Kontrolado daw kan Saindong mga Kamugtakan an Saindong Buhay?

ORDINARYO na sana an makamomondong mga kamugtakan asin problema sa “delikadong mga panahon” na ini. (2 Timoteo 3:1) May mga problemang tibaad temporaryo sana asin sa siring mawawara pag-abot nin panahon. An iba nagdadanay sa laog nin mga bulan o mga taon pa ngani. Bilang resulta, dakol an nakakamate nin arog ki salmista David, na nag-agrangay ki Jehova: “An mga kasakitan kan sakuyang puso nagdakol; kaldahon mo ako sa sakuyang mga kasakitan.”​—Salmo 25:17.

Nasasakitan daw kamo sa dakulaon na mga problema? Kun iyo, makakakua kamo nin tabang asin pagparigon sa boot sa Biblia. Estudyaran niato an buhay nin duwang maimbod na lingkod ni Jehova na mapangganang nakaya an mga problema: si Jose asin si David. Paagi sa pagsiyasat sa nagin reaksion ninda sa problema, puede kitang makanood nin praktikal na mga leksion na makakatabang sa sato na maatubang an kaagid na mga kadepisilan ngonyan.

Napaatubang sa Grabeng mga Kadepisilan

Kan sia magdesisiete anyos, si Jose nagkaigwa nin grabeng problema sa laog mismo kan saiyang pamilya. Naheling kan matua niang mga tugang na lalaki na si Jacob, na saindang ama, “namomoot [ki Jose] nin labi kisa gabos niang tugang.” Bilang resulta, “ikinaongis sia ninda, asin dai sia ninda kinaolay nin matoninong.” (Genesis 37:4) Maiimahinar niato an kahaditan asin tension na ibinunga kan situwasyon na ini ki Jose. Sa kahurihurihi, an pagkaongis kan mga tugang ni Jose nagin grabe kaya ipinabakal ninda sia sa kaoripnan.​—Genesis 37:26-33.

Mantang sarong oripon sa Egipto, kinaipuhan na labanan ni Jose an inmoral na mga pan-aakit kan agom na babae kan saiyang kagurangnan. Huling naanggot ta sia sinayumahan, may kaputikan na inakusar nia si Jose na gusto siang lugoson kaini. Sia itinao “sa harong na bilanggoan,” kun saen “paagi sa mga ramal pinasakitan ninda an saiyang mga bitis, namugtak sa mga batbat an saiyang kalag.” (Genesis 39:7-20; Salmo 105:​17, 18) Seguradong kanigoan kasakit kaini! Sa laog nin mga 13 taon, si Jose magsalang sarong oripon o sarong bilanggo huli sa mga inhustisya na ginibo sa saiya kan iba, kabale na an mga miembro kan saiya mismong pamilya.​—Genesis 37:2; 41:46.

Si David kan suanoy na Israel napaatubang man sa mga kasakitan kan sia hoben pa. Sa laog nin nagkapirang taon, napiritan siang mamuhay bilang sarong dulag, na linalapag na garo sarong hayop ni Hadeng Saul. An buhay ni David pirmeng namemeligro. Sa sarong pangyayari, sia nagpasiring ki Ahimelec na saserdote tanganing humagad nin kakanon. (1 Samuel 21:1-7) Kan maaraman na tinabangan ni Ahimelec si David, ipinagboot ni Saul na gadanon bako sanang si Ahimelec kundi pati an gabos na saserdote asin pamilya ninda. (1 Samuel 22:12-19) Naiimahinar daw nindo an labi-labing kamondoan na seguradong namatean ni David huli sa pagigin indirektang dahelan kan trahedyang ini?

Isip-isipon nindo an mga taon nin kasakitan asin pagmaltrato na tinagalan ni Jose asin David. Paagi sa pagsiyasat kun paano ninda inatubang an depisil na mga situwasyon, puede kitang makanood nin mahalagang mga leksion. Estudyaran niato an tolong paagi kun saen an mga lalaking ini maninigong arogon.

