Ulwimbo lwa Nyimbo

1 Ulwimbo ulwacila inyimbo shonse,+ ulwa kwa Solomone:+ 2 “Shi lekeni amfyompe ku milomo ya kanwa kakwe,+ pantu icitemwiko cobe cawama ukucila umwangashi.+ 3 Amafuta+ yobe yalanunkila bwino. Ishina lyobe lyapala amafuta ayapongololwa.+ E mulandu wine abakashana bakutemenwa. 4 Unsende tuye nobe;+ tubutuke. Imfumu yanyingisha mu miputule ya iko iya mu kati!+ Natusekelele no kwangila pamo. Ale natulande pa citemwiko cobe ukucila ukulanda pa mwangashi.+ Walilinga ukutemwikwa.+

5 “Ndi mukashana umufiishi, lelo naliyemba, mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu,+ naba nga matenti ya ku Kedari,+ kabili nge nsalu sha maketani+ isha mwi tenti lya kwa Solomone. 6 Mwindolesha pantu ndi uwafiitulukila, akasuba e kangoca umubeebe. Abana baume ba kwa mayo balimfuliilwe; bancitile kalinda wa mabala ya myangashi,+ nangu ca kutila ibala lyandi ne mwine nshalilindile.

7 “Unjebe, we o umutima wandi watemwa,+ uko utwala impaanga+ ku kutuusha akasuba pa kati. Nga cinshi ico ndebela ngo mwanakashi uufimbene ica kulooseshamo mu mpaanga sha banobe?”

8 “Nga tawaishiba, we wayemba nga nshi pa banakashi,+ fuma no kukonka mu makasa ya mpaanga kabili cemena abana ba mbushi bobe mu mbali ya matenti ya bacemi.”

9 “Nakupalanya kuli kabalwe wandi umukota uwa kwi celeta lya kwa Farao,+ we munandi uwatemwikwa.+ 10 Yaliyemba amasaya yobe ku fikuti fya mushishi obe, no mukoshi obe ku bulungu.+ 11 Tulekupangila utubekobeko twa golde,+ no kubikamo amatoni ya silfere.”

12 “Ilyo imfumu ikele pe tebulo lya iko ilyabulungana, amafuta yandi aya nardi+ yafumya akacena akasuma.+ 13 Uwatemwikwa wandi ali nga kamufuko ka muri*+ kuli ine; ubushiku bonse akalaala pa kati ka mabele yandi.+ 14 Umutemwikwa wandi ali nge cisansangu ca maluba ya henna+ kuli ine, mu mabala ya myangashi aya ku En-gedi.”+

15 “Ala kwena waliyemba, we munandi we o natemwa!+ Ala kwena waliyemba! Amenso yobe menso ya nkunda.”+

16 “Ala kwena waliyemba,+ we mutemwikwa wandi, kabili waliwama! Ubusanshi+ bwesu na bo bwalinakanaka. 17 Imyalo ya ng’anda yesu iisuma ya mikedari,+ ne nsonta shesu sha mikupri.

2 “Ine ndi iluba lya ntongola+ ilya mu lulamba+ lwa Sharoni, iluba lya mu nika.”+

2 “Filya fyaba iluba lya mu mpanga mu kati ka ficilasa, e fyaba umukashana wandi mu bana banakashi.”+

3 “Nga filya umuapele+ waba pa miti ya mu mpanga, e fyo no mutemwikwa wandi aba pa kati ka bana baume.+ Ndakumbwa icintelelwe cakwe, kabili e mo naikala, ne fisabo fyakwe fyalilowa mu kanwa kandi. 4 Anyingishe mu ng’anda ya mwangashi,+ ne mendela+ yakwe pali ine kutemwa.+ 5 Mumpeele ukutuusha ku fimamantwa fya myangashi iya-anikwa,+ munkoshe ku ma-apele; pantu nindwala icitemwiko.+ 6 Nimbika umutwe wandi pa kuboko kwakwe ukwa ku kuso; no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo—nakunkumbatila.+ 7 Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, ndemulenga ukulapila+ mu mpombo ishikota+ atemwa mu nsebula ishikota+ isha mu mpanga, ukuti te kwesha ukubuusha nangu kubalamuna icitemwiko muli ine cikasuke aci-ishila fye icine.+

