Pamumuhay Sono sa Pagtubod sa mga Panuga nin Dios
“Ako an Banal na Saro asin mayo na nin ibang Dios, ni siisay man na kabaing ko; an Saro na nagpapaisi kan mangyayari sa huri poon pa sa kapinonan, asin kan mga bagay na dai pa nahahaman poon pa kan suanoy.”—ISAIAS 46:9, 10.
1, 2. Ano an nagkapirang laen-laen na opinyon manongod sa pakikilabot nin Dios sa mga gibo-gibo digdi sa daga?
SAGKOD saen an pakikilabot nin Dios sa mga gibo-gibo digdi sa daga? Laen-laen an opinyon. An sarong opinyon iyo na mayo man lamang sia nin pakilabot. Pakatapos na papangyarihon an mga bagay paagi sa paglalang, magsalang habo na nia o dai na sia puedeng humiro para sa sato. Sa opinyon na ini, an Dios garo sarong ama na isinasakay an saiyang aki sa sarong bagong bisikleta, kinakapotan nguna iyan na dai matumba, asin ibinubusol iyan tanganing padalaganon an saiyang aki sa tinampo. Pakatapos kaiyan, minahale an ama. Nagsosolo an aki; sia puedeng matumba, o puedeng dai. Arin man dian, mayo na iyan sa kamot kan ama.
2 An saro pang opinyon iyo na aktibong dinidirehiran nin Dios an lambang aspekto kan satong buhay asin na direkta niang pinakikilabotan an lambang pangyayari sa gabos niang linalang. Minsan siring, kun totoo ini, may mga makonklusyon na an Dios an nagpapangyari bako sanang kan marahay na mga bagay na nangyayari kundi siring man kan krimen asin trahedya na nagpapasakit nin makuri sa katawohan. An pakaaram sa katotoohan manongod sa mga ginibo nin Dios matabang sa sato na maaraman kun ano an dapat niatong laoman sa saiya. Pasasarigon man kaiyan an satong pagtubod sa siertong kaotoban kan saiyang mga panuga.—Hebreo 11:1.
3. (a) Paano niato naaaraman na si Jehova Dios na may katuyohan? (b) Taano si Jehova ta sinasabing ‘hinahaman’ asin ‘pinoporma’ an saiyang katuyohan?
3 Pangenot na kabtang kan hapot dapit sa pakikilabot nin Dios sa mga gibo-gibo nin tawo iyo an bagay na si Jehova Dios na may katuyohan. Risa iyan sa saiya mismong ngaran. An “Jehova” nangangahulogan “Saiyang Pinapangyayaring Magin.” Paagi sa progresibong paghiro, pinapangyayari ni Jehova na sia magin an Paraotob kan gabos niang panuga. Bilang resulta, si Jehova sinasabi na ‘hinahaman,’ o pinoporma, an saiyang katuyohan may labot sa mga pangyayari o gigibohon sa ngapit. (2 Hade 19:25; Isaias 46:11) An mga terminong ini hale sa tataramon sa Hebreo na ya·tsarʹ, na konektado sa tataramon na an boot sabihon “paragibo nin koron.” (Jeremias 18:4) Kun paanong kayang pormahon nin ekspertong paragibo nin koron an sarong kumol nin dalipay na magin magayon na lalagan, kayang pormahon, o maniobrahon, ni Jehova an mga bagay tanganing gibohon an saiyang kabotan.—Efeso 1:11.