Haleon an Paghinanakit Asin Makuring Karaotan nin Boot

Enot, habo kan maimbod na mga lalaking ini na mapano sinda nin makuring karaotan nin boot asin paghinanakit. Mantang yaon sa bilanggoan si Jose, pasil sana kutanang magparaisip sia nin negatibo manongod sa pagpasaloib sa saiya kan saiyang mga tugang, tibaad iniisip-isip an pagbalos na puede niang gibohon kun maheling nia sinda liwat. Paano niato naaaraman na linabanan ni Jose an siring na nakakaraot na kaisipan? Estudyare kun ano an nagin reaksion nia kan magkaigwa sia nin oportunidad na bumalos sa saiyang mga tugang na nagpasiring sa Egipto tanganing magbakal nin trigo. An pagkasaysay nagsasabi: “[Si Jose] suminuhay sa sainda asin nagpoon na maghibi. . . . Pagkatapos kaiyan nagboot si Jose, asin pinano [kan saiyang mga surugoon] nin trigo an mga lalagan [kan mga tugang]. Siring man, dapat nindang iuli an kuarta kan mga lalaki sa kanya-kanyang sako asin tawan nin balon an mga ini para sa pagbaklay.” Sa huri, kan isobol nia an saiyang mga tugang na darahon an saindang ama sa Egipto, inenkaminar sinda ni Jose paagi sa mga tataramon na: “Dai kamo mapongot sa lambang saro sa dalan.” Paagi sa tataramon sagkod gibo, pinatunayan ni Jose na dai nia tinogotan an makuring karaotan nin boot asin paghinanakit na raoton an saiyang buhay.​—Genesis 42:​24, 25; 45:24.

Kaagid kaiyan, si David dai nagtanom nin paghinanakit ki Hadeng Saul. Sa duwang pangyayari nagkaoportunidad si David na gadanon si Saul. Pero, kan sadolon sia kan saiyang mga tawohan na gibohon iyan, si David nagsabi: “Dai ko lamang pepensaron, sa punto de vista ni Jehova, na gibohon ko an bagay na ini sa sakong kagurangnan, an linahidan ni Jehova, paagi sa pagbikyaw kan sakong kamot tumang sa saiya, huli ta sia an linahidan ni Jehova.” Ipinabaya ni David an bagay na iyan ki Jehova, na sinasabi sa saiyang mga tawohan: “Buhay si Jehova, si Jehova mismo an mahampak sa saiya; o an aldaw nia maabot asin sia magagadan, o sia mahilig sa pakilaban, asin sia nanggad mapapara.” Sa huri, nagkomponer pa ngani si David nin sarong panambitan na nagmomondo sa pagkagadan ni Saul asin kan aki ni Saul na si Jonatan. Arog ni Jose, dai tinogotan ni David na daogon sia nin paghinanakit.​—1 Samuel 24:3-6; 26:7-13; 2 Samuel 1:17-27.

Nagtatanom daw kita nin paghinanakit asin makuring karaotan nin boot kun may inhustisya na ikinakakolog kan satong boot? Pasil sanang mangyari ini. Kun totogotan niato na dominaron kita kan satong emosyon, an resulta puedeng mas makadanyar sa sato kisa kan inhustisya mismo. (Efeso 4:​26, 27) Minsan ngani tibaad kadikit o mayo kitang kontrol sa ginigibo kan iba, kaya niatong kontrolon an satong reaksion. Mas pasil na haleon an paghinanakit asin makuring karaotan nin boot kun nagtutubod kita na si Jehova na an bahala sa mga bagay-bagay sa saiyang itinalaan na panahon.​—Roma 12:17-19.

