Si Jehova Dios nin Mamomoton na Kabootan Para sa Sako

ISINAYSAY NI JOHN ANDRONIKOS

An taon 1956. Siyam na aldaw pa sana pakakasala sa sako, idtoon ako sa atubangan nin korte de apelasyon sa Komotiní, amihanan na Grecia. An linalaoman ko marebokar an 12 bulan na sentensia na inako ko huli sa paghuhulit kan Kahadean nin Dios. An desisyon kan korte de apelasyon—na anom na bulan sa bilanggoan—tinapos an paglaom na iyan asin nagin kapinonan sana kan halawig na sunod-sunod na pagbalo. Minsan siring, sa gabos na pangyayaring iyan, si Jehova nagin Dios nin mamomoton na kabootan para sa sako.

KAN ako mamundag kan Oktubre 1, 1931, an sakong pamilya nag-eerok sa siudad nin Kaválla, an Neapolis kan Macedonia na sinongko ni apostol Pablo durante kan saiyang ikaduwang pagbiahe sa pagmimisyonero. Si Nanay nagin saro sa Mga Saksi ni Jehova kan ako singko anyos, asin minsan ngani sia haros daing inadalan, ginibo nia an saiyang pinakamakakaya na itadom sa sako an pagkamoot sa Dios asin pagkatakot sa saiya. An sakong ama labi-labi kakonserbatibong tawo na matagas na nangangapot sa tradisyon na Griego Ortodokso. Mayo sia nin interes sa katotoohan sa Biblia asin kontra sa sakong ina, na sa parate naggagamit nin kadahasan.

Sa siring, nagdakula ako sa nababangang pamilya, na dian kinokolgan asin inaabuso ni Tatay si Nanay asin inabandonar pa ngani kami. Poon sa sakong pagkaniaki, iiniiba ni Nanay kami kan sakong ngohod na tugang na babae sa Kristianong mga pagtiripon. Minsan siring, kan ako 15 anyos na, an mga kamawotan nin pagkabarobata asin espiritu nin independensia isinuhay ako sa Mga Saksi ni Jehova. Minsan siring, an sakong fiel na ina naghingoang marhay, asin dakol na beses siang naghibi sa paghihingoa niang tabangan ako.

Huli sa kadukhaan asin maraot na pamumuhay ko, nagkahelang ako nin grabe asin kinaipuhan na maghigda nin labing tolong bulan. Kan panahon na idto na an sarong mapakumbabang marhay na tugang na lalaki, na nagtabang sa sakong ina na manodan an katotoohan, nakamansay sa sako nin sinserong pagkamoot sa Dios. Nagsaboot sia na puede akong matabangan na maulian sa espirituwal. An iba nagsabi sa saiya: “Sinasayang mo an saimong panahon sa paghingoang tabangan si John; nungka na siang mabakle.” Alagad an pasensia kan tugang na ini asin an saiyang pagmamaigot sa pagtabang sa sako nagbunga. Kan Agosto 15, 1952, sa edad na 21, sinimbolisaran ko an sakong pagdusay ki Jehova paagi sa bautismo sa tubig.

Bagong Kasal Asin Nasa Bilanggoan

Pakalihis nin tolong taon namidbid ko si Martha, sarong tugang na babae na espirituwal an kaisipan na may marahayon na mga kualidad, asin dai nahaloy kami nagin magkailusyon. Sarong aldaw talagang nabigla ako kan sinabihan ako ni Martha: “Pinaplano kong maghulit sa harong-harong ngonyan na aldaw. Gusto mong umiba sa sako?” Sagkod kan panahon na idto dai pa ako noarin man nakapakikabtang sa aspektong ini kan gibohon, ta ako naghuhulit sa impormal na paagi sa kadaklan na panahon. Kan panahon na idto an paghuhulit sa Grecia prohibido, asin kaipuhan ming maghulit na patago. Bilang resulta kadakol nin pag-aresto, kaso sa husgado, asin grabeng mga sentensia nin pagkabilanggo. Sa ibong kaiyan, dai ako makadai sa sakong kailusyon!

Si Martha nagin agom ko kan 1956. Kan panahon na idto, siyam na aldaw pakakasala sa samo, na inako ko an anom na bulan na sentensia nin pagkabilanggo sa korte de apelasyon na idto sa Komotiní. Ipinagirumdom kaini sa sako an ihinapot ko kaidto sa sarong tugang na Kristiana, na katood kan sakong ina: “Paano ko posibleng ikapaheheling na ako sarong tunay na Saksi ni Jehova? Dai pa ako noarin man nagkaoportunidad na patunayan an sakong pagtubod.” Kan dalawon ako sa bilanggoan kan tugang na babaeng ini, ipinagirumdom nia sa sako an hapot na iyan asin nagsabi: “Ngonyan puede mo nang ipaheling ki Jehova kun gurano mo sia kanamomotan. Ini an saimong asignasyon.”