4. Paano inandam nin Dios an daga tanganing pag-erokan nin tawo?
4 Halimbawa, katuyohan nin Dios na an daga magin sarong lugar na nangongorog kagayon na eerokan nin sangkap, makinuyog na mga tawo. (Isaias 45:18) Haloy pa bago nia lalangon an enot na lalaki asin babae, naggibo si Jehova nin mamomoton na pag-andam para sa sainda. Ilinaladawan kan enot na mga kapitulo kan librong Genesis kun paano inestablisar ni Jehova an aldaw asin banggi, an daga asin dagat. Sunod linalang nia an mga pananom asin hayop. Dakol na ribong taon an kalabot sa pag-andam na ini kan daga tanganing pag-erokan nin tawo. An proyekto mapangganang natapos. Pinonan kan enot na lalaki asin babae an saindang buhay sa Eden, sarong nakaoogmang marhay na paraiso na lubos na sinangkapan tanganing sinda maogma sa buhay. (Genesis 1:31) Sa siring si Jehova direktang nakilabot sa mga gibo-gibo digdi sa daga, na progresibong pinoporma an saiyang mga gibo sono sa saiyang halangkawon na katuyohan. Naliwat daw an saiyang pakikilabot huli sa paghiwas kan pamilya nin tawo?
Linilimitaran ni Jehova an Saiyang Relasyon sa mga Tawo
5, 6. Taano ta linilimitaran nin Dios an saiyang relasyon sa mga tawo?
5 Minsan ngani igwa kan kapangyarihan na gibohon iyan, dai dinidirehiran asin kinokontrol ni Jehova an lambang detalye kan aktibidad nin tawo. Igwa ini nin mga dahelan. An saro iyo na an mga tawo linalang sa ladawan nin Dios, na igwa nin libreng kabotan, na libre ahente moral. Dai kita pinipirit ni Jehova na gibohon an saiyang kagustohan; ni na kita mga tawo-tawohan. (Deuteronomio 30:19, 20; Josue 24:15) Minsan ngani pinapaninimbag nia kita sa satong mga gibo, kita mamomoton na tinawan nin Dios nin awad-awad na katalingkasan na magdesisyon kun paano niato mamaneharon an satong buhay.—Roma 14:12; Hebreo 4:13.
6 An saro pang rason kun taano ta dai dinidirehiran nin Dios an gabos na bagay na nangyayari igwa nin koneksion sa isyu na ibinangon ni Satanas sa Eden. Inangat ni Satanas an soberaniya nin Dios. Inalok nia si Eva kan garo baga oportunidad na magin independiente—sarong alok na inako nia asin kan huri kan saiyang agom, si Adan. (Genesis 3:1-6) Bilang simbag, tinogotan nin Dios an mga tawo na pamahalaan an saindang sadiri sa laog nin sarong peryodo nin panahon tanganing patunayan kun baga may katanosan an angat ni Satanas. Sa rason na ini, an salang mga ginigibo nin mga tawo ngonyan dai puedeng ibasol sa Dios. Si Moises nagsurat dapit sa rebeldeng banwaan: ‘Sinda guminawe nin kapahapahamak sa sadiri ninda; sinda bakong mga aki nin Dios, an kasalan sadiri ninda.’—Deuteronomio 32:5.
7. Ano an katuyohan ni Jehova para sa daga asin sa katawohan?
7 Minsan siring, minsan ngani tinotogotan an libreng pagpili asin mga pag-eksperimento nin independienteng pamamahala, dai ginamit ni Jehova an prinsipyong dai pag-interbenir may labot sa mga gibo-gibo digdi sa daga, na dian mayo na kitang paglaom na saiyang ootobon an saiyang mga panuga. Minsan ngani nagrebelde si Adan asin Eva tumang sa soberaniya nin Dios, dai liniwat ni Jehova an saiyang mamomoton na katuyohan para sa daga asin sa katawohan. Daing salto na gigibohon nia an daga na magin sarong paraiso na ineerokan nin sangkap, makinuyog, asin maogmang mga tawo. (Lucas 23:42, 43) Ilinaladawan kan rekord kan Biblia poon sa Genesis sagkod Kapahayagan kun paano progresibong naghihiro si Jehova tanganing gibohon an katuyohan na iyan.
