Ububifi

Ubulondoloshi: Icabipisha mu mibele. Ilingi line cilangilila ico cabe ca kucena, ulupato, nelyo ukonaula mu kusonga.

Mulandu nshi kubelele ububifi bwafulishe fi?

Lesa te wa kupeelo mulandu. Apeele umutundu wa muntu intendekelo yapwililika, lelo abantunse basobolapo ukusuula ififwaikwa fya kwa Lesa no kuipingwila abene icisuma ne cibi. (Amala. 32:4, 5; Luk. Mil. 7:29; Ukute. 3:5, 6) Pa kucite ci, baisa pe samba lya kusonga kwa milalo ibifi iyacilo buntunse.—Efes. 6:11, 12.

1 Yoh. 5:19: “Pano isonde ponse palaala mu maka ya Mubifi.”

Ukus. 12:7-12: “Awe kwabuukile ubulwi mu mulu, . . . ne ciŋwena calwile na bamalaika wa ciko, lelo balifililwe, kabili tabakwete apa kwikala kwabo mu mulu. Kabili iciŋwena cikalamba capooselwe pa nshi, icisoka cikote iciitwa [Ciwa] kabili Satana, icilufya bonse abaikala mu calo conse; capooselwe pe sonde, na bamalaika wa ciko bapooselwe pamo na co. . . . E ico sangalaleni, mwe myulu, na mwe baikalamo. Kalanda kuli imwe, mwe calo na bemba! pa kuti [Ciwa] naikila pali imwe, ali ne cipyu cikalamba, pa kwishibo kuti ali ne nshita inono fye.” (Aka kalanda kaingilishiwako ku calo kacitike lintu Satana apooselwe ukufuma mu mulu pa numa ya kufyalwa kwa Bufumu. Mona Ukusokolola 12 icikomo 10.)

2 Tim. 3:1-5: “Lelo ishibe ici, ukuti mu nshiku sha kulekelesha mukesaba inshita ishayafya. Pantu abantu bakaba abaitemwa, abatemwe ndalama, aba mataki, aba miiya, aba miponto, aba bucintomfwa ku bafyashi, abashitootela, abashashila, abaumalala, abatalama, aba lwambo, ababulo kuiteka, abankalwe; bakaba abashatemwa busuma, bashikamfutu, bacintalika, abatuumikwa, abatemwo kwangala ukucisho kutemwa Lesa; abantu abakwate mimonekele ya bukapepa, lelo abakaana amaka ya buko.” (Ifi fisabo fya myanda ya myaka iya kusanguka ukufuma ku kupepa kwa cine. Iyi mibele yalilundulukako pa mulandu wa kuti abantu abaitunga ukuba aba butotelo balisuula cintu Icebo ca kwa Lesa cisosa mu cine cine. Balishininkisha ukuba aba bufi ku maka ya busuma ayo ukuipeelesha kwa cine ukwa bukapepa kwingakwata pa bumi bwa umo.)

Mulandu nshi Lesa abusuminishisha?

Pa nshita shimo kuti camoneka kuli ifwe ukuti icintu cawamisha kuti caba kufumyapo fye uuli onse umubifi. Tufuluka impela ya bubifi, lelo twabukumanya fye pa myaka inono mu kulinganishiwako lintu twalinganya ne nshita iyo ububifi bwabako. Ni shani fintu Yehova Lesa afwile ukuyumfwa? Pa makana ya myaka abantu balimupeelo mulandu, no kumutipwila fye, pa mulandu wa mibele yabipa iyo bashipikisha. Lelo, iyi tailengwa na wene, lelo kuli Satana na bantu babifi. Yehova alikwata amaka ya konaula ababifi. Mu kushininkisha kufwile ukuba imilandu iisuma iyo abelesha ukuilama kwa musango yo. Nga ca kuti inshila ya kwa Yehova iya kubombelamo imibele yapusana ku cintu twingatasha, bushe ico cilingile ukutupapusha? Ukubelesha kwakwe kwalicilishapo pa kwa muntu, kabili imimwene yakwe iya mibele yalicilapo kusalala pali iyo iya muntunse uuli onse.—Linganyako Esaya 55:8, 9; Esekiele 33:17.

