An Permanenteng Katapusan nin Kadahasan​—Paano?

TANGANING pogolon an pag-orog nin kadahasan, an nagkapirang siudad sa Estados Unidos nag-eksperimento nin sarong bagong ideya​—kuarta o mga produkto karibay nin mga badil na isinuko, dai nang harapotan. An resulta? Halimbawa, sa gastos na $341,000, an siudad nin St. Louis nakakolekta nin 8,500 na badil. An kaparehong programa sa Siudad nin Nueva York nakatipon nin labing sangribong armas.

Ano an nagin epekto kan gabos na ini sa krimen? Makamomondo, kakadikit. An konektado sa badil na mga omisidyo nakaabot sa pinakahalangkaw na bilang sa St. Louis sa suminunod na taon. Sa Siudad nin Nueva York, igwa pa man giraray nin kinakarkulong duwang milyon na badil na sadiri nin ordinaryong mga tawo. Sa Estados Unidos, igwa nin mga 200 milyones na badil na nasa pribadong mga kamot, haros saro sa kada lalaki, babae, asin aki. Sa ibang mga kadagaan, an kadahasan na konektado sa badil nag-oorog sa nakakukubhan na pagtalubo. Sa Britania “sa pag-oltanan nin 1983 asin 1993, an bilang nin mga paglapas na irinekord kan pulis na konektado an mga armas haros nadoble, na uminabot nin 14,000,” an sabi kan The Economist. Minsan ngani an bilang nin omisidyo hababa, igwa nin mga sarong milyon na ilegal na armas sa nasyon na iyan.

Segurado, an pag-ina sa makatatakot na bilang na iyan sarong lakdang sa pag-oswag. Minsan siring, an mga paagi na siring sa ilinadawan sa enotan dai man lamang nareresolberan an pinakagamot na mga causa nin kadahasan. Ano an mga causang iyan? Dakol na dahelan an sinitar, alagad an pira pundamental. An kakulangan nin masarig na pamilya asin instruksion sa moral nagtulod sa dakol na hoben na umayon sa mga gang tanganing mamatean na sinda may inaayonan. An pan-akit nin dakulang delihensia uminagyat sa dakol na gumamit nin kadahasan. An inhustisya nagtutulod sa iba na remedyohan an mga bagay-bagay sa madahas na paagi. An kapalangkawan huli sa nasyon, rasa, o kamugtakan sa buhay nagpapangyari sa mga tawo na ipasipara an pagsakit nin iba. Ini hararom an pagkagamot na mga dahelan na mayong madaling mga solusyon.

Ano an Puedeng Gibohon?

Mas dakol na pulis, mas masakit na sentensiang pagkabilanggo, pagkontrol sa pagbakal asin pagkasadiri nin badil, padusang kagadanan​—gabos ini minukna asin prinobaran bilang paagi na pogolon an krimen asin kadahasan. An mga iyan nagdara nin laen-laen na sokol nin kapangganahan, alagad an mamondong katunayan iyo na an kadahasan parte pa man giraray kan satong buhay. Taano? Huli ta an mga paaging ini binobolong sana an mga sintomas.

Sa ibong na lado, an dakol na eksperto nagsasaboot na an liabe sa pagtapos sa kadahasan iyo an edukasyon. Mantang an ideyang ini marahay, kaipuhan tang mangnohon na an kadahasan bako sanang sa mga nasyon kun saen limitado an edukasyonal na mga oportunidad. Sa katunayan, garo baga an nagkapira sa pinakamadahas na mga nasyon iyo man an may pinakahalangkaw na mga pamantayan sa edukasyon. Bakong masakit maheling na an kaipuhan bako sanang edukasyon kundi an tamang klase nin edukasyon. Anong klase daw iyan? Igwa daw nin saro na makapagtotokdo sa mga tawo na magin mamomoton sa katoninongan asin matanos na mga indibiduwal?

“Ako, si Jehova, an saimong Dios, an Saro na nagtotokdo saimo na pakinabangon an saimong sadiri, an Saro na nagpapangyari saimo na maglakaw sa dalan na maninigo mong lakawan. O kun dadangogon mo sana kutana an sakong mga togon! Dangan an saimong katoninongan magigin siring sa salog, asin an saimong katanosan siring sa mga alon kan dagat.” (Isaias 48:​17, 18) Paano daw tinotokdoan ni Jehova Dios an mga tawo na magin mamomoton sa katoninongan asin matanos? Sa pangenot paagi sa saiyang Tataramon, an Biblia.

