Estorya nin Buhay

Ginamit Mi an Samong Nagbabagong mga Kamugtakan Tanganing Magpatotoo sa Gabos na Lugar

ISINAYSAY NI RICARDO MALICSI

Kan mawaran ako nin trabaho huli sa sakong paninindogan sa Kristianong neutralidad, kami kan sakong pamilya nag-arang ki Jehova na tabangan kaming planohon an samong ngapit. Sa samong pamibi, ipinahayag mi an samong pagmawot na pahiwason an samong ministeryo. Dai nahaloy pakatapos kaiyan, pinonan mi an sarong pamumuhay na pirmeng nagbibiahe na nagdara sa samo sa walong ibang nasyon sa duwang kontinente. Bilang resulta, nagibo mi an samong ministeryo sa hararayong lugar.

NAMUNDAG ako sa Pilipinas kan 1933 sa sarong pamilya na asosyado sa Iglesia Filipina Independiente. Gabos na 14 miembro kan samong pamilya asosyado sa iglesiang iyan. Kan ako mga 12 anyos, namibi ako sa Dios na itokdo sako an tunay na pagtubod. An saro sa sakong mga maestro ipinalista ako sa sarong klase sa relihion, asin ako nagin debotong Katoliko. Nungka akong nagpalta sa Sabadong pagkumpisal o Domingong Misa. Minsan siring, nagkaigwa ako nin pagduda asin pagkadiskontento. Nakapurisaw sa sako an mga hapot manongod sa kun ano an nangyayari sa mga tawo kun sinda magadan asin manongod sa kalayo sa impierno saka Trinidad. An mga simbag na itinao kan mga namomoon sa relihion hababaw asin dai nakakakontento.

Pakakua nin Nakakakontentong mga Simbag

Mantang nag-aadal sa kolehio, nakiayon ako sa sarong fraternidad kaya naimbuelto ako sa pakikilaban, paghuego, paninigarilyo, asin iba pang maraot na aktibidad. Sarong banggi, nakamidbid ko an ina kan saro sa sakong mga kaklase. Saro sia sa Mga Saksi ni Jehova. Ihinapot ko sa saiya an iyo man sanang mga ihinapot ko sa sakong mga maestra sa relihion. Sinimbag nia basado sa Biblia an gabos na hapot ko, asin nakombensir ako na katotoohan an sinabi nia.

Nagbakal ako nin Biblia asin pinonan na pag-adalan iyan kaiba kan mga Saksi. Dai nahaloy inaatenderan ko na an gabos na pagtiripon kan Mga Saksi ni Jehova. Sa pagsunod sa madonong na hatol kan Biblia na “an maraot na pag-iriba nakakaraot sa marahay na mga ugale,” pinondo ko na an pakikiasosyar sa sakong inmoral na mga katood. (1 Corinto 15:33) Nakatabang ini sako na umoswag sa sakong pag-adal sa Biblia asin sa kahurihurihi idusay an sakong sadiri ki Jehova. Pagkatapos kan sakong bautismo kan 1951, naglingkod ako bilang bilog na panahon na ministro (payunir) nin kadikit na panahon. Dangan kan Disyembre 1953, pinakasalan ko si Aurea Mendoza Cruz, na nagin bilog na buhay kong kaibaiba asin maimbod na kapwa trabahador sa ministeryo.

Simbag sa Samong mga Pamibi

Talagang gusto ming maglingkod bilang mga payunir. Minsan siring, an samong pagmawot na maglingkod nin mas lubos ki Jehova dai tolos naotob. Dawa siring, dai kami uminontok sa pag-arang ki Jehova na magbukas nin mga oportunidad sa paglilingkod sa saiya. Pero, masakit an samong buhay. Sa ibong kaiyan, danay na nasa isip mi an samong espirituwal na mga pasohan, asin sa edad na 25, ninombrahan ako bilang lingkod sa kongregasyon, an nangengenot na paraataman sa kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova.

