Mga Halimbawa nin Kapakumbabaan na Dapat na Arogon
“An saimong kapakumbabaan mapadakula sa sako.”—SALMO 18:35.
1. Anong ebidensia nin kapakumbabaan an maheheling sa sarong dating presidente kan Watch Tower Society?
SI JOSEPH F. RUTHERFORD kahangahanga an itsura, ta labi sa 180 sentimetros an langkaw asin labi sa 90 kilos an gabat. Mapuwersa man an saiyang boses, na ginamit nia bako sanang sa pagpamidbid kan ngaran ni Jehova sa paaging dai pa ikinapamidbid kaidto kundi sa pagbuyagyag man kan pagsaginsagin kan relihiyosong mga namomoon sa Kakristianohan, na inaapod an saindang relihiyon na “sarong siod asin raket.” Pero minsan ngani mapuwersa an saiyang mga diskurso, kun sia namimibi kaiba kan pamilyang Bethel sa opisina prinsipal, an boses nia garo sana sa sadit na aki na nakikipag-olay sa saiyang tatay, sa siring nagtatao nin edibensia kapwa kan dayupot na relasyon nia sa saiyang Kaggibo asin kan saiyang kapakumbabaan. Iyo, arog sia kamapakumbaba sa sarong sadit na aki.—Mateo 18:3, 4.
2. Sa anong partikular na bagay na an mga lingkod ni Jehova napapalaen na marhay sa mga indibiduwal sa kinaban?
2 Daing duwa-duwa, an gabos na tunay na lingkod ni Jehova Dios mapakumbaba. Sa bagay na ini sinda napapalaen na marhay sa mga tawo sa kinaban. Ngonyan, orog kisa kasuarin pa man, iyan pano-pano nin mapalangkaw na mga indibiduwal. An haralangkaw an katongdan asin an makapangyarihan, an mayayaman asin an may inadalan, asin pati na an dakol na pobre asin an mga daing sukat sa ibang paagi mga mapalangkaw.
3. Ano an masasabi manongod sa mga ibinubunga nin kapalangkawan?
3 An kapalangkawan ginigikanan nin grabeng iriwal asin kasakitan. Tunay nanggad, nagpoon an gabos na kasakitan sa uniberso huli ta an sarong anghel nagin mapalangkaw, na gustong sambahon sa paagi na maninigo sana sa Kaglalang, si Jehova Dios. (Mateo 4:9, 10) Dugang pa, an sarong iyan, na ginibo an saiyang sadiri na Diablo asin Satanas, nagin mapanggana sa pagsugot sa enot na babae, si Eva, paagi sa pagpukaw sa saiyang kapalangkawan. Pinanugaan nia sia na kun sia kumakan kan ipinangangalad na bunga, sia puwedeng magin arog nin Dios mismo, na nakakaaram kapwa kan marahay asin maraot. Kun an babae mapakumbaba, sinabi kutana nia, ‘Taano man ta bobooton kong magin arog nin Dios?’ (Genesis 3:4, 5) Kun satong hohorophoropon an makaheherak na namumugtakan nin katawohan, sa pisikal, mental, asin moral, mayo nanggad nin sarahotan an kapalangkawan nin mga tawo! Bakong makangangalas na mabasa niato na ikinaoongis ni Jehova an “pagpamuraway sa sadiri asin kapalangkawan”! (Talinhaga 8:13) Kabaliktaran na marhay kan gabos na mapalangkaw an mga halimbawa nin kapakumbabaan na yaon sa Tataramon nin Dios, an Biblia.