An Kapangyarihan kan Tataramon nin Dios

An Biblia bako nanggad na koleksion sana nin daan na mga eroestorya asin sarabihon na lipas na sa panahon asin dai ikaaaplikar. Nasa laog kaiyan an mga prinsipyo asin ideya na hale sa Kaglalang kan katawohan, na, sa saiyang pinakahalangkaw na namumugtakan, nakaaaram kan naturalesa nin tawo nin orog kisa sa kiisay pa man. “Kun paanong an kalangitan mas halangkaw sa daga, siring man an sakong mga dalan mas halangkaw sa saindong mga dalan, asin an sakong mga kaisipan kisa sa saindong mga kaisipan,” an sabi ni Jehova Dios.​—Isaias 55:9.

Sa rason na ini si apostol Pablo nagpapatotoo na “an tataramon nin Dios buhay asin mapuersa asin mas matarom kisa sa arin man na minasbad na may duwang tarom asin nakalalagbas sagkod sa pagbulag kan kalag asin espiritu, saka kan mga pagsokmolan asin hotok kaiyan, asin nakamimidbid kan mga kaisipan asin pagmawot kan puso.” (Hebreo 4:12) Iyo, an Tataramon nin Dios may puersa na aboton asin pahiroon an puso nin sarong tawo asin bagohon an saiyang pag-iisip asin paggawe. Bako daw na ini an kaipuhan tanganing bagohon an madahas na mga ugale nin mga tawo ngonyan?

An mga Saksi ni Jehova, na ngonyan may bilang na mga limang milyon sa labing 230 kadagaan, buhay na prueba na an Tataramon nin Dios tunay nanggad na may puersa na liwaton an mga buhay sa ikararahay. Kabale sa sainda an mga tawo na hale sa lambang nasyonalidad, lenguahe, asin rasa. Sinda hale man sa gabos na klase nin pamumuhay asin sosyal na pinaghalean. An nagkapira sa sainda dating madahas asin maribok an pamumuhay. Alagad imbes na togotan an siring na mga dahelan na pumukaw nin iriwal, riribalan, pagpalaenlaen, asin pagkaongis sa tahaw ninda, sinda nakanood na daogon an mga olang na ini asin nagin sarong mamomoton sa katoninongan asin nagkakasararong banwaan sa bilog na kinaban. Ano an nagpagin posible kaini?

Sarong Kampanya na Minatapos sa Kadahasan

An Mga Saksi ni Jehova dusay sa pagtabang sa iba na magkaigwa nin tamang kaaraman manongod sa katuyohan nin Dios na ihinayag sa saiyang Tataramon, an Biblia. Sa gabos na lugar sa daga, hinahanap ninda idtong mga mawot na manodan an mga dalan ni Jehova asin magpatokdo sa saiya. An saindang mga paghihingoa nagbubunga. An resulta kan edukasyonal na kampanyang ini iyo na an sarong makangangalas na hula naootob.

Mga 2,700 na taon na an nakaagi, si propeta Isaias pinasabngan na sumurat: “Mangyayari sa huring kabtang kan mga aldaw na . . . dakol na banwaan an maduruman asin masarabi: ‘Madia kamo, banwaan, asin tumukad kita sa bukid ni Jehova, sa harong kan Dios ni Jacob; asin totokdoan nia kita dapit sa saiyang mga dalan, asin kita maglalakaw sa saiyang mga dana.’”​—Isaias 2:​2, 3.

An pagin natokdoan ni Jehova asin paglakaw sa saiyang mga dana puedeng magbunga nin makangangalas na mga pagbabago sa buhay nin mga tawo. An saro sa pagbabago ihinula sa iyo man sanang hula: “Dadaragopdopon ninda an saindang mga minasbad na magin tarom nin arado asin an saindang mga budyak na magin mga sanggot. An nasyon dai mabingat nin minasbad tumang sa nasyon, asin dai na sinda mag-aadal sa pakilaban.” (Isaias 2:4) Dakol na tawo an nakabasa kan tekstong ini. Sa katunayan, an tekstong ini iinukit sa sarong lanob sa Plasa kan Naciones Unidas sa Siudad nin Nueva York. Iyan nagpapagirumdom kan pinaghihimuyawot kan Naciones Unidas alagad nasudyang makamtan. An paghale kan guerra asin kadahasan dai magigibo kan arin man na gibo nin tawong politikal na organisasyon. Iyan sarong bagay na si Jehova Dios sana an makagigibo. Paano nia daw iyan gigibohon?

