“Sundan Nindo an Dalan nin Pagkamapag-istimar”

“Hirasan nindo an mga banal sono sa saindang mga pangangaipo. Sundan nindo an dalan nin pagkamapag-istimar.”​—ROMA 12:13.

1. Ano an sarong pundamental na pangangaipo nin tawo, asin paano iyan nahahayag?

AN PAGLAKAW na banggihon na sa sarong kalyeng daing tawo sa sarong lugar na bakong pamilyar puedeng magin nakapanluluyang eksperyensia sa mga aldaw na ini. Alagad nakatatao man nin tension an mapabilang sa sarong kadaklan asin mayo man lamang kamo ni sarong midbid o nin nakamidbid sa saindo. Tunay nanggad, an sarong mahalagang kabtang kan naturalesa nin tawo iyo an pangangaipo na pagmakolgan, magustohan, asin kamotan. Mayo nin siisay man na gustong tratohon na estranghero o tagaluwas.

2. Paano nagtagama si Jehova para sa satong pangangaipo nin makakaibaiba?

² Si Jehova Dios, an Kaggibo asin Kaglalang kan gabos na bagay, aram na marhay an pangangaipo nin tawo para sa pagkaigwa nin kaibaiba. Bilang Kagdisenyo kan saiyang linalang na tawo, sa kapinonan mismo aram nin Dios na “bakong marahay na an lalaki magsolosolo,” asin may ginibo sia manongod dian. (Genesis 2:​18, 21, 22) An tala kan Biblia pano nin mga halimbawa nin mga akto nin kabootan na ipinahayag ni Jehova asin kan saiyang mga lingkod sa mga tawo. Pinapangyayari kita kaini na manodan kun paano ‘susundan an dalan nin pagkamapag-istimar,’ sa ikagagayagaya asin ikawiwili nin iba saka sa ikakokontento niato mismo.​—Roma 12:13.

Pagmamahal sa mga Estranghero

3. Ipaliwanag an pundamental na kahulogan nin pagkamapag-istimar.

³ An terminong “pagkamapag-istimar” arog kan pagkagamit sa Biblia trinadusir hale sa Griegong termino na phi·lo·xe·niʹa, na kompuesto nin duwang orihinal na termino na nangangahulogan “pagkamoot” asin “estranghero.” Sa siring, an pagkamapag-istimar sa pundamental nangangahulogan “pagkamoot sa mga estranghero.” Minsan siring, ini bako sanang pormalidad o kortesiya. Kalabot dian an mga pagmate asin kapadangatan nin saro. An berbong phi·leʹo, sono sa Exhaustive Concordance of the Bible ni James Strong, nangangahulogan “magin katood nin (mapagmahal sa [sarong indibiduwal o bagay]), an boot sabihon, magkaigwa nin kapadangatan sa (na tanda nin personal na kadayupotan, bilang saboot o pagmate).” Huli kaini, an pagkamapag-istimar labi pa sa pagkamoot na basado sa prinsipyo, na tibaad huli sa pakamate nin katongdan o obligasyon. Iyan parateng kapahayagan nin tunay na pagmamahal, kapadangatan, asin pakikikatood.

4. Kiisay maninigong ipahayag an pagkamapag-istimar?

⁴ An nag-aako kan pagmamahal asin kapadangatan na ini iyo an “estranghero” (Griego, xeʹnos). Siisay daw ini? Sa giraray, an Concordance ni Strong tinatawan nin kahulogan an terminong xeʹnos bilang ‘dayo (sa literal nakikihimanwa, o sa piguratibo bago); paagi sa implikasyon sarong bisita o (sa kabaliktaran) sarong estranghero.’ Kaya an pagkamapag-istimar, na ipinaheheling an halimbawa sa Biblia, puedeng magpaheling nin kabootan na ipinahayag sa saro na mahal niato, o iyan puedeng ipaheling minsan sa sarong estranghero. Ipinaliwanag ni Jesus: “Kun namomoot kamo sa mga namomoot sa saindo, ano an balos sa saindo? Bako daw na ginigibo man iyan kan mga parasingil nin buhis? Asin kun an saindong mga tugang sana an tinitino nindo, anong pambihirang bagay an saindong ginigibo? Bako daw na ginigibo man iyan kan mga tawo kan mga nasyon?” (Mateo 5:​46, 47) An tunay na pagkamapag-istimar linilihisan an pagkabaranga asin diskriminasyon na ipinipirit nin prehuwisyo asin takot.

