Igwa daw Kamo nin Diosnon na Pagmansay sa mga Inomon na de Alkohol?

MGA 20 taon na an nakaagi, kinotkot nin mga arkeologo an sarong daan na edipisyong gibo sa laboy na ladrilyo harani sa banwaan nin Urmia, Iran. Nakakua sinda dian nin dulay na seramiko na, sono sa mga sientista, rinibong taon na an edad, na an petsa kaidto pang panahon na naestablisar an nagkapirang kaenot-enoteng mga baryo nin tawo. Dai pa sana nahahaloy, ginamit an pinakabagong teknolohiya sa pag-analisar sa dulay. Nabigla an mga sientista na manompongan sa laog kaiyan an pinakadaan na kemikal na ebidensia nin paggibo nin arak.

Malinaw man na pinatutunayan kan Biblia na poon sa pinakasuanoy na mga panahon iniinom na an arak, serbesa, asin iba pang inomon na de alkohol. (Genesis 27:25; Eclesiastes 9:7; Nahum 1:​10) Siring sa ibang pagkakan, kita bilang mga indibiduwal tinatawan ni Jehova nin diretsong pumili​—na uminom o dai uminom nin mga inomon na de alkohol. Si Jesus parateng nag-iinom nin arak kun nagkakakan. Si Juan na Bautisador dai nag-inom nin mga inomon na de alkohol.​—Mateo 11:​18, 19.

Ipinangangalad kan Biblia an pagpangana sa pag-inom. An pagburat sarong kasalan tumang sa Dios. (1 Corinto 6:​9-11) Kaoyon kaini, an siisay man na nagigin mga paraburat na dai nagsosolsol dai tinotogotan kan Mga Saksi ni Jehova na magdanay sa Kristianong kongregasyon. An mga kabilang sa kongregasyon na gustong uminom nin mga inomon na de alkohol dapat na gibohon iyan nin tama sana.​—Tito 2:2, 3.

Bakong Diosnon na Pagmansay

An dakol na tawo ngonyan mayo nin diosnon na pagmansay sa mga inomon na de alkohol. Pasil na maheling na pinalalakop ni Satanas an salang paggamit sa suanoy na produktong ini. Halimbawa, sa nagkapirang isla sa Timog Pasipiko, napagkatodan na nin mga lalaki an pagtiripontipon tanganing uminom nin dakol na pinaalsom na inomon na gibo sa harong. An mga sesyon na ini tibaad lumawig nin nagkapirang oras asin parateng ginigibo​—dakol na lalaki an nagpapangana dian aroaldaw. An iba ibinibilang iyan na kabtang sana nin kultura. Kun beses an iniinom serbesa asin arak imbes na​—o apuera pa sa—​lokal na inomon na gibo sa harong. Pagkaburat an parateng ibinubunga.

Sa saro pang lugar sa Pasipiko, haros dai nadadangog an dapit sa tama sanang pag-inom nin alkohol kan mga lalaki. Sa pankagabsan, kun sinda nag-iinom sinda nag-iinom tanganing maburat. Sa parate, sa aldaw nin sueldo an sarong grupo nin mga lalaki magtitiripontipon asin mabakal nin nagkapirang kahon nin serbesa, na an kada saro igwa nin 24 bote. Minapondo sana sinda sa pag-inom kun ubos na an serbesa. Bilang resulta, lakop na marhay an pagburat sa publiko.

An pinaalsom na mga inomon, arog baga nin tuba asin iba pang lokal na arak, napagkatodan nang ginagamit sa mga nasyon sa Aprika. Idinidikta nin tradisyon sa nagkapirang komunidad na dapat na mag-alok nin alkohol kun nag-iistimar nin mga bisita. Nakaugalean na kan mapag-istimar na kag-imbitar na magtagama nin labi sa kayang uboson kan bisita. Sa sarong lugar an kaugalean iyo na magtagama nin 12 bote nin serbesa sa atubangan nin lambang bisita.

Dakol na kompanya sa Hapon an nag-oorganisar nin mga pagpasyar para sa saindang mga empleyado. Dakol na inomon na de alkohol an binabalon, asin kinokonsinte an pagburat. An nagkapira sa mga pagpasyar na ini nin mga kompanya minalawig nin duwa o tolong aldaw. Sono sa magasin na Asiaweek, sa Hapon, “poon sa mga paraoma nin paroy sagkod sa mayaman na mga politiko, napagkatodan nang gibohon na sokolan nin pagkalalaki an kadakolan nin arak na kaya niang uboson.” Siring man kaiyan na uso an maririsa sa iba pang nasyon sa Asia. An Asiaweek nagsasabi na “an mga taga-Korea del Sur ngonyan nag-iinom na nin mas dakol na arak kada saro kisa sa mga parainom sa iba pang parte kan kinaban.”

