Impierno—Padusang Daing Sagkod o Pankagabsan na Lolobngan?
SINABIHAN daw kamo na an enot na mga Ama nin Iglesya, mga teologo kan edad media, asin mga Repormista nangatanosan na an mga pagpasakit na namamatean sa impierno daing katapusan? Kun iyo, tibaad mapangalas kamong maaraman na an nagkapirang midbid na marhay na iskolar sa Biblia inaangat ngonyan an punto-de-vistang iyan. Sa Britania, an saro sainda, si John R. W. Stott, nagsurat na “an Kasuratan nagtotokdo sa direksion nin pagkapara, asin na an ‘daing sagkod na may pagmateng pagpasakit’ sarong tradisyon na dapat sumuko sa supremong autoridad nin Kasuratan.”—Essentials—A Liberal-Evangelical Dialogue.
Ano an naggiya sa saiya sa pagsabing an daing katapusan na pagpasakit bakong basado sa Biblia?
An Leksion sa Lenguahe
An enot na argumento nia kalabot an lenguahe. Sia nagpaliwanag na kun an Biblia sinasambit an ultimong kamugtakan nin pagkakondenar (“Gehenna”; helingon an kahon sa pahina 8), sa parate ginagamit kaini an mga termino sa “kalaglagan,” an Griegong “berbong apollumi (laglagon) asin an nombreng apòleia (kalaglagan).” An mga termino daw na ini nanonongod sa pagpasakit? Si Stott nagsabi na kun an berbo aktibo asin transitibo, an “apollumi” nangangahulogan nin “gadanon.” (Mateo 2:13; 12:14; 21:41) Kaya, sa Mateo 10:28, na dian an King James Version nagsasambit nin paglaglag nin Dios “kapwa sa kalag asin hawak sa impierno,” an natural na ideya paglaglag sa kagadanan, bakong sa daing sagkod na pagsakit. Sa Mateo 7:13, 14, ipinaheheling ni Jesus an kalaenan kan “piot . . . [na] dalan pasiring sa buhay” sa “halakbang . . . [na] dalan pasiring sa kalaglagan.” Nagkomento si Stott: “Garo baga makariribong, kun siring, kun an mga tawo na sinasabing padudusahan nin kalaglagan sa katunayan dai man linaglag.” Makatanosan na nakaabot sia sa konklusyon na: “Kun an paggadan paghale nin buhay sa hawak, an impierno garo magigin an paghale kapwa sa pisikal asin espirituwal na buhay, arin na baga, an pagpara sa buhay.”—Essentials, pahina 315-16.
Pag-interpretar sa mga Paglaladawan sa Impierno
Minsan siring, dakol na relihiyosong tawo an maoyon sa presidente kan Southern Baptist Convention na si Morris H. Chapman, na nagsabi: “Ihinuhulit ko an sarong literal na impierno.” Dagdag pa nia: “An Biblia inaapod ining ‘danaw nin kalayo,’ asin sa paghona ko dai na mababago an kahulogan na iyan.”
Sabihon pa na an paglaladawan sa kalayo na ginagamit sa Biblia makapaiisip nin pagpasakit. Alagad, an librong Essentials nagsasabi: “Dai mapagdududahan na huli ta namatean na niato gabos an grabeng kolog nin pinapaso, sa isip niato an kalayo konektado sa ‘may pagmateng pagpasakit’. Pero an pangenot na gamit nin kalayo bakong mangolog, kundi seguradohon an kalaglagan, siring sa pinatutunayan nin gabos na soloan nin basura sa kinaban.” An dayaday na paggirumdom sa mahalagang pagkakalaen na iyan matabang saindo na lumikay sa pagpakahulogan sa Kasuratan na talagang mayo man dian. May nagkapirang halimbawa:
Manongod sa mga iinapon sa Gehenna, si Jesus nagsabi na “an saindang mga ulod dai nagagadan asin an kalayo dai pinaparong.” (Marcos 9:47, 48) Naimpluwensiahan kan mga tataramon kan apokripal na libro nin Judit (“Mapadara sia nin kalayo asin mga ulod sa saindang laman asin magtatangis sinda sa kolog sagkod noarin pa man.”—Judit 16:17, The Jerusalem Bible), an nagkapirang komentaryo sa Biblia naninindogan na an mga tataramon ni Jesus nangangahulogan nin daing sagkod na pagpasakit. Alagad, an apokripal na libro nin Judit, na bako man na pinasabngan nin Dios, dai mapananarigan sa pagdeterminar sa kahulogan kan surat ni Marcos. An Isaias 66:24, an teksto na risang nanambitan ni Jesus, nagsasabing an kalayo asin mga ulod linalaglag an gadan na mga hawak (“an mga bangkay,” sabi ni Isaias) kan mga kaiwal nin Dios. Dai nin isinusuherir na daing sagkod na may pagmateng pagpasakit baga man sa mga tataramon ni Isaias o ni Jesus. An paglaladawan sa kalayo nagsisimbolo nin lubos na kalaglagan.
