An Sakong Desisyon na Umoswag Pasiring sa Pagkamaygurang

ISINAYSAY NI CARL DOCHOW

“Advance to Maturity or Relapse Into Sin, Which?” (sa Bicol, “Umoswag Pasiring sa Pagkamaygurang o Bumalik sa Pagkakasala, Arin?”) an titulo kan sarong artikulo sa Hunyo 15, 1948 luwas kan The Watchtower. An artikulong iyan irinayo ako sa espirituwal na peligro sa kaomahan kan Estados Unidos pasiring sa karera bilang misyonero sa Amerika del Sur na luminawig nin labing 43 na taon.

AKO namundag kan Marso 31, 1914, an ikatolo sa apat na aking lalaki, sa sarong sadit na harong na gibo sa mga troso sa Vergas, Minnesota. Maogma an sakuyang mga taon nin pagkahoben. Nagigirumdoman ko an pamimingwit kaiba ni Tatay. Alagad si Nanay parateng naghehelang, asin kinaipuhan kong umontok sa pag-eskuwela sa ikalimang grado tanganing tabangan sia sa mga gibohon sa harong. Kan panahon na 13 anyos na ako, nadiskobre na an helang nia kanser sa pulmon.

Aram ni Nanay na dai na sia mabubuhay nin halawig, kaya pinonan niang andamon ako na sumalida sa saiyang mga gibohon. Minatukaw sia sa kusina asin tinotokdoan ako kun paano magluto asin maggibo nin tinapay. Dagdag pa, tinokdoan nia akong maglaba, mag-asikaso kan hardin, asin mag-ataman nin sanggatos na manok. Pinakosog man nia akong bumasa aroaldaw nin sarong kapitulo sa Biblia, na ginibo ko sa ibong kan limitado kong kakayahan sa pagbasa. Pakatapos na sanayon ako sa laog nin sampulong bulan, nagadan si Nanay kan Enero 27, 1928.

Liniwat kan Guerra an Samong Buhay

Kan pumoon an Guerra Mundial II kan Setyembre 1939, namimibi kada Domingo sa samong simbahan na Luterano para sa mga soldados. An sakong matuang tugang na si Frank determinadong dai mangadan, kaya kan sia magsayumang makilaban bilang kabtang kan militar, inaresto sia. Sa pagbista sa saiya sia nagsabi: “Bago ko gadanon an inosenteng mga tawo, puwede nindo akong badilon!” Sinentensiahan siang magdanay nin sarong taon sa bilanggoan sa Isla nin McNeil sa may baybayon kan Estado nin Washington.

Duman nanompongan ni Frank an labing 300 na Saksi ni Jehova na nabilanggo huli ta sinda neutral na nanindogan durante kan guerra. (Isaias 2:4; Juan 17:16) Dai nahaloy nagpoon siang makiasosyar sainda asin nabautismohan duman mismo sa bilanggoan. Huli sa marahay na gawe, ininaan an saiyang sentensia sa siyam na bulan. Kan Nobyembre 1942 nakaresibi kami nin bareta na pinaluwas na si Frank, asin dai nahaloy pakalihis kaiyan sinabi nia sa samo an manongod sa maogmang bareta kan Kahadean nin Dios. Pakasiyasata nin maingat kan mensahe paagi sa samong mga Biblia, naheling niamo gabos na an itinotokdo samo ni Frank iyo an katotoohan.

Mga Olang sa Espirituwal na Pag-oswag

Kan 1944, buminalyo ako sa lugar nin Malta, Montana, tanganing makaiba kan sakuyang amaon. Magkapareho kami sa sarong bagay​—mga agom na buminaya sa samo pakalihis nin anom na bulan na pag-agoman. Naoogma siang matabangan ko sia sa pag-oma asin pagluto, asin banga-banga kami sa samong ganansia. Nagsabi an sakong amaon na magigin akong paramana kan saiyang 260 ektaryang oma kun maistar ako saiya. Idto an maoswag na mga taon sa pag-oma, asin kanigoan an kawilihan ko dian! Nakakatama kami sa ani kada taon, asin ikinakapabakal an trigo sagkod sa $3.16 kada 35 litros.