Mantang nag-ooswag an sakong kaaraman sa Biblia asin orog na nasasabotan an mga prinsipyo ni Jehova, narealisar ko na an sakong trabaho minalapas sa sakong paninindogan na sono sa konsensia bilang neutral na Kristiano. (Isaias 2:2-4) Nagdesisyon akong magdemitir. Nabalo kaini an samong pagtubod. Paano ko itatao an mga pangangaipo kan sakong pamilya? Sa giraray duminolok kami ki Jehova Dios sa pamibi. (Salmo 65:2) Isinabi mi saiya an samong mga ikinakapurisaw asin ikinakatakot, alagad ipinahayag mi man saiya an samong pagmawot na maglingkod kun saen mas dakula an pangangaipo nin mga parahayag kan Kahadean. (Filipos 4:​6, 7) Mayo lamang kaming kaaram-aram na laen-laen na oportunidad an mabubuksan sa samo!

Pagpoon sa Samong Pagbiahe

Kan Abril 1965, inako ko an sarong trabaho bilang superbisor nin mga bombero kun may minabagsak na eroplano sa Vientiane International Airport, sa Laos, asin buminalyo kami duman. Sa siudad nin Vientiane, igwa nin 24 Saksi, asin ikinaogma mi an paghuhulit kaiba kan mga misyonero asin pira sanang lokal na tugang. Paghaloyhaloy, ibinalyo ako sa Udon Thani Airport, sa Tailandia. Mayo nin ibang Saksi sa Udon Thani. Bilang pamilya, ginigibo mi an gabos na semanal na pagtiripon na kami sana. Naghulit kami sa harong-harong, nagdalaw liwat, asin nagpoon nin mga pag-adal sa Biblia.

Nagirumdoman mi an konseho ni Jesus sa saiyang mga disipulo na maninigo sindang ‘padagos na magbunga nin dakol.’ (Juan 15:8) Kaya nagdesisyon kaming sumunod sa halimbawa ninda asin padagos na nagbalangibog kan maogmang bareta. Dai nahaloy nakamtan mi an mga resulta. Sarong hoben na babaeng Tailandes an nag-ako kan katotoohan asin nagin espirituwal na tugang mi. Duwang taga Amerika del Norte an nag-ako kan katotoohan asin pag-abot nin panahon nagin Kristianong mga magurang sa kongregasyon. Padagos kaming naghulit kan maogmang bareta sa laog nin labing sampulong taon sa amihanan na Tailandia. Kanigoan an samong kaogmahan na maaraman na igwa nang kongregasyon ngonyan sa Udon Thani! An nagkapira sa mga banhi kan katotoohan na itinanom mi nagbubunga pa man giraray.

Pero, makamomondo ta kaipuhan ming bumalyo liwat, asin namibi kami na logod tabangan kami kan “Kagurangnan kan anihon” na padagos na magkaigwa nin kabtang sa paghuhulit. (Mateo 9:38) Ibinalyo kami sa Tehran, an kabisera kan Iran. Durante ini kan pamamahala kan Shah.

Paghuhulit sa Masakit na mga Teritoryo

Pag-abot mi sa Tehran, nanompongan mi tolos an samong espirituwal na mga tugang. Nakiasosyar kami sa sarong sadit na grupo nin mga Saksi na kompuesto nin 13 laen-laen na nasyonalidad. Kinaipuhan ming gumibo nin mga pagliliwat tanganing makapaghulit kan maogmang bareta sa Iran. Minsan ngani dai kami nakaeksperyensia nin direktang pagtumang, kinaipuhan mi na magin maingat.

Huli kan iskedyul sa trabaho kan mga interesado, kun beses kaipuhan ming gibohon an mga pag-adal sa Biblia sa matangang banggi o mas huri​—sagkod sa amay na aga. Pero, kanigoan an samong kaogmahan na maheling an bunga kan pagpapagal na iyan! Dakol na pamilyang Pilipino asin Koreano an nag-ako kan Kristianong katotoohan asin idinusay an saindang sadiri ki Jehova.

