An Dios Iyo an Sakong Pailihan Asin Kosog

ISINAYSAY NI CHARLOTTE MÜLLER

“An siyam na taon mo sa irarom ni Hitler nagtatao sa saimo nin onra,” an sabi kan Komunistang hokom. “Ika tumang nanggad sa guerra, alagad ngonyan ika tumang sa samong katoninongan!”

SIA nagtataram manongod sa naenot na pagbilanggo sa sako kan mga Nazi asin sa sosyalismo sa Demokratikong Republika nin Alemania. Dai ako makataram kan primero alagad pakatapos nagsimbag: “An sarong Kristiano dai nakikipaglaban para sa tunay na katoninongan na kapareho kan ginigibo nin ibang tawo. Hinihingoa ko sanang sunodon an pagboot kan Biblia na kamotan an Dios asin an sakong kapwa. An Tataramon nin Dios tinatabangan ako na papagdanayon an katoninongan sa tataramon asin gibo.”

Kan aldaw na iyan, Setyembre 4, 1951, sinentensiahan ako kan mga Komunista na mabilanggo nin walong taon​—kulang nin sarong taon sa ginibo kan gobyernong Nazi.

Kan kami na mga Saksi ni Jehova linalamag kan mga Sosyalista Nasyonal asin kan mga Komunista, nakanompong ako nin karangahan sa Salmo 46:1: “An Dios pailihan asin kosog para sa sato, sarong tabang na danay na makukua sa panahon nin mga kasakitan.” Si Jehova sana an nakatao sa sako kan kosog na makatagal, asin mantang orog kong isinasaboot an saiyang Tataramon, orog man akong minakosog.

Pinakosog Para sa Ngapit

Namundag ako kan 1912 sa Gotha-Siebleben sa Thuringia, Alemania. Minsan ngani mga Protestante an sakong mga magurang, an sakong ama naghahanap nin katotoohan sa Biblia asin nin sarong matanos na gobyerno. Kan maheling kan sakong mga magurang an “Photo-Drama of Creation,” sinda naogma.a Nanompongan ni Tatay an haloy na niang hinahanap​—an Kahadean nin Dios.

Si Tatay asin si Nanay, kaiba kaming anom na aki, naghale sa iglesia kan Marso 2, 1923. Nag-iistar kami sa Chemnitz sa Saxony, asin duman nakiasosyar kami sa Mga Estudyante sa Biblia. (An tolo sa sakong mga tugang na lalaki asin babae nagin mga Saksi ni Jehova.)

Sa mga pagtiripon kan Mga Estudyante sa Biblia, naitudok sa sakong isip an mga teksto sa Kasuratan asin an mahalagang marhay na mga katotoohan, asin an mga ini nakapaogma sa hoben kong puso. Nangorogna igwa nin pagtotokdo sa samo na mga hoben na Kristiano, labing 50 kami, kun Domingo, na inako niamo kan sakong tugang na babae na si Käthe sa halipot na panahon. Kabale sa samong grupo an hoben na si Konrad Franke, na nag-organisar nin mga pagbarobaklay asin nakiensayo sa samo sa pagkanta. Kan huri, poon kan 1955 sagkod 1969, si Tugang na Franke naglingkod bilang paraataman kan sangang opisina kan Watch Tower sa Alemania.

An mga taon nin 1920 maribok, kun minsan pati sa tahaw kan banwaan nin Dios. An nagkapira, na dai na nag-aako kan An Torrengbantayan bilang “kakanon sa igong panahon,” tumang sa paghuhulit sa harong-harong. (Mateo 24:45) Ini nagbunga nin apostasiya. Alagad an “kakanon” na ini mismo an nagtao sa samo nin kosog na kaipuhan niamong marhay sa panahon na iyan. Halimbawa, yaon an mga artikulo sa Watchtower na “Blessed Are the Fearless” (sa Bicol, “Maogma an mga Daing Takot”) (1919) asin an “Who Will Honor Jehovah?” (sa Bicol, “Siisay an Magtataong Onra ki Jehova?”) (1926) Gusto kong tawan nin onra si Jehova paagi sa mapusong aktibidad, kaya idinistribwir ko an dakol sa mga libro asin pulyeto ni Tugang na Rutherford.