An Kapahayagan 14:9-11 nagtataram dapit sa nagkapirang “pasasakitan sa kalayo asin asupre . . . Asin an aso kan saindang kasakitan nag-iitaas sagkod lamang.”a Ini daw nagpapatunay sa daing sagkod na may pagmateng pagpasakit sa kalayo sa impierno? An totoo, an sinasabi sana kan tekstong ini iyo na an mga maraot pinasasakitan, bako na sinda pinasasakitan sagkod lamang. An teksto nagsasabing an aso—an ebidensia na an kalayo nahaman an trabaho kaini nin paglaglag—iyo an nagpapadagos sagkod lamang, bakong an pagpasakit sa kalayo.
An Kapahayagan 20:10-15 nagsasabi na sa “danaw nin kalayo asin asupre, . . . sinda pasasakitan aldaw asin banggi sagkod lamang.” Sa enot na pagbasa, garo baga ini pruweba nin daing sagkod na may pagmateng pagpasakit sa kalayo, pero bako nanggad. Taano? Saro sa mga rason, “an mabangis na hayop asin an falsong propeta” saka an “kagadanan patin Hades” maduman sa inaapod na “danaw nin kalayo.” Arog kan tibaad sabihon tolos nindo, an hayop, an falsong propeta, kagadanan, asin Hades bakong literal na mga persona; kun siring, dai sinda puwedeng makamate nin pagpasakit. Kundi, an isinurat ni G. B. Caird sa A Commentary on the Revelation of St. John the Divine, “an danaw nin kalayo” nangangahulogan nin “pagkapara asin lubos na pagkalingawi.” Ini maninigong marealisar tolos, huli ta an Biblia mismo nagsasabi dapit sa danaw na ini nin kalayo: “Ini iyo an ikaduwang kagadanan, an danaw nin kalayo.”—Kapahayagan 20:14.
Pagbulag sa Teolohikong Kambal
Sa ibong kan mga argumentong ini, an dakol na nagtutubod nag-iinsister na an “kalaglagan” dai nangangahulogan kan sinasabi kan termino kundi nangangahulogan nin daing sagkod na pagpasakit. Taano? An saindang isip naiimpluwensiahan kan relihiyosong kakambal nin kalayo sa impierno—an doktrina kan inmortalidad nin kalag nin tawo. Asin huling an saindang iglesya puwedeng iyo an nagtokdo kan duwang doktrinang ini sa laog nin mga siglo, tibaad hinohona ninda na an mga tekstong nagsasambit sa kalaglagan sa aktuwal nangangahulogan nin daing sagkod na padusa. Total, an inmortal na kalag nin tawo dai nagagadan—an rason nin kadaklan.
Alagad risahon an sinabi kan Anglikanong klerigo na si Philip E. Hughes: “An pangangatanosan na an kalag nin tawo sana an inmortal pangangapot sa paninindogan na dai man lamang inooyonan sa katokdoan nin Kasuratan, huli ta sa biblikal na paglaladawan an naturalesa nin tawo perming naheheling na kompuwesto kapwa kan espirituwal asin pisikal. . . . An patanid nin Dios sa kapinonan, dapit sa ipinangangalad na kahoy, na ‘Sa aldaw na kumakan ka kaiyan ika magagadan,’ itinao sa tawo bilang sarong pisikal-espirituwal na linalang—kun kumakan sia kaiyan, magagadan sia na siring. Mayo nin nagsusuherir na an sarong kabtang nia dai nagagadan asin kun siring na an saiyang pagkagadan sa sarong kabtang sana.”—The True Image—The Origin and Destiny of Man in Christ.
Kapareho kaiyan, an teologong si Clark Pinnock nagsasabi: “An ideyang ini [na an kalag nin tawo inmortal] nakaiimpluwensia sa teolohiya sa halawig nang gayong panahon pero mayo ini sa Biblia. An Biblia dai nagtotokdo kan natural na inmortalidad nin kalag.” An Ezekiel 18:4, 20 asin Mateo 10:28 pinatutunayan ini. Dugang pa, si Jesus mismo nagsabi na an saiyang gadan na amigong si Lazaro “nagpahingalo,” o nagkatorog. Si Jesus nagsabi na “pupukawon ko sia sa pagtorog.” (Juan 11:11-14) Kaya an tawo, o kalag nin tawo, na si Lazaro nagadan, pero minsan nag-agi na an nagkapirang panahon, puwede siang buhayon liwat, ibalik giraray sa buhay. An katunayan nagpapatotoo kaiyan. Binuhay liwat ni Jesus si Lazaro hale sa mga gadan.—Juan 11:17-44.