Naghihiro an Dios Tanganing Gibohon an Saiyang Kabotan
8. Ano an kalabot sa pagdara sa mga Israelita sa Dagang Panuga?
8 Sa saiyang mga ginibo sa nasyon nin Israel, ipinaheling nin Dios na gigibohon nia an saiyang katuyohan. Halimbawa, inasegurar ni Jehova si Moises na Saiyang ililigtas an mga Israelita hale sa Egipto asin dadarahon sinda sa Dagang Panuga, daga na binobolosan nin gatas asin tangguli. (Exodo 3:8) Ini sarong importante asin nakapakokosog liwat sa boot na kapahayagan. Kalabot digdi an pakabutas kan mga Israelitang idto—na kaiba an saindang kairiba na may kabilangan na mga tolong milyon—sa sarong poderosong nasyon na makosog an pagkontra sa paghale ninda. (Exodo 3:19) An daga na dadarahan sa sainda ineerokan nin makapangyarihan na mga nasyon na makosog na makontra sa pagdatong ninda. (Deuteronomio 7:1) An nasa pag-oltanan sarong kaawagan na duman mangangaipo nin pagkakan asin tubig an mga Israelita. Ini sarong situwasyon na nagtogot ki Jehova na ipaheling an saiyang supremong kapangyarihan asin pagka-Dios.—Levitico 25:38.
9, 10. (a) Taano ta nakapagpatunay si Josue na masasarigan an mga panuga nin Dios? (b) Gurano kaimportante na kita igwa nin kompiansa sa kakayahan nin Dios na balosan an mga fiel sa saiya?
9 Ilinuwas nin Dios an mga Israelita sa Egipto paagi sa sarong serye nin mapangyaring mga gibo. Enot, pinaabotan nia nin sampulong nakalalaglag nin biyo na damat an nasyon nin Egipto. Sunod, binanga nia an Dagat na Pula, na nagpangyari sa mga Israelita na makadulag mantang nagkagaradan an naglalapag na hukbo nin Egipto. (Salmo 78:12, 13, 43-51) Kasunod kaiyan, inataman nia an mga Israelita durante kan saindang 40 taon sa kaawagan, na pinakakakan sinda nin mana, tinatawan nin tubig, asin sinisierto pa ngani na an saindang mga gubing dai magdaan asin na an saindang bitis dai maggatok. (Deuteronomio 8:3, 4) Pagkalaog kan mga Israelita sa Dagang Panuga, pinapanggana sinda ni Jehova laban sa saindang mga kaiwal. Naheling mismo ni Josue, na naggibo nin makosog na pagtubod sa mga panuga ni Jehova, an gabos na bagay na ini. Sa siring, may kompiansa niang masasabi sa kamagurangan na lalaki kaidtong saiyang kaaldawan: “Aram nindong gayo sa bilog nindong puso asin sa bilog nindong kalag na ni sarong tataramon sa gabos na marahay na tataramon na isinabi sa saindo ni Jehova na saindong Dios an nasudya. Iyan gabos naotob sa saindo.”—Josue 23:14.
10 Arog ki Josue kan suanoy, an mga Kristiano ngonyan biyong kompiado na an Dios andam asin kayang humiro para sa mga naglilingkod sa saiya. An kombiksion na ini mahalagang marhay na kabtang kan satong pagtubod. Si apostol Pablo nagsurat: “Kun dai nin pagtubod imposible na mapanigoan sia nin marhay, huli ta an minadolok sa Dios kaipuhan na magtubod na sia . . . nagigin an parabalos sa mga maigot na naghahanap sa saiya.”—Hebreo 11:6.
