An Biblia—Iyan daw Hale sa Dios?
SI Jehova, an Dios na daing sagkod an kapangyarihan asin autoridad, may katanosan na makikomunikar sa saiyang linalang na mga tawo sa ano man na paaging boot nia. Kun pilion niang makikomunikar paagi sa nasusurat na tataramon, saiya man na pagdadanayon an mensahe nia sa haloy na panahon. Ini daw an nagin kamugtakan kan Biblia?
Mga 1,500 na taon bago si Cristo, kan pinonan an pagsurat kan Biblia, may dakol pang ibang relihiyosong kasuratan na nag-eeksister. Alagad, ini gabos dai na ginamit asin sa katapustapusi nawara na sana. An iba nakotkot kan mga arkeologo asin ngonyan iniiksiber bilang mga gibo nin tawo sa mga museo. Sa ibong na lado, an mga kabtang kan Biblia na isinurat labing tolong ribong taon na an nakaagi dai nanggad nalingawan, asin an mga kopya nagdadanay sagkod sa mismong panahon niato. Ini pambihira, nangorogna kun kokonsideraron an pagkaongis na ipinaheling tumang sa Biblia sa bilog na kasaysayan. Daing ibang libro na nagin punteriya nin labi-labing maringis na pagtumang asin pagkaongis. An pagbasa asin pagdistribuwir kan Biblia may padusang multa, pagkabilanggo, pagpasakit, asin parate kagadanan.
Paano an saro sanang libro makaliligtas sa siring na mga kamugtakan? An Biblia mismo nagsasabi sato: “An tataramon ni Jehova nagdadanay sagkod lamang.” (1 Pedro 1:25) An pagdadanay asin pagigin dai malaglag kan Biblia nakatatabang na mamidbid iyan bilang an banal na Tataramon nin Dios.
Dugang pa, makatanosan sanang laoman niato na an mensahe nin Dios sa katawohan makukua sa bilog na kinaban. Ini daw an kamugtakan kan Biblia? Iyo nanggad! Daing ibang libro sa kasaysayan an medyo nakapantay man lamang sa Biblia sa bagay na ini. An sirkulasyon kan Biblia kinakarkulong nasa 3,000,000,000. Saro pa, daing ibang libro an itrinadusir sa kadakol na gayong tataramon. An Biblia mababasa ngonyan, sa kabilogan o kabtang kaiyan, sa labing 1,900 na manlaenlaen na tataramon. An American Bible Society nagreport na iyan makukua na ngonyan kan 98 porsiento kan populasyon sa kinaban. Inapod kan The New Encyclopædia Britannica an Biblia na “posibleng an pinakamaimpluwensiang koleksion nin mga libro sa kasaysayan nin tawo.” Kun siring, bakong mapangahas na iladawan iyan bilang an pinakadakulang libro sa kinaban.
An mismong panlaog na pagkaoroyon kan Biblia magpoon sa kapinonan sagkod sa katapusan mapuwersa nang ebidensia na iyan ipinasabong nanggad nin Dios. Magigin realistiko daw na laoman na an isinurat nin mga 40 manlaenlaen na indibiduwal sa laog nin 1,600 na taon gabos magigin oroyon asin may saro sanang pangenot na tema? Ini imposible kun sa pagkanorongod sana o sa paggiya sana nin tawo. Alagad, ini an kamugtakan kan 66 na libro na minakompuwesto sa Biblia. Solamente an labaw sa tawo, haloy nang nabubuhay na intelihensia an makakapagpangyari nin siring kapambihirang bagay.
Bako Sanang Kasaysayan
Pambihira an makasaysayan na laog kan Biblia. Alagad an mensahe hale sa Dios na kompuwesto sana nin makasaysayan na impormasyon magkakaigwa nin limitadong halaga sa sato. Kita nangangaipo nin paggiya asin praktikal na kadonongan, asin an siring manonompongan man sa Biblia. Halimbawa, pinakokosog kita kan Biblia na kultibaron an “pagkamoot, kaogmahan, katoninongan, pakatios, kabootan, karahayan, pagtubod, kahoyoan, pagpopogol sa sadiri”—mga temang manongod dian kadakol an isinurat sa mga pahina kaiyan. (Galacia 5:22, 23; Colosas 3:12-14) An Biblia nagrerekomendar nin kahigosan, kalinigan, pagkasadiosan, kaimbodan sa pag-agom, paggalang asin pagkamoot sa kapwa; asin iyan may laog na kadakol na kayamanan nin hatol manongod sa gawe nin tawo sa laog kan pamilya asin komunidad.
Kun iaaplikar, an sadol kan Biblia mapatutunayan na totoong mapakikinabangan. Iyan nagbubutas sato sa ignoransia asin superstisyon. (Juan 8:32) An praktikal na kadonongan kaiyan daing kaagid. Iyo nanggad, daing duwa-duwa, iyan naglalaman nin banal na kadonongan.
An paghihingako na “an tataramon nin Dios buhay asin mapuwersa” lubos na kaoyon sa paagi kan Biblia sa aktuwal na pagpabakle sa mga tawo. (Hebreo 4:12) Minilyon ngonyan an nakahale sa nakadadanyar na mga ugale asin binago an saindang nakararaot na dating pamumuhay para sa mas marahay bilang resulta kan pagsasapuso kan mga pamantayan kan Biblia.—Efeso 4:22.