Si Jehova, an Sangkap na Paraistimar

5, 6. (a) Ano an nasa isip ni Jesus kan sia magsabi, “An saindong langitnon na Ama sangkap”? (b) Paano naheheling an pagigin buka an palad ni Jehova?

⁵ Pakasabihan kan mga kakulangan kan pagkamoot na ipinahahayag nin mga tawo sa lambang saro, arog kan sinitar sa itaas, idinugang ni Jesus an komentong ini: “Kaya ngani kamo kaipuhan na magin sangkap, kun paanong an saindong langitnon na Ama sangkap.” (Mateo 5:48) Siempre, si Jehova sangkap sa gabos na bagay. (Deuteronomio 32:4) Minsan siring, itinatampok ni Jesus an sarong partikular na aspekto kan pagkasangkap ni Jehova, arog kan mas naenot niang sinabi: “Pinasisirang [nin Dios] an saiyang aldaw sa maraot asin sa marahay asin pinapaoranan nia an matanos asin bakong matanos.” (Mateo 5:45) Pag-abot sa pagpaheling nin kabootan, si Jehova daing ipinalalaen.

⁶ Bilang an Kaglalang, si Jehova an kagsadiri kan gabos na bagay. “Sadiri ko an lambang layas na hayop kan kadlagan, an mga hayop sa rinibong kabukidan. Namimidbid ko an lambang gamgam kan kabukidan, asin an mga hayop kan kapatagan nasa kaibanan ko,” sabi ni Jehova. (Salmo 50:​10, 11) Pero dai sia may kapasloan na nagtatago nin ano man. Sa saiyang pagigin buka an palad, sia nagtatagama para sa gabos niang linalang. An salmista nagsabi manongod ki Jehova: “Binibiklad mo an saimong kamot asin pinaninigoan an mawot nin lambang bagay na may buhay.”​—Salmo 145:16.

7. Ano an manonodan niato sa pagtrato ni Jehova sa mga estranghero asin sa mga nangangaipo?

⁷ Itinatao ni Jehova sa mga tawo an saindang kaipuhan​—minsan an mga tawo na dai nakamimidbid sa saiya, na estranghero sa saiya. Ipinagirumdom ni Pablo asin Bernabe sa mga parasamba sa idolo sa siudad nin Listra na si Jehova “dai . . . pinabayaan an saiyang sadiri na dai nin saksi sa bagay na sia guminibo nin marahay, na tinatawan kamo nin oran hale sa langit asin mabungang mga panahon, na biyong binabasog an saindong mga puso nin kakanon asin kaogmahan.” (Gibo 14:17) Nangorogna duman sa mga nangangaipo, si Jehova maboot asin buka an palad. (Deuteronomio 10:​17, 18) Kadakol kan manonodan niato ki Jehova sa pagpaheling nin kabootan asin pagigin buka an palad​—pagigin mapag-istimar—​sa iba.

8. Paano ipinaheling ni Jehova an saiyang pagigin buka an palad sa pag-asikaso sa satong espirituwal na mga pangangaipo?

⁸ Apuera sa abundang pagtagama para sa materyal na mga pangangaipo kan saiyang mga linalang, inaasikaso ni Jehova an saindang mga pangangaipo sa espirituwal na paagi. Si Jehova guminawe na may pinakamamomoton na pagkamatinao para sa satong espirituwal na ikararahay, bago pa man narealisar kan siisay man sa sato na kita nasa desesperadong kamugtakan sa espirituwal. Mababasa niato sa Roma 5:​8, 10: “Ipinamimidbid nin Dios an saiyang pagkamoot sa sato sa paagi na, mantang kita mga parakasala pa, si Cristo nagadan para sa sato. . . . Kan kita mga kaiwal pa, kita nakapakipag-uli sa Dios paagi sa kagadanan kan saiyang Aki.” An probisyon na iyan nagpapangyari sa makasalan na mga tawo na makalaog sa maogmang pampamilyang relasyon sa satong langitnon na Ama. (Roma 8:​20, 21) Sinierto man ni Jehova na kita tawan nin tamang paggiya asin pagdirehir tangani na kita magin mapanggana sa buhay sa ibong kan satong makasalan asin bakong sangkap na kamugtakan.​—Salmo 119:​105; 2 Timoteo 3:16.

9, 10. (a) Taano ta masasabi niato na si Jehova an sangkap na paraistimar? (b) Paano si Jehova maninigong arogon nin tunay na mga parasamba sa bagay na ini?

