Pagdeterminar sa Kaluyahan, Karatan, Asin Pagsolsol

AN KASALAN sarong bagay na ikinaoongis nin mga Kristiano​—pagkukulang sa matanos na mga pamantayan ni Jehova. (Hebreo 1:9) Makamomondo, kita gabos nagkakasala sa panapanahon. Kita gabos nakikilaban sa minanang kaluyahan asin pagkabakong sangkap. Alagad, sa dakol na kamugtakan, kun itinutuga ta ki Jehova an satong mga kasalan asin odok na naghihingoang dai na pag-otrohon iyan, makakadolok kita sa saiya na igwa nin malinig na konsensia. (Roma 7:​21-24; 1 Juan 1:​8, 9; 2:​1, 2) Pinasasalamatan ta si Jehova na, basado sa pantubos na atang, inaako nia an satong sagradong paglilingkod sa ibong kan satong mga kaluyahan.

Kun an saro maholog sa seryosong kasalan huli sa kaluyahan sa laman, sia may pagkaapuradong nangangaipo nin pagpapastor kaoyon sa prosedimiento na isinurat sa Santiago 5:​14-16: “Igwa daw nin naghehelang [sa espirituwal] dian saindo? Apodon nia an kamagurangan na lalaki kan kongregasyon . . . Kun sia nakaginibo nin mga kasalan, iyan ipapatawad sa saiya. Kun siring magpaturugatuga kamo kan saindong mga kasalan asin mamibi kamo para sa lambang saro, tangani kamong maomayan.”

Kaya, kun an sarong nagdusay na Kristiano nakakomitir nin magabat na kasalan, labi pa sa personal na pagtuga ki Jehova an kaipuhan. An mga magurang kaipuhan na gumibo nin nagkapirang paagi, huling namemeligro an kalinigan o an katoninongan kan kongregasyon. (Mateo 18:​15-17; 1 Corinto 5:​9-11; 6:​9, 10) Puwedeng kaipuhan na determinaran kan mga magurang: Nagsosolsol daw an indibiduwal? Ano an naggiya sa kasalan? Iyan daw bunga nin sarong bes na kaluyahan? Iyan daw paorootrong kasalan? An siring na pagdeterminar bakong perming simple o malinaw asin nangangaipo nin igong pagmansay.

Alagad, kumusta kun an kasalan huli sa salang pamumuhay asin maraot na gawe? Kun siring, malinaw an paninimbagan kan mga magurang. Kan ipinagboboot an pagresolber sa sarong seryosong bagay sa kongregasyon nin Corinto, si apostol Pablo nagsabi: “Haleon nindo an maraot na tawo dian sa tahaw nindo.” (1 Corinto 5:13) An maraot na mga tawo mayo nin lugar sa Kristianong kongregasyon.

Pagtorotimbang sa Kaluyahan, Karatan, Asin Pagsolsol

Paano maaaraman nin mga magurang kun nagsosolsol an saro?a Ini bakong simpleng hapot. Halimbawa, isip-isipa si Hadeng David. Sia nakakomitir nin pagsambay dangan, bilang resulta, paggadan. Minsan siring, tinogotan sia ni Jehova na padagos na mabuhay. (2 Samuel 11:​2-24; 12:​1-14) Dangan isip-isipa si Ananias asin Safira. Putik nindang hiningoa na dayaon an mga apostol, na nagsasagin mas matinao kisa sa kun ano man nanggad sinda. Seryoso? Iyo. Siring karaot nin paggadan asin pagsambay? Bako nanggad! Minsan siring, si Ananias asin Safira nagbayad kan saindang buhay.​—Gibo 5:​1-11.

Taano ta magkalaen an paghusgar? Si David naholog sa seryosong kasalan huli sa kaluyahan sa laman. Kan hampangon manongod sa saiyang ginibo, sia nagsolsol, asin pinatawad sia ni Jehova​—minsan ngani sia dinisiplina nin makuri kun manongod sa mga problema sa saiyang harong. Si Ananias asin Safira nagkasala huli ta mapagsaginsagin sindang nagputik, na hiningoang dayaon an Kristianong kongregasyon asin sa siring ‘nagpuputik sa banal na espiritu asin sa Dios.’ Iyan nagin ebidensia nin maraot na puso. Kaya, sinda hinokoman nin mas makuri.

Sa duwang kaso si Jehova an naggibo kan paghokom, asin tama an saiyang paghokom huli ta kaya niang siyasaton an mga puso. (Talinhaga 17:3) Dai iyan kayang gibohon nin mga tawong magurang. Kaya paano mamamansayan nin mga magurang kun baga an sarong seryosong kasalan mas ebidensia nin kaluyahan kisa nin karatan?

