An Pamilya—Sarong Pangangaipo nin Tawo!

SINASABI na an sosyedad nin tawo nagigin mapanggana sana kun an mga pamilya kaiyan mapanggana. Ipinaheheling kan kasaysayan na mantang an areglo nin pamilya luway-luway na nararaot, an puersa kan mga komunidad asin nasyon nagluluya. Kan an kalapaan sa moral linaglag an mga pamilya sa suanoy na Grecia, an sibilisasyon kaiyan nagkasuruhaysuhay, na pinangyaring iyan magin madaling sakopon kan mga Romano. An Imperyo nin Roma nagdanay na makosog sagkod na nagdadanay na makosog an mga pamilya. Alagad sa pag-agi nin mga siglo, nagluya an buhay pampamilya, asin an puersa kan imperyo nagluya. “An katiwasayan asin halangkaw na kamugtakan kan pamilya asin kan buhay pampamilya iyo an pangenot sa sibilisasyon, asin an ultimong katuyohan kan gabos na paghigos,” an komento ni Charles W. Eliot, dating presidente kan Unibersidad nin Harvard.

Iyo, an pamilya sarong pangangaipo nin tawo. Iyan igwa nin direktang epekto sa karigonan kan sosyedad asin sa ikararahay kan mga aki patin kan mga kapag-arakian sa ngapit. Daing duwa-duwa, kadakol na nagsosolong ina an nagmamaigot na marhay na makapadakula nin marahay na mga aki, asin sinda maninigong komendaran para sa saindang kahigosan. Minsan siring, an mga pag-adal nagpapaheling na an mga aki sa parate mas napaparahay kun sinda nasa pamilyang duwa an magurang.

An sarong pag-adal sa 2,100 na hoben sa Australia nagpaheling na “an mga hoben sa maribok na mga pamilya igwa nin mas dakol na pankagabsan na problema sa salud, mas posibleng magpaheling nin senyal nin emosyonal na mga problema, asin mas posibleng magin aktibo sa sekso kisa sa mga aki sa sararong mga pamilya.” An sarong pag-adal na ginibo kan Nasyonal na mga Institusyon Para sa Estadistika sa Salud sa E.U. naghayag na an mga aki na hale sa laglag na pamilya “20-30 porsiento na mas posibleng maaksidente, 40-75 porsiento na mas posibleng mag-otro nin sarong grado sa eskuelahan, asin 70 porsiento na mas posibleng pahahaleon sa eskuelahan.” Asin an sarong analisador sa mga prinsipyo sa buhay nagrereport na “an mga aki sa mga harong na nagsosolo an magurang mas posibleng maimbuelto sa krimen kisa sa mga nagdadakula sa tradisyonal na mga harong.”

An Harong Iyo an Lugar nin Proteksion

An areglo sa pamilya nagtatao nin sarong maogma, nakapakokosog, asin nakaoogmang istada para sa gabos. “An pinakamahalagang gikanan nin kaogmahan asin ikararahay bakong an karera, mga bagay, apisyon ni mga katood kundi an pamilya,” an sabi nin sarong Suecong autoridad.

Ipinaheheling kan Biblia na utang kan lambang pamilya digdi sa daga an ngaran kaiyan sa Kaharohalangkaweng Kaglalang kan mga pamilya, si Jehova Dios, huli ta sia an nag-establisar kan areglo sa pamilya. (Genesis 1:​27, 28; 2:​23, 24; Efeso 3:​14, 15) Minsan siring, sa ipinasabong na Kasuratan, ihinula ni apostol Pablo an sarong madahas na pag-atake sa pamilya, na magreresulta sa pagkalaglag kan moralidad asin sosyedad nin tawo sa luwas kan Kristianong kongregasyon. Sinabi nia na an “huring mga aldaw” tatandaan nin pagkabakong maimbod, kawaran nin “natural na kapadangatan,” asin pagigin masumbikal sa mga magurang, dawa sa tahaw kan mga “may porma nin diosnon na debosyon.” Sinadol nia an mga Kristiano na likayan an mga siring. Ihinula ni Jesus na an pagtumang sa katotoohan nin Dios mapabanga sa mga pamilya.​—2 Timoteo 3:​1-5; Mateo 10:​32-37.

Pero, dai kita binayaan nin Dios na mayo nin tabang. Sa saiyang Tataramon dakol an itinaong instruksion mapadapit sa mga relasyon na pampamilya. Sinasabi kaiyan sa sato kun paano ta gigibohon na mapanggana an pamilya asin an harong na kawiliwiling lugar na an lambang miembro kan pamilya igwa nin paninimbagan na dapat otobon para sa iba.a​—Efeso 5:​33; 6:​1-4.