Minsan siring, habo kan amaon ko an bagay na nag-aatender ako sa mga pagtiripon nin sarong sadit na kongregasyon kan mga Saksi sa Malta. Kan Hunyo 7, 1947, dai aram kan sakong amaon, nagpabautismo ako sa pansirkitong asamblea kan mga Saksi ni Jehova sa Wolf Point. Duman inimbitaran ako nin sarong Kristianong tugang na lalaki na magin sarong payunir, o pambilog na panahon na ministro. Dawa ngani an pagmawot kan sakong puso gamiton an sakong buhay sa siring na paagi, ipinaliwanag ko na nungka akong totogotan kan sakong amaon na magdusay nin siring kadakol na panahon sa ministeryo.

Dai nahaloy pakalihis kaiyan, binuksan asin binasa kan sakong amaon an sarong surat na nakaadres sa sako gikan sa sarong katood na dinagka akong magin sarong pambilog na panahon na ministro. Makuri an kaanggotan, tinawan ako nin ultimatum kan sakong amaon​—umontok sa paghuhulit o lumayas. Marahay an ultimatum na iyan huli ta namomotan kong gayo an pag-oma na dai ko aram kun mahale ako sa sadiri ko sanang desisyon. Kaya puminuli ako sa sakong pamilya sa Minnesota, na gabos bautisado na asin nakikiasosyar sa Kongregasyon nin Detroit Lakes.

Kan primero pinakosog ako kan sakong pamilya na magpayunir, pero kan 1948 nagpoon sindang manluya sa espirituwal. Kan panahon na idto na an artikulong “Advance to Maturity or Relapse Into Sin, Which?” nakatao nin espirituwal na pampakosog na kaipuhan ko. Nagpatanid iyan na “mamondoon na mga kaaabtan an siertong masunod kun tuyo niatong sinasayumahan na dumungan sa nag-ooswag na kaaraman.” Nagsabi an artikulo: “Dai kita puwedeng pumondo asin mahuri, kundi dapat na umoswag sa katanosan. An pag-oswag, bakong pag-ontok, an pinakadakulang panlaban tumang sa pagbalik.”

Minsan ngani an sakong pamilya nagtao nin iba pang sarahotan, nagtutubod ako na an tunay na problema iyo an saindang pagmawot na yumaman. Naheheling ninda an mga pakinabang sa ekonomiya sa paggamit nin dakol na panahon sa pag-oma asin dikit sa paghuhulit. Imbes na madaya kan pagmawot para sa kayamanan, guminibo ako nin mga plano na magpayunir. Aram ko na dai magigin pasil, asin naisip ko pa ngani na dai ko makakaya iyan. Kaya kan 1948, binalo ko an sakong sadiri paagi sa tuyong pag-aplay na ponan an pagpapayunir sa pinakamasakit na kabtang kan taon​—an Disyembre.

Paglilingkod Bilang Payunir

Binendisyonan ni Jehova an sakong mga paghihingoa. Halimbawa, sarong aldaw -27° C. an temperatura, na dai ibinibilang an nakakapanoog na doros. Ginigibo ko kaidto an pinagkatodan kong pagpapatotoo sa tinampo, na pinagsasarosalida an sakong mga kamot nin parate​—na ibinubulsa an malipot na kamot mientras na an saro nagkakapot nin mga magasin sagkod na iyan manoog man asin nangangaipong ibulsa. Sarong lalaki an duminolok. Nagkomento na haloy-haloy na niang narisa an sakong aktibidad, naghapot sia: “Ano an nasa mga magasin na iyan na importanteng marhay? Tawan sako an duwang iyan tanganing mabasa ko.”

Mientras tanto, naheheling ko na an pakikiasosyar sa sakong pamilya ibinubugtak sa peligro an sako mismong espirituwalidad, kaya pakahagad sa Watch Tower Society, tinawan ako nin bagong asignasyon, sa Siudad nin Miles, Montana. Duman naglingkod ako bilang lingkod kan kompanya, na ngonyan midbid bilang nangengenot na paraataman. Nag-iistar sa dos por tres metros na harong na de ruweda, sinuportaran ko an sakong sadiri paagi sa pagtrabaho nin por ora sa dry-cleaning. Paminsanminsan binabayadan ako sa pinakanawiwilihan ko​—an pag-ani.