⁹ Huli kaini, masasabi niato na si Jehova tunay na iyo an sangkap na paraistimar sa kadakol na paagi. Dai nia linilipasan an nangangaipo, an hamak, asin an menus an kamugtakan. Sia nagpapaheling nin tunay na interes asin pagmakolog sa mga estranghero, pati sa saiyang mga kaiwal, asin dai sia naghahalat nin ano man na materyal na balos. Sa gabos na ini, bako daw na sia an pangenot na halimbawa nin sarong sangkap na paraistimar?

¹⁰ Bilang Dios na igwa nin siring na mamomoton na kabootan asin pagigin buka an palad, boot ni Jehova na arogon sia kan mga nagsasamba sa saiya. Sa bilog na Biblia, naheheling niato an lataw na mga halimbawa kan maboot na kualidad na ini. An Encyclopaedia Judaica nagkokomento na “sa suanoy na Israel, an pagkamapag-istimar bako sanang marahay na ugale, kundi sarong moral na institusyon . . . An mga kostumbre sa Biblia na maogmang pagsabat sa pagal na parabaklay asin pag-ako sa estranghero iyo an gikanan na hale dian an pagkamapag-istimar asin an gabos na konektadong aspekto kaiyan nagin marahay na kualidad na omaw na marhay sa tradisyon na Judio.” Labi pa sa pagigin nagpapamidbid na karakteristiko nin arin man na partikular na nasyonalidad o grupong etniko, an pagkamapag-istimar maninigong magin karakteristiko nin gabos na tunay na parasamba ki Jehova.

Paraistimar sa mga Anghel

11. Anong lataw na halimbawa an nagpapaheling na an pagkamapag-istimar nagtao nin dai linalaoman na mga bendisyon? (Helingon man an Genesis 19:​1-3; Hokom 13:​11-​16.)

¹¹ An saro sa pinakabantog na mga tala sa Biblia sa pagpaheling nin pagkamapag-istimar iyo an manongod ki Abraham asin Sara kan sinda nagkakampo sa tahaw kan darakulang kahoy nin Mamre, harani sa Hebron. (Genesis 18:​1-​10; 23:19) Daing duwa-duwa na nasa isip ni apostol Pablo an pangyayaring ini kan itao nia an sadol na ini: “Dai nindo paglingawan an pagkamapag-istimar, huli ta paagi kaiyan an nagkapira, na dai ninda aram, nag-asikaso sa mga anghel.” (Hebreo 13:2) An pag-adal sa talang ini makatatabang sa sato na masabotan na an pagkamapag-istimar bako sanang kostumbre o pagkapadakula sa saindo. Imbes, iyan diosnon na kualidad na nagtatao nin makangangalas na mga bendisyon.

12. Paano ipinaheling ni Abraham an saiyang pagkamoot sa mga estranghero?

¹² Ipinaririsa kan Genesis 18:​1, 2 na an mga bisita dai midbid asin dai linalaoman ni Abraham, na garo baga tolo sanang estranghero na minaagi. An kostumbre kan mga taga-Sirangan, sono sa nagkapirang komentarista, iyo na an sarong nagbabaklay sa dagang bakong pamilyar may diretso na laoman an pag-istimar dawa kun mayo sia nin kamidbid duman. Alagad dai na hinalat ni Abraham na gamiton kan mga estranghero an saindang diretso; sia nagsadiring boot. Sia “duminalagan” sa pagsabat sa mga estrangherong ini na haroharayo pa sa saiya​—ini gabos sa “kainitan kan aldaw,” asin 99 anyos na si Abraham! Dai daw ipinaheheling kaini kun taano ta nanabihan ni Pablo si Abraham bilang modelo na dapat arogon niato? Iyan an kahulogan kan pagkamapag-istimar, an pagmamahal o pagkamoot sa mga estranghero, an pagmakolog sa saindang mga pangangaipo. Iyan positibong kualidad.

13. Taano si Abraham ta “huminuruhod” sa mga bisita?

¹³ Sinasabi man sa sato kan tala na pakasabata sa mga estranghero, si Abraham “huminuruhod sa daga.” Dinudukoan an mga estranghero? Bueno, an pagduko, na ginibo ni Abraham, sarong paagi nin pagtaratara sa iginagalang na bisita o saro na halangkaw an katongdan, na dai dapat ikamalo sa sarong akto nin pagsamba, na reserbado sana para sa Dios. (Ikomparar an Gibo 10:​25, 26; Kapahayagan 19:10.) Paagi sa pagduko, na bako sanang pagtango kan payo kundi ‘paghuruhod sa daga,’ itinao ni Abraham sa mga estrangherong ini an onra nin pagigin importante. Sia an payo nin sarong dakula, may kayang patriarkal na pamilya, pero ibinilang nia an mga estrangherong ini na angay sa onra na labi sa saiya. Ini laen na marhay sa nakaugalean nang pagsuspetsa sa mga estranghero, sa mapagmaan na kaisipan! Tunay na ipinaheling ni Abraham an kahulogan kan mga tataramon na: “Sa pagpaheling nin onra sa lambang saro mangenot kamo.”​—Roma 12:10.