An masunod na destino ko sa trabaho iyo an Dhaka, Banglades. Uminabot kami duman kan Disyembre 1977. Ini saro na naman na nasyon kun saen bakong pasil na gibohon an samong paghuhulit. Minsan siring, pirme ming iniisip na kaipuhan na magdanay kaming aktibo. Sa paggiya kan espiritu ni Jehova, nahimo ming manompongan an dakol na pamilya nin naghihingakong Kristiano. An nagkapira sa sainda napapaha sa nakakarepreskong tubig kan katotoohan na manonompongan sa Banal na Kasuratan. (Isaias 55:1) Bilang resulta, nakapoon kami nin dakol na pag-adal sa Biblia.

Danay na ginigirumdom mi na an kabotan nin Dios iyo na “an gabos na klase nin tawo makaligtas.” (1 Timoteo 2:4) Marahay sana ta mayo nin siisay man na nagprobar na magcausa nin mga problema sa samo. Tanganing haleon an ano man na daing binabasaran na pagkaanggot, sinesegurado ming gumamit nin makikatood na marhay na pagdolok. Arog ni apostol Pablo, pinagmaigotan ming ‘magin gabos na bagay sa gabos na klase nin tawo.’ (1 Corinto 9:22) Kun ihinahapot samo an dahelan kan samong pagdalaw, may kabootan kaming nagpapaliwanag, asin nanompongan mi na an kadaklan medyo makikatood.

Sa Dhaka nanompongan mi an sarong lokal na Saksi asin inenkaminar sia na makiayon samo sa samong Kristianong mga pagtiripon asin pagkatapos sa paghuhulit. Dangan, an sakong agom inadalan sa Biblia an sarong pamilya asin inimbitaran sinda sa samong mga pagtiripon. Paagi sa mamomoton na kabootan ni Jehova, an bilog na pamilya nakalaog sa katotoohan. Kan huri, an duwa nindang aking babae nagtabang sa pagtradusir nin mga babasahon sa Biblia sa Bengali, asin dakol sa saindang mga paryente an nakamidbid man ki Jehova. Dakol na iba pang inaadalan sa Biblia an nag-ako kan katotoohan. An kadaklan sa sainda naglilingkod na ngonyan bilang mga magurang sa kongregasyon o payunir.

Mantang an Dhaka sarong siudad na dakulang marhay an populasyon, inimbitaran mi an nagkapira sa mga miembro kan samong pamilya na tabangan kami sa paghuhulit. Nagkapira an naghimate asin nakiiba sa samo sa Banglades. Kanigoan an samong kagayagayahan asin pagpapasalamat ki Jehova huli sa oportunidad niamo na makikabtang sa paghuhulit kan maogmang bareta sa nasyon na iyan! Gikan sa saditon na kapinonan na saro sanang tawo, igwa na ngonyan nin duwang kongregasyon sa Banglades.

Kan Hulyo 1982, kinaipuhan ming bumalyo hale sa Banglades. Binayaan mi an mga tugang na may luha sa samong mga mata. Dai nahaloy pakatapos kaiyan, naresibi ko an trabaho sa Entebbe International Airport, sa Uganda, kun saen magdadanay kami nin apat na taon asin pitong bulan. Ano daw an samong magigibo sa pagtaong onra sa dakulaon na ngaran ni Jehova sa nasyon na ini?

Paglilingkod ki Jehova sa Sirangan na Aprika

Kan uminabot kami sa Entebbe International Airport, hinapit kaming mag-agom nin sarong tsuper tanganing darahon kami sa samong dagosan. Mantang pahale kami sa aeropuerto, pinonan kong hulitan an tsuper manongod sa Kahadean nin Dios. Hinapot nia ako: “Saro ka sa Mga Saksi ni Jehova?” Kan sumimbag ako nin iyo, an tsuper nagsabi: “An saro sa mga tugang nindo nagtatrabaho sa control tower.” Tolos na hinagad ko saiya na darahon ako duman. Nakamidbid ko an tugang, na naogmang marhay na maheling kami, asin ginibo an mga areglo para sa mga pagtiripon asin paglilingkod sa langtad.

