Kanigoan Kaogma kan mga Mahoyo!
“Maogma an mga mahoyo, mantang mamanahon ninda an daga.”—MATEO 5:5.
1. Ano an mahoyong boot na sinabi ni Jesus sa saiyang Sermon sa Bukid?
SA SAIYANG Sermon sa Bukid, si Jesu-Cristo nagsabi: “Maogma an mga mahoyo, mantang mamanahon ninda an daga.” (Mateo 5:5) An mahoyong boot na ini, o kahoyoan, bako sanang pagsagin maboot, ni iyan man natural sanang ugale. Imbes, iyan tunay na panlaog na kahoyoan asin pagkamatoninong na sa pangenot ginigibo bilang pagkuyog sa kabotan asin paggiya ni Jehova Dios. An mga tawong tunay na mahoyo may makosog na pakamate nin pagsarig sa Dios na ipinaririsa nin mahoyong gawe sa kapwa.—Roma 12:17-19; Tito 3:1, 2.
2. Taano ta sinabi ni Jesus na maogma an mga mahoyo?
2 Sinabi ni Jesus na maogma an mga mahoyo ta mamanahon ninda an daga. Bilang an sangkap sa kahoyoan na Aki nin Dios, si Jesus an Pangenot na Eridero kan daga. (Salmo 2:8; Mateo 11:29; Hebreo 1:1, 2; 2:5-9) Pero bilang an Mesiyanikong “aki nin tawo,” sia magkakaigwa nin kairibang hade sa saiyang langitnon na Kahadean. (Daniel 7:13, 14, 22, 27) Bilang “kapwa mga paramana” ni Cristo, an linahidan na mga mahoyong ini makihihiras sa saiyang pagmana sa daga. (Roma 8:17) An ibang mahoyo, arog-karnerong mga tawo magkakamit nin buhay na daing sagkod sa Paraiso sa daganon na sakop kan Kahadean. (Mateo 25:33, 34, 46; Lucas 23:43) Huli kan paglaom na iyan sinda naoogma nanggad.
3. An Dios asin si Cristo nagtao nin anong halimbawa kun dapit sa kahoyoan?
3 An mahoyong Pangenot na Eridero aakoon an daga sa saiyang Ama, si Jehova, an pangenot na halimbawa nin mahoyong boot. Parate nanggad na sinasabi kan Kasuratan na an Dios “maluway sa pagkaanggot asin mayaman sa mamomoton na kabootan”! (Exodo 34:6; Nehemias 9:17; Salmo 86:15) Sia may dakulaon na kapangyarihan pero nagpapaheling nin kanigoan na kahoyoan kaya an mga parasamba sa saiya nakadodolok sa saiya nin daing takot. (Hebreo 4:16; 10:19-22) An Aki nin Dios, na “maboot asin mapakumbaba sa puso,” tinokdoan an saiyang mga disipulo na magin mahoyo. (Mateo 11:29; Lucas 6:27-29) An mahoyo man na mga lingkod nin Dios asin kan saiyang Aki nag-arog asin nagsurat manongod sa “kahoyoan asin kabootan kan Cristo.”—2 Corinto 10:1; Roma 1:1; Santiago 1:1, 2; 2 Pedro 1:1.
4. (a) Sono sa Colosas 3:12, ano an ginibo kan mga tunay na mahoyo? (b) Anong mga hapot an maninigo niatong pag-olayan?
4 Ngonyan, an linahidan na mga Kristiano asin an saindang daganon na kairiba kapwa kaipuhan na magin mahoyo. Huling hinale na an ano man na karatan, pandadaya, pagsaginsagin, pagkauri, asin pagpakaraot, sinda tinabangan kan banal na espiritu nin Dios na mabago ‘sa puwersa na nagpapahiro kan saindang isip.’ (Efeso 4:22-24; 1 Pedro 2:1, 2) Sinasadol sinda na magsulog kan “mamomoton na mga pagmate nin pagkaherak, kabootan, kababaan nin boot, kahoyoan, asin pakatios.” (Colosas 3:12) Alagad ta ano man nanggad an kaiba sa kahoyoan? Taano ta kapakipakinabang na magin mahoyo? Asin paano makakokontribuwir sa satong kaogmahan an kuwalidad na ini?