Gibohon an Pinakamarahay na Magigibo Nindo sa Saindong Situwasyon

An ikaduwang leksion na manonodan niato iyo na dai pagtogotan na dai na kita makahiro nin normal huli sa satong mga kamugtakan. Tibaad mabangkag kitang marhay sa mga bagay na dai niato kayang gibohon kaya nalilingawan na niato an mga bagay na kaya niatong gibohon. Sa katunayan, an satong mga kamugtakan nagpopoon nang kontrolon kita. Puede kutanang mangyari ini ki Jose. Imbes, pinagmarhay niang gibohon an pinakamarahay na magigibo nia sa saiyang situwasyon. Mantang naglilingkod bilang oripon, “si Jose danay na nakakua nin pabor sa pagheling [kan saiyang kagurangnan] asin padagos na naglingkod digdi, kaya ninombrahan sia kaini na mamahala sa harong kaini.” Arog man kaiyan an ginibo ni Jose kan sia nasa bilanggoan. Huli sa bendisyon ni Jehova asin sa kahigosan ni Jose, “ipinamahala ki Jose kan poon na opisyal sa harong na bilanggoan an gabos na bilanggo na yaon sa harong na bilanggoan; asin an gabos na ginigibo ninda duman sia an nagpapagibo.”​—Genesis 39:​4, 21-23.

Kan mga taon na si David namuhay bilang sarong dulag, ginibo man nia an pinakamarahay na magigibo nia sa saiyang mga kamugtakan. Mantang nag-eerok sa kaawagan nin Paran, prinotehiran nia asin kan saiyang mga tawohan an aripompon ni Nabal tumang sa mga grupo nin tulisan. “Nagin lanob sinda sa palibot niamo sa banggi sagkod sa aldaw,” an sabi kan saro sa mga pastor ni Nabal. (1 Samuel 25:16) Sa huri, durante kan pag-istar nia sa Ziklag, sinakyada ni David an mga banwaan na nasakop kan mga kalaban nin Israel sa timog, sa siring prinotehiran an mga linderos kan Juda.​—1 Samuel 27:8; 1 Cronica 12:20-22.

Kaipuhan daw na maghingoa kita nin orog pa tanganing magibo an pinakamarahay na magigibo niato sa satong mga kamugtakan? Minsan ngani tibaad magin angat an paggibo kaiyan, puede kitang magin mapanggana. Sa pagpensar sa buhay nia, si apostol Pablo nagsurat: “Nakanood ako, sa ano man na magin kamugtakan ko, na manigoan sa sadiri. . . . Sa gabos na bagay asin sa gabos na kamugtakan nanodan ko an hilom nin pagigin basog sagkod nin pagigin gutom, kun paano magin abunda sagkod kun paano magkulang.” Paano napatalubo ni Pablo an aktitud na ini sa buhay? Paagi sa danay niang pagsarig ki Jehova. Rinekonoser nia: “Igwa ako kan kosog para sa gabos na bagay huli sa saiya na nagtatao nin puersa sa sako.”​—Filipos 4:11-13.

Maghalat ki Jehova

An ikatolong leksion iyo na kaipuhan na maghalat kita ki Jehova, imbes na gumamit nin mga paagi na bakong sono sa Kasuratan tanganing mabago an satong mga kamugtakan. Si disipulo Santiago nagsurat: “Togotan nindo na malubos kan pakatagal an gibo kaiyan, tanganing kamo magin lubos asin marigon sa gabos na bagay, na dai nagkukulang nin ano man.” (Santiago 1:4) Maninigong togotan an pakatagal na ‘malubos an gibo kaiyan’ paagi sa pagtagal sa pagbalo sagkod sa katapusan kaiyan na dai naggagamit nin bakong sono sa Kasuratan na mga paagi tanganing taposon tolos iyan. Sa siring an satong pagtubod mababalo asin madadalisay, asin mahahayag an nagsusustenir na puersa kaiyan. Si Jose asin si David may arog kaining klase nin pakatagal. Dai sinda nagmaigot na gumibo nin solusyon na tibaad ikaanggot ni Jehova. Imbes, nagmaigot sindang gibohon an pinakamarahay na magigibo ninda sa saindang mga kamugtakan. Naghalat sinda ki Jehova, asin kanigoan na bendisyon an inako ninda sa paggibo kaiyan! Pareho sindang ginamit ni Jehova tanganing iligtas asin pangenotan an saiyang banwaan.​—Genesis 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:​4, 5.