Si Jehova Dios Mapakumbaba
4. Anong mga teksto an nagpapaheling na si Jehova mapakumbaba?
4 Si Jehova Dios—an Kaharohalangkawe, an Unibersal na Soberano, an Hade na mayong katapusan—mapakumbaba. (Genesis 14:22) Posible daw iyan? Iyo nanggad! Si Hadeng David nagsabi, siring sa nasusurat sa Salmo 18:35: “Itatao mo sa sako an saimong kalasag nin kaligtasan, asin an saimong toong kamot matabang sa sako, asin an saimong kapakumbabaan mapadakula sa sako.” Malinaw nanggad, inomaw ni Hadeng David an kapakumbabaan ni Jehova sa paggibo saiya, ki David, na dakula. Liwat, mababasa niato sa Salmo 113:6 na si Jehova “nagpapakumbaba (sa Ingles, “condescending”) na helingon an langit asin daga.” An ibang traduksion nagsasabi, “minaduko tanganing helingon,” (New International Version) “pinagmarhay na magmasid nin hababaon.”—The New English Bible.
5. Anong mga pangyayari an nagpapatotoo sa kapakumbabaan ni Jehova?
5 Si Jehova talagang nagpakumbaba sa paagi kan pakipag-olay nia ki Abraham, na tinotogotan si Abraham na kustionon an Saiyang katanosan sa katuyohan nia na laglagon an maraot na mga siudad nin Sodoma asin Gomorra.a (Genesis 18:23-32) Asin kan ipahayag ni Jehova na boot niang laglagon an nasyon nin Israel—sarong beses huli sa idolatriya, saro pang beses huli sa pagrebelde—sa kada pangyayari si Moises nakipagrasonan ki Jehova na garo tawo man an kaolay nia. Kada beses si Jehova suminimbag na may pag-oyon. Pagpaheling nin kapakumbabaan na panigoan Nia an mga pakimaherak ni Moises manongod sa Saiyang banwaan na Israel. (Exodo 32:9-14; Bilang 14:11-20) An ibang halimbawa nin mapakumbabang pakipag-olay ni Jehova sa mga tawo na garo baga personalan maheheling sa relasyon nia ki Gedeon asin Jonas, arog kan nasusurat sa Hokom 6:36-40 asin Jonas 4:9-11.
6. Anong ugale ni Jehova an orog pang naghahayag kan saiyang kapakumbabaan?
6 Sa katunayan, kisuerra siyam na beses, si Jehova sinasabing “maluway sa pagkaanggot.”b An pagigin matinios, maluway sa pagkaanggot ni Jehova, sa pagtratar sa bakong sangkap na mga linalang na tawo sa laog nin mga milenyo dugang pang patotoo kan saiyang pagkamapakumbaba. An mapalangkaw na mga tawo bakong pasensioso, madaling maanggot, na laen na marhay sa pakatios. An kapakumbabaan ni Jehova ginigibo nanggad na daing kamanungdanan an kapalangkawan nin bakong sangkap na mga tawo! Huling sinasabihan kitang ‘magin mga paraarog sa Dios bilang namomotan na mga aki,’ kaipuhan kitang magin mapakumbaba kun paano na sia mapakumbaba.—Efeso 5:1.
An Halimbawa nin Kapakumbabaan ni Cristo
7, 8. Ano an sinasabi kan Kasuratan manongod sa kapakumbabaan ni Jesu-Cristo?
7 An ikaduwang nakapahihirong halimbawa nin kapakumbabaan na dapat na arogon niato nasasambitan sa 1 Pedro 2:21: “Sa katotoohan, huli kaini kamo inapod, huli ta minsan si Cristo nagtios para sa saindo, na winalatan kamo nin padara tanganing sunodon nindo nin estrikto an saiyang mga lakad.” Haloy pa bago sia napadigdi sa daga bilang tawo, ihinula manongod sa saiya sa Zacarias 9:9: “Kumurahaw ka sa kapangganahan, O aking babae nin Jerusalem. Uya! An saimong hade minadolok sa saimo. Sia matanos, iyo, ligtas; mapakumbaba, asin nangangabayo sa sarong asno.” Kun si Jesu-Cristo nagin mapalangkaw, siertong inako kutana nia an alok kan Diablo na gabos na kahadean sa kinaban karibay nin sarong akto nin pagsamba. (Mateo 4:9, 10) Ipinaheling man nia an saiyang kapakumbabaan paagi sa pagtao ki Jehova kan gabos na kaomawan para sa saiyang pagtotokdo, na nagsasabi: “Kun ikinaitaas na nindo an Aki nin tawo, dangan maaaraman nindo na ako iyo sia, asin na dai ako naggigibo nin ano man sa sakong sadiring kabotan; kundi siring sa pagkatokdo sa sako kan Ama itinataram ko an mga bagay na ini.”—Juan 8:28.
