Madadaog Pa daw nin Karahayan an Karatan?

KAIDTONG haros duwang ribong taon na an nakaagi, si Jesu-Cristo, sarong inosenteng tawo, binibista para sa saiyang buhay. An maraot na mga tawo nagpaplanong gadanon sia huli ta sia nagtaram kan katotoohan. Sia putik na pinagsahotan nin sedisyon, asin hinagad kan kadaklan na sia gadanon. An sarong Romanong gobernador, na mas pinahalagahan an sadiri niang politikal na dangog kisa buhay nin sarong hababang panday, kinondenar si Jesus sa sarong maringis na kagadanan. Sa luwas, garo baga nanggana an karatan.

Minsan siring, kan banggi bago sia gadanon, sinabihan ni Jesus an saiyang mga disipulo: “Nadaog ko an kinaban.” (Juan 16:33) Ano an boot niang sabihon? Sa sarong kabtang, na an karatan sa kinaban dai nakahimo na papaiton an saiyang boot o pabaloson sia. Dai sia namolde kan kinaban sa maraot na hormahan. (Ikomparar an Roma 12:​2, Phillips.) Dawa kan naghihigagdan na, sia namibi para sa mga paragadan sa saiya: “Ama, patawada sinda, huli ta dai ninda naaaraman an saindang ginigibo.”​—Lucas 23:34.

Ipinaheling ni Jesus​—sagkod sa ultimo niang hinangos—​na puwedeng daogon an karatan. Sinadol nia an saiyang mga parasunod na makilaban man tumang sa karatan. Paano daw ninda magigibo iyan? Paagi sa pagkuyog sa hatol kan Kasuratan na “dai kamo magbalos nin maraot sa maraot sa kiisay man” asin “padagos na daogon an karatan nin karahayan,” arog kan ginibo ni Jesus. (Roma 12:​17, 21) Alagad talaga daw na epektibo an siring na dalan?

Pakikilaban sa Karatan sa Dachau

Si Else sarong babaeng Aleman na nabibilanggo kaidto sa Dachau na nagtao nin mamahalon na regalo sa sarong 14-anyos na daragitang Ruso, an regalong pagtubod asin paglaom.

An Dachau bantog sa karatan na kampo de konsentrasyon na duman rinibo an ginadan sa nakaiilong gas asin an ginatos, kaiba an daragitang Rusong ini, pinaagi sa makatatakot na mga eksperimento medikal. An Dachau garo iyo na an personipikasyon nin karatan. Minsan siring, dawa sa garo baga daing sustansiang dagang idto, tuminubo an karahayan asin nagdakol pa ngani.

Naherak na marhay si Else sa tin-edyer na ini na napiritan man na paghelingon an mga guwardiang SS na linulugos an saiyang ina. Si Else, sa pagsapeligro kan saiyang buhay, naghanap nin mga oportunidad na kaolayon an daragita manongod sa marahay asin maraot asin manongod sa paglaom nin pagkabuhay liwat sa Kasuratan. Tinokdoan nia an saiyang hoben na amiga na mamoot imbes na maongis. Asin an daragitang Ruso nakaligtas sa makatatakot na mga pangyayari sa Dachau, huli ki Else.

Ginibo ni Else an siring huli ta boot niang arogon an daing kapasloan na halimbawa ni Cristo. Bilang saro sa mga Saksi ni Jehova, nakanood siang dai balosan nin maraot an maraot, asin an saiyang pagtubod nagpahiro saiya na tabangan an iba na iyo man an gibohon. Minsan sia nagsakit sa Dachau, ginana nia an moral na kapangganahan sa sarong maraot na gobyerno. Asin dai sia nasosolo.

Si Paul Johnson, sa saiyang librong A History of Christianity, nagsabi na “[an mga Saksi ni Jehova] nagsayumang makikooperar sa estadong Nazi na pinagdenunsiar ninda bilang biyong maraot. . . . An nobenta y siete porsiento pinaglamag sa laen-laen na paagi.” Idto daw pakikilaban na daing esperansa? Sa librong Values and Violence in Auschwitz, an Polacong sosyologo na si Anna Pawelczynska nagsabi manongod sa mga Saksi: “An sadit na grupong ini nin mga preso solidong ideolohikong puwersa asin ginana ninda an saindang pakikilaban tumang sa Nazismo.”

Alagad, para sa kadaklan sa sato, an pangenot na pakikilaban tumang sa karatan na nasa laog imbes na sa karatan na nasa luwas. Iyan pakikilaban sa laog mismo kan satong sadiri.

Pagdaog sa Karatan na Nasa Laog Niato

Ilinadawan ni apostol Pablo an pakikilaban na ini sa minasunod na paagi: “Bakong an marahay na boot kong gibohon an aktuwal kong ginigibo; an maraot na habo kong gibohon iyo an ginigibo ko.” (Roma 7:​19, The New Testament, ni William Barclay) Arog kan aram na gayo ni Pablo, an paggibo nin marahay bakong perming kanaturalan nang gibohon.

Si Eugenioa barobatang Kastila na, sa laog nin duwang taon, nakilaban sa saiyang maraot na mga tendensia. “Kinaipuhan na estriktohan ko an sadiri ko,” an paliwanag nia. “Poon sa pagkaniaki, may tendensia na akong magin inmoral. Bilang tin-edyer, boluntad akong nakiayon sa daing pakundangan na pagdodorog nin mga homoseksuwal, asin an totoo, gusto ko an siring na pamumuhay.” Ano an nagpahiro saiya na magmawot na magbakle sa huri?

