Daing Sagkod na Pagpasakit—Taano ta Sarong Nakariribaraw na Doktrina?

“Nadangog kong pinahale nindo an saindong pastor. Ano an diperensia?”

“Permi kaya niang sinasabi samo na gabos kami maduman sa impierno.”

“Ano an sabi kan bagong pastor?”

“An bagong pastor nagsasabi na maduman man kami sa impierno.”

“Ano ngonyan an pagkakalaen?”

“An kalaenan iyo na kun an dating pastor nagsasabi kaini, garo baga ikinaoogma pa nia iyan; pero kun an bagong pastor sinasabi ini, garo baga ini nakapamomondo saiya.”

ISINAYSAY sa sarong libro nin mga ilustrasyon, an estoryang ini nagpapaheling mismo na an dakol na paratokdo nin Biblia, siring man an mga parasimba, dai mapamugtak sa doktrina nin impierno. Sa mas mahiwas na punto-de-vista, pinatutunayan man kaini an sinabi kan teologong taga-Canada na si Clark H. Pinnock: “Sa gabos na artikulo nin teolohiya na nakariribaraw sa konsensia nin tawo sa nag-aging mga siglo, sa paghona ko kakadikit an nakapahahadit nin orog kisa inaakong interpretasyon nin impierno bilang daing katapusan na may pagmateng padusa sa hawak asin sa kalag.”

Mga Implikasyon sa Moral

Taano, kun siring, ta an dakol nariribaraw manongod sa mga eksena nin impierno na ipinaheheling sa Kakristianohan? (Helingon an kahon.) Si Propesor Pinnock nagsabi: “An ideya na an may pagmateng linalang maninigong umagi nin pisikal asin mental na pagpasakit sagkod sa panahon na daing katapusan nakariribaraw nanggad, asin an ideya na itinao ini sa sainda paagi sa banal na pagboot nakapaluluya sa sakong marigon na pagtubod manongod sa pagkamoot nin Dios.”

Iyo, an katokdoan nin daing sagkod na pagpasakit nagtatao nin sarong moral na problema. Halimbawa, an sinserong mga Kristiano naghohorophorop sa mga hapot na ibinangon kan teologong Katoliko na si Hans Küng: “Maninigo daw na an Dios nin pagkamoot . . . paghelingon sagkod lamang ining daing sagkod, daing paglaom, daing herak, daing pagkamoot, maringis na pisikal-sikolohikong padusa sa saiyang mga linalang?” Nagpadagos si Küng: “Sia daw sarong matagason an pusong pinagkakautangan? . . . Ano an hohonaon niato sa sarong tawo na pinaninigoan an saiyang pagmawot sa pagbalos na dai nanggad napopondo asin napaninigoan?”a An totoo, paano an Dios na nagsasabi sato sa Biblia na mamotan niato an satong mga kaiwal puwedeng magmawot na padusahan an saiyang mga kaiwal sagkod lamang? (1 Juan 4:​8-10) Bakong makangangalas, an nagkapirang tawo nagsasabi na an kamugtakan nin impierno bako nanggad na oyon sa karakter nin Dios, na an doktrinang ini bakong oyon sa moral.

An dakol na iba pang nagtutubod naghihingoang patoninongon an saindang konsensia paagi sa paglikay sa mga hapot na ini. Minsan siring, an pagpalimanliman sa mga hapot na ini dai nakahahale sa mga pagkaribaraw na ini. Kaya atubangon niato an isyu. Ano an moral na mga implikasyon na kalabot sa doktrinang ini? Sa Criswell Theological Review, si Propesor Pinnock nagsurat: “An daing sagkod na pagpasakit dai puwedeng konsintihon sa moral na punto-de-vista huli ta ginigibo kaini an Dios na garo paha sa dugong impakto na nagmamantener nin daing sagkod na lugar na garo Auschwitz para sa mga biktima na dai ngani nia tinotogotan na magadan.” Naghapot sia: “Paano an saro na may pagkaherak dian sa saiya makadadanay na kalmado sa paghorophorop sa siring na ideya [an tradisyonal na doktrina nin impierno]? . . . Paano an mga Kristiano posibleng ikatokdo an sarong dios na siring karingis asin kabenggatibo?”