Naheheling nin Dios Antes Pa an Ngapit
11. Anong mga bagay an nagpapangyari sa Dios na otobon an saiyang mga panuga?
11 Sagkod sa presente, naheling ta na minsan ngani tinotogotan nin Dios an libreng kabotan asin independienteng pamamahala nin tawo, igwa sia kapwa kan kapangyarihan asin kabotan na humiro tanganing gibohon an saiyang katuyohan. Pero, may saro pang bagay na nakakokontribwir sa seguradong kaotoban kan mga panuga nin Dios. Naheheling ni Jehova antes pa an ngapit. (Isaias 42:9) Paagi sa saiyang propeta, an Dios nagsabi: “Girumdoma nindo an enot na mga bagay kaidtong haloy na panahon na an nakaagi, na ako an Banal na Saro asin mayo na nin ibang Dios, ni siisay man na kabaing ko; an Saro na nagpapaisi kan mangyayari sa huri poon pa sa kapinonan, asin kan mga bagay na dai pa nahahaman poon pa kan suanoy; an Saro na nagsasabi, ‘An sakuyang hatol magdadanay, asin an gabos na sakong ikinaoogma sakong gigibohon.’” (Isaias 46:9, 10)Aram nin eksperyensiadong paraoma kun noarin asin saen matanom nin banhi, alagad posibleng igwa pa nin kadaihan nin kasegurohan manongod sa kun ano an mangyayari. Minsan siring, an “Hade sa panahon na daing sagkod” igwa nin tamang kaaraman na maheling antes pa nin eksakto kun noarin asin saen sia maninigong humiro tanganing gibohon an saiyang katuyohan.—1 Timoteo 1:17.
12. Sa anong paagi ginamit ni Jehova an kakayahan na aramon an ngapit kaidtong kaaldawan ni Noe?
12 Estudyare kun paano ginamit nin Dios an kakayahan na aramon an ngapit kaidtong kaaldawan ni Noe. Huli sa lakop na karatan na nakapano sa daga, nagdesisyon an Dios na taposon an suwayan na katawohan. Nagtalaan sia nin panahon na gigibohon ini, pakaagi nin 120 taon. (Genesis 6:3) Sa pagtalaan kan espesipikong panahon na iyan, bako sanang paglaglag sa mga maraot an inisip ni Jehova, sarong bagay na puede niang gibohon ano man na oras. An iskedyul ni Jehova nagtao man nin probisyon para sa pagpreserbar kan mga matanos. (Ikomparar an Genesis 5:29.) Sa saiyang kadonongan, aram nin Dios antes pa kun noarin iaasignar an gibohon na magbubunga kan katuyohan na iyan. Nagtao sia nin igong detalyadong impormasyon ki Noe. Kaipuhan na magtogdok nin dahong si Noe “para sa pagligtas kan saiyang kasararo sa harong,” asin an mga maraot lalaglagon paagi sa sarong lakop sa globong delubyo—Hebreo 11:7; Genesis 6:13, 14, 18, 19.
Sarong Dakulaon na Proyekto nin Pagtogdok
13, 14. Taano an pagtogdok kan dahong ta sarong masakit na asignasyon?
13 Estudyare an asignasyon na ini gikan sa punto de vista ni Noe. Huling si Noe lingkod nin Dios, aram nia na kaya ni Jehova na laglagon an mga maraot. Minsan siring, bago iyan mangyari igwa nin gigibohon—sarong gibohon na nagkaipo nin pagtubod. An pagtogdok kan dahong magigin sarong dakulaon na proyekto. Sinabi nin eksakto nin Dios an mga sokol kaiyan. An dahong mas halaba kisa mga pinagkakawatan nin isport sa presenteng aldaw asin kapareho kalangkaw nin limang iskalon na edipisyo. (Genesis 6:15) Daing eksperyensia asin pipira sana an matogdok. Mayo sinda kan modernong mga instrumento asin kasangkapan na makukua ngonyan. Dugang pa, huling mayo sia kan kakayahan ni Jehova na aramon an ngapit, mayo nin paagi si Noe na maaraman an magigin kamugtakan sa pag-agi nin mga taon na tibaad magsalang makatabang o makaolang sa proyektong pagtogdok. Posibleng dakol na hapot an pinensar ni Noe. Paano titiponon an mga materyales sa pagtogdok? Paano nia titiponon an mga hayop? Anong kakanon an kakaipuhanon asin gurano kadakol? Noarin mangyayari, nin eksakto, an ihinulang Delubyo?
