“Isentro Mo an Saimong Puso sa” Templo nin Dios!

“Aki nin tawo, . . . isentro mo an saimong puso sa gabos na ipinaheheling ko sa saimo . . . Isabi mo an gabos mong naheheling sa harong ni Israel.”—EZEQUIEL 40:4.

1. Nasa anong kamugtakan an piniling banwaan nin Dios kan 593 B.C.E.?

TAON kaidto nin 593 B.C.E., an ika-14 taon kan pagkadistiero kan Israel. Para sa mga Judio na nag-iistar sa Babilonya, seguradong garo harayoon nanggad an saindang namomotan na marhay na dagang tinuboan. Kan huring maheling kan kadaklan sa sainda an Jerusalem, idto nasosolo, biyong raot an masarig na mga lanob kaiyan, garaba an magagayon na edipisyo kaiyan. An templo ni Jehova—na dati iyo an pinakalataw na kagayonan kan siudad, an sarong sentro nin dalisay na pagsamba sa bilog na daga—kagabaan na. Ngonyan nasa enotan pa an mayor na kabtang kan pagkadistiero nin Israel. Maagi pa an 56 na taon bago an ipinanugang pagkaligtas.—Jeremias 29:10.

2. Taano ta ikamomondo ni Ezequiel an mga paggirumdom sa templo nin Dios sa Jerusalem?

² Seguradong ikinamondo kan fiel na propetang si Ezequiel na isip-isipon an templo nin Dios na gaba ginatos na kilometro an rayo, sarong mapungaw na lugar na paboritong dumanan nin layas na mga hayop. (Jeremias 9:11) An saiyang ama, si Buzi, naglingkod duman bilang saserdote. (Ezequiel 1:3) Magkakaigwa man kutana si Ezequiel kan kaparehong pribilehio, alagad nadistiero sia kaiba kan nobleng mga tawo sa Jerusalem kan 617 B.C.E., kan sia hoben pa. Ngonyan na mga 50 anyos na, posibleng marhay na aram ni Ezequiel na nungka pa niang maheheling an Jerusalem ni magkakaigwa pa sia nin kabtang sa pagtogdok liwat kan templo kaiyan. Kun siring, imahinara kun gurano an nagin kahulogan para ki Ezequiel na umako nin bisyon nin sarong mamuraway na templo!

3. (a) Ano an katuyohan kan bisyon ni Ezequiel kan templo? (b) Ano an apat na mayor na elemento kan bisyon?

³ An mahiwas an sakop na bisyon na ini, na nakapano sa siyam na kapitulo kan libro ni Ezequiel, nagtao nin nakapakokosog sa pagtubod na panuga sa desterradong mga Judeano. Ibabalik sa dati an dalisay na pagsamba! Sa nag-aging mga siglo poon kaidto, dawa sagkod sa satong kaaldawan, an bisyon na ini nagin gikanan nin pagparigon sa boot para sa mga namomoot ki Jehova. Taano man? Siyasaton niato kun ano an nagin kahulogan kan makahulang bisyon ni Ezequiel para sa desterradong mga Israelita. Iyan may apat na mayor na elemento: an templo, an kabilogan na grupo nin mga saserdote, an namamayo, asin an daga.

An Templo Ibinalik sa Dati

4. Saen dinara si Ezequiel sa kapinonan kan saiyang bisyon, ano an naheling nia duman, asin siisay an nagin giya nia sa pagpasyar?

⁴ Enot, si Ezequiel dinara sa “sarong bukid na kanigoan an langkaw.” Sa bukid sa timog may sarong dakulang templo, na kaagid nin nalalanoban na siudad. An sarong anghel, na an “hitsura siring sa hitsura nin tanso,” dinara an propeta sa detalyadong pagpasyar sa edipisyo. (Ezequiel 40:2, 3) Sa pagpapadagos kan bisyon, naheling ni Ezequiel an anghel na maingat na sinosokol an tolong magkakapadis na tata kan templo na may mga kuarto para sa mga bantay, patyong nasa luwas, patyong nasa laog, mga komedor, altar, asin an santuaryo kan templo na yaon an mga kuartong Banal asin Kabanalbanale.