Kan Marso 1933, nabautismohan ako bilang saro sa Mga Saksi ni Jehova. Kan taon man sanang idto, an samong pag-eebanghelyo ipinagbawal sa Alemania. Sa panahon nin bautismo, itinao an Kapahayagan 2:10 bilang sadol para sa ngapit: “Dai ka matakot sa mga bagay na saimong titioson. Uya! Ibibilanggo kan Diablo an nagkapira sa saindo tanganing kamo lubos na mabalo, asin tanganing magkaigwa kamo nin kahorasaan sa laog nin sampulong aldaw. Patunayan mo na ika fiel sagkod sa kagadanan, asin ta itatao ko sa saimo an korona nin buhay.” Isinapuso ko an bersikulong ini, na daing pagduwaduwa na an masakit na mga pagbalo naghahalat sa sako. Ini nagin totoo.

Huling kami nagdanay na neutral sa politika, an nagkapira sa samong mga kataed nagsuspetsa sa samo. Pakatapos nin sarong politikal na eleksion, an sarong delegasyon nin nakaunipormeng mga soldados na Nazi nagkurahaw sa atubangan kan samong harong, “Mga traydor an nag-iistar digdi!” An artikulo na “Fear Them Not” (sa Bicol, “Dai Kamo Matakot sa Sainda”), na nagluwas sa edisyon na Aleman kan An Torrengbantayan kan Disyembre 1933, nangorognang nakaparigon sa sakong boot. Gusto kong magdanay na fiel na Saksi ni Jehova dawa sa irarom kan pinakamasakit na mga kamugtakan.

An Solusyon kan Kaiwal​—Bilanggoan

Nagin posible na sekretong magprodusir nin An Torrengbantayan sa Chemnitz sagkod kan tigrakdag kan 1935. Pakatapos kaiyan an mimeograpo na ginamit kinaipuhan na darahon sa Beierfeld sa Ore Mountains, kun saen iyan ginamit sa pagreprodusir nin literatura sagkod kan Agosto 1936. Si Käthe asin ako nagdistribwir nin mga kopya sa mga tugang na an mga adres itinao sa samo ni Tatay. Nagin marahay an dalagan nin mga pangyayari sa kadikit na panahon. Alagad ta minanmanan ako kan Gestapo, asin kan Agosto 1936 dinakop ninda ako sa sakong harong asin idinetener, kun saen ako naghalat na bistahon.

Kan Pebrero 1937, 25 tugang na lalaki asin 2 tugang na babae​—kabale ako—​an uminatubang sa sarong espesyal na husgado sa Saxony. Hiningako na an organisasyon kan Mga Saksi ni Jehova subersibo. An mga tugang na lalaking idto na nagreprodusir kan An Torrengbantayan sinentensiahan nin limang taon sa bilanggoan. Sinentensiahan ako nin duwang taon.

Imbes na paluwason kan matapos ko an sakong sentensia, dinakop ako kan Gestapo. Pinapipirma ako sa sarong deklarasyon na nagsasabi na dai na ako magigin aktibo bilang sarong Saksi ni Jehova. Marigon akong nagsayuma, na huli kaiyan an opisyal naanggot na marhay, biglang buminuhat, asin guminibo nin sarong autorisasyon na ako idetener. An autorisasyon maheheling sa retrato. Dai tinogotan na maheling an sakong mga magurang, tolos akong dinara sa sarong sadit na kampo de konsentrasyon para sa mga babae sa Lichtenburg sa may salog na Elbe. Dai nahaloy pakatapos kaiyan nanompongan ko si Käthe. Sia nasa kampo de konsentrasyon sa Moringen poon kan Disyembre 1936, alagad kan sirrahan an kampo de konsentrasyon na iyan, sia, kaiba kan dakol na iba pang tugang na babae, napasiring sa Lichtenburg. An sakong ama nadedetener man, asin kan 1945 ko na sia naheling giraray.

Sa Lichtenburg

Dai tolos ako tinogotan na makiiba sa ibang babaeng Saksi, ta sinda kinakastigo huli sa sarong bagay. Sa saro sa mga kuarto, naobserbaran ko an duwang grupo nin mga preso​—mga babae na sa parate nagtutukaw sa mga lamesa asin an mga Saksi na nagtutukaw sa mga bangko sa bilog na aldaw asin dai tinatawan nin ano man na kakanon.b

Inako ko tolos an ano man na gibohon, na naglalaom na tibaad manuparan ko si Käthe. Asin nangyari man nanggad iyan. Paduman sia sa saiyang gibohon kaiba nin duwa pang preso kan magkasabatan kami. Sa dakulang kagayagayahan, kinugos ko sia nin biyo. Alagad irineport tolos kami kan babaeng guardia. Inusisa kami, asin poon kaidto, tuyo kaming pinagsuhay. Idto masakit nanggad na tioson.