8 Tama nanggad na sabihan nia an mga nagdadangog sa saiya: “Pasana nindo an sakong sakal asin magin sakong mga disipulo, huli ta ako maboot asin mapakumbaba sa puso, asin makakakua kamo nin kaginhawahan para sa saindong kalag.” (Mateo 11:29) Asin marahayon nanggad an ipinaheling niang halimbawa nin kapakumbabaan paagi sa paghanaw kan mga bitis kan saiyang mga apostol kan huring banggi na sia kaibanan ninda bilang tawo! (Juan 13:3-15) Angay nanggad, sa Filipos 2:3-8, sinasadol ni apostol Pablo an mga Kristiano na magkaigwa nin “kapakumbabaan nin pag-isip,” na sinasambit si Jesus bilang halimbawa: “Papagdanayon sa saindo an kaisipan na ini na yaon man ki Cristo Jesus, na minsan ngani sia kabaing nin Dios, dai nag-isip na man-agaw, an boot sabihon, na sia makapantay sa Dios. Dai, kundi sia nagpakang-daing halaga asin buminaing sa sarong oripon asin nagin kaagid nin mga tawo. Orog pa kaiyan, kan makua nia an saiyang sadiri na kabaing nin tawo, sia nagpakumbaba asin nagin makinuyog sagkod sa kagadanan, iyo, kagadanan sa hariging pasakitan.” Kan inaagihan an pinakamasakit na krisis sa saiyang buhay, mapakumbaba siang namibi sa saiyang Ama: “Bakong an boot ko, kundi an boot mo.” (Mateo 26:39) Sierto nanggad, tanganing kita magin mga paraarog ki Jesu-Cristo, na nagsusunod nin estrikto sa saiyang mga lakad, kaipuhan kitang magin mapakumbaba.
Si Apostol Pablo, Sarong Marahay na Halimbawa nin Kapakumbabaan
9-12. Sa anong mga paagi si apostol Pablo nagtao nin marahay na halimbawa nin kapakumbabaan?
9 Si apostol Pablo nagsurat: “Magin kamong mga paraarog sa sako, siring na ako paraarog ki Cristo.” (1 Corinto 11:1) Inarog daw ni apostol Pablo si Jesu-Cristo paagi sa pagigin mapakumbaba sa pag-isip, sa siring tinatawan kita nin saro pang halimbawa nin kapakumbabaan na dapat na arogon? Siertong inarog nia nanggad. Enot, mapakumbaba niang inako na sia sarong oripon ni Jesu-Cristo. (Filipos 1:1) Sinabihan nia an kamagurangan sa Efeso dapit kan saiyang ‘paglilingkod sa Kagurangnan na may dakulang kapakumbabaan nin isip asin mga luha asin mga pagbalo na nagdatong sa saiya huli sa mga huma nin mga Judio.’ (Gibo 20:17-19) Kun dai sia nagin mapakumbaba, nungka nia kutanang ikinasurat an mga tataramon na yaon sa Roma 7:18, 19: “Aram ko na sa sako, an boot sabihon, sa sakong laman, mayo nin marahay na nag-eerok . . . Huli ta an marahay na minamawot ko dai ko ginigibo, kundi an maraot na hinahaboan ko iyo an ginigibo ko.”
