Sa Sirangan Asin Solnopan, Pinaririgon ni Jehova an Saiyang Banwaan

SA MGA teritoryo na ipinagbabawal an paghuhulit, sa kadagaan na pinagsuruhay nin kadahasan, asin sa mga nasyon na hinale an pagbabawal dai pa sana nahaloy​—tunay nanggad, sa bilog na langtad kan kinaban—​si Jehova nagpapadagos na magtao sa saiyang mga Saksi nin “kapangyarihan na lihis sa ordinaryo.”​—2 Corinto 4:7.

Prosperidad sa Irarom nin Pagbabawal

Sa sarong grupo nin mga isla sa Harayong Sirangan, an paghuhulit ipinagbawal sa laog nin 17 taon na ngonyan. Nanluluya daw an boot kan mga Saksi? Dai man! Kaining nakaaging Mayo, naabot ninda an bagong peak na 10,756 na parahayag, na dian 1,297 an naglilingkod bilang pambilog na panahon na mga ministro. Mantang nagrururo an mga kamugtakan sa kinaban, an mga tawo sa isla orog kisa kasuarin man na nahihilig sa paghinanyog kan katotoohan. Kaya nagrereport na sinda nin 15,654 pag-adal sa Biblia na kinokondukta sa harong nin interesadong mga tawo. Mas amay kaini, 25,397 an nag-atender sa mga pagtiripon na hilom na ginibo sa paggirumdom kan kagadanan ni Jesus.

Kan magkaigwa nin “Banal na Pagtotokdo” na Pandistritong mga Kombension​—sa giraray sa maingat na paagi sono sa mga kamugtakan sa lokal—​an mga tugang naogmang akoon, sa lokal na tataramon, an saindang mga kopya kan mga publikasyon na ilinuwas sa Estados Unidos. An mga paratradusir, parabasa, asin iba pa nagboluntaryo na magtrabaho nin dagdag pang oras tanganing maandam ninda na nasa iskedyul an pangenot na iluluwas, na may ginatos na pahina. Asin an sarong nakikipagtabangan na imprentahan na taga-luwas naogma na gumibo nin magayon na trabahong pag-imprenta asin paggibong libro. Naogma an mga kombensionista na akoon an publikasyon, na may makolor na pagkaareglo nin labi sa sangribong retrato. Dakol na opisyal kan gobyerno an iginagalang an mga Saksi ni Jehova, asin sa pangenot an paglamag naggigikan sa klero nin Kakristianohan. Linalaoman na sa dai mahahaloy hahaleon na an pagbabawal.

Kumusta Man an mga Amerika?

An mga Saksi ni Jehova sa mga nasyon na ini sa Solnopan kasaro kan saindang mga tugang sa Sirangan sa mapusong pag-atubang sa saindang mga problema, asin tinatabangan sinda kan banal na espiritu ni Jehova na mapangganahan an masakit na mga situwasyon. Halimbawa, uya an minasunod na report hale sa sarong nasyon nin Latin Amerika kun saen an mga sindikato nin droga dayaday na nagbibiyahe sa mga kadlagan.

Sarong grupo nin mga Saksi an naglunad sa awto pasiring sa sarong nasusuhay na teritoryo. Sa paglusad ninda sa awto, naheling ninda an sarong sadit na tinampo paluwas sa baryo. Kaya duminuman an limang tugang na lalaki tanganing helingon kun pasaen an sadit asin lubak-lubak na tinampo, na iinaasignar an mga tugang na babae asin aki na maghulit sa baryo. An saro sa mga tugang na lalaki nag-estorya:

“An duwang oras na paglakaw sa dalan nagpaheling nin pipira sanang harong. Dangan, walong armadong lalaki na may mga kulbong an saindang payo an bigla na sanang nagruluwas hale sa kadlagan. An iba igwang mga masinggan, asin an iba igwang mga sundang. Ano daw an samong nakaenkuwentro? Pinonan ming maghapot kun ano an gusto ninda, alagad sinabihan kaming tumoninong asin dai magtaram​—magmartsa sana paenotan. Kinuyog mi! An duwa pang oras na paglakaw sa mahibog na mga palongpong sa kadlagan dinara kami sa sarong kahiwasan na malinaw na armadong kampamento. An mga guwardia na may mga badil yaon sa gabos na lugar. Nasa tahaw an sarong disente an pagkatogdok na harong na duman kami itinokdo.