“Gusto kong paogmahon an Dios, asin nanodan ko sa Biblia na dai sia oyon sa pamumuhay ko,” sabi ni Eugenio. “Kaya nagdesisyon ako na magin ibang klaseng tawo, na kumuyog sa mga ipinasusunod nin Dios. Aroaldaw, kinaipuhan na labanan ko an negatibo, malaswang mga kaisipan na minasabong pa sa isip ko. Determinado akong ganahon an pakikilaban na ini, asin namibi ako nin daing ontok para sa tabang nin Dios. Pakalihis nin duwang taon nakaagi na an pinakagrabe, minsan ngani sagkod ngonyan estrikto pa ako sa sadiri ko. Pero may bastante man na pakinabang an pakikilaban. Ngonyan igwa na ako nin paggalang sa sadiri, marahay na relasyon sa agom, asin, orog sa gabos, marahay na relasyon sa Dios. Aram ko sa sadiri kong eksperyensia na an maraot na mga kaisipan puwedeng haleon bago magkabunga​—kun ika talagang maghihingoa.”

Nadadaog nin karahayan an karatan kada isikwal niato an maraot na kaisipan, kada magsayuma kitang bumalos nin maraot sa maraot. Pero an siring na mga kapangganahan, dawa mahalaga, dai nakahahale sa duwang mayor na ginigikanan nin karatan. Gurano man an paghihingoa niato, dai niato kayang biyong daogon an satong minanang mga kaluyahan, asin si Satanas nagkakapot pa nin maraot na impluwensia sa katawohan. Kaya maliliwat daw an situwasyon na ini?

Pagpara sa Diablo

An kaimbodan ni Jesus sagkod sa kagadanan dakulang kadaogan ki Satanas. Nasudya an Diablo sa paghihingoa nia na raoton an integridad ni Jesus, asin an pagkasudyang iyan iyo na an kapinonan kan katapusan ni Satanas. Arog kan paliwanag kan Biblia, ninamitan ni Jesus an kagadanan tanganing “paagi sa saiyang kagadanan mapara nia . . . an Diablo.” (Hebreo 2:14) Pagkabuhay nia liwat sinabihan ni Jesus an saiyang mga disipulo: “An gabos na kapangyarihan sa langit asin sa daga itinao na sa sako.” (Mateo 28:18) Asin an kapangyarihan na ini gagamiton tanganing halean nin halaga an mga gibo ni Satanas.

Ilinaladawan kan librong Kapahayagan an aldaw na palalayason ni Jesus si Satanas sa langit. An Pangenot na Paragibo nin Maraot na ini, kaiba an saiyang mga demonyo, lalaomon sa palibot kan daga. Bilang resulta, an patanid kan Biblia, magigin abunda an karatan: “Herak man kan daga asin kan dagat, huli ta huminilig na dian saindo an Diablo, na may dakulang kaanggotan, sa pakaaram na halipot na sana an saiyang panahon.”​—Kapahayagan 12:​7-9, 12.

Ipinaririsa kan hula sa Biblia na nangyari na an makasaysayan na okasyon na ini​—kaidtong panahon kan Enot na Guerra Mundial.b Ipinaliliwanag kaiyan an risang pag-orog nin karatan na naheling niato sa satong panahon. Alagad sa dai na mahahaloy si Satanas biyong kakadenahan tanganing dai na sia makaimpluwensia sa siisay man.​—Helingon an Kapahayagan 20:​1-3.

Ano an magigin kahulogan kaini gabos sa katawohan?

“Dai Sinda Magibo nin Karatan”

Bilang Hade sa Kahadean nin Dios, madali nang gamiton ni Jesus an saiyang ‘kapangyarihan sa daga’ sa pag-organisar nin programa nin espirituwal na pagtokdo liwat. “An katanosan iyo an manonodan kan mga nag-eerok sa mabungang daga.” (Isaias 26:9) Magigin hayag sa gabos an mga pakinabang. Sinisierto sato kan Biblia: “Dai sinda magibo nin maraot [“dai sinda magibo nin karatan,” Interlinear Hebrew/Greek English Bible ni Green] o manraraot . . . huli ta an daga mapapano nanggad kan kaaraman dapit ki Jehova kun paanong an tubig nakatatahob sa mismong kadagatan.”​—Isaias 11:9.

Ngonyan pa, puwede nang mahale an dakol niatong maraot na tendensia. Kun mayo na an impluwensia nin demonyo, seguradong magigin mas pasil nang ‘rumayo sa maraot asin gumibo nin marahay.’​—1 Pedro 3:11.

Nasa sato an gabos na dahelan na manarig na madadaog nin karahayan an karatan ta an Dios marahay, asin sa tabang nia kaya nin mga nagmamawot na gumibo nin marahay na daogon an karatan, arog kan pinatunayan ni Jesus paagi sa sadiri niang halimbawa. (Salmo 119:68) An mga andam ngonyan na makilaban sa karatan makalalaom na mabuhay sa lininigan na daga na pinamamahalaan kan Kahadean nin Dios, gobyerno na dusay sa paghale sa karatan sagkod lamang. Ilinaladawan kan salmista an resulta: “Kun manongod sa mamomoton na kabootan asin katotoohan, sinda nagkanagbo; an katanosan asin katoninongan​—sinda naghadokan. An katotoohan mismo matubo sa daga, asin an katanosan mismo madungaw hale sa kalangitan.”​—Salmo 85:​10, 11.

[Mga Nota sa Ibaba]