14. Anong paghihingoa asin sakripisyo an kalabot sa pagpaheling ni Abraham nin pagkamapag-istimar sa mga estranghero?

¹⁴ An iba pang kabtang kan tala nagpapaheling na an mga saboot ni Abraham tunay. An pagkakan mismo pambihira. Dawa sa sarong dakulang pamilya na dakol an kahayopan, an “malomoy asin marahayrahay na torilyo” bakong pagkakan na pan-aroaldaw. Mapadapit sa lakop na mga kostumbre sa lugar na idto, an Daily Bible Illustrations ni John Kitto nagsasabi: “An mga luho nungka na ginigibo apuera sana sa nagkapirang kapiestahan, o sa pag-abot nin sarong estranghero; asin sa siring sanang mga okasyon na kinakakan an karne, dawa kan mga kagsadiri nin dakol na aripompon asin kahayopan.” An maharasahas na klima dai nagtogot na sarayon an pagkakan na nararaot, kaya tanganing maandam an siring na pagkakan, an gabos kaipuhan na gibohon sa oras mismong iyan. Bakong makangangalas na sa halipot na talang ini, an terminong “maghumari” o “naghumari” minalataw nin tolong beses, asin si Abraham literal na “duminalagan” tanganing andamon an pagkakan!​—Genesis 18:​6-8.

15. Ano an tamang punto-de-vista sa materyal na mga probisyon sa pagpaheling nin pagkamapag-istimar, arog kan ipinaheling na halimbawa ni Abraham?

¹⁵ Minsan siring, an katuyohan bako sanang makaandam nin dakulang punsion tanganing hangaan. Minsan ngani si Abraham asin Sara guminibo kan gabos na paghihingoang iyan na andamon asin ipuesto an pagkakan, mangnoha kun ano an mas naenot na sabi ni Abraham manongod dian: “Itogot nindong kumua nin kadikit na tubig, tabi, asin kaipuhan na mahanawan an saindong mga bitis. Dangan humilay kamo sa sirong kan kahoy. Asin togote nindo akong kumua nin sarong tinapay, asin parepreskohe an saindong puso. Pakatapos kaiyan, puede na kamong dumagos, huli ta iyan an dahelan na kamo uminagi digdi sa saindong lingkod.” (Genesis 18:​4, 5) An “sarong tinapay” na idto saro palan na bangkete nin pinatabang ogbon na baka na may kaibang mga tinapay na matambilog na gibo sa pinong harina, mantikilya, asin gatas​—punsion na maninigo sa sarong hade. Ano an punto? Kun ipinaheheling an pagkamapag-istimar, an mahalaga, o an dapat na tawan nin pagdodoon, bakong kun gurano kaabunda asin kaluho kan pagkakan asin inomon, o kun baga anong madetalyeng aling-alingan an itatagama, asin iba pa. An pagkamapag-istimar bakong depende sa kun baga kayang bakalon nin saro an mamahalon na mga bagay. Imbes, iyan basado sa tunay na pagmakolog sa ikararahay nin iba asin sa kamawotan na gumibo nin karahayan sa iba sa sokol na kaya nin saro. “Orog na marahay an kakanon na gulay na igwa nin pagkamoot kisa sa bakang pinataba sa sabsaban asin may kaibang pagkaongis,” sabi nin sarong talinhaga sa Biblia, asin yaon dian an liabe sa tunay na pagkamapag-istimar.​—Talinhaga 15:17.