An pagpangana na pag-inom nagin lakop sa mga kolehio sa Estados Unidos. Sono sa The Journal of the American Medical Association, “an dakol na nagpapanganang parainom dai ibinibilang an saindang sadiri na mga parainom na nagtatao nin problema.”a Dai ini maninigong ikabigla huli ta sa dakol na nasyon pinalalakop kan media an pag-inom bilang aktibidad na abenturoso, uso, asin pagigin eksperyensiado sa kinaban. Sa parate an propagandang ini espesipikong nakasentro sa mga hoben.

Sa Britania, an pag-inom nin serbesa nagin doble durante nin 20 taon na peryodo, asin an pag-inom nin maisog na arak nagin triple. An mga parainom minapoon na mas hoben pa, asin mas dakol nang babae an nag-iinom. Kapareho man na uso an maririsa sa mga nasyon sa Sirangan na Europa asin Latin Amerika. Idinodoon ini kan katimbang na pag-orog nin alkoholismo asin pagdakol nin mga nagagadan sa aksidente sa auto na konektado sa alkohol. Malinaw nanggad, igwa nin dai mamamaluan na pag-orog nin pag-abuso sa alkohol sa bilog na kinaban.

Gurano Kadakol an Sobra Na?

Timbang an pagmansay kan Biblia sa mga inomon na de alkohol. Sa sarong kampi, an Kasuratan nagsasabi na an arak regalo hale ki Jehova Dios “na nagpapagayagaya sa puso nin magagadanon na tawo.” (Salmo 104:​1, 15) Sa ibong na kampi, sa pagkondenar sa pagpangana ginagamit kan Biblia an mga tataramon na “kaburatan,” “mga pagpalabilabi sa arak, mga sobrang kaogmahan, mga pag-irinoman,” “makiarak,” asin pagigin “oripon nin dakol na arak.” (Lucas 21:34; 1 Pedro 4:3; 1 Timoteo 3:8; Tito 2:3) Alagad gurano kadakol an “dakol na arak”? Paano madedeterminaran nin sarong Kristiano kun ano an diosnon na pagmansay sa mga inomon na de alkohol?

Bakong depisil na mamidbid an pagkaburat. An mga resulta kaiyan ilinaladawan sa Biblia paagi sa mga tataramon: “Siisay an may kasakitan? Siisay an may karibarawan? Siisay an may mga pasuruhay? Siisay an may kahaditan? Siisay an may mga lugad na daing kadahilanan? Siisay an marumarom an mga mata? An naghaharaloy sa arak, an mga minalaog sa paghanap nin pinagsalak na arak. . . . An saimong sadiring mga mata makaheheling nin pambihirang mga bagay, asin an saimong sadiring puso magtataram nin salang mga bagay.”​—Talinhaga 23:​29-33.

An sobrang alkohol puedeng magin dahelan nin pagkaribaraw, mga pakaheling nin bakong tunay na mga bagay sa isip, pagigin mayo sa sadiri, asin iba pang mga helang sa isip asin hawak. Sa irarom kan impluwensia nin alkohol, an saro tibaad mawaran nin kontrol sa saiyang gawe-gawe, na nakadadanyar sa saiyang sadiri o sa iba. An mga paraburat midbid na daing katoltolan, nakaaanggot, o inmoral an paggawe.

An pag-inom sagkod na maburat, kaiba an mga resulta na sinambit sa enotan, tunay nanggad na sobrang pag-inom. Minsan siring, puedeng maheling sa saro an kadaihan nin tama sanang pag-inom na dai man naheheling an gabos na tipikong senyales nin pagkaburat. Huli kaini, an hapot kun baga an saro nakainom nin sobra parateng pinagdidiskutiran. Ano an kalaenan nin pagigin tama sana asin pagpangana?

Ingatan an Saindong mga Kakayahan nin Pag-iisip

An Biblia dai nagbubugtak nin mga limite paagi sa pagsabi nin mga porsiento nin konsentrasyon nin alkohol sa dugo o iba pang sokol. An mga tawo laen-laen an kapasidad sa alkohol. Pero, an mga prinsipyo sa Biblia aplikado sa gabos na Kristiano asin makatatabang sa sato na mapatalubo an diosnon na pagmansay sa mga inomon na de alkohol.