An totoo, an gabos na kasalan maraot, alagad bakong gabos na nagkakasala maraot. An magkaagid na kasalan puwedeng ebidensia nin kaluyahan sa sarong tawo asin karatan sa iba. Iyo nanggad, parateng kalabot sa pagkakasala an sarong grado kapwa nin kaluyahan asin karatan sa kabtang kan nagkasala. An sarong bagay na nagdedeterminar iyo na kun paano minamansay kan nagkasala an saiyang nagibo asin kun ano an intension niang gibohon manongod kaiyan. Nagpapaheling daw sia nin espiritu nin pagsolsol? An mga magurang nangangaipo nin pakamansay tanganing marisa ini. Paano ninda makukua an pakamansay na iyan? Si apostol Pablo nanuga ki Timoteo: “Permi mong horophoropon an isinasabi ko; an Kagurangnan talagang tatawan ka nin pakamansay sa gabos na bagay.” (2 Timoteo 2:7) Kun an mga magurang mapakumbabang ‘perming naghohorophorop’ sa ipinasabong na mga tataramon ni Pablo asin kan iba pang kagsurat sa Biblia, makukua ninda an pakamansay na kaipuhan tanganing mansayon sa tamang paagi an mga nagkakasala sa kongregasyon. Dangan, an saindang mga desisyon magpapabanaag kan kaisipan ni Jehova, bakong kan sainda.​—Talinhaga 11:2; Mateo 18:18.

Paano ini gigibohon? An sarong paagi iyo na siyasaton kun paano ilinaladawan kan Biblia an maraot na mga tawo asin helingon kun baga an paglaladawan minaaplikar sa indibiduwal na hinuhusay.

Pagpanimbag Asin Pagsolsol

An enot na mga tawo na pinili an dalan nin karatan iyo si Adan asin Eva. Sa ibong kan pagigin sangkap asin igwa nin lubos na kaaraman dapit sa pagboot ni Jehova, sinda nagrebelde tumang sa soberaniya nin Dios. Kan hampangon sinda ni Jehova manongod sa ginibo ninda, angay na risahon an saindang reaksion​—binasol ni Adan si Eva, asin binasol ni Eva an halas! (Genesis 3:​12, 13) Ikomparar ini sa odok na kapakumbabaan ni David. Kan hampangon manongod kan saiyang magabat na mga kasalan, inako nia an paninimbagan asin nakimaherak para sa kapatawadan, na nagsasabi: “Nagkasala ako tumang ki Jehova.”​—2 Samuel 12:13; Salmo 51:​4, 9, 10.

Marahay na horophoropon nin mga magurang an duwang halimbawang ini kun nagkakapot nin mga kaso nin seryosong kasalan, nangorogna sa mga adulto. An nagkasala daw​—arog ki David kan makombensir sia dapit kan saiyang kasalan—​prangkang inaako an pagbasol asin may pagsolsol na minadolok ki Jehova para sa tabang asin kapatawadan, o hinihingoa niang pasaditon an saiyang ginibo, tibaad binabasol pa an iba? Totoo, an sarong nagkasala tibaad gustong magpaliwanag kun ano an naggiya sa saiyang mga akto, asin puwedeng igwa nin mga kamugtakan, magsalang kan nakaagi o sa presente, na tibaad kaipuhan na konsideraron nin mga magurang kun nagdedesisyon kun paano sia tatabangan. (Ikomparar an Oseas 4:14.) Pero maninigo niang akoon na sia an nagkasala asin na sia maninimbag sa atubangan ni Jehova. Girumdomon: “Si Jehova harani sa mga nababaak an puso; asin an mga nasasakitan sa espiritu saiyang iliniligtas.”​—Salmo 34:18.

Paggibo nin Maraot

Sa librong Salmo, igwa nin dakol na pagkasambit sa maraot na mga tawo. An siring na mga teksto orog pang makakatabang sa mga magurang na mamansayan kun baga an saro sa pundamental maraot o maluya. Halimbawa, horophoropa an ipinasabong na pamibi ni Hadeng David: “Dai mo ako pagguyodon sa kaibahan kan maraot na mga tawo asin sa mga paragibo nin karatan, sa mga nagtataram nin katoninongan sa saindang kairiba alagad an maraot an nasa saindang puso.” (Salmo 28:3) Mangnoha na an maraot na mga tawo nasasambitan na kaagid sa “mga paragibo nin karatan.” An saro na nagkakasala huli sa kaluyahan sa laman posibleng umontok oras na makapag-isip-isip sia. Alagad, kun an saro ‘naggigibo’ nin maraot na iyan nagigin nang kabtang kan saiyang buhay, ini puwedeng ebidensia nin maraot na puso.

