‘Banonkele Icine’!
“NONKE cine no kucipoosa iyo.” (Amapinda 23:23) E fyo umuntu wa mano Solomone akonkomeshe. Ilintu kuti twasose fyo ulwa cine conse icabako, maka maka kuti cabe fyo ukukuma ku cine icisangwa mu Cebo ca kwa Lesa, Baibolo. Icine ca musango yo kuti catungulula ku mweo wa muyayaya! (Yohane 17:3, 17) Nangu ni fyo, ishibeni ukuti pa kukwata icine ca musango yu taciisako fye ukwabulo kupoosapo fimo. Umuntu afwile ukuba uwaitemenwa ‘ukunonka’ cene, e kutila, ukuipusula nelyo ukulekapo fimo pa kuti acikwate. (Linganyeniko Mateo 13:45, 46.) Ilingi line, abantu tabafwaya ukucite fyo. Lelo mu fyalo ifingi, amabumba ayalefulilako aya bantu abashipa yalenonke cine ca Baibolo—ilingi line mu kuipusula kukalamba.
Moneni ica kumwenako ca Nte sha kwa Yehova mu calo ca Ghana ku Masamba ya Afrika. Ukufika mu June, 1989, muli cilya calo mwali abantu ukucila pali 34,000 abapokelele icine ca Baibolo no kulacishimikila mu kucincila kuli bambi. Lyene umulimo wa kushimikila kwa pa cintubwingi walibindilwe. Nangu ni fyo, aba mitima ya bufumacumi balitwalilile ‘ukunonke cine’—te mulandu ne fibindo fya mwi funde. Ifibindo fyapwile pa October 31, 1991, kabili ukufika pa kati ka mwaka wa 1995, imyaka fye itatu na hafu pa numa ya kupwa kwa filya fibindo, impendwa ya Nte sha kwa Yehova shacincila mu Ghana yalilundilweko ukufika kuli 46,104! Kabili uno mwaka impendwa naikula ukucila pali 52,800.
Cinshi cakulila abantu ku cine ca Cebo ca kwa Lesa? Kuipusula nshi bamo baipuswile pa ‘kunonke cine’? Pa kwasuka, natulanguluke ifya kukumanya fya Bena Kristu batatu abena Ghana.
Ukucebushiwa ku Fisambilisho fya Baibolo
Intanshi natulanguluke umwanakashi uwa myaka ya mu kubangilila iya ba 20. Wishi aali ni pasita, nalyo line asalile ukushe mipepele ya kwa wishi. Mulandu nshi? Pa mulandu wa kutemwe cine.
Inshita imo alondolwele ukuti: “BaNte baleisa lyonse pa mwesu ilyo baleshimikila ku ng’anda ne ng’anda. Pa numa ya kulanshanya na bo imiku inono, nailwike ukuti ifyo balesambilisha fyashimpilwe pali Baibolo. Nabepwishe pa fifundisho pamo nga Balesa Batatu, umulilo wa helo, bumunshifwa bwa mweo, na maka maka ukuposha kwa mu citetekelo. Mu kukosa nasumine ukuti ifi fifundisho fyali fya mu Baibolo. Lelo baNte balingafwile ukwishibo kuti te fyo caali.”—Pa kulangililwa ifilanda Baibolo pali ifi fifundisho, shi moneni Marko 13:32; Abena Roma 6:23; Imilimo 10:40; na 1 Abena Korinti 13:8-10.
Umukashana alundilepo ati: “Nalyo line, ulupwa lwandi lwalikoselepo ukunkaanya, maka maka batata. Bamwene kwati nalelufiwa fye. Nangu cibe fyo, nalishibe ukuti ifyo nalesambilila ku Nte sha kwa Yehova fyali e cine. Nalyesesheko ukulenga batata babeleshanye ne fi fintu fya mu Baibolo, lelo balikeene ukukutikako. Na kuba, e lyo ukukaanya kwacililemo.
“Nangu ni fyo, nshatompweke. Nalishibe ukuti ukwishibe cine kweka fye e kutungulula ku mweo wa muyayaya mu Paradise, kabili nalipampamine pa kucikatisha. Lintu baNte ba mu mushi baumfwile ulwa mafya nalekumanya, mu kutemwa balingafwile, balinkoseleshe no kumpeelako fimo ifyalekabilwa. Ici calengele ukuti ntesekeshe ukukatama kwa mashiwi ya kwa Yesu ayasangwa pali Yohane 13:35 ayatila: ‘Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.’ Ukushininwa kwandi ukwa kuti Inte sha kwa Yehova e bapepela mu cine kwalikoseleko. Pa numa, lintu abafyashi bamwene ukuti imibele yandi yawaminako, balitemenwe ifyo bamwene, kabili balyalwile imibele yabo ukukuma kuli ine—ica kuti batata balombele baNte ukusambilila Baibolo no mukalamba wandi umwaume!”