Posible daw na kamtan an siring na maogmang relasyon sa mga aldaw na ini na an pamilya namemeligrong marhay? Iyo nanggad! Puede kamong magin mapanggana sa paggibo kan saindong pamilya na nakaoogma, nakarerepreskong oasis sa matagas, garo desiertong kinaban na ini. Alagad ini may hinahagad sa gabos na kairiba sa pamilya. Minasunod an nagkapirang suhestion.

Pagtabang na Magdanay an Saindong Pamilya

An saro sa pinakamarahay na mga paagi na magdanay na nagkakasararo an pamilya iyo an pagkaigwa nin panahon na magkairiba. An gabos na miembro maninigong gikan sa boot na ihiras an saindang libreng panahon. Iyan tibaad mangahulogan nin mga pagsasakripisyo. Kamong mga tinedyer, halimbawa, puedeng isakripisyo an sarong paboritong programa sa TV, isport, o eskursion kaiba an mga katood. Kamong mga ama, na sa parate iyo an pangenot na naghahapbuhay, dai nindo gamiton an libreng panahon para sana sa apisyon o iba pang personal na mga hilig. Magplano nin mga aktibidad kaiba an pamilya, posibleng kun ano an gigibohon sa mga katapusan kan semana o pagbakasyon na magkairiba. Siempre, magplano nin sarong bagay na hihimuyawoton asin magugustohan kan gabos.

An kaipuhan kan mga aki bako sanang an inaapod na de-kualidad na panahon, an boot sabihon, iniskedyul na kabangang oras o labi pa kaiba kan mga aki sa panapanahon. An kaipuhan ninda halawig na panahon. An sarong kolumnista sa sarong diaryo sa Sweden nagsurat: “Durante kan sakong 15 taon bilang sarong reporter, kadakol na akong nanuparan na delingkuenteng hoben . . . An komun na dahelan iyo na sinda garo baga pinadakula na kulang an de-kualidad na panahon: ‘Mayo nin panahon an sakong mga magurang.’ ‘Nungka sindang naghihinanyog.’ ‘Sia pirmeng nagbibiahe.’ . . . Bilang magurang, pirmeng nasa saindo an pagpili kun gurano kadakol na panahon an itatao nindo sa saindong aki. An saindong pinili huhusgaran pakalihis nin 15 taon kan sarong daing pakundangan na 15 anyos.”

Tamang Pagmansay sa Kuarta

An gabos na miembro maninigong pataluboon man an tamang pagmansay sa kuarta. Sinda maninigong andam na itao an kaya ninda tanganing mabayadan an pankagabsan na gastos kan pamilya. Dakol na babae an kaipuhan na magkaigwa nin trabaho tanganing susteniran an pagbuhay, alagad kamong mga agom na babae maninigong magin listo sa mga peligro asin sugot na tibaad mapaatubang sa saindo. An kinaban na ini sinasadol kamo na “panigoan” an saindong sadiri asin “gibohon an saindong gusto.” Tibaad papangyarihon kamo kaiyan na magin independiente asin dai makontento sa papel na itinao sa saindo nin Dios bilang ina asin nagmamaneyo sa harong.​—Tito 2:​4, 5.

Kun kamong mga ina puedeng magdanay sa harong asin magin giya patin katood kan saindong mga aki, iyan seguradong makakokontribwir nin dakula sa pagtogdok nin marigon na mga bogkos na matabang na papagdanayon na sararo an saindong pamilya sa ibong nin mga problema. An sarong babae pambihira an ikakokontribwir sa paggibo sa harong na magin maogma, tiwasay, asin kapakipakinabang. “Sanggatos na lalaki an kaipuhan tanganing makagibo nin kampamento, alagad kaya nin sarong babae na gumibo nin sarong harong,” an sabi nin sarong politiko kan ika-19 siglo.

Kun an gabos na miembro kan pamilya makooperar tanganing mamuhay sono sa kaya kan total na badyet kan pamilya, ililikay kaiyan sa dakol na problema an pamilya. An mga mag-agom maninigong magkaoyon na papagdanayon na simple an buhay asin enoton an espirituwal na intereses. An mga aki maninigong makanood na makontento, na dai naghahagad nin mga bagay na dai kayang suportaran kan badyet kan pamilya. Mag-ingat sa horot kan mga mata! An sugot na magbakal nin mga bagay na dai kaya kan pinansial, na nagigin dahelan nin pangungutang, nagbunga nin pagbagsak nin dakol na pamilya. Tibaad makarahay para sa pagkasararo kan pamilya kun an gabos ihihiras an saindang pondo para sa sarong proyekto na pinagtatarabangan​—sarong nakaparerepreskong biahe, sarong kapakipakinabang asin nakaoogmang kasangkapan sa harong, o kontribusyon sa pagsuportar sa Kristianong kongregasyon.

