Pagtao nin Ayuda sa Tahaw nin mga Danyos
AN PAGHIHINGOA nin tawo na tumao nin ayuda pagkatapos nin kalamidad tunay nanggad na maninigong omawon. An dakol na programa sa pag-ayuda nakatabang na ikatogdok liwat an mga harong, mapagsararo liwat an mga pamilya, asin, orog sa gabos, ikaligtas an buhay.
Kun may kalamidad, ginagamit—asin pinasasalamatan—kan Mga Saksi ni Jehova an ano man na mga probisyon na itinatao paagi sa sekular na mga programa sa pag-ayuda. Kadungan kaiyan, igwa sinda nin Makakasuratan na obligasyon na ‘gumibo nin marahay orog na sa mga may relasyon sa sainda sa pagtubod.’ (Galacia 6:10) Iyo, an mga Saksi nakamamate na garo man sana sinda may relasyon; minamansay ninda an kada saro bilang “pamilya.” Iyan an dahelan na an kada saro inaapod nindang “brother” asin “sister.”—Ikomparar an Marcos 3:31-35; Filemon 1, 2.
Kaya kun apektado nin kalamidad an sarong komunidad, an kamagurangan sa tahaw kan Mga Saksi ni Jehova maingat na gayong naghihingoa na aramon kun ano na an kamugtakan asin mga pangangaipo kan lambang miembro kan kongregasyon asin naggigibo nin mga areglo para sa kinakaipuhan na tabang. Helinga kun paano ini totoo sa Accra, Ghana; San Angelo, E.U.A.; asin Kobe, Hapon.
Accra—“Sarong Sadit na Ladawan kan Aldaw ni Noe”
Nagpoon na umoran kan mga alas 11:00 nin banggi, asin daing ontok iyan sa laog nin dakol na oras. “Makosogon an oran kaya dai makatorog an sakong bilog na pamilya,” an sabi ni John Twumasi, saro sa Mga Saksi ni Jehova sa Accra. Inapod iyan kan Daily Graphic na “sarong sadit na ladawan kan aldaw ni Noe.” “Hiningoa ming isakat an nagkapirang mahalagang bagay,” an pagpadagos ni John, “alagad mantang binubuksan mi an pinto pasiring sa hagyanan, nag-ulakbo palaog an tubig-baha.”
An mga autoridad nagpatanid na mag-ebakwit, pero dakol an nagduwaduwa, na natatakot na an harong na daing tawo—dawa kun pano nin tubig—tibaad makatentar sa mga parahabon. An iba dai makahale dawa ngani gusto ninda. “Dai mi mabuksan kan sakong ina an pinto,” sabi nin sarong aking babae na an ngaran Paulina. “Padagos an pagrarom kan tubig, kaya nagtundaw kami sa ibabaw nin mga baril na kahoy asin nangapot sa sarong pasagi kan atop. Sa katapustapusi, kan mga alas singko na nin aga, sinukorohan kami kan samong kataraed.”
Kan oras na puede na, huminiro an mga Saksi ni Jehova. An sarong tugang na Kristiana na an ngaran Beatrice nagsasaysay: “Hinanap kami kan mga magurang sa kongregasyon, asin nanompongan ninda kami sa harong nin sarong kapwa Saksi, kun saen kami nagpaili. Tolong aldaw sana pakalihis kan baha, an kamagurangan asin mas hoben na mga miembro kan kongregasyon uminabot tanganing tumabang sa samo asin kinaros an laboy sa laog asin luwas kan samong harong. An Watch Tower Society nanao nin mga panlimpia, disimpektante, pinta, kutson, tamong, tela, asin gubing para sa mga aki. Pinadarahan kami kan mga tugang nin kakanon para sa laog nin nagkapirang aldaw. Nataros nanggad an sakong boot!”
Si John Twumasi, na kinotar kasubago, nagbabareta: “Sinabihan ko an ibang tumatawo na an samong Sosyedad pinadarahan kami nin mga panlimpia asin disimpektante—na igo tanganing linigan an bilog na harong. Mga 40 tumatawo an tuminabang sa paglinig. Ipinanao ko an ibang panlimpia sa sakong kataraed, kabale an sarong lalaki na iyo an padi sa lokal na iglesia. An mga katrabaho ko salang naghona na an Mga Saksi ni Jehova nagpapaheling sana nin pagkamoot sa saindang mga karelihion.”