Orog na Pagsiyasat sa Kahoyoan
5. Ano an kahulogan nin kahoyoan?
5 An tawong mahoyo maboot an disposisyon asin gawe-gawe. Sa pirang bersion kan Biblia, an adhetibong pra·ysʹ an tinatradusir na “mahoyo,” asin “maboot.” Sa klasikong Griego, an adhetibong pra·ysʹ puwedeng umaplikar sa suwabeng huyop-huyop nin doros o tingog. Puwede man na iyan ipanongod sa saro na maheherakon. An iskolar na si W. E. Vine nagsasabi: “An mga paggamit [kan nombreng pra·yʹtes] enot asin sa pangenot mapadapit sa Dios. Iyan an timpla nin espiritu na dian inaako niato an Saiyang mga ginigibo sa sato na marahay, asin kun siring daing pakidiskutiran o panlalaban; iyan konektadong marhay sa terminong tapeinophrosunē [kapakumbabaan].”
6. Taano ta masasabi na an kahoyoan bakong kaluyahan?
6 An kahoyoan bakong kaluyahan. “May kabootan sa praus,” an isinurat kan iskolar na si William Barclay, “pero sa likod kan kabootan yaon an kosog nin asero.” Kaipuhan an kosog tanganing magin mahoyo. Halimbawa, kaipuhan an kosog na magin mahoyo kun inaanggot o kun kita pinaglalamag. An mahoyong Aki nin Dios, si Jesu-Cristo, nagtao nin marahay na halimbawa sa bagay na ini. “Kan sia pinag-oolog-olog, dai sia nagbalos na mag-olog-olog. Kan sia nagtitios, dai sia nan-uma, kundi padagos na nagdolot kan saiyang sadiri sa [ki Jehova Dios] naghohokom nin matanos.” (1 Pedro 2:23) Kapareho kan mahoyong si Jesus, makasasarig kita na aatubangon nin Dios an mga paraolog-olog asin paralamag sa sato. (1 Corinto 4:12, 13) Puwede kitang magin trangkilo, kapareho kan pinaglalamag na si Esteban, sa pakaaram na kun kita maimbod, tatabangan kita ni Jehova asin dai itotogot na may ano man na tumao sato nin permanenteng danyos.—Salmo 145:14; Gibo 6:15; Filipos 4:6, 7, 13.
7. Ano an ipinaririsa kan Talinhaga 25:28 manongod sa saro na mayo nin kahoyoan?
7 Si Jesus mahoyo, pero nagpaheling sia nin kosog sa paninindogan para sa kun ano an tama. (Mateo 21:5; 23:13-39) An siisay man na igwa kan “kaisipan ni Cristo” magigin arog nia sa bagay na ini. (1 Corinto 2:16) Kun an saro bakong mahoyo, sia bakong arog-Cristo. Imbes, tama saiya an mga tataramon na ini: “Siring sa sarong siudad na gaba, na daing lanob, an tawong daing pagpopogol sa saiyang espiritu.” (Talinhaga 25:28) An siring na tawong mayo nin kahoyoan madaling laogon nin salang mga kaisipan na magpapangyari saiya na gumawe nin sala. Minsan ngani an Kristianong mahoyo bakong maluya, aram man nia na “an simbag, kun mahoyo, nakapararayo nin kaanggotan, tara an tataramon na makolog nakapaaanggot.”—Talinhaga 15:1.
8. Taano ta bakong pasil na magin mahoyo?
8 Bakong pasil na magin mahoyo, ta kita nagmana nin pagkabakong sangkap asin nin kasalan. (Roma 5:12) Kun kita mga lingkod ni Jehova, may pakikilaban man kita sa maraot na mga puwersa nin espiritu na tibaad bumalo sa satong kahoyoan paagi sa paglamag. (Efeso 6:12) Asin an kadaklan sa sato nagtatrabaho kaiba kan mga igwa kan maringis na espiritu kan kinaban na nasa pamomogol kan Diablo. (1 Juan 5:19) Kaya paano daw niato mapatatalubo an kahoyoan?
Kun Paano Patataluboon an Kahoyoan
9. Anong punto-de-vista an makatatabang sato tanganing mapatalubo an kahoyoan?
9 An pagtubod basado sa Biblia na hinahagad satong magpaheling nin kahoyoan makatatabang sato na mapatalubo an kuwalidad na ini. Aroaldaw kaipuhan kitang maghingoa na mapatalubo an kahoyoan. Ta kun dai, magigin kapareho kita nin mga tawo na ibinibilang na kaluyahan an kahoyoan asin naghohona na an kapangganahan bunga nin pagigin arogante, matagas an boot, maisog pa ngani. Minsan siring, kinokondenar kan Tataramon nin Dios an kapalangkawan, asin an sarong madonong na talinhaga nagsasabi: “An tawong may mamomoton na kabootan minagibo nin karahayan sa saiyang kalag, alagad an tawong maringis nagdadara nin pagkondenar kan kadaklan sa saiyang laman.” (Talinhaga 11:17; 16:18) An mga tawo rinarayoan an maisog, daing kabootan na tawo, dawa kun iyan sa pangenot ginigibo ninda tanganing malikayan na makolgan kan saiyang kaisogan asin kadaihan nin kahoyoan.