An enot na togon, sabi ni Jesus, “kamotan mo si Jehova na saimong Dios sa bilog mong puso asin sa bilog mong kalag patin sa bilog mong isip.” (Mateo 22:​37, 38) An alkohol igwa nin direktang epekto sa isip, asin an pagpangana makaeentremeter sa pagkuyog nindo sa pinakadakula sa gabos na togon na ini. Iyan makaeentremeter na marhay sa marahay na paghusgar, sa kakayahan na resolberan an mga problema, sa pagpopogol sa sadiri, asin sa iba pang mahalagang mga pagpunsionar kan isip. An Kasuratan nagsasadol sa sato: “Ingatan mo an praktikal na kadonongan asin kakayahan nin pag-iisip, asin ta sinda magigin buhay sa saimong kalag asin kawilihan sa saimong halonan.”​—Talinhaga 3:​21, 22.

Si apostol Pablo nakimaherak sa mga Kristiano: “Idolot nindo an saindong hawak na siring sa buhay na atang, banal, inaako nin Dios, sarong sagradong paglilingkod na igwa kan saindong kakayahan na mangatanosan.” (Roma 12:1) An saro daw na Kristiano ‘maaako nin Dios’ kun sia nag-iinom nin alkohol sagkod sa kamugtakan na nawawara na an saiyang “kakayahan na mangatanosan”? Sa parate, an makosog uminom luway-luway na nadudugangan an kapasidad sa alkohol. Tibaad honaon nia na an makosog na pag-inom nia​—para sa saiya—​bako pa man na pagburat. Pero, puede nanggad na nagpapatalubo sia nin salang pagdepende sa alkohol. Ikadodolot daw nin siring na tawo an saiyang hawak na siring sa ‘atang na buhay, banal’?

An ano man na kadakolan nin alkohol na nakadadanyar sa saindong “praktikal na kadonongan asin kakayahan nin pag-iisip” bilang Kristiano sobra nang alkohol para sa saindo.

Ano an Nakaiimpluwensia sa Saindong Pagmansay sa Alkohol?

Maninigong siyasaton nin sarong Kristiano kun baga an saiyang kaisipan manongod sa pag-inom naiimpluwensiahan nin presenteng mga uso o tradisyon. Pag-abot sa mga inomon na de alkohol, sierto na habo nindong ibasar an saindong mga kagustohan sa mga uso sa kultura o sa propaganda nin media. Sa pagsiyasat sa saindong kaisipan, ihapot sa saindong sadiri, ‘Iyan daw naiimpluwensiahan kan kun ano an inaako sa komunidad? O mga prinsipyo daw sa Biblia an nasusunod sa sakong pag-inom?’

Minsan ngani an Mga Saksi ni Jehova bako man na kontra sa kultura, aram ninda na kinaoongisan ni Jehova an dakol na kaugalean na lakop na inaako ngonyan. May mga komunidad na kinokonsinte an aborsion, mga pag-ineksion nin dugo, homoseksuwalidad, o poligamya. Minsan siring, an mga Kristiano minagawe kaoyon sa pagmansay nin Dios sa mga bagay na ini. Iyo, an diosnon na pagmansay mamotibar sa sarong Kristiano na kaongisan an siring na mga kaugalean baga man iyan inaako o dai sa kultura.​—Salmo 97:10.

An Biblia nagtataram dapit sa “kabotan kan mga nasyon,” na kaiba an “mga pagpalabilabi sa arak” asin “mga pag-irinoman.” An terminong “mga pag-irinoman” nagtatao kan ideya nin mga pagtiripontipon na iinareglo na may espesipikong katuyohan na uminom nin dakol na alkohol. Minalataw na kan mga panahon kan Biblia an nagkapira na ipinag-oorgolyo an sainda daang kakayahan na uminom nin dakol na dai namamatean an epekto kaiyan naghingoang daogon sa inoman an iba, o naghingoa sindang helingon kun siisay an pinakamakosog uminom. An klaseng ini nin paggawe inapod ni apostol Pedro na “karigsokan” na dian an nagsolsol na mga Kristiano dai na nakikikabtang.​—1 Pedro 4:​3, 4.

Rasonable daw para sa sarong Kristiano na magkaigwa kan pagmansay na basta dai sia nabuburat, tunay na bakong mahalaga kun saen, kasuarin, o gurano kadakol an saiyang ininom? Puede tang ihapot, Diosnon na pagmansay daw iyan? An Biblia nagsasabi: “Kamo man nagkakakan o nag-iinom o ano man an saindong ginigibo, gibohon an gabos na bagay sa ikamumuraway nin Dios.” (1 Corinto 10:31) An sarong grupo nin mga lalaki na nag-iinom nin dakol na alkohol sa publiko tibaad dai man gabos maburat, alagad an sainda daw na paggawe magdadara nin kamurawayan ki Jehova? An Biblia nagsasadol: “Dai kamo maglakaw na arog sa palakaw na ini nin mga bagay, kundi maliwat kamo huli kan pagbago kan saindong pag-isip, tanganing mapatunayan nindo sa saindong sadiri kun ano an marahay asin maaako patin sangkap na kabotan nin Dios.”​—Roma 12:2.