Inapresyar na marhay kan mga tugang na lalaki asin babae an mamomoton na tabang na itinao sa sainda. An konklusyon ni Tugang na Twumasi: “Minsan ngani an mga bagay na nawara sa sako sa baha mas makantidad kisa sa mga ayuda, namatean mi kan sakong pamilya na huli sa nakapupukaw sa boot na probisyon na ini hale sa Sosyedad, an nakamit mi mas labi pa an halaga kisa sa nawara sa samo.”
San Angelo—“Garo Baga Katapusan Na kan Kinaban”
An buwawi na nanraot sa San Angelo kan Mayo 28, 1995, ginarabot an mga kahoy, binarari an mga poste nin koryente, asin isinaralya sa mga tinampo an mga alambreng may koryente. An doros naghuhuyop nin sagkod sa 160 kilometro por ora, na rinaot an pampublikong mga estruktura. Labing 20,000 na harong an mayo nin ilaw huli sa pagkawara kan koryente. Dangan uminabot an mga graniso. An National Weather Service nagbareta nin “graniso na siring kadakula nin bola sa golp,” dangan “graniso na siring kadakula nin bola sa sopbol,” asin sa katapustapusi “graniso na siring kadakula nin lukban.” Nakabobongog an pagbagsak. Sabi nin sarong residente: “Garo baga katapusan na kan kinaban.”
Kasunod kan bagyo an may pag-agam-agam na pagkakalmado. An mga tawo luway-luway na nagruluwas sa saindang naraot na mga harong tanganing siyasaton an danyos. An mga kahoy na nakatindog pa nagkaharalean nin dahon. An mga harong na nakatindog pa garo hinaraklasan. Sa nagkapirang lugar an daga natahoban nin mga natambak na graniso na sagkod sa mga sarong metro an rarom. Rinibong salming na bintana nin mga harong asin auto an nagkaparasa sa bagyo, kaya ngonyan an mga pidaso nin pasang mga salming nagkikilyab kaiba kan mga graniso na nakatahob sa daga. “Pagpuli ko,” sabi nin sarong babae, “tuminukaw na sana ako sa sakong kotse sa may agihan nin sasakyan asin naghibi. Grabe an danyos, nalunosan nanggad ako kaiyan.”
An mga programa sa pag-ayuda asin mga ospital marikas na nagtao nin pinansial na tabang, materyales sa pagtogdok, medikal na pagbolong, asin pagkonseho. Angay nanggad na omawon, an dakol na indibiduwal na biktima mismo kan bagyo ginibo an saindang makakaya na tabangan an iba.
An mga kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova huminiro man. Si Aubrey Conner, sarong magurang sa kongregasyon sa San Angelo, nagbabareta: “Pakatapos tolos kan bagyo, nagtelepono kami tanganing aramon an kamugtakan kan lambang saro. Tinabangan mi an lambang saro sa samo asin an samong kataraed na bakong Saksi na takopan an mga bintana, kagan nin plastik an mga atop, asin bugtakan nin pamprotehir sa pagkaraot huli sa panahon an mga harong sagkod sa mapupuede. Dangan naggibo kami nin rekord kan kada saro sa kongregasyon na naapektaran an harong. Mga sanggatos na harong an kinaipuhan na hirahayon, asin kulang an materyales na hale sa mga ahensia sa pag-ayuda. Kaya nagbakal kami nin dugang pang materyales asin nag-organisar para sa trabaho. Gabos-gabos, mga 1,000 Saksi an nagboluntaryong tumabang, mga 250 kada katapusan nin semana. Hale sinda sa distansiang 740 kilometros. An gabos nagtrabaho na daing kapagalan, na sa parate sa temperaturang haros 40°C. Minsan an sarong 70 anyos na tugang na babae nagtabang sa samo kada katapusan nin semana apuera sa sarong semana, asin iyan kan an saiya mismong harong hinihirahay. Asin kan katapusan kan semanang idto yaon sia sa itaas kan saiya mismong atop na nagtatabang sa paghirahay!
