Ukukansanine Mfwa ya kwa Yesu

PA BUSHIKU bwa ca Kucilila 33 C.E., ukuputunkanya kutatu kwalicitike. Abaume batatu abasenwikwe batwelwe ku cifulo ku nse ya fibumba fya Yerusalemu no kwipaiwa muli imo iya nshila shacilishapo kulungulusha, isha kucenda: ukupopelwa pa fimuti fya mbao iyaololoka. Ukuputunkanishiwa kwa musango uyo kwali ukwaseeka mu nshita sha ciRoma, e co kuti pambi caenekelwa ifyo ukufika pali nomba ukwipaya kwa pa ca Kucilila ninshi kwalilabwako pa nshita yalepa. Umo uwa mu baume baipaiwe, nangula ni fyo, aali ni Yesu Kristu. Imfwa yakwe yaleteleko ukwaluka kwakatama nga nshi ukwa butotelo ne fikansa.

Mupepi ne myaka amakana yabili yalipitapo ukutula pali cilya ca kuponako, e co pambi kuti wakongamina ku kumona cene nge lyashi lya kale fye. Nangu cibe fyo, bushe uli uwaibukila ukuti ifikansa fyaimine tafilati fipwishishiwe nangu fye panono?

Pamo nga fintu pambi wishibe, amamilioni balapaasha ukuti Yesu alifwile pa mulandu wabo. Basumina mu bufumacumi ukuti imfwa ya kwa Kristu e mfungulo ku kulubulwa no kulekelelwa kwa membu, ukuti icitetekelo mu mfwa yakwe e nshila ya kwi pusukilo. Mu ca kupapusha, nangu ni fyo, icipande muli Anglican Theological Review cicita lipoti ukuti ici cisumino cateeswa cili “mu bwafya.” Kabili “ubwafya” bulefuma ku ntungulushi sha butotelo.

E filondolola Anglican Theological Review ukuti: “Icifundisho ca kukonsolwela mwi tontonkanyo lya Bwina Kristu cili mu bwafya pantu ifishinte fya ciko ifya mu Baibolo filetwishikwa, ukupangwa kwa ciko kwaisulamo ifitontoshi fyaipipa [ifya pa nshita ipi] . . . , kabili ukulumbulula kwa ciko muli bumupashi bwalumbuka kwalibuula umusango wa nkuntu sha pa lwa umo no kuilungamika kwabulo kulengulula.” Mu cine cine, bonse abasambilila ifya butotelo aba ciProtestanti na ba ciKatolika balifilwa ukufika pa musango uuli onse uwa kusuminishanya ukukuma ku cintu, nga ca kuti kwabako icili conse, imfwa ya kwa Yesu Kristu ipilibula.

Kuti pambi wayumfwa ukuti ici cili fye kutalikishanya kwa baishibishe fya butotelo banono, ukuti tacaampana ku bumi bobe. Lelo peelako itontonkanyo kuli ici: Nga ca kuti Imfwa ya kwa Yesu mu cituntulu yalikatana no kwiminina kobe pa ntanshi ya kwa Lesa ne filolelo fyobe ifya kubako kwa muyayaya (mu mulu nelyo ukuli konse kumbi), lyene ifi fikansa filepinda ukulangulukapo kobe.

Mulandu nshi abasambilile fya butotelo bacili balepaashanya pa mulandu? Languluka, ku ca kumwenako, Icalici lya ciRoma Katolika. Lyalikwata icifundisho capampamikwa icalondololwa bwino pa lwa bumunshifwa bwa mweo na pali Bulesa Butatu. Nalyo line, icalici mu kufwaisho kwishiba lyalibe lya mitima ibili ukulosha ku kulubulwa ukupitila mu mfwa ya kwa Kristu. New Catholic Encyclopedia isumino kuti: “Imicitile iingi kabili iyapasuka yalilundululwa ku kulondolola ifyo umuntu apokololwa ukufuma ku bubifi bwa lubembu no kubweshiwa ku luse . . . Lelo takuli nangu imo iya iyi micitile iyatunguluka mu kukumanina. . . . Ukusambilila ifya butotelo ifya Kulubuka mu lubali lumo takwafikwapo kabili kutwalilila ukuimika ukwine kweka pamo nge mpika mu fya kusambilila ubutotelo.”

Tacilingile ukuba ca kupapusha kuli iwe, lyene, ukuti pa kati ka mamilioni abemba mu kufumaluka ukuti ‘Yesu afwile pa mulandu wa ifwe,” banono bakwata ukucila pa mfundo yapumbusa ukukuma ku cintu ico cipilibula mu cituntulu. Pamo nga fintu Anglican Theological Review icibika: “Lintu afyenenkeshiwa . . . Umwina Kristu wasumina ilingi line taba na maka ya kwambula intulo ya mu baibolo iya cifundisho, nelyo ukulondolola ifyo cibomba.” Ukufinininwa ne cisambilisho cintu tabomfwikisha atemwa ico bashingalondolola, bakapepa mu macalici baliba mu mafya ya kumona ifyo imfwa ya kwa Kristu yaampana ku bumi bwabo.

Ukufilwa kwa Kristendomu ukulondolola mu kumfwika icifundisho calengama ica kulubuka kwaliputula na kabili imibombolo ya kubombesha kwakwe ku kufika ku baYuda, abaHindu, abaBuddha, na bambi mu kuba no bukombe bwa Bwina Kristu. Ilintu abengi aba musango uyo balakumbwa kabili balicindika ifingi ifya fisambilisho fya kwa Yesu, icimfulumfulu cashinguluka imfwa ya kwa Kristu na cintu ipilibula caiminina nge cipindami ca mu musebo ku citetekelo.

Bushe ubucindami bwa mfwa ya kwa Kristu bwaba fye ni nkama—ukucila pa kumfwikisha kwa buntunse? Nelyo bushe kwalibako ubulondoloshi bwabamo kupelulula, ubwashimpwa pali Baibolo ubwa yene? Ifi fipusho fili ifyawaminwa ukulangulukapo kobe, pantu Baibolo ilacita uku kutunga kwa kusungusha ukulosha kuli Kristu ukuti: ‘Onse uumutetekela takonaike, lelo akanonka umweo wa muyayaya.’—Yohane 3:16.