Paano an mga bagay na ini nakaaapektar sa doktrina nin daing sagkod na pagpasakit? Kan ika-17 siglo, an parasurat na si William Temple nagsabi: “Igwa nin [mga teksto] na nagsasambit nin pag-apon sa dai napaparong na kalayo. Pero kun dai niato sasaboton ini na igwa kan dati nang paghona na an iinaapon dai nalalaglag, an magigin pagsabot niato, bako na iyan masosolo sagkod lamang, kundi na iyan malalaglag.” An tamang pag-analisar na iyan totoo pa nanggad, huli ta ini an tunay na itinotokdo kan Biblia.
Daing duwa-duwa, igwa kamo nin makokosog na rason na pagdudahan an ideya nin daing sagkod na may pagmateng pagpasakit sa impierno. O tibaad labi pa sa pagduda an boot nindo asin sunodon an sadol kan propesor sa teolohiya na si Pinnock, na nagsabing: “An kabilogan nin mga paniniwala sa impierno, kaiba na an daing katapusan na padusa, . . . maninigong ibasura basado sa tamang doktrina.” Iyo, an moralidad, hustisya, asin—nangorognang mahalaga—an Tataramon nin Dios, an Biblia, sinasabihan kamong iyan an gibohon.
Kun ginigibo nindo, masasabotan nindo na an totoong kamugtakan nin impierno matutubod nanggad. Manonompongan nindo an nakatatabang na impormasyon dapit sa bagay na ini sa librong Puwede Kamong Mabuhay Sagkod Lamang sa Paraiso Digdi sa Daga.b Hagadon tabi ini kun manompongan nindo an mga Saksi ni Jehova. Basahon an mga kapitulong “Ano an Nangyayari sa Pagkagadan?” “Anong Klaseng Lugar an Impierno?” asin “Pagkabuhay Liwat—Para Kiisay, Asin Saen?” Maheheling nindo na an tunay na kamugtakan nin impierno bako sanang matutubod kundi nagtatao man nin paglaom.
[Mga Nota sa Ibaba]
a Sa tekstong ini nin Biblia, an “pasasakitan sa kalayo” pangenot na nanonongod sa sarong espirituwal, pero may sagkod, na pagpasakit. Para sa dugang pang detalye, helingon an Revelation—Its Grand Climax At Hand! na ipinublikar kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Ipinublikar kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Kahon sa pahina 8]
PAGPAKAHULOGAN SA MGA TERMINO
Sa artikulong ini an mga terminong “impierno” asin “kalayo sa impierno” na ginagamit kan mga teologo nin Kakristianohan nanonongod sa Griegong terminong ge,en·na, na minalataw nin 12 beses sa “Bagong Tipan.” (Mateo 5:22, 29, 30; 10:28; 18:9; 23:15, 33; Marcos 9:43, 45, 47; Lucas 12:5; Santiago 3:6) Minsan ngani an laen-laen na traduksion nin Biblia trinadusir an Griegong terminong ini na “impierno,” an ibang traduksion trinansliterar ini na “Gehenna.” Ini iyo man sana an “ikaduwang kagadanan, an danaw nin kalayo,” sarong simbolo nin daing katapusan na kalaglagan na yaon sa ultimong libro kan Biblia.—Kapahayagan 20:14.
Manongod sa duwa pang termino na kun minsan tinatradusir na “impierno,” an A Dictionary of the Bible (1914), na an editor si William Smith, nagsasabi: “An impierno . . . terminong sa pankagabsan asin bakong angay na ginamit kan satong mga paratradusir para sa Hebreong Sheol. Mas marahay kutana kun pinapagdanay na sana ninda an Hebreong termino na Sheol, o kaya perming trinadusir na ‘an lolobngan’ o ‘an kotkot’. . . . Sa B[agong] T[ipan], an terminong Hades, arog kan Sheol, kun minsan nangangahulogan sanang ‘an lolobngan’ . . . Sa sentidong ini na an mga kredo nagsasabi dapit sa satong Kagurangnan na ‘Sia napaduman sa impierno,’ an boot sabihon kamugtakan nin mga gadan sa kagabsan.”
Bakong arog kan Gehenna, na nagsisimbolo sa pangultimong kalaglagan, an Sheol asin Hades nanonongod sa kagadanan sa pankagabsan na lolobngan nin katawohan, na may paglaom na babangonon liwat sa buhay.—Kapahayagan 20:13.
[Ritrato sa pahina 9]
Pinukaw ni Jesus si Lazaro sa pagkatorog sa kagadanan