangirhat na paggalang sa itsura kan mensahero—an maliwanag na sinag kan saiyang hawak na garo mutya, an nakakasulang kinang kan saiyang maliwanag na lalauogon, an nakakataros na kakayahan kan saiyang nagkakalayong mga mata, asin an kilyab kan saiyang makokosog na takyag saka bitis. Pati an saiyang nakakagulat na tingog makangingirhat. Ini gabos malinaw na nagpaparisa na sia nakakalabi sa tawo. An ‘lalaking ini na nagugubingan nin lino’ daing iba kundi sarong anghel na halangkaw an ranggo, saro na naglilingkod sa banal na presensia ni Jehova, na duman sia hale dara an sarong mensahe.a
PINAKOSOG AN SARONG “TAWO NA KAWILIWILING GAYO”
14. Anong tabang an kaipuhan ni Daniel tanganing maako an mensahe kan anghel?
14 An mensahe kan anghel ni Jehova para ki Daniel magabat asin komplikado. Bago iyan maako ni Daniel, kaipuhan nia nin tabang na marahayan sa saiyang pisikal asin mental na kapurisawan. Minalataw na aram ini, an anghel mamomoton na tinawan si Daniel nin personal na tabang asin pagparigon sa boot. Sundan niato an mismong osipon ni Daniel kan nangyari.
15. Ano an ginibo kan anghel tanganing matabangan si Daniel?
15 “Mantang nadadangog ko an tingog kan saiyang mga tataramon, ako man torog nin nanok na nakadapla, na an sakong lalauogon nakasubsob sa daga.” An takot asin pagkahandal tibaad nagin dahelan na si Daniel nawaran nin animo. Ano an ginibo kan anghel tanganing matabangan sia? “Uya!” sabi ni Daniel, “may kamot na duminuta sa sako, asin luway-luway akong pinahiro kaiyan na bumuhat sa sakong mga tuhod asin sa mga palad kan sakong mga kamot.” Dugang pa, pinarigon kan anghel an boot kan propeta paagi sa mga tataramon na ini: “O Daniel, ikang tawo na kawiliwiling gayo, magkaigwa ka nin pakasabot sa mga tataramon na sinasabi ko sa saimo, asin tumindog ka sa natitindogan mo, huli ta ngonyan isinugo ako sa saimo.” Ikinabalik an animo ni Daniel kan matinabang na kamot asin kan nakakarangang mga tataramon. Minsan ngani sia “nagtatakig,” si Daniel “tuminindog.”—Daniel 10:9-11.
16. (a) Paano maheheling na si Jehova maliksing sinisimbag an mga pamibi kan saiyang mga lingkod? (b) Taano ta naatraso an anghel sa pagtabang ki Daniel? (c) Ano an mensahe kan anghel para ki Daniel?
16 Sinabi kan anghel na sia duminatong partikularmente tanganing pakosogon si Daniel. “Dai ka matakot, O Daniel,” sabi kan anghel, “huli ta poon kan enot na aldaw na itao mo an saimong puso sa pakasabot asin sa pagpapakumbaba sa atubangan kan saimong Dios dinangog na an saimong mga tataramon, asin ako mismo napadigdi huli sa saimong mga tataramon.” Dangan ipinaliwanag kan anghel kun taano ta naatraso sia. Sabi nia: “Alagad an prinsipe kan kahadean nin Persia nagtitindog tumang sa sako sa laog nin duwang polo may sarong aldaw, asin, uya! si Miguel, saro sa pangenot na mga prinsipe, nag-abot tanganing tabangan ako; asin ako man nagdanay duman sa kataed kan mga hade kan Persia.” Sa tabang ni Miguel, nagibo kan anghel an saiyang misyon, na nag-abot ki Daniel na dara an importanteng marhay na mensaheng ini: “Puminadigdi ako tangani na mamansayan mo an mangyayari sa saimong banwaan sa huring kabtang kan mga aldaw, huli ta iyan sarong bisyon na para pa sa mga aldaw na madatong.”—Daniel 10:12-14.
17, 18. Paano tinabangan si Daniel sa ikaduwang beses, asin ano an pinapangyari kaiyan na magibo nia?
17 Imbes na mapukaw an boot ni Daniel kan oportunidad na mag-ako nin siring kanakakapukaw nin interes na mensahe, minalataw na an mga bagay na nadangog nia nagkaigwa nin bakong paborableng epekto sa saiya. Sinasabi kan salaysay: “Ngonyan kan kaolayon nia ako sa mga tataramon na arog kaini, idinuko ko an sakong lalauogon sa daga asin dai ako nakataram.” Alagad an mensaherong anghel andam na tumao nin mamomoton na tabang—sa ikaduwang beses. Sabi ni Daniel: “Uya! an saro na kaagid sa itsura kan mga aki nin katawohan dinudutaan an sakong mga ngabil, asin binuka ko an sakong ngoso asin nagtaram ako.”b—Daniel 10:15, 16a.
18 Napakosog si Daniel kan dutaan kan anghel an saiyang mga ngabil. (Ikomparar an Isaias 6:7.) Huling nakabalik na sa dati an saiyang kakayahan na magtaram, ikinapaliwanag ni Daniel sa mensaherong anghel an sakit na saiyang tinitios. Sinabi ni Daniel: “O kagurangnan ko, huli sa pagpaheling bigla akong inabotan kan sakong pangingisay, asin mayong kosog na nagdanay sa sako. Kaya paano nahimo kan lingkod kan kagurangnan kong ini na makipag-olay sa kagurangnan kong ini? Asin kun manongod sa sako, sagkod ngonyan mayo nin kosog na nagdadanay sa sako, asin mayo lamang nin hinangos na natada sa sako.”—Daniel 10:16b, 17.