Durante kan panahon na ini, padagos akong nakakadangog manongod sa nagraraot na espirituwal na kamugtakan kan sakong pamilya. Sa katapustapusi sinda, siring man an iba pa sa Kongregasyon nin Detroit Lakes, nagtumang sa organisasyon ni Jehova. Sa 17 parahayag kan Kahadean sa kongregasyon, 7 sana an nagdanay na maimbod. An sakong pamilya determinadong paluwason man ako sa organisasyon ni Jehova, kaya narealisar ko na igwa sana nin sarong solusyon, an umoswag nin orog pa. Pero paano?

Paglilingkod Bilang Misyonero

Durante kan internasyonal na kombension sa Siudad nin Nueva York kan 1950, naheling ko an paggraduwar kan mga estudyanteng misyonero sa ika-15 klase kan Paadalan sa Biblia kan Watchtower sa Gilead. ‘Ay, kun puwede sanang makabilang ako sa mga maglilingkod ki Jehova sa asignasyon sa ibang nasyon,’ an naisip ko.

Nagpadara ako nin aplikasyon asin inako bilang sarong miembro kan ika-17 klase sa Gilead, na nagpoon kan Pebrero 1951. Magayon an lokasyon kan paadalan sa sarong oma sa amihanan nin Nueva York. Kanigoan an kamawotan ko na makapagtrabaho sa oma pakatapos kan mga oras nin klase, tibaad sa kamalig kaiba kan mga baka o sa luwas sa mga pananom! Pero si John Booth, an paraataman sa Kingdom Farm kan panahon na idto, nagpaliwanag na ako sana an igwa nin eksperyensia sa dry cleaning. Kaya iinasignar ako na gibohon an trabahong iyan.

An Gilead bakong pasil para sa saro na an edukasyon sagkod ikalimang grado sana. Minsan ngani an mga ilaw kaipuhan na parongon pag-abot nin alas 10:30 n.b., parate akong nag-aadal sagkod sa matanga. Sarong aldaw inapod ako kan saro sa mga instruktor sa saiyang opisina. “Carl,” an sabi nia, “naheheling ko na bakong marahay an mga marka mo.”

‘Hala,’ sabi ko sa sakong sadiri, ‘papupulion na ninda ako.’

Minsan siring, mamomoton na tinawan ako kan instruktor nin nagkapirang sadol kun paano ko magagamit sa pinakamarahay an sakong oras na dai na kaipuhan na mag-adal sagkod sa matanga. Natatakot na naghapot ako: “May kakayahan daw ako tanganing magdanay digdi sa Gilead?”

“A, iyo,” nagsimbag sia. “Pero dai ko aram kun makukuwalipikar ka para sa diploma.”

Naranga ako kan mga tataramon kan presidente kan paadalan, si Nathan H. Knorr. Bago kaini sinabihan nia an mga estudyante na mas hanga sia sa kaimbodan nin mga misyonero na nagdanay sa saindang mga destino kisa sa mga marka.

An pinakadepisil na leksion para sa sako iyo an Español, pero linalaoman ko an asignasyon sa Alaska, kun saen an malipot na panahon an nakatodan ko na sa sakong lugar. Apuwera kaiyan, makakapaghulit ako sa Ingles. Kaya maiimahinar nindo an sakong pagkabigla kan sa kabangaan kan kurso, naresibi ko an sakong asignasyon sa Ecuador, Amerika del Sur. Iyo, kaipuhan kong magtaram nin Español, asin mismong sa mainit na marhay na ekuwador!