“Pakapatukawa kinaolay kami kan saro na malinaw na iyo an poon kan kampamento. Malinig an saiyang gubing, halangkaw an inadalan, asin kagalanggalang. Itinokdo nia an saro sa samong grupo nin mga tugang na lalaki asin sinabihan siang tumindog. Dangan hinapot nia sia: ‘Ano an saboot mo manongod sa [samong] grupo?’ Biyong aram kun haen kami, nagsimbag an tugang na lalaki: ‘Bueno, aram mi an manongod sa saindong grupo, pero mayo kami nin interes dian o sa ano pa man na ibang politikal na grupo. An solamenteng dahelan na yaon kami digdi iyo na ihulit an dapit sa Kahadean ni Jehova Dios paagi ki Cristo Jesus. Sa dai na mahahaloy lalaglagon kaiyan an gabos na politikal na gobyerno kan palakaw na ini nin mga bagay asin dadarahon an makangangalas na mga bendisyon sa mga tawo digdi sa daga sa irarom nin Paraisong mga kamugtakan​—bagay na dai kayang gibohon nin tawo o grupo nin mga tawo.’

“Naliwat an kaisipan kan lalaki. Nagpoon siang maghapot. ‘Saen mo nanodan an gabos na ini? Paano ka inandam na magpahayag nin arog kaiyan?’ Sa laog nin saro may kabangang oras, nakatao kami nin marahay na patotoo manongod sa mga kamugtakan sa kinaban asin ipinaheling na sinasabi kan Biblia an solamenteng paglaom para sa katawohan. Ipinaliwanag mi man an Roma kapitulo 13​—na kinukuyog mi an mga autoridad na nasa kapangyarihan, alagad kun may pagkontrahan sa pag-oltanan kan Tataramon ni Jehova asin kan saindang tataramon, enot ming kinukuyog an samong Dios, si Jehova. Sa katapustapusi, iinalok mi saiya an dara niamong mga libro. Kinua nia an tolo kaini asin an Biblia asin, sa pagngalas ming marhay, tinawan nia kami nin kontribusyon para digdi. Sinabi nia na babasahon nia an mga ini.

“Sunod, nagmustra an poon sa saro sa mga tawo na iluwas kami sa kampamento. Dai nahaloy papuli na kami, na pinasasalamatan si Jehova para sa kapangganahan na nakamtan niamo sa saro pang langtad nin pagpapatotoo.”

Sa Pano nin Pag-iriwal na Aprika

Sa pag-oltanan kan Harayong Sirangan asin harayong Solnopan yaon an kontinente nin Aprika. An pag-iriwal kan mga tribo ginibo an ibang nasyon dian na magin makosog na ariporos nin kadahasan. Sa Liberia, an banwaan ni Jehova naapektaran giraray nin labi-labi kan biglang magkaigwa nin guerra sibil. Enot nagkaigwa nin pag-iriwal duman sa asin sa palibot kan kabiserang siudad durante kan Oktubre asin Nobyembre 1992. Dangan, mantang naglalakop an guerra sa puwerang mga lugar, an bilog na mga kongregasyon nagkawararak mantang an mga tugang nagdurulag pasiring sa kadlagan kaiba an iba sa populasyon. Minsan siring, an saindang kaigotan nagdanay na dai naiinaan. Mantang sinda nagdudurulag, sinda naghuhulit, asin ini nagresulta sa dakulang pagpapatotoo sa pinakapuwerang mga lugar.

Sarong kongregasyon nin nagdurulag na mga tugang an nagtogdok nin temporaryong Kingdom Hall sa tahaw kan tanoman nin kahoy na goma. Sa sarong banwaan na harani sa mga lugar na may ralaban, kun aldaw an sibilyan na populasyon minadurulag pasiring sa nakapalibot na tanoman nin kahoy na goma tanganing makadulag sa pagbomba gikan sa itaas. An mga tugang sa lokal (kaiba na an dakol na nagdurulag na parahayag hale sa kabisera, an Monrovia) nag-organisar nin paglilingkod sa langtad asin regular na maheheling na naghuhulit sa rinibong nagtatarago sa sirong kan mga kahoy na goma! Kun may nagdadangadang na eroplano, minarulukso an mga tugang na lalaki asin babae pasiring sa sarong kali dangan, kun nakalihis na an peligro, nagpapadagos sa saindang pagpapatotoo.