May duwa pang pangyayari sa Lichtenburg na dai ko malilingawan. Sa sarong okasyon an gabos na preso pinapagtipon sa patyo tanganing maghinanyog sa saro kan politikal na mga pahayag ni Hitler sa radyo. Kaming mga Saksi ni Jehova nagsayuma, mantang kalabot an patriotikong mga seremonya. Kaya binukasan kan mga guardia an mga hose kun may kasolo patama sa samo, na sinusumpit kami kan mapuersang tubig hale sa boka de agua asin linalapag kaming daing kalabanlaban na mga babae hale sa ikaapat na eskalon pababa sa patyo. Duman kaipuhan niamong tumindog, na basa-basa.

Sa saro pang okasyon pinagbotan ako, kaiba ni Gertrud Oehme asin Gertel Bürlen, na lagan nin dekorasyon na mga ilaw an kuartel heneral kan komandante, ta nagdadangadang an kumpleanyo ni Hitler. Nagsayuma kami, na namimidbid an mga taktika ni Satanas na naghihingoang maniobrahon kami na raoton an samong integridad paagi sa pakikompromiso sa saradit na bagay. Bilang padusa, an kada saro sa samo na hoben na mga tugang na babae ilinaog na solo sa sarong sadit, madiklom na selda sa laog nin tolong semana. Alagad si Jehova nagdanay na harani sa samo asin, dawa sa siring kamakatatakot na marhay na lugar, nagin siang pailihan.

Sa Ravensbrück

Kan Mayo 1939 an mga preso sa Lichtenburg ibinalyo sa kampo de konsentrasyon sa Ravensbrück. Duman ako iinasignar na maglaba, kaiba kan nagkapirang Saksing tugang na babae. Dai nahaloy pakatapos na pumutok an guerra, ipinakukua sa samo an banderang swastika, na sinayumahan ming gibohon. Bilang resulta, an duwa sa samo, si Mielchen Ernst asin ako, dinara sa kuartel na padusahan. Iyan saro sa pinakagrabeng klase nin padusa asin nangahulogan na kaipuhan niamong magtrabaho nin magabat aroaldaw, dawa Domingo, ano man an kamugtakan nin panahon. Sa normal, an pinakahalawig na sentensia tolong bulan, alagad kami nagdanay duman nin sarong taon. Kun mayo an tabang ni Jehova, nungka kutana akong nagdanay na buhay.

Kan 1942, medyo gumininhawa an mga kamugtakan niamong mga preso, asin ako iinasignar na magtrabaho bilang katabang sa harong nin sarong pamilyang SS na harani sa kampo. Tinawan ako nin dikit na katalingkasan kan pamilya. Halimbawa, sarong beses kan inibanan ko an mga aki sa paglakawlakaw, nanuparan ko si Josef Rehwald asin si Gottfried Mehlhorn, duwang preso na may lilang triangulo, na nakaribayan ko nin mga pamparigon nin boot.c

Masakit na mga Taon Pakatapos kan Guerra

Kan an mga tropa kan alyado nagdadangadang na kaidtong 1945, nagdulag an pamilya na pinagtatrabawohan ko, asin kinaipuhan akong umiba sa sainda. Kaiba nin iba pang pamilyang SS, nagporma sinda nin dakulang kumboy na nagbibiahe pasolnopan.

An huring nagkapirang aldaw kan guerra nagin grabeng karibarawan asin pano nin peligro. Katapustapusi, nanuparan mi an nagkapirang soldados na Amerikano na nagtogot sa sako na magparehistro sa sunod na banwaan bilang talingkas na tawo. Siisay an nanuparan ko duman? Si Josef Rehwald asin si Gottfried Mehlhorn. Naaraman ninda na an gabos na Saksi sa kampo de konsentrasyon sa Sachsenhausen nakaabot sa Schwerin pakatapos nin peligrosong pagpamartsa sa mga preso na an manluya pinababayaan na magadan. Kaya kaming tolo nagpoon na magbaklay pasiring sa banwaan na iyan, na mga 75 kilometro an rayo. Kanigoan kagayagayang maheling sa Schwerin an gabos na fiel na tugang na idto, na mga natadang buhay sa mga kampo de konsentrasyon, kabale si Konrad Franke.