5. (a) Anong garantiya an itinao ni Jehova ki Ezequiel? (b) Ano “an mga bangkay kan saindang mga hade” na kinaipuhan na haleon sa templo, asin taano ta mahalaga ini?

⁵ Dangan, si Jehova mismo nagpaheling sa bisyon. Luminaog Sia sa templo asin sinierto ki Ezequiel na Sia mag-eerok dian. Alagad hinagad Nia an paglinig sa Saiyang harong, na sinasabi: “Ngonyan haleon ninda na harayo sa sako an saindang pakikisaro asin an mga bangkay kan saindang mga hade, asin mag-eerok nanggad ako sa tahaw ninda sagkod sa daing talaan na panahon.” (Ezequiel 43:2-4, 7, 9) Ining “mga bangkay kan saindang mga hade” malinaw na nanonongod sa mga idolo. Inatian kan rebeldeng mga namamahala asin kan mga taga Jerusalem an templo nin Dios paagi sa mga idolo asin garo man sana ginibong hade an mga iyan. (Ikomparar an Amos 5:26.) Imbes na buhay na mga dios o hade, an mga ini gadan, maating mga bagay sa pagheling ni Jehova. An mga iyan dapat na haleon.—Levitico 26:30; Jeremias 16:18.

6. Ano an nagin kahulogan kan pagsokol sa templo?

⁶ Ano an punto kan kabtang na ini kan bisyon? Sinierto kaiyan sa mga desterrado an biyong pagbabalik sa dati kan dalisay na pagsamba sa templo nin Dios. Dugang pa, an pagsokol sa templo nagtao kan garantiya nin Dios na an bisyon segurado nanggad na maootob. (Ikomparar an Jeremias 31:39, 40; Zacarias 2:2-8.) Hahaleon an gabos na idolatriya. Bebendisyonan giraray ni Jehova an saiyang harong.

An Kabilogan na Grupo nin mga Saserdote Asin an Namamayo

7. Anong impormasyon an itinatao mapadapit sa mga Levita asin saserdote?

⁷ An kabilogan na grupo nin mga saserdote maagi man sa paglinig, o pagdalisay. An mga Levita tataraman huli sa pagpadara sa idolatriya, mantang an saserdoteng mga aki ni Sadoc tatawan nin komendasyon saka balos huli sa pagdadanay na malinig.a Pero, an duwang grupo pareho magkakaigwa nin mga katongdan nin paglilingkod sa ibinalik sa dating harong nin Dios—na daing duda na depende sa saindang pagigin fiel bilang mga indibiduwal. Dugang pa, iminanda ni Jehova: “Asin an sakuyang banwaan maninigo nindang tokdoan sa kalaenan kan banal na bagay asin bakong banal na bagay; asin maninigong ipaaram ninda sa sainda an kalaenan kan bakong malinig asin kan malinig.” (Ezequiel 44:10-16, 23) Kaya ibabalik sa dati an kabilogan na grupo nin mga saserdote, asin babalosan an fiel na pakatagal kan mga saserdote.

8. (a) Sairisay an namamayo sa suanoy na Israel? (b) Sa anong mga paagi na aktibo sa dalisay na pagsamba an namamayo sa bisyon ni Ezequiel?

⁸ An bisyon nagtataram man manongod sa saro na inaapod na namamayo. Magpoon kan kaaldawan ni Moises, an nasyon nagkaigwa nin mga namamayo. An termino sa Hebreo para sa namamayo, na·siʼʹ, puedeng nanonongod sa namamayo sa sarong paternal na harong, tribo, o nasyon pa ngani. Sa bisyon ni Ezequiel, an mga namamahala sa Israel bilang sarong grupo tinaraman huli sa pag-api sa mga tawo asin pinakasadol na magin imparsial asin makatanosan. Minsan ngani bakong miembro kan grupo nin mga saserdote, an namamayo aktibo sa prominenteng paagi sa dalisay na pagsamba. Sia minalaog asin minaluwas sa patyong nasa luwas kaiba kan mga tribong bakong saserdote, nagtutukaw sa portiko kan Tata sa Sirangan, asin nagtatao kan nagkapira sa atang na idodolot kan banwaan. (Ezequiel 44:2, 3; 45:8-12, 17) Sa siring sinierto kan bisyon sa banwaan ni Ezequiel na an nasyon na ibinalik sa dati bebendisyonan nin arogan na mga namomoon, mga lalaki na masuportar sa kabilogan na grupo nin mga saserdote sa pag-organisar sa banwaan nin Dios asin magigin marahay na mga halimbawa sa espirituwal na mga bagay.