Ukushininkishe Cine Mwe Bene
‘Ukunonke cine’ na kabili kuletako amafya kuli bamo abacaice abakushiwa ku bafyashi baNte. Bamo abacaice balilemenena ku kwangushe cine ca Baibolo. Nga ca kuti bafilwa ukulenge cine ca musango yu ukuba icabo, icitetekelo cabo ilingi line cilaba icanaka, icabule mishila. (Linganyeniko Mateo 13:20, 21.) Nathaniel, umwaume umwina Ghana uwa myaka ya muli ba 30, ashimika ifyo ‘anonkele icine’ ilyo aali umwaice.
Ebukisha ukuti: “Abafyashi bandi bansambilishe icine ilyo naali akanya. Ilyo nalekula, naleshimikila pamo na bo, lelo mu cine cine nshapingwilepo ukube Nte. Mu kupita kwa nshita, naishileiluko kuti nalekabila ukubebeta Baibolo pa lwandi.
“Intanshi, nali no kushininkisho kuti Baibolo e Cebo ca kwa Lesa pali fyonse ifitabo fyashila ifya mipepele. Mwi sambililo lya pa lwandi, nasambilile ukuti Baibolo e citabo cashila icakwata amasesemo ayengi ayalondoloka kabili ayafikilishiwe mu kulungika. Na kabili nasambilile ukuti mu Baibolo mwabe cine ca sayansi—ku ca kumwenako, ica kuti isonde ‘lyakobekwa apashaba kantu.’ (Yobo 26:7) Aya mashiwi yalembelwe amakana ya myaka ayapitapo ilyo basayantisti tabalati beshibepo fimo pa lwe longo lya maplaneti yashinguluka akasuba. Ni Lesa fye e wingapuutamo abantu ukulemba ifintu fya musango yo!a
“Mu kukonkapo, nalefwaya njishibe ukuteyanya kwa mipepele ukusambilisha no kubomfya icine cisambilishiwa muli Baibolo. Imipepele iingi isambilisha pa lwa mulilo wa helo, Balesa Batatu, no mweo uushifwa uupusunsuka imfwa. Lelo namwene ukuti muli ifi fifundisho tamwali ukupelulula. Napelulwile ukuti: Bushe tengaba ni wishi umubifi, uyo, atumpiko kuboko kwa mwana mu nongo ya menshi ayabilauka pa kumulimuna? Ni shani, lyene, Lesa wa kutemwa engabika abana bakwe mu helo wabamo umulilo no kuleka balecula? Nangu cibe fyo, Inte sha kwa Yehova, basambilisha mu kumfwana na malembo ya mu Baibolo pamo nga Abena Roma 6:23, apatila: ‘Icilambu ca lubembu ni mfwa’—te helo wabamo umulilo iyo. Ici nacumfwile ukubamo ukupelulula.
“Namwene ukuti Inte sha kwa Yehova bafwaya ifilundwa fyabo fyonse filekonka ifipimo fya Baibolo kabili balatamfya bonse abacite membu abashifwayo kulapila. Pa mulandu wa ifi fyonse, nasondwelele ukuti Inte sha kwa Yehova e shakwate cine, kabili pa lwandi napingwilepo ukuba umo uwa bene. Nalibombeshe pa kuti ningafikapo ku lubatisho nge Nte.”—1 Abena Korinti 5:11-13.
Ica kukumanya ca kwa Nathaniel cilangilila bwino ukuti nangu misepela iyakushiwa na bafyashi Abena Kristu ifwile ‘ukunonke cine.’ Tabalingile ukusangwa ku kulongana kwa cilonganino no muleele. Ukupala abena Berea ba pa kale, balingile ‘ukufwayafwaya mu malembo akasuba na kasuba, beshibe ifi fintu nga ni fyo fine.’ (Imilimo 17:11) Ici cisendako inshita no kubombesha, lelo kuti mwafuma icitetekelo icakosa no kushininwa.—Linganyeniko Abena Efese 3:17-19.