8 “Lishiwi lya mutemwikwa wandi!+ Moneni! Uyu aleisa,+ alecilauka pa mpili, alesumpauka pa tupili. 9 Umutemwikwa wandi apala impombo+ nangu umwana wa nsebula. Moneni! Uyu eminine ku numa ya cibumba cesu, alelengela mu mawindo, alelengelela mu fyapikulwa fya pa mawindo.+ 10 Umutemwikwa wandi ayasuka no kutila kuli ine, ‘Ima, we mukashana wandi uwatemwikwa, we wayemba wandi,+ natuleya.+ 11 Pantu, mona! amainsa+ nayapita, imfula iifubauka naipita, naipwa. 12 Amaluba yabalula mu calo,+ inshita ya kutungwilamo+ imyangashi naisa, no kulila kwa cipele+ kwaumfwika mu calo cesu. 13 Umukunyu+ naulenga amakunyu ya uko ayabishi ukukashika;+ ne myangashi naibalula, naifumya ne cena cisuma. Ima, isa, we mukashana wandi, we wayemba wandi,+ natuleya. 14 We nkunda+ yandi umwasokama mu cilibwe icitali, umwabelama umwasulukisha, unange ifyo wapangwa,+ unenge ukumfwa ishiwi lyobe, pantu ishiwi lyobe lisuma ne cinso cobe caliyemba.’”+

15 “Twikatileni bamumbwe,+ abana ba bamumbwe abaleonaula imyangashi, ilyo imyangashi yesu yabalula.”+

16 “Uwatemwikwa wandi, wandi na ine ndi wakwe.+ Alecema impaanga+ shakwe mu maluba ya mu mpanga.+ 17 Mpaka umwela watalala wapepelesha ne finshingwa fyabutuka, bwelela kuno, we mutemwikwa wandi; ube nge mpombo+ atemwa ngo mwana wa nsebula umwapakanina impili.

3 “Nga nalaala pa busanshi bwandi ubushiku nalefwaya uo umutima wandi watemwa.+ Nalimufwaile, lelo nshamusangile. 2 Awe kanjime fye, mpitane mu musumba;+ mu misebo na mu mansa+ mfwaye uo umutima wandi watemwa. Nalimufwaile, lelo nshamusangile. 3 Abalinshi+ abalepitana mu musumba balinsangile, na ine nabepwishe ati, ‘Bushe namumonako uo umutima wandi watemwa?’ 4 Awe cilya nafuma fye apo bali e lyo nasangile uo umutima wandi watemwa. Nalimwikete, kabili nshamulekele aye, nasuka namuleta mu ng’anda ya kwa mayo kabili mu muputule wa mu kati uwa wanjimite. 5 Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, ndemulenga ukulapila+ mu mpombo ishikota atemwa mu nsebula ishikota isha mu mpanga,+ ukuti te kwesha ukubuusha nangu ukubalamuna icitemwiko muli ine cikasuke aci-ishila fye icine.”+

6 “Cinshi ici icilefuma mu matololo nge ntumba ya cushi, ico balesansako muri* na libani,+ ne fya buunga buunga fyonse ifyanunkila bwino ifya kwa shimakwebo?”+

7 “Mona! Ica kusendamapo cakwe, ica kwa Solomone. Impalume amakumi mutanda (60) bonse nabacishishinguluka, abaume ba maka aba mu bena Israele,+ 8 bonse nabekata ulupanga, balesambilila inkondo, bonse bali no lupanga lwabo pe tanta pa mulandu wa filenga umwenso ubushiku.”+

9 “Macila ayo Imfumu Solomone yaipangiile ku fimuti fya ku Lebanone.+ 10 Impanda sha yako yapangile isha silfere, apa kushintilila apa golde. Apa kwikala paba apakashikila, mu kati ka macila mwaliyemfiwe bwino bwino ku bana banakashi ba ku Yerusalemu.”