“Parate kaming nakadadangog nin mga tataramon hale sa mga nagmamasid na arog baga nin, ‘Bako daw na marahay kun gigibohon ini kan ibang mga relihion para sa saindang mga miembro?’ An samong kataraed naghanga na maheling an sarong grupo nin 10 sagkod 12 boluntaryo (kabale an mga tugang na babae) na minaabot kun amay na Biernes nin aga sa harong nin sarong kapwa Saksi, na andam na hirahayon o salidahan an bilog na atop na daing bayad. Sa kadaklan na kamugtakan an trabaho natatapos sa sarong katapusan nin semana. Kun beses, an sarong tagaluwas na kontratista nasa kasagsagan na nin pag-atop kun minaabot an samong grupo sa kataed na harong. Hahaleon asin sasalidahan mi an samong atop asin nalinigan mi na an natad bago ninda matapos an sainda. Kun minsan minapondo sinda sa trabaho tangani sanang helingon kami!”
An konklusyon ni Tugang na Conner: “Hihidawon mi gabos an mga naeksperyensiahan mi na magkairiba. Namidbid mi an lambang saro sa ibang punto-de-vista paagi sa pagpaheling asin pagigin pinahehelingan nin pagkamoot na sa magturugang na dai pang kaagid kisa kaidto. Namamatean mi na ini sampol sana kun paano an magigin buhay sa bagong kinaban nin Dios, na an mga tugang na lalaki asin babae nagtatarabangan huli ta talagang gusto nindang gibohon iyan.”—2 Pedro 3:13.
Kobe—“Kagabaan nin Kahoy, Palitada, Asin mga Hawak nin Tawo”
An mga nag-eerok sa Kobe dapat kutanang preparado. Iyo nanggad, kada Setyembre 1 sineselebrar ninda an Aldaw nin Pagprebentar sa Kalamidad. An mga aking nag-eeskuela igwang mga pagsasanay sa linog, an militar nagsasanay nin mga misyon sa pagsukoro paagi sa helikopter, an mga departamento nin mga bombero ipinaheheling an saindang mga makinang inaarog an linog, na dian an mga boluntaryo nagsasanay kan saindang mga kakayahan na makaligtas sa laog nin sarong kahon na siring kadakula nin kuarto na natatanyog asin nagkukunogkunog kapareho nin linog. Alagad kan mangyari an linog kan Enero 17, 1995, an gabos na preparasyon garo daing kamanungdanan. Manampulong ribong atop an buminagsak—sarong bagay na nungkang nangyari sa mga makinang inaarog an linog. Nagbaralintong an mga tren; nagkasuruhaysuhay an mga parte nin tinampo; nagkapurutol an mga tubo nin gas asin tubig; nagkagaraba an mga harong na garo mga karton. Ilinadawan kan magasin na Time an pangyayari na “kagabaan nin kahoy, palitada, asin mga hawak nin tawo.”
Dangan uminabot an solo. Naglaad an mga edipisyo mantang an desganadong mga bombero dai makahiro sa halawig na surusuan na trapik. Parateng nanonompongan kan mga nakaabot sa may solo na mayong makukuang tubig sa naraot nang sistema nin tubig sa siudad. “Nagin biyong nakatataranta an enot na aldaw,” an sabi nin sarong opisyal. “Nungka akong nakamate na nanluluyang marhay sa sakong buhay, sa pakaaram na kadakol na tawo an nalobong sa nasosolong mga harong na idto. Asin sa pakaaram na mayo akong magigibo manongod dian.”
Gabos-gabos, mga 5,000 katawo an nagadan, asin mga 50,000 na edipisyo an nagaba. An yaon sa Kobe un tersio sana kan kaipuhan kaiyan na pagkakan. Tanganing makakua nin tubig kinakaros na sana kan iba an maating tubig sa irarom nin naputol na mga tubo nin tubig. An dakol na mayong harong nagduruman sa mga pahiplian, na an iba kaiyan nagrarasyon nin pagkakan, na tinatawan an kada saro nin kadikit sanang maluto kada aldaw. Dai nahaloy luminakop an pagkadiskontento. “Mayong ginibo an mga autoridad,” an reklamo nin sarong lalaki. “Kun padagos kitang magsasarig sa sainda magagadan kita sa gutom.”
