Dignidad nin Tawo​—Sarong Deretso na Parateng Linalapas

“An kada detalye kan buhay sa kampo saro pang tangga paibaba sa hagyan nin paghamak asin kadaihan nin dignidad.”—MAGDALENA KUSSEROW REUTER, NAKALIGTAS NA BUHAY SA KAMPO DE KONSENTRASYON KAN NAZI.

BAGA man makatatakot iyan, an karatan sa mga kampo de konsentrasyon kan Nazi durante kan Guerra Mundial II dai nagin kapinonan ni katapusan kan pag-atake sa dignidad nin tawo. Baga man sinisiyasat niato an nakaagi o an presente, an desisyon malinaw: Sa halawig na panahon dakol na an nag-agi sa “hagyan nin paghamak asin kadaihan nin dignidad.”

Minsan siring, an paglapas sa dignidad nin tawo bako sanang sa mga gibong sa barbaro na nakamantsa sa kasaysayan nin tawo. Sa parate linalapas iyan sa mas daing gayo risang mga paagi. Isipon an sarong aki na tinutuyatuya huli sa sarong pisikal na karakteristiko. O an imigrante na pinag-oolog-olog huli sa mga kostumbre nin “ibang nasyon.” O an indibiduwal na nakakaeksperyensia nin diskriminasyon huli sa kolor kan saiyang kublit o nasyonalidad. Tibaad suba sana iyan para sa mga naggigibo kaiyan, alagad an kolog asin paghamak na namamatean kan mga minemenos bako nanggad na makangingisi.—Talinhaga 26:18, 19.

Ano an Dignidad nin Tawo?

An sarong diksionaryo tinatawan nin kahulogan an dignidad bilang ‘kualidad o kamugtakan nin pagigin mahalaga, tinatawan nin onra, o pinapahalagahan.’ Kun siring, kalabot sa dignidad nin tawo an paagi nin pagmansay niato sa satong sadiri sagkod an paagi nin pagtratar sa sato kan iba. Minsan ngani igwa nin laen-laen na bagay na nakakaapektar sa satong saboot manongod sa satong sadiri, an pagmansay o pagtratar sa sato kan iba igwa nin dakulang kabtang sa satong pakamate na kita may personal na halaga sa pangaroaldaw na buhay.

An kada sosyedad igwa man nin mga dukha, daing kalabanlaban, asin madaling mabiktima. Minsan siring, an pagigin nasa siring kaiyan na kamugtakan dai man pirmeng nakakaina kan pakamate nin dignidad nin sarong tawo. An aktitud asin reaksion kan iba an nagigin insulto sa dignidad nin saro. An mamondong katunayan iyo na an mga tawong nasa kaherakherak na situwasyon iyo an mga tawo na an deretsong magkaigwa nin dignidad parateng hinahamak o tinitimaktimakan. Gurano kaparate niato nadadangog an mga termino na siring kan “daing halaga,” “dai maninigo,” asin “daing dignidad” sa mga kaso nin mapan-abusong tratamiento sa mga gurang na, dukha, o may diperensia sa isip o hawak!

Taano daw ta hinahamak nin mga tawo an lambang saro? Makakamtan pa daw an pundamental na deretso na magkaigwa nin dignidad nin tawo? An masunod na artikulo matao nin nakakakontentong simbag hale sa Tataramon nin Dios, an Biblia.