11 “Fumeni mumone, mwe bana banakashi ba mu Sione, Imfumu Solomone ne cisote+ ca bufumu ico nyina+ amupikwilile ica kufwala pa bushiku bwa bwinga bwakwe na pa bushiku bwa kusekelela kwa mutima wakwe.”+

4 “Ala kwena waliyemba,+ we munandi uo natemwa! Ala waliyemba! Amenso yobe yali nga amenso ya nkunda,+ mu nsalu iyo ufimbene.+ Umushishi obe waba ngo mukuni wa mbushi+ ishifumine mu citungu ca mpili ica Gileadi.+ 2 Ameno yobe yaba ngo mukuni wa mpaanga ishikota+ isho babeyele nomba line isho bafuma mu kusamba, shonse fye ishilefyala bampundu, tapali nangu imo iyafwilwapo abana. 3 Imilomo yobe yaba ngo bushishi ubwakashika ce, ne milandile yobe isuma.+ Insensematwi shobe shaba nge fipandwa fya mapomegranate mu nsalu iyo ufimbene.+ 4 Umukoshi+ obe waba ngo lupungu+ lwa kwa Davidi, ulwakuulilwa na mabwe, umwakobekwa inkwela ikana limo (1,000), shonse ni nkwela+ sha mpalume. 5 Amabele+ yobe yaba nga bampundu, abana babili aba mpombo ishikota ishilelya mu maluba ya mu mpanga.”+

6 “Mpaka inshita umwela uwatalala wapepelesha+ ne finshingwa fyabutuka, ndeya ku lupili lwa muri* na ku kapili ka libani.”+

7 “Waliyemba+ muli fyonse, we mukashana wandi, kabili tamwaba kalema muli iwe.+ 8 Tuleya tufume mu Lebanone, we nabwinga wandi,+ natuye tufume mu Lebanone.+ Utentemuke ufume pa muulu wa Amana, ufume pa muulu wa Seniri+ na Hermone,+ ufume umwikala inkalamo, ufume pa mpili sha mbwili. 9 Wanjimya umutima, we nkashi+ yandi, we nabwinga wandi,+ wanjimya umutima pa kundolesha fye ilinso lyobe limo,+ pa kubeeka fye kumo ukwa kamunyololo kobe aka mu mukoshi. 10 Ifyo cawama icitemwiko cobe,+ we nkashi yandi, we nabwinga wandi! Icitemwiko cobe calicila pa mwangashi no kununkila kwa mafuta yobe kwalicila imisango yonse iya mafuta ayanunkila bwino!+ 11 Imilomo yobe itonya+ uluto lwa buci, we nabwinga wandi. Ubuci+ no mukaka fili mwi samba lya lulimi lobe, no kununkila kwa fya kufwala fyobe kuli ngo kununkila+ kwa Lebanone. 12 Nkashi yandi,+ nabwinga wandi, libala ilyapindililwa, kamfukumfuku akacingililwa. 13 Inkanda yobe libala lya mapomegranate, umwaba ifisabo ifishaiwamina,+ ifilimwa fya henna na nardi;+ 14 nardi+ ne luba lya ntongola,+ iciloolo+ na kinemone,+ ne misango yonse iya miti ya libani, muri* ne cikulankonde,+ pamo na mafuta yonse ayanunkila bwino nga nshi;+ 15 kabili ni we kamfukumfuku akatapilila amabala yandi, icishima ca menshi ayalengama,+ kabili utumilonga utupita ukutula ku Lebanone.+ 16 Buuka, we mwela wa ku kapinda ka ku kuso, na we wa ku kapinda ka ku kulyo, isa.+ Pepelesha pe bala lyandi.+ Lekeni icena icisuma icilimo cisalanganinemo.”