10. Tangani kitang magin mahoyo, sa ano kita dapat na pumasakop?
10 Tanganing magin mahoyo, kaipuhan kitang pumasakop sa impluwensia kan banal na espiritu nin Dios, o puwersa aktiba. Kun paanong pinapangyari ni Jehova na an daga mamunga, pinapangyayari man nia an saiyang mga lingkod na magpaluwas nin mga bunga kan saiyang espiritu, kaiba na an kahoyoan. Si Pablo nagsurat: “An bunga kan espiritu iyo an pagkamoot, kaogmahan, katoninongan, pakatios, kabootan, karahayan, pagtubod, kahoyoan, pagpopogol sa sadiri. Tumang sa mga siring dai nin pagboot.” (Galacia 5:22, 23) Iyo, an kahoyoan saro sa mga bunga kan espiritu nin Dios na ipinaheheling kan mga nagpapaogma sa saiya. (Salmo 51:9, 10) Asin kanigoan na mga pagkaliwat an ibinubunga nin kahoyoan! Bilang ilustrasyon: May sarong butangero na an ngaran Tony na nakikipag-iwal, nanhahabon, nagpapalusot nin mga narkotiko, nangengenot sa sarong gang nin mga paramotorsiklo, asin nabilanggo. Pero, paagi sa pagkua nin kaaraman sa Biblia asin sa tabang kan espiritu nin Dios, sia nagin mahoyong lingkod ni Jehova. An estorya ni Tony uso. Kun siring, ano an magigibo nin saro kun an kakulangan nin kahoyoan lataw na kabtang kan saiyang pagkatawo?
11. Sa pagpatalubo sa kahoyoan, ano an kabtang kan pamibi?
11 An odok sa pusong pag-arang sa espiritu nin Dios asin sa bunga kaiyan na kahoyoan makatatabang sato na mapatalubo an kuwalidad na ini. Tibaad kaipuhan na ‘padagos kitang maghagad,’ arog kan sabi ni Jesus, asin itatao ni Jehova Dios an satong kahagadan. Pakapaliwanagan na an mga amang tawo tinatawan nin marahay na mga bagay an saindang mga aki, si Jesus nagsabi: “Kun kamo, minsan [makasalan asin kun siring] maraot, tataong magtao nin marahay na mga regalo sa saindong mga aki, gurano pa daw an Ama sa langit na dai magtao nin banal na espiritu sa mga naghahagad sa saiya!” (Lucas 11:9-13) An pamibi makatatabang na gibohon an kahoyoan na permanenteng kabtang kan satong ugale—kuwalidad na makakokontribuwir sa kaogmahan niato asin kan satong kairiba.
12. Taano an paggirumdom na an mga tawo bakong sangkap ta makatatabang sato na magin mahoyo?
12 An paggirumdom na an mga tawo bakong sangkap makatatabang sato na magin mahoyo. (Salmo 51:5) Dai kita puwedeng umisip asin gumawe nin sangkap, kun paanong an iba dai man, kaya maninigo na kita may empatiya asin trataron sinda sa paagi na gusto niatong magin pagtratar man sato. (Mateo 7:12) An paggirumdom na kita gabos nasasala maninigong magpangyari sato na magin mapagpatawad asin mahoyo sa pagtratar sa iba. (Mateo 6:12-15; 18:21, 22) Total, dai daw kita nagpapasalamat na an Dios nagpapaheling nin pagkamoot asin kahoyoan sa sato?—Salmo 103:10-14.
13. Paano kita matatabangan na mapatalubo an kahoyoan kun mimidbidon niato na ginibo nin Dios na may sadiring boot an mga tawo?
13 An pagmidbid na ginibo nin Dios na may sadiring boot an mga tawo makatatabang man sato na mapatalubo an kahoyoan. Ini dai minatogot na an siisay man dai intindihon an mga pagboot ni Jehova na libre sa padusa, pero iyan minatogot sa laen-laen na hilig, gusto, asin hinahaboan sa tahaw kan saiyang banwaan. Kaya midbidon niato na mayo nin siisay man na obligadong umarog sa pagkatawo na tibaad pinaghohona niatong pinakamarahay. An espiritung ini makatatabang sato na magin mahoyo.