An Daga

9. (a) Paano babangaon an daga, alagad siisay an dai mag-aako nin pamana? (b) Ano an banal na kontribusyon, asin ano an yaon dian?

⁹ Sa katapustapusi, an bisyon ni Ezequiel may kaibang pankagabsan na pananaw sa daga nin Israel. Iyan babarangaon na may kabtang an lambang tribo. May pamana man sa namamayo. Minsan siring, an mga saserdote mayo, ta sabi ni Jehova, “Ako an pamana sa sainda.” (Ezequiel 44:10, 28; Bilang 18:20) Ipinaheling kan bisyon na an kabtang na daga kan namamayo mamumugtak sa man-ibong-ibong na lado nin sarong espesyal na lugar na inaapod na banal na kontribusyon. Ini kuadradong daga na binangabanga sa tolong kaputol—an nasa itaas para sa nagsosolsol na mga Levita, an nasa tahaw para sa mga saserdote, asin an nasa ibaba para sa siudad saka maproduktong daga kaiyan sa man-ibong-ibong na lado. An templo ni Jehova mamumugtak sa kaputol na daga kan mga saserdote, sa tahaw kan kuadradong kontribusyon.—Ezequiel 45:1-7.

10. Ano an nagin kahulogan kan hula manongod sa pagbanga kan daga para sa fiel na mga Judeano na desterrado?

¹⁰ Ini gabos siertong nakaparigon nanggad sa boot kan mga desterradong idto! An lambang pamilya ginarantiyahan na may pamana sa daga. (Ikomparar an Miqueas 4:4.) An dalisay na pagsamba magkakaigwa nin mamuraway, sentral na lugar dian. Asin mangnoha na sa bisyon ni Ezequiel an namamayo, arog kan mga saserdote, maistar sa daga na ikinontribwir kan banwaan. (Ezequiel 45:16) Kaya sa dagang ibinalik sa dati, an banwaan makontribwir sa gibohon kan mga ninombrahan ni Jehova na mangenot, na sinusuportaran sinda paagi sa pakikikooperar sa saindang pagdirehir. Sa kagabsan, an dagang ini ladawan nin organisasyon, kooperasyon, asin katiwasayan.

11, 12. (a) Paano ginagarantiyahan ni Jehova sa hula an saiyang banwaan na bebendisyonan nia an saindang dagang tinuboan na ibinalik sa dati? (b) Ano an ilinadawan kan mga kahoy sa mga tampi kan salog?

¹¹ Bebendisyonan daw ni Jehova an saindang daga? Sinisimbag kan hula an hapot na ini paagi sa nakaoogmang paglaladawan. May sapa na nagbobolos hale sa templo, na pahiwas nang pahiwas, na nagin makosog an sulog sa pag-abot kaiyan sa Gadan na Dagat. Dian ibinalik kaiyan an animo sa daing buhay na katubigan, asin uminoswag an industriya nin paninira sa sarong kalabaan kan baybayon. Sa mga tampi kan salog yaon an dakol na kahoy na namumunga sa bilog na taon, na nagtatao nin kakanon asin pagpaomay.—Ezequiel 47:1-12.