Makangangalas nanggad, an sangribo asin mas dakol pang parahayag sa kongregasyon na nakapagreport sa Sosyedad nagkapromedyo, sa ibong kan mga kamugtakan na ini nin guerra sibil, nin 18.1 oras sa ministeryo sa langtad asin nagkokondukta nin 3,111 pag-adal sa Biblia bulan-bulan.

Sa Aprika kan nakaaging apat na taon, an mga pagbabawal sa gibohon kan mga Saksi ni Jehova hinale na sa 18 nasyon. Asin kanigoan nanggad na kagayagayahan! Kan Agosto 12, hinale an pagbabawal sa mga Saksi sa Malawi na ipinaotob kaidto pang Oktubre, 1967. An hilom na paghuhulit kan maogmang bareta nagin perming maoswag, alagad ngonyan an mga Saksi paabanteng naghihiro na may katalingkasan, minsan ngani kaipuhan pa nindang halaton an pagkabuhay liwat tanganing taratarahon giraray an dakol nindang namomotan na kairiba na ginadan kan mga parapasakit.

Sa Mozambique an tratado sa katoninongan nagkaepekto kan Oktubre 4, 1992. An mga teritoryo na kaidto dai nadudumanan huli sa mapanraot na guerra kan nakaaging 16 na taon naaabot na. Sa lugar nin Carioco, ikinabalik an pakikikomunikar sa 375 tugang na lalaki asin babae na biyong nawara an pakikikontak sa organisasyon sa nakaaging pitong taon. Ginibo an sarong aldaw na espesyal na asamblea sa Milange, an kabisera kan distrito na dating midbid bilang lugar kan sarong kampo de konsentrasyon asin sentro para sa “pag-edukar liwat” sa mga Saksi ni Jehova, na an kadaklan nagdurulag hale sa Malawi. Sarong makangangalas na total na 2,915 katawo an nag-atender, kabale na an administrador kan banwaan, na maogmang inako an mga Saksi ni Jehova. Kaya an dating sentro nin “pag-edukar liwat” nagin sentro para sa banal na pagtotokdo para sa aldaw na idto.

Sarong misyonero an nagsurat: “Manongod sa satong mga tugang na yaon sa mga kampamento nin nagdurulag na nasa Probinsia nin Tete, may interesanteng komento an sarong representante kan UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees.) Sinabi nia na an mga Saksi ni Jehova nag-organisar nin sadiri nindang mga kampamento, na bulag sa ibang grupo. ‘An saindang kampamento,’ sabi nia, ‘iyo sana an pinamamahalaan nin tama,’ na idinudugang, ‘an mga Saksi ni Jehova malinig, organisado, asin edukado.’ Dangan inalok nia ako na darahon sa kadlagan sakay sa eroplano tanganing maheling ko mismo. Mantang nasa aire, itinokdo kan piloto an duwang kampamento. An saro usmak asin maati, na durukotan an pagkatogdok kan mga harong na gibo sa laboy na mayo nin ano man na plano. An sarong kampamento plinanong marhay, na linya-linyang binurulagbulag an mga harong paagi sa mga dalan. An mga harong igwa nin malinig na itsura, na may sinigidan na mga natad. An iba pinintahan pa ngani nin pintang sadiring gibo sa harong. ‘Toodan mo kun arin an saindo?’ an sabi kan piloto. Dakulaon na kagayagayahan para sa sako na makamidbid an mga tugang sa kampamentong ini. Igwa na ngonyan nin walong kongregasyon sa baryong ini nin mga Saksi.”