An mga kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova sa Kobe asin sa kaharaning mga lugar tolos-tolos na inorganisar an saindang sadiri. An sarong piloto nin helikopter na mismong nakaheling sa saindang gibohon nagsabi: “Nagduman ako sa lugar na may kalamidad kan aldaw na naglinog asin nagsarong semana ako duman. Pag-abot ko sa sarong pahiplian, dis-areglado an gabos. Mayo man lamang nin pag-ayuda. An Mga Saksi ni Jehova sana an naghumari pasiring sa lugar, na inaasikaso an kinakaipuhan na mga trabaho.”
Iyo nanggad, kadakol kan gigibohon. Sampulong Kingdom Hall an dai na puedeng gamiton, asin labing 430 Saksi an mayo nin harong. An 1,206 pang harong na inistaran ninda kaipuhan na hirahayon. Apuera kaiyan an mga pamilya nin 15 Saksi na nagadan sa kalamidad nangangaipong marhay nin karangahan.
An mga 1,000 Saksi hale sa bilog na nasyon nagboluntaryo kan saindang panahon tanganing tumabang sa paghirahay. “Kun nagtatrabaho kami sa mga harong kan mga inaadalan sa Biblia na bako pang bautisado,” sabi nin sarong tugang na lalaki, “parate kaming hinahapot, ‘Gurano an maninigo ming ibayad sa gabos na ini?’ Kun sinasabi mi sa sainda na an gibohon sustentado kan mga kongregasyon, pinasasalamatan ninda kami, na sinasabi, ‘An napag-adalan mi saro na ngonyan na katunayan!’”
Dakol an naghanga sa maagap asin lubos na paghiro kan mga Saksi sa kalamidad. “Odok akong naghanga,” an sabi kan piloto na kinotar kasubago. “Nag-aarapodan kamong ‘brother’ asin ‘sister.’ Naheling ko kun paano kamo nagtinarabangan; kamo talagang sarong pamilya.”
An mga Saksi mismo nakanood nin mahalagang marhay na mga leksion sa linog. An sarong tugang na babae nag-admitir: “An perming paghona ko mientras na orog na nagdadakula an sarong organisasyon, nagigin orog man na depisil na magpaheling nin personal na pagmakolog.” Alagad an inako niang mamomoton na pag-asikaso nakaliwat sa saiyang pagmansay. “Aram ko na ngonyan na inaataman kita ni Jehova bako sanang bilang organisasyon kundi bilang mga indibiduwal.” Minsan siring, an permanenteng pakaginhawa sa mga kalamidad nasa enotan pa.
Permanenteng Pakaginhawa sa Dai na Mahahaloy!
An Mga Saksi ni Jehova nagtatanaw sa enotan sa panahon na an buhay asin pansustenir sa buhay nin tawo dai na pahahalipoton nin mga kalamidad. Sa bagong kinaban nin Dios, an tawo totokdoan na makikooperar sa pagpunsionar kan palibot kan daga. Mantang hinahale nin mga tawo an paslong mga gibo, magigin mas dikit an posibilidad na sinda maapektaran nin natural na mga peligro.
Dugang pa, sisiertohon ni Jehova Dios—an Kaglalang nin natural na mga puersa—na an saiyang pamilya nin tawo asin mga linalang sa daga nungka giraray na isasapeligro kan mga puersa nin naturalesa. Dangan an daga tunay nanggad na magigin sarong paraiso. (Isaias 65:17, 21, 23; Lucas 23:43) An hula sa Kapahayagan 21:4 maootob sa mamuraway na paagi: “Papahidon nia an gabos na luha sa saindang mga mata, asin an kagadanan mawawara na, dai na sagkod magkakaigwa nin pagmondo ni pagtangis ni kolog. An enot na mga bagay nakalihis na.”
[Retrato sa pahina 5]
Ipinaheheling ni Beatrice Jones (nasa wala) kun paano sia asin an iba pa nagtarakodtakod sa pag-agi sa baha
[Retrato sa pahina 6]
Pag-ayuda pakatapos kan mga buwawi