Amenshi no Bumi Bwenu

MAGAZINI uwa Health (Ubumi) alanda ukuti: “Te ku cilaka mwingeshibila icipimo ca menshi umubili wenu ulefwaya.” Nalyo line, ukunwa amenshi ayengi kulakabilwa ku butuntulu bwa mubili no bwa muntontonkanya, ukubikako fye ne mimonekele yesu. Lyonse imibili yesu ilalufya amenshi ukupitila mu kupibe libe, mu filamba, na mu misu ukubikako fye no kupeema. Aya menshi nga yafumamo yafwile ukupyanikwapo. Bushe cipimo nshi ica menshi icikabilwa? Incenshi ishingi shikoselesha ukunwa cila bushiku amatambula ya menshi nangu fye 8, uku e kuti amalita yabili.

Mulandu nshi? Amenshi e yafwilisha ukusenda ifya kulya mu mibili yesu no kufumya ifisoso mu mibili yesu. Yalakabilwa ku kulama icikabilila ca mubili kabili yabomba nga mafuta aya kunashako imfyufyu. Magazini wa Health alanda ukuti: “Nangu mwabulisha fye amenshi ayanono kuti calenga ukuti mutembauke . . . nelyo ukulwala. Ukukama kwa menshi mu mubili e mulandu uwaseeka kabili uushasakamanwa uulenga ukutembauka.” Magazini akoselesha ukuti: “Mwibepwa ku mimonekele ya menshi iya kofi, tii, ifya kunwa ifyalowa ifyakwata umuti uwa kafeni, no bwalwa; pantu mu cine cine filakamya amenshi mu mubili.” Umuti wa kafeni no bwalwa filafusha imisu no kukamya amenshi mu mubili.

Mu kulundapo, “inkanda yenu ikabila amenshi pa kuti ilemoneka iiteku kabili iyalelema.” Ukusubako pa mubili amafuta aya kunashe nkanda kuti pambi kwaafwako. Lelo aya mafuta tayalundako amenshi. Mu cifulo ca ico, aya mafuta yalapanga inkupo iilenga inkanda ukusunga amenshi ayalimo kale. Ukusungwa kwa aya menshi kuya kulecindaminako nga nshi ukulingana no mushinku wa muntu, apantu ilyo tulekulilako inkanda yesu iya ilebulishako amaka yamo aya kusunga amenshi.

Ku ca bulanda, mu fyalo ifingi, pa kusanga fye amenshi ayasuma kabili aya busaka, ukubombesha kulafwaikwa. Lelo mu kubombesha ukusanga amenshi mulafuma ubusuma. Shi mulenwa amenshi ayengi, no kushukila iyi nshila yayanguka pa kuti mulemoneka bwino no kuyumfwa bwino!