Malinaw na bakong gabos mahimate sa imbitasyon na ‘tumukad sa bukid ni Jehova’ asin ‘matokdoan dapit sa saiyang mga dalan’ patin ‘maglakaw sa saiyang mga dana’; ni magugusto man an gabos na ‘daragopdopon an saindang mga minasbad na magin tarom nin arado asin an saindang mga budyak na magin mga sanggot.’ Ano an gigibohon ni Jehova manongod sa mga siring? Dai nia sagkod lamang na bubukasan an tata nin oportunidad o hahalaton sinda na magbakle. Tanganing taposon an kadahasan, tataposon man ni Jehova idtong mga nag-iinsistir sa saindang madahas na mga dalan.

Sarong Mahalagang Leksion

An ginibo nin Dios kan aldaw ni Noe nagtatao nin nagpapatanid na leksion sa sato ngonyan. Ipinaheheling kan rekord sa Biblia kun anong klase nin kinaban an nag-eksister kaidto: “An daga nagin laglag sa pagheling kan tunay na Dios asin an daga napano nin kadahasan.” Huli kaini, ipinaaram nin Dios ki Noe: “Nagdatong na para sa sako an katapusan kan gabos na laman, huli ta an daga pano nin kadahasan huli sainda; asin uya lalaglagon ko sinda kaibahan kan daga.”​—Genesis 6:​11, 13.

Kaipuhan niatong mangnohon an sarong importanteng punto. Kan ipaabot an Baha sa kapag-arakian na iyan, ilinigtas nin Dios si Noe asin an saiyang pamilya. Taano? An Biblia minasimbag: “Si Noe matanos na tawo. Pinatunayan nia an saiyang sadiri na daing kasalan sa tahaw kan saiyang mga kapanahon. Si Noe naglakaw sa kaibanan kan tunay na Dios.” (Genesis 6:9; 7:1) Minsan ngani bakong gabos na nabubuhay kan panahon na idto madahas na tawo, si Noe asin an saiyang pamilya sana an “naglakaw sa kaibanan kan tunay na Dios.” Huli kaiyan sinda nakaligtas kan an madahas na kinaban na iyan laglagon.

Mantang naheheling niato an kinaban na sa giraray ‘napapano nin kadahasan,’ makaseseguro kita na iyan dai puedeng dai marisa nin Dios. Siring kan ginibo nia kan aldaw ni Noe, sia sa dai na mahahaloy mahiro man asin tataposon an kadahasan​—nin permanente. Alagad matao man sia nin dalan pasiring sa kaligtasan para duman sa mga nag-aadal ngonyan na ‘lumakaw sa kaibanan kan tunay na Dios,’ idtong mga naghihimate sa saiyang dakulang edukasyonal na kampanya para sa katoninongan.

Paagi sa salmista, si Jehova nagtatao kan pag-asegurar na ini: “Dai na mahahaloy, asin ta an maraot mawawara na; asin hehelingon mo nanggad an saiyang namumugtakan, asin ta mayo na sia dian. Alagad an mga mahoyo mismo magmamana kan daga, asin sinda nanggad magkakararanga nin labi-labi sa nagsosopay na katoninongan.”​—Salmo 37:​10, 11.

An Mga Saksi ni Jehova maoogmang makipag-adal sa saindo sa Biblia tanganing kamo makaayon sa mga nagsasabi: “Tumukad kita sa bukid ni Jehova, sa harong kan Dios ni Jacob; asin totokdoan nia kita dapit sa saiyang mga dalan, asin kita maglalakaw sa saiyang mga dana.” (Isaias 2:3) Paagi sa paggibo kaiyan, kamo mapapaayon sa mga makaheheling kan katapusan kan gabos na karatan asin kadahasan. Kamo makanonompong nin ‘labi-labing karangahan sa nagsosopay na katoninongan.’

[Pasasalamat para sa pinagkuanan kan retrato sa pahina 5]

Reuters/Bettmann