“Lekeni umutemwikwa wandi engile mwi bala lyakwe no kulya ifisabo fya liko ifisuma nga nshi.”

5 “Naisa mwi bala+ lyandi, we nkashi yandi,+ we nabwinga wandi.+ Nasaba ifinyamuti fyandi ifya muri*+ ne fintu fyandi ifyanunkila bwino. Nindya uluto lwandi ulwa buci pamo no buci bwandi;+ ninwa umwangashi wandi no mukaka wandi.”

“Lyeni, imwe babili mwe batemwana! Nweni no kukolwa icitemwiko!”+

2 “Ilyo ndi mu tulo, umutima wandi wena ulelola.+ Naumfwa umutemwikwa wandi, alekonkonsha!”+

“Njiswilako,+ we nkashi yandi, we mukashana wandi, we nkunda yandi, we wafikapo wandi!+ Ine umutwe wandi naubomba ku mume, ifikuti fya mushishi wandi nafibomba ku mume wa bushiku.”+

3 “‘Nimfuula ilaya lyandi. Cinshi ndelifwalila kabili? Ninsamba amakasa yandi. Cinshi ico ndeyalamfisha?’ 4 Umutemwikwa wandi afumya iminwe yakwe pa cipunda ca mu ciibi, no mutima+ wandi wafuma. 5 Nalimine ku kwiswila umutemwikwa wandi, na ku minwe yandi kwaletona muri,* yaletonena mu fipunda fya ca kukomenako iciibi. 6 Naiswilile umutemwikwa wandi, lelo umutemwikwa wandi alyalulwike kale, naya. Umutima wandi walifumine muli ine ilyo alandile. Nalimufwaile, nomba nshamusangile.+ Nalimwitile, awe te wa kwasuka nakalya. 7 Abalinshi+ abalepitana mu musumba balinsangile. Balingumine, bancena. Abalinshi abalonda amalinga+ bampokele ica kufimbana candi.

8 “Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu,+ ndemulenga ukulapa,+ ukuti, nga mwasanga umutemwikwa wandi,+ mumwebe amuti nindwala icitemwiko.”+

9 “Bushe umutemwikwa obe acila shani abaume bambi,+ we wacila abanakashi bonse ukuyemba?+ Bushe umutemwikwa obe awama shani ukucila umwaume umbi, apo watulenga ukulapa ifyaba nge fi?”+

10 “Umutemwikwa wandi alibengeshima kabili alikashikila, alatambwa mu baume amakana ikumi (10,000).+ 11 Umutwe wakwe ni golde, golde iyalopololwa. Ifikuti fya mushishi wakwe fisansangu fya mwangashi. Umushishi wakwe uwafiita waba kwati ni mwankole. 12 Amenso yakwe yaba kwati ni nkunda ishili mu mbali ya mifoolo ya menshi, ishilesamba mu mukaka. 13 Amasaya yakwe yaba kwati luputa umwamena ifya kusuba+ ifinunkila bwino, yaba kwati ni mputa sha fya kusubasuba ifyanunkila bwino. Imilomo yakwe maluba, ayatonya muri.*+ 14 Iminwe yakwe yalibulungana bwino nga golde, iyabikwamo krusoliti. Ifumo lyakwe lyaba kwati meno ya nsofu ayapaminwako ica safiri. 15 Amolu yakwe ni nceshi sha marbele ishashimpwa pa mashinte ya golde iyalopololwa. Amoneka kwati ni Lebanone, uwayemba nge mikedari.+ 16 Akanwa kakwe kalilowesha, kabili fyonse fye pali ena fyaliwamisha.+ Mwe bana banakashi ba ku Yerusalemu, uyu e mutemwikwa wandi, kabili e munandi.”

6 “Bushe umutemwikwa obe ele kwi, we wayemba nga nshi pa banakashi?+ Ni kwi umutemwikwa obe ele, pa kuti tumufwaile pamo na iwe?”