Takwingaba bubifi nga ca kuti Lesa tapeele ifibumbwa fyalamuka amaka ya kuisalila. Lelo Lesa alitupeela amaka ya kusala ukumumfwila pa mulandu wa kuti twalimutemwa nelyo ukukanamumfwila. (Amala. 30:19, 20; Yosh. 24:15) Bushe tufwaya ukuti nga caali icapusanako? Nga tuli bafyashi, cinshi citulenga ukuba abacilapo insansa—lintu abana besu batumfwila pa mulandu wa kuti balitutemwa nelyo lintu twabalenga ukuti bacite cene? Bushe Lesa alingile ukupatikisha Adamu ukunakila? Bushe mu cine cine kuti twaba aba nsansa nga twaikele mu calo umo twalepatikishiwa ukumfwila Lesa? Pa ntanshi ya konaula iyi micitile ibifi, Lesa alesuminisha ishuko lya mu nshita ku bantu ukulangisha nampo nga mu cituntulu balefwaya ukwikala mu kumfwana na mafunde yakwe ayalungama nelyo iyo. Pa nshita yakwe iyasontwa, ukwabulo kufilwa akonaula ababifi.—2 Tes. 1:9, 10.

Mano mano alesuminisha inshita ya kupwisha ifikansa fyakatama: (1) Ubulungami ne nsambu ya mitekele ya kwa Yehova fyalisonsombelwe mu Edene. (Ukute. 2:16‚ 17; 3:1-5) (2) Bumpomfu bwa babomfi bonse aba kwa Lesa mu mulu na pe sonde bwaliletelwe mu bwipusho. (Yobo 1:6-11; 2:1-5; Luka 22:31) Lesa nga alyonawile abapondoshi (Satana, Adamu, na Efa) mu kwangufyanya, lelo ico nga tacapwishishishe imilandu. Ubulamba tabushininkisha ukuti inshila ya umo ili iyalungama. Ifikansa fyaimishiwe fyali fya mibele. Ukusuminisha inshita ukwa kwa Lesa takwali kwa kushininkisha icishinka icili conse ku mwine, lelo ukusuminisha ifibumbwa fyonse ifyakwata ubuntungwa bwa kuisalila ukuimwena abene ifisabo fyabipa ifyaletwako ku kupondokela imitekele yakwe, na kabili ukubapeela ishuko lya mu nshita ilya kulangisha apo baiminina pa lwabo pali iyi milandu yacindama. Mu kuba ne fi fikansa ukupwishishiwa, takwingabako na kabili uuli onse ukusuminishiwa ukupumfyanya umutende. Umuyano usuma, ukumfwana, no busuma bwa kubumbwa konse fyashintilila pa kushishiwa kwe shina lya kwa Yehova, ukumumona no mucinshi wa kufuma ku mutima ku fibumbwa fyonse ifyalamuka. (Mona na kabili amabula 244, 245, pe samba lya mutwe “Satana Ciwa.”)

Icilangililo: Nga ca kuti umuntu umo apeele umulandu pa ntanshi ya bwikashi bonse ukuti walebomfya bubi bubi icifulo cobe ngo mutwe wa lupwa, ukuti abana bobe kuti baba bwino nga baleipingwila abene ukwabula iwe, no kuti bonse balekumfwila, te pa mulandu wa kutemwa, lelo pa mulandu wa kumwenamo kwa ku mubili kuntu wapayenye, ni nshila nshi ingacilapo kuwama iya kupwisho mulandu? Bushe ukulishishe mfuti muli kapeela wa mulandu wa bufi kuti kwapwisha imilandu ipeelwe mu mintontonkanya ya bwikashi? Mu cifulo ca ico, fintu cingaba icasuko cacilishapo kuwama nga ca kuti wapeele abana bobe ishuko lya mu nshita ilya kube nte shobe ku kulanga ukuti uli mutwe wa lupwa uwa bulungi kabili uwakwato kutemwa no kuti bekala na iwe pa mulandu wa kuti balikutemwa! Nga ca kuti bamo aba bana bobe basumina mu cibambe cobe, bafuma pa ŋanda, no konaula ubumi bwabo pa kubuula inshila sha bumi shimbi, kuti calenga fye abalemonako abafumacumi ukwiluko kuti abana nga balicililepo kuba bwino nga ca kuti balyumfwilile ukutungulula kobe.

Bushe mu nshila iili yonse twalimwenamo mu kusuminisha kwa kwa Lesa ububifi ukufika ino nshita?