Kan maaraman ko na an sakong abogado naghihingoang magtipon nin kuarta na pampiansa sa sako tanganing makaluwas sa karsel, sinabihan ko sia na mas gugustohon kong taposon an sentensia sa sako. Kanigoan an kaogmahan ko sa katapusan kan anom na bulan na pagkabilanggo na maheling an duwa sa sakong mga kapwa preso na inako an katotoohan! Durante kan suminunod na mga taon, napalabot ako sa dakol na kaso sa husgado huli sa maogmang bareta.

Mga Desisyon na Dai Mi Noarin Man Pinagbasolan

Kan 1959, duwang taon pakatapos na ako paluwason, naglingkod ako bilang lingkod nin kongregasyon, o nangengenot na paraataman, asin inimbitaran na mag-atender sa Pankahadean na Paadalan sa Pagmiministro, sarong kurso nin pagsasanay para sa kamagurangan sa kongregasyon. Pero kadungan kaiyan, inalokan ako nin permanenteng posisyon sa sarong pampublikong ospital, trabaho na matao sa sako asin sa sakong pamilya nin pinansial na seguridad sa bilog na buhay. Arin an maninigo kong pilion? Nagtatrabaho na ako kaidto nin temporaryo sa ospital sa laog nin tolong bulan, asin an direktor naninigoan sa sakong trabaho, alagad kan uminabot an imbitasyon sa paadalan, habo nia akong togotan na magbakasyon dawa daing sueldo. Pakatapos nin mapagngayongayong paghorophorop kan pagkamugtak sa alanganon, nagdesisyon ako na enoton an intereses kan Kahadean asin sayumahan an alok na trabaho.—Mateo 6:33.

Haros kadungan kaiyan, an paraataman sa distrito asin sirkito nagsongko tanganing maglingkod sa samong kongregasyon. Kinaipuhan ming gibohon an samong mga pagtiripon na sekreto sa pribadong mga harong huli sa makosog na pagtumang kan klero kan Griego Ortodokso asin kan mga autoridad. Pakatapos nin saro sa mga pagtiripon, dinolok ako kan paraataman sa distrito asin hinapot ako kun nasa isip ko an paglaog sa bilog na panahon na paglilingkod. An saiyang kadikit na parisa nakaimpluwensia sa sakong puso huli ta ini an sakong kamawotan poon pa kan ako mabautismohan. Nagsimbag ako: “Gusto kong marhay.” Minsan siring, igwa na ako nin dugang na paninimbagan na padakulaon an sarong aking babae. Sinabi sa sako kan tugang: “Magtiwala ka ki Jehova, asin tatabangan ka nia na maotob an saimong mga plano.” Sa siring, mantang dai pinababayaan an samong mga paninimbagan sa pamilya, nahimo mi mag-agom na iayon an samong mga kamugtakan, kaya kan Disyembre 1960, pinonan kong maglingkod sa sirangan na Macedonia bilang espesyal payunir—saro sa lima sanang espesyal payunir sa nasyon.

Pakatapos kong maglingkod bilang espesyal payunir sa laog nin sarong taon, an sangang opisina sa Atenas inimbitaran akong maglingkod bilang paraataman sa sirkito. Kan nagpuli ako sa harong pakatapos nin sarong bulan na pagsasanay sa klaseng ini nin paglilingkod, asin mantang isinasaysay ko pa an sakong mga eksperyensia ki Martha, an direktor nin sarong dakulang minahan nin manganeso nagdalaw asin inimbitaran akong magin manedyer kan departamento sa pagrepinar, na nag-oopresir sa sako nin awad-awad na limang taon na kontrata, magayon na harong, asin auto. Tinawan nia ako nin duwang aldaw tangani na sumimbag. Sa giraray, daing ano man na pagduwaduwa, namibi ako ki Jehova: “Uya ako! Sugoa ako.” (Isaias 6:8) An sakong agom biyong minaoyon. Nagtitiwala sa Dios, pinonan mi an gibohon na nagbibiahe, asin si Jehova sa saiyang mamomoton na kabootan dai kami noarin man pinadesganar.