Nasambitan ni David an saro pang karakteristiko nin karatan sa bersikulong iyan. Arog ni Ananias asin Safira, an maraot na tawo nagtataram nin marahay na mga bagay sa saiyang ngoso pero igwa nin maraot na mga bagay sa saiyang puso. Tibaad sia parasaginsagin​—arog kan mga Fariseo kan kaaldawan ni Jesus na ‘sa luwas garo matanos sa mga tawo alagad sa laog parano nin pagsaginsagin asin katampalasanan.’ (Mateo 23:28; Lucas 11:39) Ikinaoongis ni Jehova an pagsaginsagin. (Talinhaga 6:​16-19) Kun an saro may pagsaginsagin na hinihingoang paindahan an seryosong mga kasalan nia dawa kun nakikipag-olay sa hudisyal na komite, o maraot an boot na inaako sana an aram na kan iba, na nagsasayumang magtuga nin lubos, ini puwedeng ebidensia nanggad nin maraot na puso.

Mapalangkaw na Paglapastangan ki Jehova

An iba pang mga bagay na nagpapamidbid sa maraot na tawo nasusurat sa Salmo 10. Dian satong mababasa: “Sa saiyang kapalangkawan an maraot makuring linalapag an nasasakitan; . . . dai nia iginalang si Jehova.” (Salmo 10:​2, 3) Paano niato dapat mansayon an sarong nagdusay na Kristiano na mapalangkaw asin dai iginagalang si Jehova? Sierto nanggad, an mga ini maraot na kaisipan. An saro na nagkakasala huli sa kaluyahan, oras na marealisar nia an saiyang kasalan o dinara iyan sa saiyang atension, magsosolsol asin magmamaigot na magbakle. (2 Corinto 7:​10, 11) Sa kabaliktaran, kun an sarong tawo magkasala huli sa pundamental na dai paggalang ki Jehova, ano an mapaontok sa saiya sa paorootrong pagbuwelta sa saiyang makasalan na dalan? Kun sia mapalangkaw apisar na sinasadol na sa espiritu nin kahoyoan, paano pa sia magkakaigwa kan kapakumbabaan na kaipuhan sa sinsero asin tunay na pagsolsol?

Horophoropa ngonyan an mga tataramon ni David dai nahaloy sa iyo man sanang salmo: “Taano an maraot ta naglanghad sa Dios? Sia nagsabi sa saiyang puso: ‘Dai ka maniningil.’” (Salmo 10:13) Sa kamugtakan kan Kristianong kongregasyon, aram kan maraot na tawo an kalaenan kan tama asin sala, pero dai sia nag-aalangan na gumibo nin sala kun hinohona niang dai sia mapapadusahan. Sagkod na mayo nin pagkatakot na mabuyagyag, sia lubos na napadadara sa saiyang makasalan na mga inklinasyon. Bakong arog ni David, kun mahayag an saiyang mga kasalan, sia magpapakana tanganing makalikay sa disiplina. An siring na tawo labi-labi kadaing galang ki Jehova. “Mayo nin pagkatakot sa Dios sa atubangan kan saiyang mga mata. . . . An maraot dai nia isinisikwal.”​—Salmo 36:​1, 4.

Pakadanyar sa Iba

Sa parate, labi sa sarong tawo an apektado nin sarong kasalan. Halimbawa, an sarong parasambay nagkakasala tumang sa Dios; binibiktima nia an saiyang agom asin mga aki; kun an sambay nia may agom, binibiktima nia an pamilya kaini; asin dinidigtaan nia an marahay na ngaran kan kongregasyon. Paano nia minamansay an gabos na iyan? Nagpapaheling daw sia nin odok sa pusong kamondoan kadungan nin tunay na pagsolsol? O saiya daw na ipinaheheling an espiritu na sinasabi sa Salmo 94: “An gabos na naggigibo nin karatan padagos na nagpapaabaw-abaw manongod kan saindang sadiri. An saimong banwaan, O Jehova, padagos nindang rinoronot, asin an saimong pamana padagos nindang pinasasakitan. An babaeng balo asin an nakikihimanwa saindang ginagadan, asin an mga aking lalaki na daing ama saindang ginagadan. Asin sinda padagos na nagsasabi: ‘Si Jah dai nagheheling; asin an Dios ni Jacob dai nakakasabot kaiyan’”?​—Salmo 94:​4-7.