2 “Umutemwikwa wandi atentemukile kwi bala+ lyakwe, ku mputa uko balimba imiti iinunkila bwino,+ ku kucema+ impaanga shakwe mu mabala, no kusaba amaluba. 3 Ine ndi wa mutemwikwa wandi, no mutemwikwa wandi, wandi.+ Alecema+ impaanga shakwe mu maluba.”

4 “Waliyemba, we mukashana wandi,+ waba ngo Musumba Uusuma,+ wawama nga Yerusalemu,+ uli wa kupapusha kwati mabumba+ ayashingulwike imendela.+ 5 Leka ukundolesha,+ pantu amenso yobe yankubula umutima. Umushishi obe uli ngo mukuni wa mbushi ishacisa shilecilauka ukutentemuka ulupili lwa Gileadi.+ 6 Ameno yobe yali ngo mukuni wa mpaanga ishikota isho basamba nomba line, shonse fye shilefyala bampundu, tapali nangu imo iyafwilwapo abana.+ 7 Insensematwi shobe shili nge fipandwa fya mupomegranate mu cifimbo cobe.+ 8 Abasano kuti baba amakumi mutanda (60), na bakanakashi amakumi cinekonsekonse (80), na babomfi banakashi bena te ba kupenda.+ 9 Lelo inkunda+ yandi, imo fye, iyafikapo.+ Afyelwe fye umo mpo kuli nyina. Alitemwikwa ku wamufyele. Abana banakashi bamumona, kabili batila alipaalwa; abasano na bakanakashi bamumona, kabili bamutasha,+ 10 ‘Nani uyu mwanakashi+ uwapuulama nga macaca,+ uwayemba ngo mweshi wabulungana,+ uwabengeshima nga kasuba,+ uwa kupapusha nga mabumba ayashingulwike imendela?’”+

11 “Ku mabala+ ya miti ya fitwalo fya nkusu e ko natentemukile, ku kumona intombo mu mumana,+ ku kumona nga naupuuka umwangashi, nga naibalula imipomegranate.+ 12 Ilyo nshilaishiba icalecitika, napulikilwe fye ninsendwa mwi celeta lya bantu bandi abaitemenwa abene.”

13 “Bwela, bwela, we mwina Shulamu! Bwela, bwela, uleke tukumonepo!”+

“Cinshi ico mwamona mu mwina Shulamu?”+

“Aba kwati mabumba yabili aya balecinda!”

7 “Ifyo yayemba amakasa yobe mu ndyato+ shobe, we mwana mwanakashi umukankaala!+ Ukubulungana kwa ntungu shobe kwapala ifisaamo,+ ifyapangwa ku minwe ya waishibisha ifya kupangapanga. 2 Umutoto obe waba nge nsupa iyabulungana bwino. Mwilaleka umwangashi+ uwapangwa bwino ulepwamo. Ifumo lyobe mwina wa ngano, uwashingulukwa na maluba.+ 3 Amabele yobe yali nga bana babili, bampundu ba mpombo ishikota.+ 4 Umukoshi+ obe waba ngo lupungu lwa meno ya nsofu. Amenso+ yobe yali nge fishiba fya mu Heshebone,+ pa mpongolo ya Bati-rabimu. Umoona obe uli ngo lupungu lwa pa Lebanone, ulwalungatana na Damaseke. 5 Umutwe obe uli ngo lupili lwa Karmele,+ no mushishi+ obe ku mutwe uli ngo bushishi ubwakashikila.+ Imfumu yobe naikakwa ku mushishi uutali.+ 6 Ifyo wayemba, kabili ifyo wawama, we mukashana wandi, ubusuma bobe bwacila pa fya kuilemena fyonse!+ 7 Iciimo cobe capala akancindu,+ na mabele+ yobe yapala ifisansangu fya myangashi. 8 Natile, ‘Ndenina akancindu, pa kuti njikate iminkonti ya mwangashi.’+ Iye, amabele yobe yaba nge fisansangu fya mwangashi, no mupu usuma uufuma mu myona yobe ube nga ma-apele, 9 kabili akanwa kobe kabe ngo mwangashi+ uwawamisha uupita bwino+ pa mukoshi wa mutemwikwa wandi, uulepita pa milomo ya basendeme.”