¹² Para sa mga desterrado, an panugang ini inotro asin pinatunayan an mas naenot na mga hula sa pagbabalik sa dati na pinakamamahal ninda. Bako sanang sarong beses, an pinasabngan na mga propeta ni Jehova may ilinadawan na ibinalik sa dati, nagkatawo giraray na Israel sa pananaram na garo sa paraiso. An mapungaw na mga rehion na nagkabuhay giraray paorootrong tema nin hula. (Isaias 35:1, 6, 7; 51:3; Ezequiel 36:35; 37:1-14) Kaya makalalaom an banwaan na an mga bendisyon ni Jehova na nagtatao nin buhay mabolos na garo salog hale sa templong ibinalik sa dati. Bilang resulta, mabalik an animo nin sarong nasyon na gadan sa espirituwal. An banwaan na ibinalik sa dati bebendisyonan nin pambihira kaespirituwal na mga lalaki—mga lalaki na arog katanos asin karigon kan mga kahoy sa tampi kan salog na idto sa bisyon, mga lalaki na mangengenot sa pagtogdok liwat sa sarong dagang nagaba. Si Isaias nagsurat man manongod sa “darakulang kahoy nin katanosan” na ‘matogdok liwat kan haloy nang raot na mga lugar.’—Isaias 61:3, 4.

Noarin Maootob an Bisyon?

13. (a) Sa anong sentido na binendisyonan ni Jehova an saiyang nakabalik na banwaan nin “darakulang kahoy nin katanosan”? (b) Paano naotob an hula manongod sa Gadan na Dagat?

¹³ Nasudya daw an linalaoman kan nagbueltang mga desterrado? Dai nanggad! An ibinalik sa dating natatada nagbuelta sa saindang namomotan na marhay na dagang tinuboan kan 537 B.C.E. Pag-abot nin panahon, sa irarom kan paggiya kan “darakulang kahoy nin katanosan” na ini—arog baga kan eskribang si Esdras, kan mga propetang si Haggeo saka Zacarias, asin ni Halangkaw na Saserdote Josue—itinogdok liwat an haloy nang raot na mga lugar. An mga namamayo, halimbawa si Nehemias saka Zorobabel, imparsial saka may katanosan na namahala sa daga. Ibinalik sa dati an templo ni Jehova, asin an saiyang mga probisyon para sa buhay—an mga bendisyon sa pamumuhay oyon sa saiyang tipan—buminolos liwat. (Deuteronomio 30:19; Isaias 48:17-20) An sarong bendisyon kaaraman. An kabilogan na grupo nin mga saserdote ibinalik sa katongdan, asin an mga saserdote tinokdoan an banwaan sa Ley. (Malaquias 2:7) Bilang resulta, an banwaan nakabalik an animo sa espirituwal na paagi asin nagin giraray mabungang mga lingkod ni Jehova, na ilinaladawan kan pagkaomayi kan Gadan na Dagat asin pagprodusir nin maproduktong industriya nin paninira.

14. Taano ta magkakaigwa nin kaotoban kan hula ni Ezequiel na labi sa nangyari pagkabuelta kan mga Judio hale sa pagkadistiero sa Babilonya?

¹⁴ An mga pangyayari daw na ini an solamenteng kaotoban kan bisyon ni Ezequiel? Bako; may ipinaririsang mas dakula pa. Estudyare: An templong naheling ni Ezequiel dai talaga ikatotogdok nin arog sa pagkaladawan. Totoo, sineryoso kan mga Judio an bisyon na iyan asin literal pa nganing iinaplikar an nagkapirang detalye.b Minsan siring, an templo sa bisyon sa kabilogan sobra kadakula tanganing magkaigo minsan sa Bukid nin Moria, an namumugtakan kan dating templo. Dugang pa, an templo ni Ezequiel mayo sa siudad kundi haroharayo sa sarong suway na sokol nin daga, mantang an ikaduwang templo itinogdok sa namugtakan kan sinundan kaiyan, sa siudad nin Jerusalem. (Esdras 1:1, 2) Dugang pa, mayo nin literal na salog na tuminunga kasuarin man sa templo sa Jerusalem. Kaya an naheling kan suanoy na Israel sadit sanang kaotoban kan hula ni Ezequiel. Ini nagpaparisa na seguradong igwa nin mas dakula, espirituwal na kaotoban kan bisyon na ini.

15. (a) Kasuarin nagpunsionar an espirituwal na templo ni Jehova? (b) Ano an nagpaparisa na an bisyon ni Ezequiel dai naotob durante kan pagkabuhay ni Cristo digdi sa daga?