2 Pet. 3:9: “[Yehova] talafyalafya ku kufishe co alaile, filya bamo batungo kulafyalafya; lelo atekanya kuli imwe pa kukanafwayo muntu ukonaika, lelo onse ukulola ku kulapila.” (Pa mulandu wa kuti ukutekanya kwakwe kwalitanunuka ukufika na ku kasuba kesu, twalikwata ishuko lya mu nshita ilya kulangisha ukuti tuli abalapila no kuti, mu cifulo ca kuicitila ukupingulapo ukukuma ku cisuma ne cibi, tulefwaya ukunakila ku mitekele yalungama iya kwa Yehova.)

Rom. 9:14-24: “E ico tuletila shani? Bushe tutile kuli ukuulungana kuli Lesa? Nakalya! . . . Lelo ni shani nga Lesa, pa kufwayo kulango bukali no kusokolola amaka yakwe, ashipikisha no kutekanya ukwingi ku fipe fya bukali ifyapekaniwa ku kulola ku boni? [uko e kuti, asuminisha ukubako kwa babifi pa nshita imo]? Kabili ni shani nga acite fi ukuti asokolole ubucindami bwa bukata bwakwe pa fipe fya luse ifyapekanishiwe libela ku kumono bukata [uko e kuti, aali no kubomfya inshita ukutambulula inkumbu kuli bamo, mu kumfwana ne mifwaile yakwe], e kutila pali ifwe fwe bo aitile, te mu baYuda beka iyo, lelo na mu Bena fyalo pamo?” (Muli ifyo Lesa aseseshe ku ntanshi ukonaula kwa babifi pa kuti engasuminisha inshita ya kusala abantu abo aali no kukatamika pamo na Kristu pamo nge filundwa fya Bufumu bwa ku mulu. Bushe Lesa ukucite co caliba lufyengo ku uuli onse? Iyo; lubali lwa kutantika kwa kwa Yehova ku kupaala abantu ba misango yonse abakasenaminwa ne shuko lya mu nshita ilya kwikala ku ciyayaya pe sonde lya paradise. Linganyako Ilumbo 37:10, 11.)

Nga Umo Asoso Kuti—

‘Mulandu Nshi Lesa asuminishisho bubifi bwa musango uyu?’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Icipusho cenu cisuma. Ababomfi abengi aba busumino aba kwa Lesa balipumfyanishiwa ku bubifi bwabashinguluka. (Haba. 1:3, 13)’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Te pa mulandu wa kubulwo kwangwako ukuli konse pa lubali lwa kwa Lesa. Atwebekesho kuti alimika inshita lintu akalubulwisha ababifi. (Haba. 2:3)’ (2) ‘Lelo cinshi cifwaikwa pa lubali lwesu nga tuli no kuba pa kati ka bakapusunsuka lintu iyo nshita ikafika? (Haba. 2:4b; Sefa. 2:3)’

Nelyo kuti wasoso kuti: ‘Ndi uwa nsansa ukuti mwaimya ico cipusho. Ni cimo icipelenganya abantu abengi aba mitima ya bufumacumi. Ninkwata pano ifyebo fimo ifya kwaafwa nga nshi ifyasuka icipusho cenu. (Lyene belengeleni capamo ifyebo fimo pa mabula 248-251.)

‘Pa numa ya iyi myaka yonse, nshilesumina ifyo Lesa akacitapo cimo ku kwalula ifintu’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Ndi uwa nsansa ukuumfwa ukuti mwalisumina muli Lesa. Mu kushininkisha cili ica cine ukuti kuliko ububifi ubwingi, kabili bwatendeke akale sana pa ntanshi ya nshita yesu. Lelo bushe mwalilanguluka ici . . .? (Bomfya amatontonkanyo mu paragrafu 1 pe bula 248, ukukuma ku nshita iyo Lesa ashipikisha bwene.)’

Nelyo kuti wasoso kuti: ‘Ndi uwashininkisha ifyo mulesuminishanya na ine lintu nasosa ifyo uuli onse uwakwata amaka ya kukuula iŋanda mu kushininkisha aliba na maka ya kuiwamya na kabili. . . . Apantu Lesa abumbile isonde, te kuti ube mulandu wakosa kuli wene ukulisangulula. Mulandu nshi apembelela pa nshita yalepe ifi? Nasanga ici casuko ukuba ica kwikusha nganshi. Njebeni icintu muletontonkanya. (Lyene belengeleni capamo ifyebo pa mabula 248-251.)’