Ukufulunganishiwa ku Mipepele ya Bufi
Umwaume umwina Ghana uwitwa Godwin aali mupepi ne myaka 70 lintu afumine mu calici lya Presbyterian na mu kabungwe ka Masonic Lodge. Godwin ashimiko kuti: “Ifintu ifyalecitika mu calici tafyansekeshe. Ku ca kumwenako, abene beka baleumana na pali lelo bacili balekonkanyapo. Limo limo bakapokola e baleisa mu kulukalulula! Nshatontonkenye ukuti ifya musango yu fyalilinga ku bakonshi ba kwa Kristu. Lyene kwaishileimako ubwafya bumo pa kati kandi na Presbyterian munandi. Icilye ca pa lwalaala calyumfwileko umulandu wesu kabili casangile umunandi no mulandu. Nangu cibe fyo, minista we calici aliitumpilemo no kulandilako uyu muntu kabili afwaile ukunshimaula pa ntanshi ya cilonganino conse! Mu kukanalamba nalimwebele imimwene yandi no kwisafuma mu calici—nshatalile mbwelelako.
“Papitile inshita inono, ne Nte sha kwa Yehova shalishile pa mwandi. Pa kubala, nalekutikako fye pantu nshalefwayo kutamfya abantu abalelanda pa lwa kwa Lesa. Lelo natendeke ukumono kuti nangu cingati nali Presbyterian pa myaka iingi, kwali ifingi ifyo nshaishibe pa lwa Baibolo. Ku ca kumwenako, nshaishibe ukuti Baibolo itambike subilo lya kwikala umuyayaya muli Paradise pe sonde.b Kabili lintu natendeke ukulongana ne Nte sha kwa Yehova, ifyansekesheko apakalamba misango, maka maka imifwalile no kupempenkana kwa misepela pa kati kabo. Aba e bantu mu cine cine abakonka ifishinte fya Baibolo!”
Nalyo line, ‘ukunonke cine’ kwamupindile ukuti acite ukwaluka kwakosa mu bumi bwakwe. Godwin ebukisho kuti: “Naali mu kabungwe ka Masonic Lodge. Kabili nangu kaishibikwa nga kabungwe ka bwananyina akapayanyo kwaafwa ku filundwa fya kako, nalesefyako ulutambi lwabimbilemo ukubomfya ifipanga na mafupa e lyo no kupupe mipashi. Catunganishiwe ukuti iyi mipashi yaafwa abo babishanya nayo ukulundulula bumupashi.
“Isambililo lyandi lyangaafwile ukumono kuti Yehova Lesa alipata ukupupe mipashi ukuli konse pantu kuti kwalenga umuntu ukusongwa ku maka ya kwa Satana ne fibanda fyakwe.c Bushe nali no kukonkanyapo ukuba mu kabungwe ka Masonic Lodge akapupe mipashi, atemwa ukuleka no kutemuna Yehova? Yehova eo nasalilepo. Nalyonawile fyonse ifisoko fya buFreemason ifyo nakwete, ukubikako fye no mwingila nalebomfya pa kulongana kwa kabungwe. Naliimwena ne mwine icine ca bulayo bwa kwa Yesu lintu atile, ‘Icine cikamulenga abantungwa’! (Yohane 8:32) Nomba mu nsansa ndashimikilako bambi ifintu nasambilile. Nshalangulushiwa nakalya.”
Mu kupalako, amakana ayengi aya bantu ba mitima ya bufumacumi baliipusula ifingi pa ‘kunonke cine.’ Ukupala aba Abena Kristu batatu abalumbwilwe muli cino cipande, na bo bene tabalangulushiwa pa mulandu wa kuteuluka baacitile. Icine ca Baibolo calibape ‘fyuma fisuma ifya bwikashi ubukesa, ukuti bekate ku mweo uwabo mweo wine wine.’ (1 Timote 6:19) Ulya “mweo wine wine” na mapaalo yonse ayakafumamo, kuti na imwe bene mwafikwata ku ciyayaya nga ca kuti ‘mwanonke cine.’
[Amafutunoti]
a Ku fyebo fyalundwapo, moneni icitabo Baibolo—Cebo ca kwa Lesa nelyo ca Muntu?, icasabankanishiwa na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Ku ca kumwenako, moneni Ilumbo 37:9-11, 29.
[Icikope pe bula 9]
Nathaniel
[Icikope pe bula 9]
Godwin