Sa “Daga kan Agila”

Bako, bako ining agila kan E.U.! Sa pag-oltanan kan Sirangan asin Solnopan yaon an sarong nasyon sa Europa, an Albania, na an ngaran kaiyan sa opisyal na lenguahe, Shqipëria, nangangahulogan “An Daga kan Agila.” Dai pa sana nahahaloy, an maringis na 50 taon na pagbabawal sa mga Saksi ni Jehova sa nasyon na ini hinale na, asin nakasaro ninda an saindang mga tugang hale sa Sirangan asin Solnopan sa saindang pagkakamit nin katalingkasan sa pagsamba. Tunay na “tinutubos [ninda] an panahon.” (Efeso 5:16) An enot na asamblea sa historya nin Albania, sarong aldaw na asamblea, ginibo sa National Theater, sa kabisera, an Tiranë, kan Domingo, Marso 21. Kan Sabadong hapon an grupo nin 75 Saksing boluntaryo liniwat an gaba nang lugar nin pagtiripon na magin sarong maliwanag, malinig na assembly hall. Napangalas an namamahala. Asin mangnohon na sa 75 boluntaryo, mga 20 sana an bautisado na!

Nagin marahay na gayo an panahon. Mantang nag-aarabot an mga delegado hale sa ibang nasyon, an mga pataratara​—na sa kadaklan paagi sa mga pagmustra asin pagkugos—​ginibong espesyal na marhay an espesyal na aldaw nin asambleang iyan. Paitaas na nakadupa an mga palad, itinao ni Tugang na Nasho Dori an pambukas na pamibi. Binautismohan sia kan 1930 asin ngonyan haros buta na. Iinatubang an programa sa tataramon na Albaniano, an mas dakulang kabtang kan dayuhan na mga espesyal payunir. An 585 nag-atender inawit an “Christian Dedication”​—saro sa anom na trinadusir sa tataramon na Albaniano para sa okasyon—​mantang an 41 bagohan na tugang na lalaki asin babae naglalakaw pasiring sa sarong pool na maboot na inandam sa lokal na Kingdom Hall kan bisitang mga tugang na Griego. Dakulaon nanggad na pagkaliwat! Kan dati, an pagkakaigwa nin Biblia nangahulogan nin pagduman sa mga kampo nin puwersahan na pagtrabaho, asin an mga pagtiripon limitado sana sa mga grupo nin duwa o tolong tawo.

Sarong aldaw pakaasamblea, an opisina kan Watch Tower nakaresibi nin apod sa telepono hale sa direktor kan teatro. Sa parate kadikiton an interes nia sa kun siisay an naggagamit kan teatro. Trabaho iyan kan katabang kan direktor. Alagad an sabi nia: “Kaipuhan kong umapod sa pagpasalamat saindo. Nungka kong naheling an lugar na ini na malinigon. Kun ilaladawan ko iyan, sasabihon ko na an huyop hale sa langit nagbaba sa samong teatro kasuodma. Sa ano man na oras na gusto nindong gamiton an samong mga pasilidad, bumalik tabi kamo, asin eenoton mi kamo. Aram nindo, maninigo mi talaga kamong padigdihon kada tolong bulan na mayo nin arkila.”

Nagbaralik an mga Saksi sa saindang banwaan na napakosog asin nagpapasalamat na gayo asin nagpoon na mag-andam para sa Memorial kan kagadanan ni Jesus. Pakalihis sana nin 15 aldaw, kan Martes, Abril 6, an enot na hayagan na Memorial ginibo sa pitong lugar.

Sa banwaan nin Berat, an nag-atender sa pagtiripon duminakol sagkod sa mga 170, asin anggoton an padi sa lokal. Sa 33 na parahayag kan Kahadean sa Berat, 21 an nabautismohan sa asamblea. An Berat nagreport nin 472 na nag-atender sa Memorial. An iba pang bilang nin nag-atender sa Memorial ekselente man, sa kadaklan bilang resulta kan marahay na pangengenot nin mga espesyal payunir.

Sa pinaka-Katolikong banwaan sa Albania, an Shkodër, kun saen igwa nin basilika, an iglesya nagpoon na mag-imprenta nin bulanan na bareta, asin an kada isyu kaiyan nagpaliwanag manongod sa “Kun Paano Malilikayan an mga Saksi ni Jehova.” An huring isyu nagsabi: “Sinakop na kan mga Saksi ni Jehova an Shkodër”! An dakulang hukbo nin duwang Saksi duman tinipon sa Memorial an 74 pormalon asin seryoso an kaisipan na mga tawo. Pakadangog kan pahayag sa Memorial, 15 pamilya an naghagad nin pag-adal sa Biblia sa harong. Sa saro pang banwaan, an Durres, kun saen igwa nin hukbo nin apat na Saksi, pambihira ta 79 an nag-atender.