¹⁵ Malinaw nanggad, dapat na hanapon niato an mayor na kaotoban kan bisyon ni Ezequiel sa dakulang espirituwal na templo ni Jehova, na halawig an ipinaliwanag ni apostol Pablo sa librong Hebreo. An templong iyan nagpunsionar kan lahidan si Jesu-Cristo bilang Halangkaw na Saserdote kaiyan kan 29 C.E. Alagad naotob daw an bisyon ni Ezequiel kan kaaldawan ni Jesus? Malinaw na dai. Inotob ni Jesus, bilang an Halangkaw na Saserdote, an makahulang kahulogan kan Aldaw nin Pagtubos paagi kan saiyang bautismo, kan saiyang kagadanan sa pag-atang, asin kan saiyang paglaog sa Kabanalbanale, an langit mismo. (Hebreo 9:24) Pero, interesante nanggad, an bisyon ni Ezequiel mayo ni sarong pagkasambit magsalang sa halangkaw na saserdote o sa Aldaw nin Pagtubos. Kaya garo baga harayo an posibilidad na an bisyon na ini nagtotokdo sa enot na siglo C.E. Kun siring, sa anong peryodo nin panahon iyan aplikado?

16. An pinangyarihan kan bisyon ni Ezequiel nagpapagirumdom sa sato nin ano pang ibang hula, asin paano kita tinatabangan kaini na mamansayan an panahon kan mayor na kaotoban kan bisyon ni Ezequiel?

¹⁶ Para sa simbag, balikan niato mismo an bisyon. Isinurat ni Ezequiel: “Sa mga bisyon nin Dios dinara nia ako sa daga nin Israel asin luway-luway akong ibinugtak sa sarong bukid na kanigoan an langkaw, na sa ibabaw kaiyan may kaagid kan estruktura nin sarong siudad sa timog.” (Ezequiel 40:2) An pinangyarihan kan bisyon na ini, an “bukid na kanigoan an langkaw,” nagpapagirumdom sa sato kan Miqueas 4:1: “Mangyayari sa huring kabtang kan mga aldaw na an bukid kan harong ni Jehova marigon na mapatitindog sa ibabaw kan alitoktok kan kabukidan, asin iyan siertong ilalangkaw sa ibabaw kan mga bolod; asin pasiring dian madaralagan an mga banwaan.” Noarin maootob an hulang ini? Ipinaheheling kan Miqueas 4:5 na ini minapoon mantang an mga nasyon nagsasamba pa sa falsong mga dios. Sa katunayan, sa satong sadiring panahon, “sa huring kabtang kan mga aldaw,” na an dalisay na pagsamba ilinangkaw, ibinalik sa tamang lugar kaiyan sa buhay kan mga lingkod nin Dios.

17. Paano an hula sa Malaquias 3:1-5 nakatatabang sa sato na madeterminaran kun kasuarin lininigan an templo sa bisyon ni Ezequiel?

¹⁷ Ano an nagpangyari sa pagbabalik na ini sa dati? Girumdoma, sa pinakamakahulogan na pangyayari sa bisyon ni Ezequiel, si Jehova nagduman sa templo asin nag-insistir na linigon an idolatriya sa saiyang harong. Kasuarin lininigan an espirituwal na templo nin Dios? Sa Malaquias 3:1-5, ihinula ni Jehova an sarong panahon na sia “maabot sa Saiyang templo” kaiba an saiyang “mensahero kan tipan,” si Jesu-Cristo. An katuyohan? “Sia magigin siring sa kalayo nin paradalisay asin siring sa sabon nin mga paralinig nin gubing.” An pagdalisay na ini nagpoon durante kan panahon kan enot na guerra mundial. An resulta? Si Jehova nag-erok sa saiyang harong asin binendisyonan an espirituwal na daga kan saiyang banwaan poon kan 1919 padagos. (Isaias 66:8) Kun siring, puede niatong ikonklusyon na an hula ni Ezequiel manongod sa templo nagkakaigwa nin mahalagang kaotoban durante kan huring mga aldaw.