14. Kun manongod sa kahoyoan, ano an maninigong magin determinasyon niato?
14 An determinasyon na dai talikdan an kahoyoan makatatabang sato na padagos na pataluboon an kuwalidad na ini. An pagpasakop sa impluwensia kan espiritu ni Jehova nagbunga nin pagkaliwat sa satong pag-isip. (Roma 12:2) An mahoyo, arog-Cristong espiritu nakatatabang sato ngonyan na pogolan an satong sadiri na “maglakaw sa karompotan, sa mga horot, sa pagkaburat, sa mga sobrang kaogmahan, sa mga pag-irinoman, asin sa maraot na mga pagsamba sa ladawan.” Dapat na nungka niatong talikdan an kahoyoan huli sa pinansial, sosyal, o ibang mga dahelan o huli ta pinagmumuda nin mga tawo an satong kabanalan. (1 Pedro 4:3-5) Dapat na mayo kita nin togotan na mapagibo kita kan “mga gibo nin laman,” tangani na mawaran kita nin kahoyoan asin dai na kita magmana kan Kahadean nin Dios o magkamit kan mga bendisyon kaiyan. (Galacia 5:19-21) Permi niatong mahalon an pribilehiyo nin pagigin mga mahoyo nin Dios, baga man linahidan pasiring sa langitnon na buhay o may daganon na paglaom. Sa katuyohan na iyan, pag-olayan niato an pirang pakinabang nin kahoyoan.
Mga Pakinabang nin Kahoyoan
15. Sono sa Talinhaga 14:30, taano ta madonong na magin mahoyo?
15 An tawong mahoyo may kalmadong puso, isip, asin hawak. Ini huli ta sia dai nakiiiwal, naaanggot huli sa mga gibo nin iba, o pinasasakitan an sadiri nin daing ontok na kahaditan. An kahoyoan nakatatabang saiya na pogolan an saiyang emosyon, asin ini kapakipakinabang sa mental asin pisikal. An talinhaga nagsasabi: “An trangkilong puso buhay kan laman.” (Talinhaga 14:30) An kakulangan nin kahoyoan puwedeng magbunga nin kaanggotan na puwedeng magpalangkaw sa presyon nin dugo o gikanan nin problema sa panunaw, usol, helang sa mata, asin iba pang problema. An mahoyong Kristiano nagkakamit nin laen-laen na pakinabang, kaiba na an “katoninongan nin Dios” na nagbabantay sa saiyang puso asin isip. (Filipos 4:6, 7) Kanigoan kadonong na magin mahoyo!
16-18. Ano an epekto nin kahoyoan sa relasyon niato sa iba?
16 An kuwalidad na kahoyoan pinararahay an satong relasyon sa iba. Tibaad dati may ugale kitang ipirit an mga bagay sagkod na makuyog an gusto niato. Tibaad ikinaanggot na kita nin iba huli ta kulang kita nin kapakumbabaan asin kahoyoan. Sa siring na mga kamugtakan, maninigong dai niato ipagngalas na kita napalabot sa sunod-sunod na kontrobersia. Pero, an talinhaga nagsasabi: “Kun mayong songo napaparong an kalayo, asin kun mayo nin parabalobagi napopondo an iriwal. Siring sa oring para sa baga asin songo para sa kalayo, siring man an tawong parapakiiwal para sa pagpalaad sa iriwal.” (Talinhaga 26:20, 21) Kun kita mahoyo, imbes na ‘bugtakan nin songo an kalayo’ asin anggoton an iba, magkakaigwa kita nin marahay na relasyon sa sainda.
17 An tawong mahoyo posibleng magkaigwa nin marahay na mga katood. An mga tawo naoogmang makiiba sa saiya ta sia may positibong kaisipan, asin an saiyang mga tataramon nakagiginhawa asin mahamis na siring sa tangguli. (Talinhaga 16:24) Iyan totoo manongod ki Jesus, na nakapagsabi: “Pasana nindo an sakong sakal asin magin sakong mga disipulo, huli ta ako maboot asin mapakumbaba sa puso, asin makakukua kamo nin kaginhawahan para sa saindong kalag. Huli ta an sakong sakal maboot asin an sakong pasan magian.” (Mateo 11:29, 30) Si Jesus bakong maisog, asin an saiyang sakal bakong magabat. An mga minadolok sa saiya marahay an pagtrato asin nakaginhawa sa espirituwal. Arog man kaiyan kun kita nakiiiba sa mahoyong katood na Kristiano.