Posibleng an mga kasalan na hinuhusay sa kongregasyon mayong napapalabot na paggadan. Minsan siring an espiritu na ipinaheheling digdi​—an espiritu nin pagigin andam na mambiktima nin iba para sa personal na pakinabang—​puwedeng mahayag mantang iniimbestigaran nin mga magurang an pagkakasala. Ini pagigin arogante man, an tanda nin maraot na tawo. (Talinhaga 21:4) Iyan an biyong kabaliktaran kan espiritu nin tunay na Kristiano, na andam na isakripisyo an saiyang sadiri para sa saiyang tugang.​—Juan 15:​12, 13.

Pag-aplikar sa Diosnon na mga Prinsipyo

Bakong intension kan nagkapirang giyang ini na magbugtak nin mga susundon. Minsan siring, an mga iyan nagtatao nanggad nin ideya dapit sa nagkapirang bagay na minamansay ni Jehova na talagang maraot. Igwa daw nin pagsayuma na akoon an paninimbagan sa nakomitir na sala? Daing sopog daw na inignoro kan nagkasala an nakaaging hatol manongod sa mismong bagay na ini? Igwa daw nin kinatudan nang paggibo nin seryosong pagkakasala? An nagkasala daw nagpapaheling nin hayag na pagbasangbasang sa pagboot ni Jehova? Naggibo daw sia nin tuyong mga paghihingoa na itago an sala, na tibaad kadungan kaiyan rinaraot an iba? (Judas 4) An siring daw na mga paghihingoa minakosog logod kun mahayag an sala? An nagkasala daw nagpapaheling nin biyong dai pag-intindi sa danyos na nagibo nia sa iba asin sa ngaran ni Jehova? Kumusta an saiyang ugale? Pakatapos na ikatao an maboot na Makakasuratan na hatol, sia daw mapalangkaw o arogante? Mayo daw sia nin odok sa pusong pagmawot na likayan an pag-otro sa sala? Kun namamansayan nin mga magurang an siring na mga bagay, na makosog na nagpaparisa nin kadaihan nin pagsolsol, puwede sindang magkonklusyon na an mga kasalan na nakomitir nagtatao nin ebidensia nin karatan imbes na kaluyahan sana nin laman.

Dawa kun hinuhusay an saro na garo baga igwa nin maraot na mga inklinasyon, an mga magurang dai minaontok sa pagsadol sa saiya na sunodon an katanosan. (Hebreo 3:12) An maraot na mga indibiduwal puwedeng magsolsol asin magbago. Kun bakong iyan an kamugtakan, taano ta sinadol ni Jehova an mga Israelita: “An maraot magbaya na sa saiyang dalan, asin an maliwag na tawo sa saiyang mga kaisipan; asin magbalik sia ki Jehova, na maheherak sa saiya, asin sa satong Dios, huli ta sia bulaos na magpapatawad”? (Isaias 55:7) Tibaad, durante nin sarong hudisyal na pagdangog, an mga magurang makakamansay nin risang pagliwat sa kamugtakan kan saiyang puso siring kan maheheling sa nagsosolsol na lalauogon asin ugale.

Dawa sa panahon nin pagtitiwalag sa sarong indibiduwal, sasadolon sia kan mga magurang, bilang mga pastor, na magsolsol asin maghingoang bumalik sa pabor ni Jehova. Girumdoma an “maraot na tawo” sa Corinto. Malinaw na nagbago sia, asin kan huri irinekomendar ni Pablo an saiyang pakabalik. (2 Corinto 2:​7, 8) Konsiderara man si Hadeng Manases. Maraoton nanggad sia, alagad kan magsolsol sia sa katapustapusi, inako ni Jehova an saiyang pagsolsol.​—2 Hade 21:​10-16; 2 Cronica 33:​9, 13, 19.

Totoo, igwa nin kasalan na dai patatawadon​—an kasalan tumang sa banal na espiritu. (Hebreo 10:​26, 27) Si Jehova sana an nagdedeterminar kun siisay an nakakomitir kan kasalan na iyan. An mga tawo mayo nin autoridad na gibohon iyan. An responsibilidad nin mga magurang iyo na papagdanayon na malinig an kongregasyon asin tabangan na makabalik an nagsosolsol na mga parakasala. Kun gigibohon ninda iyan na igwa nin pakamansay asin kapakumbabaan, na tinotogotan an saindang mga desisyon na magpabanaag kan kadonongan ni Jehova, dangan bebendisyonan ni Jehova an kabtang na ini kan saindang pagpapastor.

[Nota sa Ibaba]

[Retrato sa pahina 29]

Si Ananias asin Safira mapagsaginsagin na nagputik sa banal na espiritu, na nagpapaheling nin karatan nin puso