18. Noarin magkakaigwa kan pangultimong kaotoban kaiyan an bisyon kan templo?

¹⁸ Kapareho nin ibang mga hula sa pagbabalik sa dati, an bisyon ni Ezequiel igwa nin dugang pang kaotoban, pangultimo, sa Paraiso. Sa panahon sanang iyan na aakoon nin mga tawong tama an kamugtakan nin puso an lubos na mga pakinabang sa areglo nin Dios sa templo. Sa panahon na iyan itatao ni Cristo an halaga kan saiyang atang na pantubos, kaiba an saiyang langitnon na kabilogan na grupo nin mga saserdote na 144,000. An gabos na makinuyog na tawong sakop kan pamamahala ni Cristo dadarahon sa pagkasangkap. (Kapahayagan 20:5, 6) Minsan siring, an Paraiso dai puedeng magin an pangenot na panahon nin kaotoban kan bisyon ni Ezequiel. Taano ta dai?

An Bisyon Nakasentro sa Satong Sadiring Kaaldawan

19, 20. Taano ta segurado na an mayor na kaotoban kan bisyon nangyayari ngonyan asin bakong sa Paraiso?

¹⁹ An naheling ni Ezequiel sarong templo na kaipuhan na linigan nin idolatriya asin espirituwal na pakikisaro. (Ezequiel 43:7-9) Segurado na ini dai puedeng aplikado sa pagsamba ki Jehova sa Paraiso. Apuera kaini, an mga saserdote sa bisyon naglaladawan sa linahidan na grupo nin mga saserdote mantang yaon pa digdi sa daga, bakong pakalihis kan saindang langitnon na pagkabuhay liwat o durante kan Milenyo. Taano? Mangnoha na an mga saserdote ilinaladawan bilang naglilingkod sa patyong nasa laog. An mga artikulo sa nakaaging mga luwas kan An Torrengbantayan nagpaliwanag na an patyong ini naglaladawan sa daing kaparehong espirituwal na kamugtakan kan katabang ni Cristo na mga saserdote mantang sinda yaon pa digdi sa daga.c Mangnoha man na idinodoon kan bisyon an pagkabakong sangkap kan mga saserdote. Sinasabihan sinda na magdolot nin mga atang para sa sadiri nindang mga kasalan. Pinatatanidan sinda manongod sa peligro nin pagigin maati—sa espirituwal asin sa moral. Kaya dai sinda naglaladawan kan binuhay liwat na mga linahidan, na manongod sa sainda isinurat ni apostol Pablo: “An trumpeta matanog, asin an mga gadan bubuhayon na dai na malalapa.” (1 Corinto 15:52; Ezequiel 44:21, 22, 25, 27) An mga saserdote sa bisyon nakikiibaiba asin direktang naglilingkod sa mga tawo. Ini dai magigin siring sa Paraiso, na yaon na sa langit an grupo nin mga saserdote. Kun siring, an bisyon nagtatao nin marahayon na paglaladawan kan dayupot na pakipagtabangan kan mga linahidan sa “dakulang kadaklan” digdi sa daga ngonyan.—Kapahayagan 7:9; Ezequiel 42:14.

²⁰ Sa siring an bisyon ni Ezequiel kan templo nagpaparisa kan nakararahay na mga epekto nin espirituwal na paglinig na naootob ngonyan. Alagad ano an kahulogan kaiyan para sa saindo? Ini bako sanang sarong teoretikong misteryo sa teolohiya. An bisyon na ini may labot na marhay sa saindo mismong aroaldaw na pagsamba sa solamenteng tunay na Dios, si Jehova. Sa masunod niatong artikulo, hehelingon niato kun paano.

[Mga Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

◻ Ano an enot na kaotoban kan bisyon ni Ezequiel kan templo asin kan kabilogan na grupo nin mga saserdote kaiyan?

◻ Paano an bisyon ni Ezequiel kan pagdistribwir kan daga nagkaigwa nin enot na kaotoban?

◻ Sa pagbabalik sa dati kan suanoy na Israel, sairisay an nagin fiel na mga namamayo asin sairisay an nagin “darakulang kahoy nin katanosan”?

◻ Taano ta segurado na an bisyon ni Ezequiel sa templo magkakaigwa kan mayor na kaotoban kaiyan durante kan huring mga aldaw?