Ano an mangyayari kun dai iintindihon an mga pamantayan kan Biblia? An resulta iyo an kamondoan asin kasakitan, ralaban, kadaihon, mga helang na ikinaoolakit huli sa seksuwal na pagdorog, asin suruway na pamilya. An siring na mga bagay malalaoman sana huli ta an dai pag-intindi sa Banal na Biblia nangangahulogan nin pagsikwal sa paggiya nin Dios, na naglalang sa tawo asin nakaaaram kan saiyang mga pangangaipo.
An Biblia man naghuhula kan ngapit, bagay na imposibleng gibohon nin mga tawo. An paglataw nin mga kapangyarihan pankinaban sa nag-aging mga siglo magpoon sa Babilonya sagkod sa sato mismong panahon makahulang iinanunsio sa Biblia. (Daniel, kapitulo 2, 7, 8) Dugang pa, haros duwang ribong taon na an nakaagi, kairiba sa Biblia an tamang pagladawan sa mga kamugtakan sa kinaban sa ika-20 siglong ini. (Mateo, kapitulo 24, 25; Marcos, kapitulo 13; Lucas, kapitulo 21; 2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:3, 4; Kapahayagan 6:1-8) An halawig na listahan nin naotob na mga hula kan Biblia nagsisierto sato na tunay an mga paglaom para sa maogmang ngapit siring sa ilinadawan sa mga pahina kaiyan.
An Satong Paninimbagan
Ini gabos nakakokombensir na ebidensia na an Dios tunay na nakikomunikar sa mga tawo. Totoo, ipinaabot nin Dios an mensaheng ini paagi sa kamot nin bakong sangkap na mga tawo. Alagad bako ining rason na tumubod na an Biblia nainaan an pagkamasasarigan kisa sa itinaram mismong mensahe hale sa Dios, o saro na ihinatod paagi sa mga anghel, o sarong milagrosong isinurat sa langit asin itinao sa mga tawo sa daga.
Alagad, an pag-ako sa sagrado, o banal, na pinaghalean kan Biblia nagbubugtak sato nin paninimbagan. Si Jehova makatanosan na naglalaom sato na basahon nin regular an saiyang Tataramon. (Salmo 1:1, 2) An mabungang pagbasa sa Biblia naghahagad nin tamang kaisipan. Maninigong isipon nin saro na an Biblia dai babasahon na siring sana sa ano man na klase nin babasahon. An saro maninigong akoon iyan, “bakong siring sa mga tataramon nin tawo, kundi, siring sa iyo man nanggad, siring sa tataramon nin Dios.”—1 Tesalonica 2:13.
An ibang bagay sa Biblia tibaad masakit masabotan. Alagad paagi sa danay na pagbasa, an tawo mag-ooswag sa pakasabot asin mag-aako nin mas kompletong ladawan kan kabotan nin Dios asin kan saiyang mga katuyohan. (Hebreo 5:14) Tibaad dai pa kamo lubos na kombensido na an Biblia iyo an banal na Tataramon nin Dios. Alagad, kaoyon kaiyan, paano nindo ikapahahayag an paniniwala o dai paniniwala sa Biblia kun dai pa nindo iyan napag-adalan nin maingat?
Sa ibong kan pagkamapagduda ngonyan manongod sa banal na pinaghalean kaiyan, an maingat na pagsiyasat sa Banal na Biblia nagpangyari sa dakol na naghohorophorop na indibiduwal na magpahayag kan mga tataramon ni apostol Pablo: “Makua logod na an Dios totoo, minsan pa an gabos na tawo makuang putikon”!—Roma 3:4.
[Graph sa pahina 4]
(Para sa kabilogan, helingon an publikasyon)
An Biblia nagdanay, mantang an ibang relihiyosong libro nagin na sanang mga gibo nin tawo sa museo
Daing ibang libro sa kasaysayan an medyo nakapantay man lamang sa kinakarkulong sirkulasyon kan Biblia na 3,000,000,000. Iyan inapod kan The New Encyclopædia Britannica na “posibleng an pinakamaimpluwensiang koleksion nin mga libro sa kasaysayan nin tawo”
[Mga Retrato para sa pahina 4]
An Biblia makukua na ngonyan kan 98 porsiento kan populasyon kan kinaban
Sa itaas: Asiriong rekord manongod sa Baha
Sa too: Mga pamibi sa Egipciong dios na si Ra
[Pasasalamat para sa pinagkuanan]
Kapwa: Sa karahayan nin boot kan Trustees of The British Museum
Isinurat nin mga 40 manlaenlaen na indibiduwal sa laog nin 1,600 na taon, an Biblia nagsusunod sa sarong pangenot na tema magpoon sa kapinonan sagkod sa katapusan. Solamente an labaw sa tawo, haloy nang nabubuhay na intelihensia an makakapagpangyari nin siring kapambihirang bagay
[Retrato para sa pahina 5]
An paglataw nin mga kapangyarihan pankinaban sa nag-aging mga siglo magpoon sa Babilonya sagkod sa sato mismong panahon makahulang iinanunsio sa Biblia. (Daniel 2, 7, 8)
Sa too: Augusto Cesar
[Pasasalamat para sa Pinagkuanan]
Museo della Civiltà Romana, Roma
[Retrato para sa pahina 6]
Haros duwang ribong taon na an nakaagi, ihinula nin tama kan Biblia an mga kamugtakan sa kinaban ngonyan. (Mateo 24, 25; Marcos 13; Lucas 21; 2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:3, 4; Kapahayagan 6:1-8) An dai nasasalang katamaan kan hula sa Biblia nagsisierto sato na an panuga nin Dios nin sarong paraisong daga siertong maootob
[Pasasalamat para sa Pinagkuanan]
Reuters/Bettmann Newsphotos