Huli sa pagtumang kan mga hobenes na Katoliko, na naghuma na palalayason an mga Saksi paagi sa paggapo, an pagtiripon sa Memorial sa nasa bukid na baryo nin Kalmeti i Vogel ibinalyo sa harong nin sarong tugang sa lokal, kun saen 22 an matoninong na nag-atender. Igwang limang parahayag sa grupong ini, na dian tolo an nabautismohan sa asamblea sa Tiranë.

Sa Vlorë duwang hoben na lalaki an nakaresibi nin kopya kan The Watchtower, binasa iyan, asin nagsurat sa Sosyedad: “Inaapod mi na ngonyan an samong sadiri na mga Saksi ni Jehova huli kan katotoohan na nanodan niamo sa The Watchtower. Tabi padarahan nindo kami nin tabang.” Duwang espesyal payunir an iinasignar duman, asin an saro sa hoben na mga lalaking ini nagin kuwalipikado tolos bilang parahayag. Maogma siang makaiba sa 64 nag-atender sa Memorial sa Vlorë.

An sarong tugang na lalaking taga-Albania na nakanood kan katotoohan sa Estados Unidos nagbuwelta kan mga taon nin 1950 sa saiyang sadiring banwaan nin Gjirokastër, kun saen sia naglingkod sagkod na mapupuwede sagkod sa saiyang kagadanan. Itinanom nia an banhi nin katotoohan sa puso kan saiyang aking lalaki. Kan haleon an pagbabawal, an aking ini naghagad nin tabang sa Watch Tower Society. An saro pang interesadong tawo na nag-iistar sa baryo na nasa amihanan sana nagsurat man para sa tabang, kaya apat na espesyal payunir an isinugo duman. Kan Miyerkoles na aga pakatapos kan Memorial, an saro sainda nagtelepono sa opisina kan Sosyedad sa Tiranë: “Dai ko mapogolan na sabihon saindo kun gurano kadakol an ginibo kan espiritu ni Jehova. Maogmahon kaming marhay. Nagin mapanggana an Memorial.” An nag-atender 106, kaiba na an saindang grupo nin pitong parahayag kan Kahadean.

Kumusta man an total na nag-atender sa Memorial? Kan 1992, kan igwa pa sana nin 30 parahayag kan Kahadean, 325 an nag-atender. Kan 1993, an 131 parahayag nakatipon nin 1,318 nag-atender. Sa duwang taon, an nag-atender nagin sampulong doble sa bilang kan mga parahayag. Nakaoogma nanggad na maheling na ‘an sadit nagigin sangribo’ sa siring kahalipot na panahon!​—Isaias 60:22.

“Palabaa an mga Lubid kan Saimong Tolda”

Mantang naghihiwas an paghuhulit kan mga Saksi ni Jehova sa gabos na kanto kan daga, an pangapodan nagpapadagos: “Pahiwasa an lugar kan saimong tolda. Asin paignitan sa sainda an mga tahob kan saimong dakulang tabernakulo. Dai ka magduwaduwa. Palabaa an mga lubid kan saimong tolda, asin pasariga an mga taldok kan saimong tolda. Huli ta magkakagirisi ka sa too asin sa wala.” (Isaias 54:​2, 3) An pagkagisi na ini kan “dakulang tabernakulo” nin Dios​—na irinirepresentar kan pambilog na kinaban na kongregasyon nin saiyang mga parasamba—​tunay na naheheling na sa Sirangan na Europa, nangorogna sa kadagaan kan dating Unyon Sobyet. Pakatapos kan pagsustenir sa saiyang mga lingkod durante kan mga dekada nin pagbabawal, tinatawan na ngonyan ni Jehova an saiyang mga Saksi nin dinamikong kosog na kinakaipuhan sa pagpahiwas asin pagparigon kan organisasyon.