Paglilingkod sa Ibong kan Gabos na Kasakitan Asin Kaolangan

Minsan ngani igwa nin mga problema sa pagbuhay, nagpadagos kami asin itinao ni Jehova an mga pangangaipo. Sa kapinonan, dinadalaw ko an mga kongregasyon paagi sa sadit na motorsiklo, na nagbibiahe nin sagkod sa 500 kilometros. Dakol na beses na ako nasakitan, asin naaksidente nin pirang beses. Kan papuli na hale sa sarong kongregasyon kan sarong tiglipot, dinadakit ko an sarong nag-aapaw na sapa kan magadan an motor, asin nababad an sakong bitis sagkod sa tuhod. Dangan nakuposan nin rueda an motorsiklo. An sarong nag-aagi na igwa nin bomba nin doros tinabangan ako, asin sa siring nakaabot ako sa pinakaharaning baryo na duman ko ipinahirahay an rueda. Sa katapustapusi nakapuli ako sa harong kan alas tres nin aga, na biyong nalilipot asin pagal-pagal.

Sa saro pang pangyayari, mantang ako hale sa sarong kongregasyon pasiring sa saro pa, nahalnas an motorsiklo asin nadatogan an sakong tuhod. Bilang resulta, napakit an sakong pantalon asin nasagom nin dugo. Mayo na ako nin ibang pantalon, kaya kan bangging idto nagpahayag ako na an sulot pantalon nin ibang tugang na lalaki, na haloagon sa sako. Pero, mayo nin problema na puedeng magpaluya sa sakong pagmawot na maglingkod ki Jehova asin sa namomotan na mga tugang.

Sa saro pang aksidente, grabe si danyos sa sako, na nabari an sakong takyag asin naraot an sakong ngipon sa atubangan. Kan panahon na idto na ako dinalaw kan sakong tugang na babae, na bakong Saksi, na nag-eerok sa Estados Unidos. Kanigoan na pakaginhawa idto kan tinabangan nia ako na makabakal nin auto! Kan mabaretaan kan mga tugang sa sangang opisina sa Atenas na ako naaksidente, pinadarahan ninda ako nin nakaparirigon sa boot na surat, asin kabilang sa iba pang bagay iiniba ninda an mga tataramon sa Roma 8:28, na nagsasabi sa sarong kabtang: “Pinapangyayari nin Dios na an gabos niang gibo magtarabangan para sa karahayan kaidtong mga namomoot sa Dios.” Paorootro, an pagpasarig sa boot na ini nagin totoo nanggad sa sakong buhay!

Sarong Nakagagayagayang Sorpresa

Kan 1963, naglilingkod ako kaiba nin sarong espesyal payunir sa sarong baryo na an mga tawo dai naghihimate. Nagdesisyon kami na maghulit nin suway, na nasa tig-ibong kan tinampo. Sa sarong harong, katotoktok ko pa sana sa pinto kan an sarong babae bigla akong binotong palaog asin isinara saka binaratan an pinto. Nataranta ako, na nag-iisip kun ano an nangyayari. Dai nahaloy pakatapos, dali-dali na inapod man nia an espesyal payunir na lumaog sa harong. Dangan sinabihan kami kan babae: “Dai kamo magribok! Ni maghiro man!” Aroatyan, nadangog mi an anggot na mga tingog sa luwas. Hinahanap kami kan mga tawo. Kan nagtoninong an situwasyon, sinabi sa samo kan babae: “Ginibo ko ini sa pagprotehir sa saindo. Iginagalang ko kamo huli ta naniniwala ako na kamo tunay na Kristiano.” Sinsero kaming nagpasalamat sa saiya asin naghale, na winalatan sia nin dakol na kopya nin babasahon.

Pakalihis nin katorseng taon, mantang ako nag-aatender sa sarong pandistritong kombension sa Grecia, dinolok ako nin sarong babae asin nagsabi: “Tugang, nagigirumdoman mo ako? Ako an babae na nagprotehir sa saindo sa mga paratumang kan kamo yaon sa samong baryo tanganing magpatotoo.” Sia nag-imigrar sa Alemania, nag-adal sa Biblia, asin nakiasosyar sa banwaan ni Jehova. Ngonyan, an bilog niang pamilya nasa katotoohan na.