Sa pagpaheling kan maraot na impluwensia na puwedeng ibinunga kan doktrinang ini sa gawe-gawe nin tawo, si Pinnock nagkomento: “Iniisip-isip ko pa ngani kun anong mga karatan an nagibo kan mga nagtutubod sa sarong Dios na pinadudusahan an saiyang mga kaiwal?” An konklusyon nia: “Bako daw na ini nakariribaraw nanggad na ideya na nagkakaipo nin pag-atid-atid?” Iyo, kun an siring na karingisan iinaatribuwir sa Dios, bakong makangangalas na an sensitibong mga parasimba sinisiyasat giraray an kalayo sa impierno. Asin ano an saindang naheheling? Saro pang problema na napaaatubang sa ideya nin daing sagkod na pagpasakit.

Impierno Asin Hustisya

An dakol na naghohorophorop sa tradisyonal na doktrina nin impierno nanonompongan na iyan garo ilinaladawan an Dios na naghihirong bakong makatanosan, kaya tinutumang kaini an saindang natural na pakamate nin hustisya. Sa anong paagi?

Makanonompong kamo nin sarong simbag paagi sa pagkomparar kan doktrina nin daing sagkod na pagpasakit sa pamantayan nin hustisya na itinao nin Dios: “Mata sa mata, ngipon sa ngipon.” (Exodo 21:24) Para sa pag-orolay, iaplikar sa doktrina nin kalayo sa impierno an banal na ley na itinao sa suanoy na Israel, sarong ley sa eksaktong balos. Ano an siertong magigin konklusyon nindo? Na idto sanang mga parakasala na naggibo nin daing sagkod na pagpasakit an angay umako nin daing sagkod na pagpasakit​—daing sagkod na pagpasakit sa daing sagkod na pagpasakit. Pero huling an tawo (gurano man karaot) makagigibo sana nin may sagkod na pagpasakit, an pagsentensia sainda sa daing sagkod na pagpasakit ginigibong bakong timbang an saindang krimen asin an daing sagkod na padusa nin kalayo sa impierno.

Sa simpleng pagtaram, an sentensia magabaton nanggad. Lihis pang gayo iyan sa “mata sa mata, ngipon sa ngipon.” Sa paghorophorop na an mga katokdoan ni Jesus pinagian an ideya nin pagbalos, puwedeng admitiron nindo na an tunay na mga Kristiano masasakitan na maheling an katanosan sa daing sagkod na pagpasakit.​—Mateo 5:​38, 39; Roma 12:17.

Pagtao nin Katanosan sa Doktrina

Minsan siring, an dakol na nagtutubod naghihingoang gayo na ipangatanosan an doktrina. Paano? An autor na taga-Britania na si Clive S. Lewis nagtaram para sa kadaklan na parasuportar sa saiyang librong The Problem of Pain: “Dai nin doktrina na mas bobooton kong haleon sa Kristianismo kisa ini, kun nasa poder ko iyan. Pero igwa ini kan bilog na suporta nin Kasuratan asin, nangorogna, kan mismong mga tataramon kan Satong Kagurangnan.” Kaya an mga parasuportar inaako na an daing sagkod na pagpasakit makatatakot, pero kasabay kaiyan, pinangangaptan ninda na an doktrina obligatoryo huli ta hinohona nindang an Biblia nagtotokdo kaiyan. An sabi kan teologong si Pinnock: “Sa pag-admitir kan pagigin bakong makaoogma kaini, naglalaom sinda na patunayan an saindang dai nababaring kaimbodan sa Biblia asin an eroismo sa saindang paniniwala sa siring kamakatatakot na katotoohan huli sana ta itinotokdo iyan kan kasuratan. Ginibo nindang garo baga nakataya an pagigin dai nasasala kan Biblia. Pero totoo daw nanggad iyan?”

Tibaad kamo man mag-isip-isip kun baga huli sa kaimbodan sa Biblia dai na kamo nin mapagpipilian kundi akoon an doktrinang ini. Ano an talagang sinasabi kan Biblia?

[Nota sa Ibaba]

[Kahon sa pahina 5]

TOLONG PARAREHO AN ISIP NA LADAWAN

An Westminster Confession of Faith, na inaako nin dakol na Protestante, nagsasabi na an mga dai napili “iaapon sa daing sagkod na pagpasakit, asin padudusahan nin daing katapusan na kalaglagan.” “Sa Kristianismo nin Romano Katoliko,” an paliwanag kan The Encyclopedia of Religion, “an impierno sinasabot na kamugtakan nin daing katapusan na padusa . . . na midbid . . . sa pagsakit sa kalayo asin iba pang padusa.” Idinadagdag pa kan ensiklopedyang ini na an “Kristianismong Ortodokso sa Sirangan” nagtutubod man sa “katokdoan na an impierno sarong kaaabtan nin daing sagkod na kalayo asin padusa na naghahalat sa mga isinumpa.”​—Tomo 6, pahina 238-9.