Kan Disyembre 1945 an situwasyon sa nasyon nagrahay sagkod na ako nakakapagbiahe na sakay sa tren. Kaya ako papuli na! Minsan siring, kabale sa pagbiahe an panahon na ako naghihigda sa atop kan kotse nin tren asin nagtitindog sa tongtongan sa gilid kan kotse. Sa Chemnitz, nagduman na ako hale sa estasyon nin tren pasiring sa lugar na inistaran mi bilang pamilya. Alagad sa kalye kun saen an mga soldados na Nazi nagtindog asin nagkurahaw kaidto, “Mga traydor an nag-iistar digdi!” mayong natada minsan sarong harong. An bilog na residensial na lugar biyong rinaot nin bomba. Pero, salamat sana, nanompongan kong buhay si Nanay, si Tatay, si Käthe, asin an sakong mga tugang na lalaki saka babae.

Terible an situwasyon sa ekonomiya sa Alemania pakatapos kan guerra. Minsan siring, an mga kongregasyon kan banwaan nin Dios nagpoon na tumalubo sa bilog na Alemania. Ginibo kan Watch Tower Society an gabos na paghihingoang sangkapan kami para sa paghuhulit. An gibohon sa Bethel sa Magdeburg, na sinirrahan kan mga Nazi, pinonan giraray. Kan tigsoli nin 1946, inimbitaran akong magtrabaho duman asin iinasignar sa kusina.

Nasa Pagprohibir Asin Detenido Giraray

An Magdeburg sakop kan Alemania na nagin kontrolado kan mga Komunista. Ipinagbawal ninda an samong gibohon kan Agosto 31, 1950, asin sinirrahan an Bethel sa Magdeburg. Sa siring natapos an sakong paglilingkod sa Bethel, na nagin panahon nin mahalagang marhay na pagsasanay. Nagpuli ako sa Chemnitz, na determinado na biyong mangapot sa katotoohan asin ibalangibog an Kahadean nin Dios bilang an solamenteng paglaom kan nasasakitan na katawohan dawa nasasakopan kan mga Komunista.

Kan Abril 1951, nagbiahe ako kaiba nin sarong tugang na lalaki pasiring sa Berlin tanganing magkua nin mga kopya kan An Torrengbantayan. Kan kami magbalik, nabigla kami na umabot sa estasyon nin tren sa Chemnitz na napalilibotan nin mga pulis na sibilyan. Risang hinahalat ninda kami, asin tolos kaming inarestar.

Kan umabot sa detension bago bistahon, dara ko an mga dokumento na nagpapatotoo na ako ibinilanggo nin pirang taon kan mga Nazi. Bilang resulta, irinespeto ako kan mga guardia. An saro sa mga namomoon na babaeng guardia nagsabi: “Kamong Mga Saksi ni Jehova bakong mga kriminal; dai kamo dapat na ibilanggo.”

Sarong beses nagduman sia sa sakong selda, kun saen kaiba ko an duwa pang tugang na babae, asin hilom na naglaag nin sarong bagay sa irarom kan saro sa mga higdaan. Ano daw idto? An sadiri niang Biblia, na ipinagamit nia sa samo. Sa saro pang okasyon, sinongko nia an sakong mga magurang sa harong, mantang sinda nag-iistar harani sa bilanggoan. Nagkua sia nin mga kopya kan An Torrengbantayan asin kakanon, itinago nia iyan sa saiyang hawak, asin pinalusot an gabos sa sakong selda.

Igwa pa akong gustong girumdomon. Kun beses kun Domingong aga, inaawit niamo nin makosog an satong teokratikong mga awit kaya an ibang preso maogmang nag-uurupak sa kada awit.

Kosog Asin Tabang Hale ki Jehova

Durante kan pagbista sa kaso kan Setyembre 4, 1951, ikinomento kan hokom an sinambit sa kapinonan kan artikulong ini. Nabilanggo ako sa Waldheim, dangan sa Halle, asin sa katapustapusi sa Hoheneck. An saro o duwang halipot na pangyayari mapaheling kun paanong an Dios nagin pailihan asin kosog sa samo na mga Saksi ni Jehova asin kun paanong an saiyang Tataramon nagtaong buhay sa samo.

Sa bilanggoan sa Waldheim, an gabos na Saksing tugang na babae regular na nagtitiripon sa sarong kuarto, kaya nagigibo niamong magkaigwa nin Kristianong mga pagtiripon. Dai itinotogot an lapis asin papel, alagad an nagkapirang tugang na babae nakakua nin pirang retaso nin tela asin nakagibo nin sarong sadit na bandereta na igwa kan teksto kan taon para sa 1953, na: “Sambahon si Jehova sa banal na gubing.”​—Salmo 29:2, American Standard Version.