10 “Ine ndi wa mutemwikwa+ wandi, na o alamfuluka.+ 11 Ale, we mutemwikwa wandi, natuye mu mpanga;+ tuyelaala mu maluba ya henna.+ 12 Tukacelele ukuya ku mabala ya myangashi, ku kuyamona umwangashi nga naupuuka,+ na maluba nga nayabalula,+ ne miti ya mapomegranate nga naipuuka.+ E ko nkakulangila icitemwiko candi.+ 13 Bamandragora+ balenunkila bwino, na pa miinshi yesu pali imisango yonse iya fisabo ifyawamisha.+ Nalikubikila ifintu, we mutemwikwa wandi, ifya nomba ne fya kale.

8 “Iye, kanshi nga wali kwati ni ndume yandi,+ uwaonkele ku mabele ya kwa mayo!+ Nkusanga pa nse, nga nakufyompa.+ Abantu te kuti bansuule awe. 2 Kuti nakusenda no kukwingisha mu ng’anda ya kwa mayo,+ uwalensambilisha. Kuti nakunwesha umwangashi+ uwasakanamo ifyanunkila bwino, amenshi ayo bakama mu mapomegranate. 3 Kuti nabika umutwe wandi pa kuboko kwakwe ukwa ku kuso; no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo—kuti kwankumbatila.+

4 “Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, ndemulenga ukulapa, ukuti tamwakabuushe nangu ukubalamuna icitemwiko muli ine cikasuke aci-ishila fye icine.”+

5 “Nani uyu mwanakashi+ aleisa ukufuma mu matololo,+ nashintilila pa mutemwikwa wakwe?”+

“Mwi samba lya muapele e mo nakubushishe mu tulo. E mo ifumo lya kwa noko lyabukiile. E mo ifumo lya wakufyele lyabukiile.+

6 “Umbike kwati cishibilo pa mutima+ obe, kwati cishibilo pa kuboko kobe; pantu ukutemwa kwakosa nge mfwa,+ ukuipeelesha takwaluka+ ifyo ne Nshiishi* ishaluka. Imingu sha kuko shapala imingu sha mulilo, ulubingu lwa kwa Jah.+ 7 Amenshi nangu yafule shani te kuti yashimye ukutemwa,+ kabili te kuti kusendwe ne mimana.+ Umuntu nga apeela fyonse ifya mu ng’anda yakwe pa kuti abantu bamutemwe, abantu kuti bafisuula.”

8 “Tuli na nkashi+ yesu umwaice uushilamena amabele. Tukacita shani kuli nkashi yesu ilyo bakamulansha?”

9 “Nga abe cibumba,+ ninshi tukakuulapo ulupungu lwa silfere; nomba nga abe ciibi,+ ninshi tukesalako no mupindo wa cimuti ca mukedari.”

10 “Ine ndi cibumba, na mabele yandi yali nge mpungu.+ E ico, mu menso yakwe naba ngo wasanga umutende.

11 “Solomone aali ne bala lya myangashi+ mu Baali-hamone. Apeele ibala lyakwe ku balinshi.+ Cila muntu aali no kuleta pa fisabo fya liko indalama sha silfere ikana limo (1,000).

12 “Ine nali-ikwatila ibala lya myangashi, ilyandi ne mwine. Indalama ikana limo (1,000) shobe, we Solomone, ne ndalama imyanda ibili (200) sha balinda ifisabo fya mwi bala.”

13 “We wikala mu mabala,+ abanandi baleumfwa ishiwi lyobe. Leka na ine ng’umfweko.”+

14 “Butuka, we mutemwikwa wandi, kabili ube nge mpombo atemwa ngo mwana wa nsebula pa mpili apamena ifinunkila.”+