18 An kahoyoan nagpapadayupot sa sato sa mga kapagtubod. Daing duda, an kadaklan na Kristiano sa Corinto nagin dayupot ki Pablo huli ta sia nakiolay sa sainda “huli kan kahoyoan asin kabootan kan Cristo.” (2 Corinto 10:1) An mga taga-Tesalonica seguradong naghimate sa apostol, ta sia mahoyo, maboot na paratokdo. (1 Tesalonica 2:5-8) Daing duwa-duwa na an kamagurangan sa Efeso dakol an nanodan ki Pablo asin namoot na gayo sa saiya. (Gibo 20:20, 21, 37, 38) Kamo daw nagpapaheling nin kahoyoan na nagpapadayupot saindo sa iba?
19. Paano an kahoyoan nakatatabang sa banwaan ni Jehova na magdanay sa saindang lugar sa saiyang organisasyon?
19 An mahoyong boot nakatatabang sa banwaan ni Jehova na magin mapagpasakop asin magdanay sa saindang lugar sa saiyang organisasyon. (Filipos 2:5-8, 12-14; Hebreo 13:17) An kahoyoan minapogol sato na maghanap nin kamurawayan, na basado sa kapalangkawan asin ikinaaanggot nin Dios. (Talinhaga 16:5) An tawong mahoyo dai ibinibilang an sadiri na mas halangkaw sa kapwa nagtutubod, asin dai sia naghihingoang magprimera pero isinasakripisyo sinda. (Mateo 23:11, 12) Imbes, minimidbid nia an saiyang pagigin makasalan asin an pangangaipo nia kan pantubos na probisyon nin Dios.
An Kahoyoan Nagpapaoswag sa Kaogmahan
20. Ano an epekto nin kahoyoan sa buhay pampamilya?
20 Maninigong girumdomon kan gabos na lingkod nin Dios na an kahoyoan sarong bunga kan saiyang espiritu na nagpapaoswag sa kaogmahan. Halimbawa, huling an banwaan ni Jehova nagpapaheling nin mga kuwalidad na arog kan pagkamoot asin kahoyoan, dakol sa sainda an maogma an pamilya. Kun an mag-agom mahoyo an pagtrato sa lambang saro, an mga aki napadadakula sa kalmadong kamugtakan, bakong sa pamilya na tuod sa maisog na mga tataramon asin gawe. Mantang an ama nagtatao nin hatol sa saiyang mga aki na may kahoyoan, ini may marahay na epekto sa saindang akion pang isip, asin posible na an mahoyong espiritu magin kabtang kan saindang personalidad. (Efeso 6:1-4) An mahoyong boot nakatatabang sa mga lalaki na padagos na kamotan an saindang agom. Iyan nakatatabang sa mga babae na magpasakop sa saindang agom asin nagpapahiro sa mga aki na kumuyog sa saindang mga magurang. An kahoyoan nagpapangyari man sa mga miembro kan pamilya na magkaigwa nin mapagpatawad na espiritu na nakatatabang sa kaogmahan.—Colosas 3:13, 18-21.
21. Sa pundamental, ano an ihinatol ni apostol Pablo sa Efeso 4:1-3?
21 An mahoyong mga pamilya asin indibiduwal nakapaooswag sa kaogmahan nin mga kongregasyon na saindang inaasosyaran. Kun siring, an banwaan ni Jehova kaipuhan na maghingoang gayo na magin mahoyo. Ginigibo daw nindo iyan? Si apostol Pablo nakiolay sa mga kapwa nia linahidan na Kristiano na maglakaw nin angay sa saindang langitnon na pagkaapod, na ginigibo iyan “na igwa nin lubos na kababaan nin boot asin kahoyoan, na may pakatios, na nagpapatiriostiosan sa pagkamoot, na maigot na naghihingoa na otobon an pagkasararo kan espiritu sa nakapagpapasarong bogkos nin katoninongan.” (Efeso 4:1-3) An mga Kristiano na may daganon na paglaom kaipuhan man na magpaheling nin kahoyoan asin iba pang diosnon na kuwalidad. Ini an dalan na nagtatao nin tunay na kaogmahan. Maogma nanggad an mga mahoyo!
Ano an Isisimbag Nindo?
◻ Taano ta maogma an mga mahoyo?
◻ Ano an boot sabihon kan pagigin mahoyo?
◻ Paano mapatatalubo an kahoyoan?
◻ Ano an pirang pakinabang sa kahoyoan?