Sa Moscow, Rusya, sa Istadyum nin Locomotive, kan Hulyo 22-25, an peak na 23,743 nag-atender sa makasaysayan na internasyonal na kombension kan seryeng “Banal na Pagtotokdo” kaining nakaaging taon. Siisay an maghohonang magigin posible ini, dawa kan duwang taon pa sana an nakaagi? Alagad yaon sinda duman! Labing 1,000 an nag-arabot hale sa Hapon asin Korea, haros 4,000 an nag-arabot hale sa Estados Unidos asin Canada, asin rinibo pa an nag-arabot hale sa labing 30 nasyon sa Timog Pasipiko, Aprika, Europa, asin iba pang lugar​—tunay na pagtagboan kan Sirangan asin Solnopan. Nakapakokosog nanggad para sa gabos na ini na libreng makitipon kaiba an labing 15,000 nindang tugang na lalaki asin babae na taga-Rusya! Nagsosopay an kagayagayahan.

An makangangalas na total na 1,489 bagohan na Saksi binautismohan. Tinawan kan media nin dakulang publisidad sa bilog na kinaban an bautismo, kabale na an magayon na retrato sa tutob kan The New York Times. Kun makosogon an urupakan durante kan bautismo, nalabihan pa iyan durante kan pangultimong pahayag, kan, pakatapos na pasalamatan kan espiker an 4,752 na boluntaryo asin opisyal na tuminabang na gibohon na mapanggana nanggad an kombension, sia nagsabi: “Orog sa gabos, pinasasalamatan ta si Jehova!” Iyo, an espiritu ni Jehova pinogolan an makosog na pagtumang kan mga relihiyonistang Ortodokso asin nagtao nin kinakaipuhan na kosog na guminibo sa kombension na nakaoogmang katunayan.

Pero dakol pa an maabot sa siudad nin Kiev sa Ukraine, kan Agosto 5-8. Sa giraray, an andam na mga boluntaryo biyong hinirahay an istadyum, asin sa dakulaon na Kingdom Hall na ini nagkaigo an 64,714 bilang peak na nag-atender. Otro pa, an mga Saksi nag-arabot hale sa Sirangan asin Solnopan asin sa gabos na kabtang kan kinaban. An pangenot na mga pahayag trinadusir sa 12 lenguahe. Mga 53,000 na delegado, na nag-arabot sa darakulang sakayan, an kaipuhan na sabaton sa mga istasyon asin aero puerto asin darahon sa saindang mga dadagusan sa mga hotel, eskuwelahan, asin pribadong harong, siring man sa mga barko. An gabos na ini nagibo sa pinakamenus gastos na may marahay na dalagan asin kakayahan sa pag-organisar na nakapukaw sa mga kapahayagan nin pagngalas asin pag-omaw hale sa mga pulis kan siudad.

An pinakatampok na kabtang kan nakaoogmang programa kan kombension iyo an bautismo, na inokupar an bilog na duwa may kabangang oras. An total na 7,402 na bagohan na tugang na lalaki asin babae sinimbolisaran an saindang pagdusay ki Jehova, mientras na an urupakan paorootrong nag-aaningal sa palibot kan mahiwason na istadyum. Ini mas dakol sa nakaaging peak sa bautismo na 7,136 na nakarekord kan an 253,922 na kombensionista nagtiripon sa Siudad nin Nueva York kan 1958.

Mantang an peryodong ini nin paghokom ngonyan nagpapadagos sa katapusan kaiyan, an arog-karnerong mga tawo hale sa Sirangan, Solnopan, asin pati sa “kaporoporohi nin daga” tinitipon pasiring sa pagkasararo na dai matitimbangan sa bilog na historya nin tawo. Tunay nanggad, an “dakulang kadaklan . . . hale sa gabos na nasyon asin tribo asin banwaan patin tataramon” minaiba sa espirituwal na Israel sa pagpahayag kan saindang pagtubod sa mahal na pantubos na atang ni Jesus, an pundasyon kan gabos na ginigibo sa pagbindikar sa soberanong pamamahala ni Jehova.​—Gibo 1:8; Kapahayagan 7:​4, 9, 10.

[Mga ritrato sa pahina 8, 9]

An Sirangan tinagbo an Solnopan sa Moscow asin Kiev