Tibaad mapaatubang man kita sa mga kamugtakan na puedeng masugotan kitang humanap nin mga solusyon na bakong sono sa Kasuratan. Halimbawa, nadedesganar daw kamo ta mayo pa kamong nanonompongan na angay na maaagom? Kun iyo, likayan an ano man na sugot na balgahon an pagboot ni Jehova na mag-agom ‘sana sa Kagurangnan.’ (1 Corinto 7:39) May problema daw kamo sa saindong pag-agom? Imbes na magpadaog sa espiritu kan kinaban na nag-eenkaminar nin separasyon asin diborsio, magtabangan kamong resolberan an mga problema. (Malaquias 2:16; Efeso 5:21-33) Nadedepisilan daw kamo sa pag-asikaso kan saindong pamilya huli sa mga kamugtakan nindo sa pagbuhay? Kaiba sa paghalat ki Jehova an paglikay sa kuestionable o ilegal na mga aktibidad sa pagmamaigot na makakua nin kuarta. (Salmo 37:25; Hebreo 13:18) Iyo, gabos kita kaipuhan na magmaigot na gibohon an pinakamarahay na magigibo niato sa satong mga kamugtakan asin maghingoang marhay na makatao ki Jehova nin sarong bagay na bebendisyonan nia. Sa paggibo kaiyan, magin determinado kitang maghalat ki Jehova para sa sangkap na solusyon.​—Miqueas 7:7.

Sususteniran Kamo ni Jehova

An paghorophorop sa kun paanong an mga personahe sa Biblia na arog ki Jose asin David mapangganang inatubang an mga pagkadesganar asin masakit na mga kamugtakan puedeng magkaigwa nin positibong epekto sa sato. Minsan ngani an saindang mga estorya ilinaladawan sa pipira sanang pahina kan Biblia, an mga kasakitan ninda nagpadagos sa laog nin dakol na taon. Ihapot sa sadiri: ‘Paano nanodan kan siring na mga lingkod nin Dios na akoon an saindang mga kamugtakan? Paano ninda napagdanay an saindang kagayagayahan? Anong mga kualidad an kinaipuhan nindang pataluboon?’

Marahay man na estudyaran niato an pakatagal kan mga lingkod ni Jehova sa presenteng aldaw. (1 Pedro 5:9) An mga magasin na Torrengbantayan asin Awake! may dakol na estorya nin buhay kada taon. Binabasa asin hinohorophorop daw nindo an mga halimbawa kan maimbod na mga Kristianong ini? Saro pa, yaon sa satong mga kongregasyon an mga maimbod na tinatagalan an dai nakakaogmang mga kamugtakan. Regular daw kamong nakikiasosyar sa sainda asin nakakanood sa sainda sa mga pagtiripon kan kongregasyon?​—Hebreo 10:​24, 25.

Kun kamo nag-aagi nin masakit na mga kamugtakan, makakasierto kamo na si Jehova nagmamakolog sa saindo asin masustenir sa saindo. (1 Pedro 5:6-10) Maghingoa na dai pagtogotan an mga kamugtakan nindo na kontrolon an saindong buhay. Arogon an mga halimbawa ni Jose, David, asin kan iba pa paagi sa paghale sa hinanakit, paagi sa paggibo kan pinakamarahay na magigibo nindo sa saindong situwasyon, asin paagi sa paghalat ki Jehova para sa sangkap na solusyon. Dumayupot sa saiya paagi sa pamibi asin espirituwal na mga aktibidad. Sa paaging ini, maheheling man nindo na puede kamong magkaigwa nin kagayagayahan asin kaogmahan dawa nasa depisil na mga panahon.​—Salmo 34:8.

[Ritrato sa pahina 20, 21]

Nagmaigot si Jose na gibohon an pinakamarahay na magigibo nia sa saiyang mga kamugtakan

[Ritrato sa pahina 23]

Naghalat si David ki Jehova para sa solusyon sa saiyang mga problema