Tunay nanggad, durante kan gabos na taon na idto, binendisyonan kami nin dakol na “surat nin rekomendasyon.” (2 Corinto 3:1) Dakol sa nagkapribilehio ming tabangan na magkaigwa nin kaaraman sa katotoohan sa Biblia an naglilingkod na ngonyan bilang mga magurang sa kongregasyon, ministeryal na lingkod, asin payunir. Nakapupukaw nanggad sa boot na maheling an nagkapirang parahayag sa mga sirkito na pinaglingkodan ko kaidtong enot na mga taon nin 1960 na uminoswag sagkod sa labing 10,000 na nagsasamba ki Jehova! An gabos na kredito minapasiring sa satong Dios nin mamomoton na kabootan, na naggagamit sa sato sa sadiri niang paagi.

“Sa Ibabaw nin Sopa nin Kahelangan”

Durante kan samong mga taon sa gibohon na nagbibiahe, si Martha nagin marahayon na agom, na pirmeng may magayagayang aktitud. Minsan siring, kan Oktubre 1976, nagkahelang sia nin grabe asin nag-agi nin makolog na operasyon. Sa kahurihurihi sia nagin baldado na nasa silyang de rueda. Paano mi makakaya an gastos asin emosyonal na kapurisawan? Nagtitiwala ki Jehova minsan pa, naeksperyensiahan niamo an saiyang mamomoton asin matinaong kamot. Kan ako humale tanganing maglingkod sa Macedonia, si Martha nag-istar sa harong nin sarong tugang sa Atenas para sa terapeutika pisikal. Inaapodan nia ako sa telepono na sinasabi an nakaparirigon sa boot na mga tataramon: “Marahay an kamugtakan ko. Magpadagos ka, asin kun ako makahiro na giraray, iibanan taka paagi sa sakong silyang de rueda.” Asin iyan mismo an ginibo nia. An samong namomotan na mga tugang sa Bethel nagpadara sa samo nin dakol na nakaparirigon sa boot na surat. Si Martha paorootrong napagirumdom kan mga tataramon sa Salmo 41:3: “Si Jehova mismo magpapakosog sa saiya sa ibabaw nin sopa nin kahelangan; an gabos niang higdaan sasalidahan mo sa panahon kan saiyang paghelang.”

Huli sa grabeng mga problemang ini sa salud, kan 1986 pinagdesisyonan na angay para sa sako na maglingkod bilang espesyal payunir sa Kaválla, na duman ako nag-erok harani sa pamilya kan samong namomotan na aking babae. Kan nakaaging Marso nagadan an sakong mahal na si Martha, na fiel sagkod sa katapusan. Bago sia nagadan, kun hinahapot sia kan mga tugang: “Kumusta ka?” sa parate sia minasimbag: “Mantang harani ako ki Jehova, marahayon an kamugtakan ko!” Kun kami nag-aandam para sa mga pagtiripon o inaalok nin nakaaakit na mga imbitasyon na maglingkod kun saen abunda an ani, parateng sinasabi ni Martha: “John, magduman kita sa lugar na mas dakula an pangangaipo.” Dai nia noarin man iwinara an saiyang espiritu nin kaigotan.

Kaidtong nagkapirang taon na an nakalihis, kinaipuhan ko man na kayanon an grabeng problema sa salud. Kan Marso 1994, nadiskobre na ako may peligroso sa buhay na helang sa puso, asin kaipuhan an operasyon. Sa giraray namatean ko an mamomoton na kamot ni Jehova na nagsusuportar sa sako sa kritikal na panahon. Dai ko noarin man malilingawan an pamibi nin sarong paraataman sa sirkito sa kataed kan sakong kama kan lumuwas ako sa sigidong pangataman, siring man an pagselebrar kan Memorial na kinonduktahan ko duman mismo sa kuarto ko sa ospital kaiba an apat na pasyente na nagpaheling nin interes sa katotoohan.

Si Jehova Nagin Samong Paratabang

An panahon marikas na minaagi, asin an samong laman nagluluya, alagad an samong espiritu pinakokosog giraray paagi sa pag-adal asin paglilingkod. (2 Corinto 4:16) Nakalihis na an 39 taon poon kan sabihon ko, “Uya ako! Sugoa ako.” Iyan nagin kompleto, maogma, asin nakakokontentong buhay. Iyo, kun beses nagsasaboot ako na “ako nagsasakit nin makuri asin dukha,” alagad minsan siring masasabi ko na may kompiansa ki Jehova: “Ika an sakong paratabang asin an Paratao nin dudulagan sa sako.” (Salmo 40:17) Sia tunay nanggad na nagin Dios nin mamomoton na kabootan para sa sako.

[Retrato sa pahina 25]

Kaiba si Martha kan 1956

[Retrato sa pahina 26]

An duongan sa Kaválla

[Retrato sa pahina 26]

Kaiba si Martha kan 1997