16. Paano si Abraham nagpaheling nin pag-apresyar sa espirituwal na mga bagay sa saiyang ginibo para sa mga bisita?

¹⁶ Minsan siring, kaipuhan na mangnohon niato na igwa man nin pagkaespirituwal an bilog na pangyayari. Sa paano man narisa ni Abraham na an mga bisitang ini mga mensahero hale ki Jehova. Ipinaririsa ini kan pagsabi nia sa sainda kan mga tataramon na: “Jehova, kun, ngonyan, nakanompong ako nin pabor sa saimong mga mata, tabi na dai mo paglihisan an saimong lingkod.”a (Genesis 18:3; ikomparar an Exodo 33:20.) Dai patienot na naaraman ni Abraham kun baga sinda may mensahe para sa saiya o kun baga minaagi sana sinda. Maski pa, nasabotan nia na nangyayari an pagkaotob kan katuyohan ni Jehova. An mga indibiduwal na ini nasa sarong misyon hale ki Jehova. Kun may magigibo sia na makatatabang dian, ikaoogma nia. Narealisar nia na an mga lingkod ni Jehova maninigong tawan kan pinakamarahay, asin itatao nia an pinakamarahay sa irarom kan mga kamugtakan. Sa paggibo kaiyan, magkakaigwa nin espirituwal na bendisyon, baga man para sa saiya o para sa iba. An nangyari, si Abraham asin si Sara binendisyonan nin dakula huli sa saindang sinserong pagkamapag-istimar.​—Genesis 18:​9-​15; 21:​1, 2.

Sarong Mapag-istimar na Banwaan

17. Ano an hinagad ni Jehova sa mga Israelita mapadapit sa mga estranghero asin nangangaipo sa tahaw ninda?

¹⁷ An lataw na halimbawa ni Abraham dai dapat na lingawan kan nasyon na guminikan sa saiya. An Ley na itinao ni Jehova sa mga Israelita may kaibang mga probisyon para sa pagpaheling nin pagkamapag-istimar sa mga estranghero sa tahaw ninda. “An nakikihimanwa na nag-iistar bilang nakikihimanwa sa saindo maninigong ibilang nindo na propiong tagadian sa saindo; asin kamotan mo sia nin siring sa saimo man sana, huli ta kamo nagin mga nakikihimanwa sa daga nin Egipto. Ako si Jehova na saindong Dios.” (Levitico 19:34) An banwaan kaipuhan na magtao nin espesyal na konsiderasyon sa mga nangangaipo nin materyal na sustento asin dai sana sinda pagpalimanlimanan. Kun binebendisyonan sinda ni Jehova nin abundang ani, kun naggagayagaya sinda sa saindang mga kapiestahan, kun nagpapahingalo sinda sa saindang mga pagpapagal sa mga taon nin Sabbath, asin sa iba pang mga okasyon, kaipuhan na girumdomon kan banwaan an mga daing palad​—an mga balo, aking lalaki na daing ama, asin nakikihimanwa.​—Deuteronomio 16:​9-​14; 24:​19-​21; 26:​12, 13.

18. Gurano kahalaga kan pagkamapag-istimar may koneksion sa pag-ako kan pabor asin bendisyon ni Jehova?

¹⁸ An halaga nin kabootan, pagigin buka an palad, asin pagkamapag-istimar sa iba, nangorogna sa mga nangangaipo, maheheling sa nagin pagtratar ni Jehova sa mga Israelita kan mapabayaan ninda an mga kualidad na ini. Liniwanag ni Jehova na an kabootan asin pagigin buka an palad sa mga estranghero asin nangangaipo kabilang sa mga kahagadan tangani na an saiyang banwaan mag-ako kan padagos niang mga bendisyon. (Salmo 82:​2, 3; Isaias 1:​17; Jeremias 7:​5-7; Ezequiel 22:​7; Zacarias 7:​9-​11) Kan an nasyon maigot sa pag-otob sa mga kahagadan na ini asin iba pa, sinda nag-asenso asin nagkamit nin materyal saka espirituwal na abundansia. Kan sinda mabangkag sa saindang paslong personal na mga pinag-aaabot asin magpabaya sa pagpaheling kan maboot na mga kualidad na ini sa mga nangangaipo, inako ninda an pagkondenar ni Jehova, asin sa katapustapusi sinilotan sinda.​—Deuteronomio 27:​19; 28:​15, 45.

19. Ano pa an kaipuhan niatong pag-olayan?

¹⁹ Kanigoan kahalaga, kun siring, na siyasaton niato an satong sadiri asin helingon kun baga naootob niato an mga linalaoman ni Jehova sa bagay na ini! Ini nangorognang totoo ngonyan huli sa paslo asin nakakapabarangang espiritu sa kinaban. Paano kita makapaheheling nin Kristianong pagkamapag-istimar sa sarong barangang kinaban? Iyan an temang ipinaliliwanag sa kasunod na artikulo.

[Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

◻ Ano an kahulogan kan termino sa Biblia na trinadusir na “pagkamapag-istimar”?

◻ Sa anong paagi na si Jehova an sangkap na halimbawa sa pagpaheling nin pagkamapag-istimar?

◻ Sagkod sa ano an ginibong paghihingoa ni Abraham tanganing magin mapag-istimar?

◻ Taano ta kaipuhan na an gabos na tunay na parasamba ‘sundan an dalan nin pagkamapag-istimar’?