Igwa nin 228 sanang parahayag kan Kahadean sa Uganda kan panahon na iyan. Kaiba an duwang tugang sa Entebbe, ginamit mi an enot na taon mi sa pagtanom nin banhi nin katotoohan. Mantang an mga tawo duman mahilig magbasa, nakapasakamot kami nin dakol na babasahon, kaiba an ginatos na magasin. Inimbitaran mi an mga tugang sa Kampala, an kabisera, tanganing tabangan kami sa paghuhulit sa teritoryo kan Entebbe sa mga katapusan kan semana. Sa enot kong pampublikong pahayag, lima an nag-atender​—kabale ako.

Sa suminunod na tolong taon, naeksperyensiahan mi an pinakamaogmang mga panahon sa samong buhay, an maheling an mga tinokdoan mi na naghimate asin marikas na uminoswag. (3 Juan 4) Sa sarong pansirkitong asamblea, anom sa samong inaadalan sa Biblia an nabautismohan. Dakol sa sainda an nagsabi na naparigon an saindang boot na maglingkod nin bilog na panahon huli ta naheling ninda na kami naglilingkod bilang mga payunir, minsan ngani igwa kami nin bilog na panahon na trabaho.

Narealisar mi na an samong pinagtatrabawohan puede man na magin mabungang teritoryo. Sa sarong pangyayari, dinolok ko an sarong bombero sa aeropuerto asin ihiniras sa saiya an paglaom na basado sa Biblia dapit sa buhay sa paraisong daga. Ipinaheling ko saiya sa sadiri niang Biblia na an makinuyog na katawohan mabubuhay sa katoninongan asin pagkasararo, na dai na magdudusa huli sa kadukhaan, kawaran nin istaran, guerra, helang, o kagadanan. (Salmo 46:9; Isaias 33:24; 65:​21, 22; Kapahayagan 21:​3, 4) Napukaw an saiyang interes kan mabasa nia ini sa sadiri niang Biblia. Naponan tolos an sarong pag-adal sa Biblia. Inatenderan nia an gabos na pagtiripon. Dai nahaloy, idinusay nia an saiyang sadiri ki Jehova asin nabautismohan. Sa huri inibanan nia kami sa bilog na panahon na ministeryo.

Duwang beses na puminutok an kariribokan sibil sa Uganda mantang yaon kami duman, alagad dai kaiyan napapondo an samong espirituwal na mga aktibidad. An mga kapamilya kan mga nagtatrabaho sa internasyonal na mga ahensia ibinalyo sa Nairobi, Kenya, sa laog nin anom na bulan. Kaming nagkawaralat sa Uganda nagpadagos sa samong Kristianong mga pagtiripon asin paghuhulit, minsan ngani kaipuhan na kami magin maingat asin mapagmaan.

Kan Abril 1988, natapos an sakong trabaho asin buminalyo giraray kami. Binayaan mi an Kongregasyon nin Entebbe na may pakamate nin odok na pagkakontento huli sa espirituwal na pag-oswag duman. Kan Hulyo 1997, nagkaigwa kami nin oportunidad na dalawon giraray an Entebbe. Kan panahon na iyan, an nagkapira sa dati ming mga inaadalan sa Biblia naglilingkod na bilang mga magurang sa kongregasyon. Napalukso nanggad an samong puso na maheling an 106 na nag-atender sa Pampublikong Pagtiripon!

Pagbalyo sa Teritoryong Dai Pa Nahulitan

Makakalaog daw kami sa bagong mga pinto nin oportunidad? Iyo, an sunod na destino ko sa trabaho iyo an Mogadishu International Airport, sa Somalia. Determinado kami na gamiton nin tama an bagong oportunidad na ini na maglingkod sa teritoryong dai pa nahulitan.

Sa kadaklan an nahuhulitan mi sana mga tawohan kan embahada, mga trabahador na Pilipino, asin iba pang dayo. Sa parate natatagboan mi sinda sa sadan. Naggigibo man kami nin makikatood na pagdalaw sa harong ninda. Paagi sa pagkombinar nin pagkamapag-imbento, pagkamapamaagi, pagkamaingat, asin biyong pagsarig ki Jehova, nahimo ming ihiras sa iba an mga katotoohan sa Biblia, asin nagbunga ini sa mga hale sa laen-laen na nasyonalidad. Pakalihis nin duwang taon, huminale kami sa Mogadishu​—bago mismo pumutok an guerra duman.