Likayan na Makapasingkog sa Iba

Interesante nanggad, parate na an mismong mga kultura na nagkokonsinte sa pagpangana dai minaoyon dian kun an makosog uminom naghihingakong lingkod nin Dios. Sa sarong sadit na komunidad sa Timog Pasipiko, an sarong nagmamasid nagsabi: “Hanga ako sa saindo. Naghuhulit kamo kan katotoohan. Alagad ta an naheheling ming problema iyo na kamo sobrang uminom nin alkohol.” Sono sa bareta, an mga indibiduwal dai man nagbuburat, pero an detalyeng iyan bakong gayong malinaw para sa dakol sa komunidad. An mga nagmamasid madaling magkonklusyon na arog kan kadaklan na iba pang lalaki na nag-iirinoman, an mga Saksi nagbuburat man. An saro daw na Kristianong ministro na halawig na nakikipag-inoman makapadadanay nin marahay na dangog asin makagigibo kan saiyang pampublikong ministeryo na may katalingkasan nin pagtaram?​—Gibo 28:31.

An sarong bareta hale sa sarong nasyon sa Europa nagsasabi na may mga panahon na an nagkapirang tugang na lalaki asin babae minaabot sa Kingdom Hall na namamarong na marhay nin alkohol an saindang hangaw. Ikinaribok ini kan konsensia nin iba. An Biblia nagsasadol: “Marahay na dai magkakan nin karne o mag-inom nin arak o maggibo nin ano man na bagay na ikinasisingkog kan saimong tugang.” (Roma 14:21) An diosnon na pagmansay sa mga inomon na de alkohol mapahiro sa sarong maygurang na Kristiano na magin sensitibo an boot sa konsensia nin iba, dawa kun iyan nangangahulogan nin paglikay sa alkohol sa irarom nin nagkapirang kamugtakan.

Dai Mamamaluan an Kalaenan nin mga Kristiano

Makamomondo, dakol na ginibo an kinaban na ini na nakapaaanggot ki Jehova paagi sa salang paggamit sa marahay na mga bagay na itinao nia sa katawohan, kabale an mga inomon na de alkohol. An lambang nagdusay na Kristiano maninigong magmaigot na likayan an lakop na mga pagmansay na bakong diosnon. Sa siring “maheheling [nin mga tawo] an kalaenan kan matanos asin maraot, kan naglilingkod sa Dios asin kan dai naglingkod sa saiya.”​—Malaquias 3:18.

Pag-abot sa mga inomon na de alkohol, an “kalaenan” kan Mga Saksi ni Jehova asin kan kinaban maninigong dai mamaluan. An pag-inom nin mga inomon na de alkohol bakong pangenot sa buhay nin tunay na mga Kristiano. Sinda dai nag-eeksperimento kun sagkod saen an kapasidad ninda sa alkohol, na peligroso nang maburat; ni tinotogotan man ninda an mga inomon na de alkohol na makadanyar o sa ano man na paagi makaentremeter sa paglilingkod ninda sa Dios sa saindang bilog na kalag asin malinaw na isip.

Bilang grupo, an Mga Saksi ni Jehova igwa nin diosnon na pagmansay sa mga inomon na de alkohol. Kumusta man kamo? An lambang saro sa sato makasasarig sa mga bendisyon ni Jehova mantang sinusunod ta an pagboot kan Biblia “na isikwal an kabikoan asin an kinabanon na mga horot asin mamuhay na may marahay na kaisipan asin katanosan patin diosnon na debosyon sa tahaw kan palakaw na ini nin mga bagay.”—Tito 2:12.

[Nota sa Ibaba]

[Kahon/Retrato sa pahina 28]

Maghinanyog sa Saindong mga Namomotan

An nag-iinom nin labi-labi iyo an parateng huri na nakarerealisar na sia may problema. An mga paryente, katood, asin Kristianong kamagurangan maninigo na dai mag-alangan na tumao nin tabang sa mga namomotan na nagpapalabilabi. Sa ibong na kampi, kun an mga namomotan nagpapahayag nin paghadit sa saindong ugale na pag-inom nin alkohol, posible na may marahay sindang dahelan para dian. Horophoropon an saindang sinasabi.​—Talinhaga 19:20; 27:6.