10 Nagpaparisa man kan kapakumbabaan ni Pablo an isinurat nia sa mga Kristiano sa Corinto, siring sa nasusurat sa 1 Corinto 2:3: “Ako napadian sa saindo sa kaluyahan asin sa pagkatakot patin may dakulang pagtakig.” Mapakumbabang nasasambitan an saiyang nakaaging buhay bago nagin Kristiano, isinurat nia: “Ako kaidto paralanghad asin paralamag patin parapakaraot. . . . Si Cristo Jesus napadigdi sa kinaban tanganing magligtas nin mga parakasala. Sa sainda ako an poon.”—1 Timoteo 1:13, 15.
11 Ipinaheheling pa an saiyang kapakumbabaan kan pag-atribuwir nia ki Jehova Dios kan gabos na kapangganahan sa saiyang mga paghihingoa. Nagsurat sia mapadapit sa saiyang ministeryo: “Ako an nagtanom, si Apolos an nagbaribi, alagad an Dios iyo an nagpapatubo; kaya minsan an nagtatanom daing halaga ni an nagbabaribi, kundi an Dios na nagpapatubo kaiyan.” (1 Corinto 3:6, 7) Ipinakiolay man nia sa saiyang mga tugang na ipamibi sia tangani na sia makatao nin marahay na patotoo, arog kan mababasa ta sa Efeso 6:18-20: “Padagos kamong mamibi . . . para sa sakuya, na itao logod sa sakuya an kakayahan na magtaram . . . tanganing ako makapagtaram mapadapit [sa banal na hilom kan maogmang bareta] na may kapusoan siring sa maninigo kong ipagtaram.”
12 Ipinaheling man ni Pablo an saiyang kapakumbabaan sa paagi kan pakipagtabangan nia sa ibang apostol: “Si Santiago asin Cefas patin Juan . . . nag-oyon na ako asin si Bernabe mag-iba, na kami maninigong magduman sa mga nasyon, alagad sinda sa mga tinuri.” (Galacia 2:9) Ipinaheling pa nia an saiyang pagigin andam na makipagtabangan sa kamagurangan sa kongregasyon nin Jerusalem paagi sa pag-iba sa apat na hoben pang lalaki pasiring sa templo asin pagbayad sa saindang mga gastos bilang pag-otob ninda sa sarong panuga.—Gibo 21:23-26.
13. Ano an guminibong pambihira sa kapakumbabaan ni Pablo?
13 Pambihira nanggad an kapakumbabaan ni Pablo kun ririsahon niato kun paano sia ginamit ni Jehova Dios sa mapangyaring paagi. Halimbawa, mababasa ta na “an Dios danay na naggigibo nin orog kisa ordinaryong mga ngangalasan paagi sa mga kamot ni Pablo.” (Gibo 19:11, 12) Labi pa dian, tinawan sia nin makangangalas na mga pangatorogan asin kapahayagan. (2 Corinto 12:1-7) Dai man niato maninigong lingawan an pagkapasabong sa saiya na isurat an 14 sa 27 libro (aktuwalmente mga surat) kan Kristianong Griegong Kasuratan. An gabos na iyan dai sia pinagin mahambog. Nagdanay siang mapakumbaba.
Mga Halimbawa sa Modernong Aldaw
14-16. (a) Paanong an enot na presidente kan Watch Tower Society sarong marahay na halimbawa nin kapakumbabaan? (b) An saiyang halimbawa napapalaen na marhay sa halimbawa niisay?
14 Sa Hebreo 13:7, satuyang mababasa an sadol ni apostol Pablo: “Girumdoma nindo idtong mga nangengenot saindo, na nagsabi saindo kan tataramon nin Dios, asin mantang pinaghohorophorop nindo an saindang gawe aroga nindo an saindang pagtubod.” Sa pagsunod sa prinsipyong ini, kuanon ta bilang halimbawa sa modernong aldaw an enot na presidente kan Watch Tower Bible and Tract Society, si Charles Taze Russell, na an pagtubod puwede tang arogon. Mapakumbaba daw siang tawo? Iyo nanggad! Arog kan narisang marhay, sa mga isinurat sa saiyang Studies in the Scriptures, anom na tomo na may mga 3,000 na pahina, ni sarong beses dai nia sinambit an saiyang sadiri. Sinusunod an prinsipyong ini sa mga publikasyon kan Watch Tower Bible and Tract Society ngonyan sa dai pagtao kan atension sa mga tawo paagi sa pagpamidbid kan mga kagsurat kan mga artikulo.