Tinaraka kami kan sarong babaeng guardia asin tolos-tolos kaming irineport. An namamayo sa bilanggoan nag-abot asin sinabihan ako asin an saro pang tugang na babae na iitaas an bandereta. “Siisay an naggibo kaini?” an hapot nia. “Ano an boot sabihon kaini?”

An saro sa mga tugang na babae gustong magtuga asin manimbag para sa samo, alagad tolos kaming naghiringhingan, na nagkakaoroyon na an paninimbagan maninigo na paghirirasan niamo gabos. Kaya kami nagsimbag: “Ginibo niamo iyan tanganing pakosogon an samong pagtubod.” Kinompiskar an bandereta, asin dai kami pinakakan bilang padusa. Alagad durante kan bilog na interogasyon, iyan iinitaas kan mga tugang na babae tanganing ikatadom niamo sa samong isip an nakaparirigon sa boot na teksto.

Kan sirrahan an bilanggoan nin mga babae sa Waldheim, kaming mga tugang na babae ibinalyo sa Halle. Digdi tinogotan kaming makaresibi nin mga padara, asin ano an nakatahi sa sarong padis nin tsinelas na ipinadara sa sako kan sakong ama? Mga artikulo sa Torrengbantayan! Nagigirumdoman ko pa an mga may titulong “True Love Is Practical” (sa Bicol, “Praktikal an Tunay na Pagkamoot)” asin “Lies Lead to Loss of Life” (sa Bicol, “An Pagputik Naggigiya sa Pagkawara nin Buhay”). An mga ini asin an iba pang artikulo tunay na mga piling pagkakan, asin kun ipinapasa mi iyan nin hilom sa lambang saro, an kada saro nagnonota para sa saiyang sadiri.

Durante nin sarong pagsakyada, an saro sa mga guardia nakua an sakong personal na mga nota na nakatago sa sakong kutson na ohot. Kan huri, inapod nia ako tanganing hapoton asin nagsabi na gusto nia talagang maaraman an kahulogan kan artikulo na “Prospects for Fearers of Jehovah for 1955” (sa Bicol, “Mga Malalaoman kan mga Natatakot ki Jehova Para sa 1955”). Sia, na sarong Komunista, nagpaparaisip na gayo manongod sa pagkagadan kan saiyang poon, si Stalin, kan 1953, asin an ngapit garo madiklom. Kun manongod sa samo, magrarahay an samong mga kamugtakan sa bilanggoan sa ngapit, alagad dai pa ako nag-aaram kaiyan. May kompiansa kong ipinaliwanag na an mga malalaoman kan Mga Saksi ni Jehova pinakamarahay. Taano? Kinotar ko an teksto sa tema kan artikulo, an Salmo 112:7: “Sia dai matatakot sa maraot na mga bareta: an saiyang puso masarig, nagtitiwala ki Jehova.”​—AS.

Si Jehova Pa Man Giraray an Sakong Pailihan Asin Kosog

Pakatapos na magkahelang nin grabe, pinaluwas ako sa bilanggoan na mas amay nin duwang taon, kan Marso 1957. Ginigipit na naman ako kan mga opisyal sa Sirangan na Alemania huli sa sakong mga aktibidad sa paglilingkod ki Jehova. Huli kaini, kan Mayo 6, 1957, inaprobetsaran ko na magdulag pasiring sa Solnopan na Berlin, asin hale duman ako nagbalyo sa Solnopan na Alemania.

Inabot nin pirang taon bago nakabalik an sakong marahay na pisikal na salud. Alagad sagkod sa aldaw na ini igwa pa man giraray ako nin marahay na gana sa espirituwal na pagkakan asin naghihimuyawot sa kada bagong kopya kan An Torrengbantayan. Sa panapanahon, sinisiyasat ko an sakuyang sadiri. Mapag-isip pa man daw giraray ako sa espirituwal? Kinultibar ko daw an marahay na mga kualidad? An nabalo daw na kualidad kan sakong pagtubod nagtatao nin kaomawan asin onra ki Jehova? An sakong pasohan iyo na paogmahon an Dios sa gabos na bagay, tangani na sia magdanay na sakong pailihan asin kosog sagkod lamang.

[Mga nota sa ibaba]

[Retrato sa pahina 26]

An opisina nin SS sa Ravensbrück

[Pasasalamat para sa pinagkuanan]

Sa itaas: Stiftung Brandenburgische Gedenkstätten

[Retrato sa pahina 26]

An sakong pases tanganing makatrabaho sa luwas kan kampo