19. Paano tinabangan si Daniel sa ikatolong beses, asin may anong resulta?
19 Si Daniel dai nagpapahayag nin ano man na reklamo o nananarahotan. Sinasabi nia sana an saiyang masakit na kamugtakan, asin tinubod kan anghel an saiyang sinabi. Sa siring, sa ikatolong beses, si Daniel tinabangan kan mensaherong anghel. “Dinutaan giraray ako kan saro na arog kan itsura nin daganon na tawo asin pinakosog ako,” sabi kan propeta. Pinasundan kan mensahero an nakakapabagsik na dutang iyan kan nakakarangang mga tataramon na ini: “Dai ka matakot, O tawo na kawiliwiling gayo. Mapa saimo logod an katoninongan. Magpakakosog ka, iyo, magpakakosog ka.” An mamomoton na pagdutang idto asin an nakakapakosog na mga tataramon na idto garo baga iyo an eksaktong kaipuhan ni Daniel. An resulta? Sabi ni Daniel: “Pakatapos tolos na ako kinaolay nia ginamit ko an sakong kosog asin sa katapustapusi nagsabi: ‘Magtaram tabi an sakong kagurangnan, ta pinakosog mo ako.’” Andam na ngonyan si Daniel para sa saro na naman na masakit na asignasyon.—Daniel 10:18, 19.
20. Taano ta kinaipuhan an paghihingoa tangani na maotob kan mensaherong anghel an asignasyon sa saiya?
20 Mantang napakosog na si Daniel asin natabangan na sia na makabawi kan saiyang mental asin pisikal na mga kakayahan, sinabi giraray kan anghel an katuyohan kan saiyang misyon. Sabi nia: “Aram mo talaga kun taano ta nagdigdi ako sa saimo? Asin ngonyan mabuelta ako tanganing makipaglaban sa prinsipe nin Persia. Sa paghale ko, uya! maabot man an prinsipe nin Grecia. Minsan siring, sasabihon ko sa saimo an mga bagay na nasusurat sa surat nin katotoohan, asin mayo nin siisay man na marigon na nagtatabang sa sako sa mga bagay na ini kundi si Miguel, an saindong prinsipe.”—Daniel 10:20, 21.
21, 22. (a) Sa eksperyensia ni Daniel, ano an manonodan niato manongod sa pakikiiba ni Jehova sa saiyang mga lingkod? (b) Napakosog ngonyan si Daniel para sa ano?
21 Abaa kamamomoton asin kamakonsiderasyon si Jehova! Pirme niang pinapakiibanan an saiyang mga lingkod segun sa saindang potensial asin mga limitasyon. Sa sarong lado, tinatawan nia sinda nin mga asignasyon segun sa aram nia na kaya nindang gibohon, dawa tibaad kun beses iba man an paghona ninda. Sa ibong na lado, andam siang maghinanyog sa sainda dangan itinatao an kaipuhan tanganing matabangan sinda na maotob an saindang mga asignasyon. Logod na pirme niatong arogon an satong langitnon na Ama, si Jehova, paagi sa mamomoton na pagparigon sa boot asin pagpakosog sa satong mga kapwa parasamba.—Hebreo 10:24.
22 An nakakarangang mensahe kan anghel dakulang pagparigon sa boot ni Daniel. Sa ibong kan saiyang halangkaw nang edad, si Daniel ngonyan napakosog na asin andam na mag-ako nin asin isurat an dugang pang pambihirang hula para sa satong kapakinabangan.
[Mga Nota sa Ibaba]
a Minsan ngani dai nginaranan an anghel na ini, minalataw na sia man an saro na an tingog nadangog na nagdidirehir ki Gabriel na tabangan si Daniel dapit sa sarong bisyon na bago pa sana niang maheling. (Ikomparar an Daniel 8:2, 15, 16 sa Dan 12:7, 8.) Dugang pa, ipinapaheling kan Daniel 10:13 na si Miguel, “saro sa pangenot na mga prinsipe,” tinabangan an anghel na ini. Sa siring, an anghel na ini na dai nginaranan seguradong may pribilehio na dayupot na makaibanan sa trabaho ni Gabriel asin Miguel.
b Minsan an anghel man sana na kaolay ni Daniel an puedeng duminuta sa saiyang mga ngabil asin ibinalik an saiyang animo, an pagkasabi digdi may itinataong lugar sa posibilidad na ini ginibo nin saro pang anghel, tibaad si Gabriel. Sa paano man, si Daniel pinakosog nin sarong mensaherong anghel.
ANO AN NAMANSAYAN NINDO?
• Taano ta naatraso an anghel ni Jehova sa pagtabang ki Daniel kan 536/535 B.C.E.?
• Ano an ipinarisa kan gubing asin itsura kan mensaherong anghel nin Dios manongod sa saiya?
• Anong tabang an kaipuhan ni Daniel, asin paano iyan itinao kan anghel nin tolong beses?
• Ano an mensahe kan anghel para ki Daniel?