15 Sa Watch Tower, sarong beses si Russell nagsurat na dai nia aram an arog baga kan “Ruselismo” asin “Ruselita,” mga termino na ginamit kan mga nagtutumang sa saiya pero diretsahan niang isinikwal. Isinurat nia: “An samuyang gibohon . . . tiponon an haloy nang nagkawararak na pidaso kan katotoohan asin ipresentar iyan sa banwaan kan Kagurangnan—bakong bilang bago, bakong bilang samuya, kundi bilang sadiri kan Kagurangnan. . . . An gibohon na ikinaogma kan Kagurangnan na gamiton an samuyang diit na talento bakong pagpopoon kundi pagtogdok liwat, pagpakarhay, pag-oroyon.” Tunay nanggad, ipinahayag nia an mga saboot ni apostol Pablo, arog kan manonompongan sa 1 Corinto 3:5-7.
16 An saiyang kaisipan kabaliktaran na marhay ki Charles Darwin. Sa saiyang enot na edisyon kan The Origin of Species kan 1859, paorootrong nasambitan ni Darwin an “sakuyang” teoriya, na iniignoro an mga isinabi na kan ibang naenot sa saiya manongod sa ebolusyon. An sarong midbid na parasurat kan siglong iyan, si Samuel Butler, tinabuga si Darwin, na iiniinsister na dakol na iba pa an naenot nang pinalakop an teoriya nin ebolusyon; iyan bako nanggad na orihinal na gibo ni Darwin.
17. Ano pa an halimbawa nin kapakumbabaan ni Tugang na Rutherford?
17 An saro pang maimbod na lingkod sa modernong mga panahon na ginamit ni Jehova Dios sa mapangyaring paagi iyo si Joseph F. Rutherford, na sinambit sa kapinonan. Sia mapusong parasuportar kan katotoohan sa Biblia asin partikularmente kan ngaran ni Jehova. Minsan ngani midbid na gayo bilang Huwes Rutherford, sia tunay na mapakumbabang tawo. Halimbawa, sarong beses dogmatiko siang nagtaram dapit sa kun ano an puwedeng laoman kan mga Kristiano sa 1925. Kan an mga pangyayari dai makapagpatunay sa saiyang mga linalaoman, mapakumbaba niang sinabihan an pamilyang Bethel sa Brooklyn na nasala sia. An sarong linahidan na Kristiano na dayupot siang nakaibaiba nagpatotoo na dakol na beses niang nadangog si Tugang na Rutherford na minahagad nin tawad sa espiritu kan Mateo 5:23, 24, kapwa sa publiko asin sa pribado, huli sa pakakolog sa sarong kapwa Kristiano paagi sa bakong tamang pagtaram. An saro na nasa katongdan nin autoridad nagkakaipo nin kapakumbabaan na humagad nin tawad sa mga sakop nia. Si Tugang na Rutherford nagtao nin marahay na halimbawa para sa gabos na paraataman, baga man sa kongregasyon, sa sirkito asin distrito, o sa saro sa mga sanga kan Sosyedad.