An saro pang porma nin “kontribusyon” sa maogmang espiritu nin pamilya na maninigong paghirirasan kan gabos na miembro kan pamilya iyo an pakikikabtang sa paglinig asin pagmantener​—pag-asikaso sa harong, sa hardin, sa kotse, asin iba pa. An lambang miembro kan pamilya, dawa an mga mas hoben pa, puedeng tawan nin kabtang sa gibohon. Kamong mga aki, hingoahon na dai pagsayangon an saindong panahon. Imbes, pataluboon an espiritu nin pagkamatinabang asin pakikikooperar; ini magbubunga nin tunay na pagkamagkatood asin pag-iribanan, na nagpaparigon sa pagkasararo kan pamilya.

An Halaga kan Edukasyon sa Biblia

Sa nagkakasararong Kristianong pamilya, an halaga kan regular na pag-adal sa Biblia idinodoon man. An aroaldaw na pag-orolay sa mga teksto sa Biblia asin an semanal na pag-adal kan Sagradong Kasuratan nagtatao nin basehan para sa nagkakasararong pamilya. An pundamental na mga katotoohan asin prinsipyo sa Biblia maninigong pag-olayan nin iriba sa paagi na nakapupukaw sa puso kan gabos na miembro kan pamilya.

An siring na mga sesyon nin pamilya maninigong magin edukasyonal alagad kadungan kaiyan nakaoogma asin nakaparirigon sa boot. An sarong pamilya sa amihanan kan Sweden nakatodan nang ipasurat sa mga aki an mga hapot na naglataw sa laog kan semana. Dangan an mga hapot na ini pinag-oorolayan sa semanal na pag-adal sa Biblia. An mga hapot parateng hararom asin nakapapepensar patin nagpapabanaag kan mga abilidad sa pag-isip asin pag-apresyar kan mga aki sa mga katokdoan kan Biblia. Nagkapira sa mga hapot iyo an: “Pinatatalubo daw ni Jehova an gabos na bagay sa gabos na panahon, o ginibo nia iyan nin sararoan sana?” “Taano ta sinasabi kan Biblia na linalang nin Dios an tawo ‘sa saiyang ladawan’ mantang an Dios bakong tawo?” “Dai daw nagtakig sa lipot si Adan asin Eva durante kan tiglipot sa Paraiso huling sinda nakabitis asin mayo nin ano man na sulot?” “Taano ta kaipuhan niato an bulan sa banggi mantang maninigo na magin madiklom?” An mga aki husto na sa edad ngonyan asin naglilingkod sa Dios bilang pambilog na panahon na mga ministro.

Kun rineresolberan an mga problema sa pamilya, marahay na pagmaigotan nindo mga magurang na magin positibo asin maogma. Magin makonsiderasyon asin madaling makibagay, pero daing liwat-liwat, kun dapit sa paghimate sa mahalagang mga prinsipyo. Ipaheling sa mga aki na an pagkamoot sa Dios asin sa saiyang matanos na mga prinsipyo pirmeng naggigiya sa saindong mga desisyon. An mga kamugtakan sa eskuelahan sa parate grabe an itinataong tension asin nakapanluluya, asin an mga aki nangangaipo nin orog na pamparigon sa boot sa harong tanganing malabanan an siring na impluwensia.

Mga magurang, dai kamo magsagin na sangkap. Admitiron an mga sala asin maghagad nin dispensasyon sa saindong mga aki kun kaipuhan. Mga aki, kun inaadmitir ni Nanay asin Tatay an saindang sala, pataluboon nindo an pagkamoot sa sainda.​—Eclesiastes 7:16.

Iyo, an nagkakasararong pamilya nagtatao nin harong na matoninong, tiwasay, asin maogma. An Aleman na poeta na si Goethe nagsabi kaidto: “Sia an pinakamaogma, hade man o paraoma, na nakanonompong nin saiyang kaogmahan sa harong.” Para sa mapag-apresyar na mga magurang asin aki, mayo nang mas marahay pang lugar kisa sa harong.

Totoo, an pamilya namemeligrong marhay ngonyan sa mga impluwensia kan kinaban na nabubuhayan niato. Alagad mantang an pamilya hale sa Dios, iyan magdadanay. An saindong pamilya magdadanay, asin pati kamo kun susunodon nindo an matanos na mga giya nin Dios para sa maogmang buhay pampamilya.

[Nota sa ibaba]