14 Dangan yaon an mga kamugtakan sa palibot. Abunda an karatan. An makokosog na Nefilim—an hibridong mga aki nin maraot na mga anghel asin babae—pinano nin kadahasan an daga. (Genesis 6:1-4, 13) Apuera kaini, an pagtogdok kan dahong bakong proyekto na puedeng gibohon sa hilom. Mag-iisip-isip an mga tawo kun ano an ginigibo ni Noe, asin sasabihon nia iyan sa sainda. (2 Pedro 2:5) Malalaoman daw na sinda maoyon? Dai nanggad! Nagkapirang taon bago kaidto, ibinalangibog kan fiel na si Enoc an paglaglag sa mga maraot. Ikinauyam na marhay an saiyang mensahe kaya “kinua” sia nin Dios, o pinahalipot an saiyang buhay, na malinaw na tanganing dai sia magadan kan Saiyang mga kaiwal. (Genesis 5:24; Hebreo 11:5; Judas 14, 15) Bako sanang mabalangibog nin ikinauuyam man na mensahe si Noe kundi matogdok man sia nin dahong. Mientras na itinotogdok an dahong na iyan, iyan magigin mapuersang pagirumdom kan pagigin fiel ni Noe sa atubangan nin maraot na mga katemporanyo!
15. Taano si Noe ta igwa nin kompiansa na magigibo nia an asignasyon sa saiya?
15 Aram kaidto ni Noe na an proyekto sinusuportaran asin binebendisyonan kan Makakamhan sa gabos na Dios. Bako daw na si Jehova mismo an nag-asignar kan gibohon? Inasegurar ni Jehova si Noe na sia asin an saiyang pamilya malaog sa sarong haman nang dahong asin iingatan na buhay sa lakop sa globong Baha. Idinoon pa ngani nin Dios an kasiertohan kaiyan paagi sa sarong solemneng kontrata. (Genesis 6:18, 19) Posibleng marhay na rekonosido ni Noe na kapwa inantisipar asin pinagturotimbang ni Jehova an gabos na kalabot bago itinao an asignasyon. Dugang pa, aram ni Noe na si Jehova igwa kan kapangyarihan na mag-interbenir tanganing tabangan sia kun kinakaipuhan. Kaya pinahiro si Noe kan saiyang pagtubod na humiro. Arog kan saiyang gikan na si Abraham, si Noe ‘biyong kombensido na an ipinanuga nin Dios kaya man niang gibohon.’—Roma 4:21.
16. Mantang nagpapadagos an pagtogdok kan dahong, paano napasarig an pagtubod ni Noe?
16 Mantang nag-aagi an mga taon asin nahahaman an dahong, napasarig an pagtubod ni Noe. Naresolberan an mga problema dapit sa pagtogdok asin kasangkapan. Napangganahan an mga pagbalo. Mayo nin pagtumang na makapapopondo sa gibohon. Naeksperyensiahan kan pamilya ni Noe an pagsuportar asin proteksion ni Jehova. Mantang nagpapadagos si Noe, ‘an nabalong kualidad kan saiyang pagtubod nagbunga nin pakatagal.’ (Santiago 1:2-4) Sa kahurihurihi, natapos an dahong, nagdatong an Baha, asin si Noe asin an saiyang pamilya naligtas. Naeksperyensiahan ni Noe an kaotoban kan mga panuga nin Dios, na naeksperyensiahan man ni Josue kan huri. Binalosan an pagtubod ni Noe.
Sinusuportaran ni Jehova an Gibohon
17. Sa anong mga paagi nakakaagid sa kaaldawan ni Noe an satong panahon?
17 Ihinula ni Jesus na an satong aldaw magigin kaagid kan kaaldawan ni Noe. An Dios nagdesisyon giraray na laglagon an mga maraot asin nagtalaan nin panahon na papangyarihon ini. (Mateo 24:36-39) Nag-andam man sia para sa pagpreserbar sa mga matanos. Mantang si Noe kaidto dapat na magtogdok nin dahong, an mga lingkod nin Dios ngonyan dapat na magbalangibog kan mga katuyohan ni Jehova, magtokdo kan saiyang Tataramon, asin gumibo nin mga disipulo.—Mateo 28:19.