18. Ano an itinaram kan ikatolong presidente kan Sosyedad na naghahayag nin mapakumbabang pag-iisip?
18 An ikatolong presidente kan Watch Tower Bible and Tract Society, si Nathan H. Knorr, nagpaheling man na, minsan ngani sia prominente sa tahaw kan banwaan ni Jehova, dai sia nakamateng halangkaw huli sa saiyang katongdan. Minsan ngani sia matibay sa kakayahan sa pag-organisar asin sa pagpahayag sa publiko, dakula an paggalang nia sa gibo nin iba. Kaya sarong beses dinalaw nia an sarong miembro kan Departamento sa Pagsurat sa opisina kaini asin nagsabi: “Digdi nahahaman an pinakaimportante saka an pinakadepisil na gibohon. Kaya kakadikit an nagigibo ko kaiyan.” Iyo, mapakumbaba niang iinaplikar an hatol sa Filipos 2:3, na ‘sa kapakumbabaan nin pag-isip an saro maninigong ibilang an iba na mas halangkaw kisa saiya.’ Nasabotan nia na minsan ngani mahalaga an paglilingkod bilang presidente kan Sosyedad, an ibang trabaho mahalaga man. Nangaipo sia nin kapakumbabaan na makamate nin arog kaiyan asin na ipahayag iyan nin malinawon. Sia saro pang marahay na halimbawa na dapat na arogon kan gabos, nangorogna idtong tibaad igwa nin prominenteng katongdan nin pangangataman.
19, 20. (a) Anong halimbawa nin kapakumbabaan an itinao kan ikaapat na presidente kan Sosyedad? (b) Anong tabang an itatao sato kan sunod na artikulo kun manongod sa satong paggibo nin kapakumbabaan?
19 An ikaapat na presidente kan Sosyedad, si Fred W. Franz, marahay man na halimbawa nin kapakumbabaan. Bilang bise presidente kan Sosyedad sa laog nin mga 32 na taon, sia an dakol na isinurat para sa mga magasin asin para sa mga programa sa kombension; alagad sa bagay na ini sia perming nasa likod, na dai noarin man nagmamawot na makua an atension. Puwedeng sambiton an sarong nakakaagid na halimbawa kan suanoy. Kan daogon ni Joab an mga Amonita sa Raba, sinierto niang si Hadeng David an magkamit kan kredito para sa kapangganahan.—2 Samuel 12:26-28.
20 Tunay nanggad, dakolon an marahay na halimbawa, kan nakaagi asin sa presente, na nagtatao sato nin mapuwersang mga dahelan na magin mapakumbaba. Alagad, kadakol pang dahelan na kita dapat na magin mapakumbaba, asin an mga ini saka an mga pantabang sa satong pagkamapakumbaba pag-oolayan sa minasunod na artikulo.
[Mga Nota sa Ibaba]
a An termino sa Ingles na “condescend” parateng ginagamit na an kahulogan “gumaweng may pagkasuperyor.” Pero an pangenot na kahulogan kaiyan—asin an kahulogan kaiyan sa New World Translation—“magpahunod,” “talikdan an mga pribilehiyo nin ranggo.”—Helingon an Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary.
b Exodo 34:6; Bilang 14:18; Nehemias 9:17; Salmo 86:15; 103:8; 145:8; Joel 2:13; Jonas 4:2; Nahum 1:3.
Nagigirumdoman daw Nindo?
◻ Ano an mga ibinunga nin kapalangkawan?
◻ Siisay an nagtao kan pinakamarahay na halimbawa nin kapakumbabaan?
◻ Ano an nagpapaheling kun siisay an ikaduwang kadarudakulaing halimbawa nin kapakumbabaan?
◻ Anong marahay na halimbawa nin kapakumbabaan an itinao ni apostol Pablo?
◻ Ano an satong prominenteng mga halimbawa nin kapakumbabaan sa modernong aldaw?
[Ritrato sa pahina 15]
Si Jesus nagtao nin marahay na pagpaheling nin kapakumbabaan
[Ritrato sa pahina 16]
Si Pablo nagtao nin marahay na halimbawa nin kapakumbabaan
[Ritrato sa pahina 17]
Si Tugang na Russell dai nag-atribuwir nin kaomawan sa sadiri huli sa saiyang mga isinurat