Sarong aldaw sinongko ako sa Paadalan sa Gilead nin sarong imbestigador kan FBI. Naghapot sia dapit sa aking lalaki kan lingkod kan kompanya na huminale sa satong organisasyon sa Detroit Lakes. Nangyayari kaidto an Guerra sa Korea, asin an solterong ini nagsabi na sia sarong ministro nin mga Saksi ni Jehova asin sa siring libre sa serbisyo militar. Ipinaliwanag ko na bako na siang saro sa mga Saksi ni Jehova. Mantang nagpapaaram sako an imbestigador, nagsabi sia: “Bendisyonan logod ika kan saimong Dios sa saimong trabaho.”

Dai nahaloy nabaretaan ko na nagadan an hoben sa saro sa saiyang enot na mga pakilaban sa Korea. Abaa kamamondong resulta para sa saro na puwede kutanang uminoswag pasiring sa pagkamaygurang sa organisasyon nin Dios!

Sa kahurihurihi, uminabot an samong maogmang aldaw nin paggraduwar kan Hulyo 22, 1951. Siyempre, mayo ni saro sa sakong pamilya an presente, pero kompleto an sakong kagayagayahan kan umako ako nin diploma huli sa pag-oswag na ginibo ko.

Pakikibagay sa Langtad sa Ibang Nasyon

Pakaabot ko sa sakong destino, nanompongan ko na talagang kapakipakinabang an pagsasanay ni Nanay. An pagluto, manual na paglaba, asin kakulangan nin tubig na nagbobolos sa gripo bako nang bago sa sako. Alagad an paghuhulit sa Español bago! Haloy-haloy akong naggamit nin inimprentang sermon sa Español. Nangaipo nin tolong taon bago ako nakatao nin pahayag-publiko sa Español asin iyan paagi sa paggamit nin dakolon na nota.

Kan umabot ako sa Ecuador kan 1951, kulang pa sa 200 an parahayag kan Kahadean. Garo baga maluway an paggibo nin mga disipulo sa enot na mga 25 taon. An satong katokdoan sa Biblia laen nanggad sa bakong Makakasuratan na mga tradisyon nin Katolisismo, asin an satong pagkuyog sa mga instruksion sa Biblia manongod sa kaimbodan sa agom nangorognang bakong popular.​—Hebreo 13:4.

Minsan siring, nakapasakamot kami nin kadakol na literatura sa Biblia. An samong ministeryo sa Machala, na yaon sa sentro kan patanoman nin batag, nag-iilustrar kaini. Kami sana ni Nicholas Wesley an mga Saksi duman kan umabot kami kan 1956. Minahale kami nin amay sa aga sakay sa mga trak na pankarga na ginagamit sa pagtrabaho sa mga tinampo na ginigibo kan mga aldaw na idto. Pakabiyahe mi nin harohalawig, minalusad kami asin nagpapatotoo sa mga tawo pabalik sagkod sa samong iniistaran.

Kan sarong partikular na aldaw, nagrekord kami ni Nick tanganing maheling kun siisay samo an makakapasakamot nin mas dakol na magasin. Nagigirumdoman ko na mas dakol ako ki Nick kan odto, alagad pagkabanggi patas na kami sa 114 magasin. Nakakapagwalat kami nin ginatos na babasahon kada bulan sa mga tawo sa samong mga ruta sa magasin. Anom na beses akong nakapasakamot nin labing sanggribong magasin durante nin sarong bulan. Isip-isipa kun pira an puwedeng makanood kan mga katotoohan sa Biblia gikan sa mga magasin na idto!

Sa Machala nagkaigwa man kami kan pribilehiyo na itogdok an kaenot-enoteng sadiri nin kongregasyon na Kingdom Hall sa Ecuador. Idto 35 taon na an nakaagi, kan 1960. Kan mga aldaw na idto, igwa pa sana kami nin mga 15 nag-aatender sa samong mga pagtiripon. Ngonyan an Machala igwa nin 11 nag-ooswag na kongregasyon!

Sarong Pagsongko sa Amerika

Sa pagtatapos kan mga taon nin 1970, puminuli ako sa Estados Unidos sa pagbakasyon asin nakiiba nin pirang oras sa sakong tugang na si Frank. Isinakay nia ako sa saiyang kotse pasiring sa sarong bolod na hale dian harayoon an natatanaw mi sa Kababan kan Pulang Salog. Magayon idto, huli sa naghihirinog na mga tipasi na nag-aalon-alon sa doros, na garo dagat nin nakadoko nang hinog na trigo. Sa harayo nababanaag an nalilinyahan nin kahoy na Salog nin Sheyenne. An kaogmahan sa matoninong na kagayonan na iyan napondo kan ponan kan sakong tugang an parate niang sabihon.