18, 19. Paano niato naaaraman na an paghuhulit kan maogmang bareta sinusuportaran ni Jehova?
18 Kun mayo si Jehova sa kaibanan ni Noe tanganing suportaran asin susteniran sia, dai kutana nahaman an dahong. (Ikomparar an Salmo 127:1.) Kaagid kaiyan, kun mayo an pagsuportar ni Jehova, harayo an posibilidad na an tunay na Kristianismo magdanay, asin magtalubo man. Rinekonoser ini kaidtong enot na siglo ni Gamaliel, sarong estimadong Fariseo asin paratokdo kan Ley. Kan an mga apostol gustong paraon kan Judiong Sanhedrin, pinatanidan nia an korteng iyan: “Dai kamo makilabot sa mga tawong ini, kundi pabayae sana nindo sinda; (huli ta, kun an pakanang ini o an gibohon na ini gikan sa mga tawo, iyan madadaog; alagad kun iyan gikan sa Dios, dai nindo sinda madadaog.)”—Gibo 5:38, 39.
19 An kapangganahan kan paghuhulit, kapwa kaidtong enot na siglo asin ngonyan, nagpatunay na ini bakong gibohon gikan sa mga tawo, kundi sa Dios. Ipaliliwanag kan minasunod na artikulo an nagkapira sa nakaoogmang mga kamugtakan asin pangyayari na nakatabang na magin mapangganang marhay an gibohon na ini sa siring kahiwas na sokol.
Nungkang Pumondo!
20. Siisay an nagsusuportar sa sato mantang kita naghuhulit kan maogmang bareta?
20 Minsan ngani kita nabubuhay sa “delikadong mga panahon na masakit pakibagayan,” makaseseguro kita na lubos na kontrolado ni Jehova an mga bagay. Saiyang sinusuportaran asin sinususteniran an saiyang banwaan mantang tinatapos ninda an paghuhulit kan maogmang bareta bago dumatong an itinalaan na panahon nin Dios na taposon an maraot na palakaw na ini nin mga bagay. (2 Timoteo 3:1; Mateo 24:14) Inaagda kita ni Jehova na magin kairiba niang “kapwa trabahador.” (1 Corinto 3:9) Inaasegurar man kita na si Cristo Jesus nasa kaibanan ta sa gibohon na ini asin na masasarigan niato an pagsuportar asin paggiya kan mga anghel.—Mateo 28:20; Kapahayagan 14:6.
21. Sa anong kombiksion kita maninigo na dai pumondo?
21 Huling naggibo nin pagtubod si Noe asin an saiyang pamilya sa mga panuga ni Jehova, sinda naligtas sa baha. An mga naggigibo man nin pagtubod ngonyan ililigtas sa maabot na “dakulang kahorasaan.” (Kapahayagan 7:14) Kita nabubuhay sa mga panahon na totoong nakaoogma. May importanteng mga mangyayari sa ngapit! Dai na mahahaloy, mahiro an Dios tanganing ponan an mamuraway na bagong kalangitan asin sarong bagong daga na dian magdadanay an katanosan. (2 Pedro 3:13) Nungka, nungkang pumondo sa saindong kombiksion na ano man an sabihon nin Dios, kaya man niang gibohon.—Roma 4:21.
Mga Puntong Dapat Tandaan
◻ Taano ta dai kinokontrol ni Jehova an gabos na detalye kan aktibidad nin tawo?
◻ Paanong risang-risa sa saiyang mga ginibo sa Israel an kakayahan ni Jehova na gibohon an saiyang katuyohan?
◻ Paano ipinaheling kaidtong kaaldawan ni Noe an kakayahan ni Jehova na helingon an ngapit?
◻ Puede kitang magkaigwa nin anong kompiansa sa mga panuga ni Jehova?