Sunod idinestino ako kan International Civil Aviation Organization sa Yangon, Myanmar. Sa giraray, nagkaigwa nin marahay na mga oportunidad para samo tanganing tabangan an mga sadiosan an puso na makanood manongod sa mga katuyohan nin Dios. Pagkatapos sa Myanmar, idinestino kami sa Dar es Salaam, Tanzania. An paghuhulit kan maogmang bareta sa harong-harong sa Dar es Salaam mas pasil na marhay huli ta igwa nin komunidad na Ingles an tataramon.

Sa gabos na nasyon na pinaglingkodan mi, kakadikit sana an nagin problema mi sa pagsagibo kan samong ministeryo, minsan ngani sa dakol na kamugtakan, igwa nin mga restriksion sa gibohon kan Mga Saksi ni Jehova. Huli sa posisyon kan sakong trabaho, na parateng konektado sa gobyerno o internasyonal na mga ahensia, dai kinuestion kan mga tawo an samong mga aktibidad.

Dahel sa sakong sekular na trabaho kinaipuhan ming mag-agom na mamuhay na pirmeng nagbibiahe sa laog nin tolong dekada. Minsan siring, minansay mi an sakong trabaho bilang paagi na maotob an samong pasohan. An samong enot na pasohan iyo an pirmeng suportaran an intereses kan Kahadean nin Dios. Pinapasalamatan mi si Jehova sa pagtabang samo na magamit nin tama an samong nagbabagong mga kamugtakan asin magkamit nin marahayon na pribilehio na pagpalakop kan maogmang bareta sa gabos na lugar.

Pagbalik sa Pinonan kan Gabos na Iyan

Sa edad na 58, nagdesisyon akong magretiro nin amay asin magbuelta sa Pilipinas. Pagbalik mi, namibi kami ki Jehova na giyahan an samong mga lakdang. Nagpoon kaming maglingkod sa sarong kongregasyon sa Siudad nin Trece Martires, sa probinsia nin Cavite. Kan enot kaming umabot, igwa sana nin 19 parabalangibog kan Kahadean nin Dios. Inorganisar an aroaldaw na paghuhulit, asin dakol na pag-adal sa Biblia an naponan. An kongregasyon nagpoon na tumalubo. May panahon kaidto na an sakong agom igwa nin sagkod sa 19 inaadalan sa Biblia, asin igwa ako nin 14.

Dai nahaloy an Kingdom Hall nagin sadit nang marhay. Namibi kami ki Jehova dapit kaini. An sarong espirituwal na tugang asin an saiyang agom nagdesisyon na magdonar nin sarong lote, asin inaprobaran kan sangang opisina an pagpautang para sa pagtogdok nin bagong Kingdom Hall. An bagong edipisyo nagkaigwa nin dakulang epekto sa paghuhulit, asin an mga nag-aatender nadadagdagan kada semana. Sa presente, nagbibiahe kami nin labing sarong oras pasiring sa sarong lugar tanganing tabangan an saro pang kongregasyon, na may 17 parahayag.

Pinakamamahal ming mag-agom an nagin pribilehio mi na paglilingkod sa kadakol na laen-laen na nasyon. Sa paggirumdom sa samong buhay na pirmeng nagbibiahe, nakakamate kami nin hararom na pagkakontento sa pakaaram na ginamit iyan sa pinakamarahay na paaging posible​—tanganing tabangan an iba na makanood manongod ki Jehova!

[Mapa sa pahina 24, 25]

(Para sa aktuwal na format, hilingon an publikasyon)

TANZANIA

UGANDA

SOMALIA

IRAN

BANGLADES

MYANMAR

LAOS

TAILANDIA

PILIPINAS

[Ritrato sa pahina 23]

Kaiba an sakong agom, si Aurea