“Kun bako kang tonto nanggad sa pagparaistar duman sa Amerika del Sur, mapapasaimo man kutana an omang ini!”

“Frank,” an tolos kong simbag. “Pondoha na sana iyan dian.”

Dai na sia nagsabi nin saro pang tataramon. Pirang taon an nakalihis, bigla siang nagadan sa atake serebral, na nabayaan an tolong magayon na rantso sa Dakota del Norte na labing 400 na ektarya gabos, siring man an 260 ektaryang oma kan sakong amaon sa Montana na sia an nagin paramana.

Ngonyan gadan na an gabos sa sakong pamilya. Pero naoogma ako ta sa Detroit Lakes, kun saen kami gabos nagpoon bilang mga Saksi ni Jehova mga taon na an nakaagi, igwa ako nin espirituwal na pamilya na may labing 90 Kristianong tugang na lalaki asin babae.

Pagpadagos na Umoswag sa Espirituwalidad

Sa nakaaging 15 taon tuminama kami sa espirituwal na pag-ani digdi sa Ecuador. Poon sa mga 5,000 na parahayag kan Kahadean kan 1980, igwa na kami ngonyan nin labing 26,000. Inani ko an bendisyon sa pagtabang sa labing sanggatos sa mga ini pasiring sa bautismo.

Ngonyan, sa edad na 80, mas dakula an pagmamaigot ko na makakua nin 30 oras sa sarong bulan sa ministeryo kisa sa ginibo ko kan 1951 tanganing maotob an kahagadan sa sako na 150 oras. Poon kan 1989, kan maaraman ko na ako igwang kanser sa prostate, inaprobetsaran ko an sakong panahon sa pagparahay na magbasa. Poon kan taon na iyan, nabasa ko na an Biblia nin 19 beses asin an librong Jehovah’s Witnesses​—Proclaimers of God’s Kingdom nin 6 na beses. Paagi kaini padagos akong nag-ooswag sa espirituwal.

Iyo, nagkaigwa ako nin mga oportunidad na mag-ani nin materyal na mga pakinabang sa kaomahan kan Estados Unidos. Alagad an mga balos nin materyal na kayamanan mayong kamanungdanan kun ikokomparar sa kagayagayahan na naeksperyensiahan ko sa espirituwal na pag-ani. Pinaisi ako kan sanga digdi sa Ecuador na nakapasakamot ako nin labing 147,000 na magasin asin 18,000 na libro sa sakong karera bilang misyonero. Ibinibilang ko ining espirituwal na mga banhi, na dakol sa mga iyan an tuminubo na; an iba tibaad tumubo pa sa puso nin mga tawo mantang binabasa ninda an dapit sa mga katotoohan na ini nin Kahadean.

Mayo na akong maisip na mas marahay kisa sa pag-oswag pasiring sa bagong kinaban nin Dios kaiba kan gabos kong espirituwal na aki asin minilyon na iba pa na pinili na maglingkod sa satong Dios, si Jehova. An kuwarta dai ikaliligtas an saro sa katapusan kan maraot na kinaban na ini. (Talinhaga 11:4; Ezequiel 7:19) Minsan siring, magpapadagos an mga bunga kan satong espirituwal na gibohon​—kun an kada saro sa sato padagos na umoswag pasiring sa pagkamaygurang.

[Retrato sa pahina 24]

Andam nang magpayunir sa Siudad nin Miles, Montana, kan 1949

[Retrato sa pahina 24]

Nagbabakal nin tubig para sa samong erokan nin misyonero, 1952

[Retrato sa pahina 25]

Naghuhulit sa Machala, 1957

[Retrato sa pahina 25]

Poon na maghelang kan 1989, nabasa ko na an Biblia nin 19 beses