Ikalilileni Mu Mupokapoka Wa Kwa Yehova Umo Mwingacingililwa

‘Yehova akalwa ne nko shilya nga mu bushiku bwa nkondo yakwe, mu bushiku bwa bulwi.’—SEKA. 14:3.

BUSHE KUTI MWALONDOLOLA?

Bushe ukulepuka pa kati ukwa “lupili lwa miolife” kwimininako cinshi?

Bushe “umupokapoka uukalamba” wimininako cinshi, kabili finshi tufwile ukucita pa kuti twikalililemo?

Bushe “amenshi ya mweo” ni cinshi, kabili ni bani bakanonkelamo mu kunwa aya menshi?

1, 2. Ni nkondo nshi iya cine cine iili mupepi, kabili finshi ifyo ababomfi ba kwa Lesa bashakaciteko muli iyi nkondo?

PA 30 October, mu 1938, abantu abengi nga nshi mu calo ca United States balekutika kuli programu ya pa cilimba iyo batemenwe sana umo baleyangala ifisela. Icisela baleangala ubu bushiku cafumine mu katabo kalandile pa nkondo sha kwelenganya fye. (The War of the Worlds) Abaleangala muli iyi program balecita kwati ni bakalemba wa lyashi abalebilisha ukuti, kuli abashilika abalefuma ku planeti ya Mars abaleisa mu konaula Isonde lyonse. Nangu ca kuti balibilishe pa cilimba ukuti iyi programu yali fye cisela, abantu abengi balemona kwati ifyo baleumfwa pa cilimba fyali ni nkondo ya cine cine, kabili balyumfwile sana umwenso. Bamo batendeke ukucitapo fimo pa kuti baicingilile ku balwani.

² Kuli inkondo ya cine cine iili no kucitika nomba line. Lelo abantu abengi tabalemona ukuti iyi nkondo naipalama. Iyi nkondo yalisobelwa mu Cebo ca kwa Lesa Baibolo. Ni nkondo ya Armagedone, e kutila inkondo ya kwa Lesa iya konaula cino calo cabipa. (Ukus. 16:14-16) Ababomfi ba kwa Lesa aba pano isonde tabakalweko iyi nkondo. Na lyo line, Lesa akabapususha mu cisungusho.

3. Kusesema nshi twalalandapo, kabili mulandu nshi kwacindamina kuli ifwe?

³ Ukusesema kwa mu Baibolo ukwaba muli Sekaria icipandwa 14 kulatweba ifingi pa fyo inkondo ya Armagedone ikaba. Nangu ca kuti uku kusesema kwalembelwe imyaka nalimo 2,500 iyapita, kwalicindama kuli ifwe. (Rom. 15:4) Uku kusesema kulanda pa fyacitikila abantu ba kwa Lesa ukutula apo Ubufumu bwa kwa Mesia bwatendekele ukuteka mu muulu mu 1914 e lyo ne fisuma ifili no kucitika nomba line. Uku kusesema kulanda na pa fintu ifyacindama pamo nga ukupangwa kwa “mupokapoka uukalamba” e lyo na pa “menshi ya mweo.” (Seka. 14:4, 8) Muli uyu mupokapoka e mo bakapepa ba kwa Yehova bacingililwa. Nga twaishiba ico aya menshi ya mweo yemininako, tatwakapelele fye pa kwishiba ukuti calicindama ukunwako aya menshi, lelo tukalafwaya no kuyanwa. Kanshi nacicindama ukuti tubike amano kuli uku kusesema.—2 Pet. 1:19, 20.

‘UBUSHIKU BWA KWA YEHOVA’ BWATENDEKA

4. (a) Bushe ni lilali “ubushiku bwa kwa Yehova” bwatendeke? (b) Imyaka iingi ilyo 1914 ishilafika, bushe ababomfi ba kwa Yehova balebila pali finshi, kabili bushe bakateka bacitilepo shani?

⁴ Amashiwi ya kubalilapo muli Sekaria icipandwa 14 yalanda pa “bushiku bwa kwa Yehova.” (Belengeni Sekaria 14:1, 2.) Bushe ubu bushiku e cinshi? “Bushiku bwa kwa Shikulu,” ubwatendeke ilyo “Ubufumu bwa calo” bwaishileba “ubufumu bwa kwa Shikulwifwe no bwa kwa Kristu wakwe.” (Ukus. 1:10; 11:15) Ubu bushiku bwatendeke mu 1914 ilyo Kristu bamubikile pa Bufumu mu muulu. Imyaka iingi ilyo 1914 ishilafika, bakapepa ba kwa Yehova balesoka abantu ukuti “inshita ya bena fyalo” yali no kupwa mu 1914 kabili ukutula muli uyu mwaka mu calo mwali no kuba amafya ayashatala ayabako. (Luka 21:24) Bushe abantu bacitile shani pa fyo balebasoka? Mu nshita ya kubika amano ku fyo balebasoka, bakateka na bashimapepo balepumya no kucusha Abena Kristu basubwa abaleshimikila imbila nsuma. Filya intungulushi shacitile kwali kupumya Lesa Uwa Maka Yonse, pantu abasubwa ni nkombe sha Bufumu ishimininako “Yerusalemu wa mu muulu,” e kutila Ubufumu bwa kwa Mesia ubo batekamo.—Heb. 12:22, 28.

5, 6. (a) Finshi fyasobelwe ifyo inko shali no kucita ku “musumba” na ku ‘bana calo’? (b) Bushe ‘abashelepo’ baali ni bani?

⁵ Sekaria asobele ifyo abantu baali no kucita, atile: “Umusumba [Yerusalemu] ukapokwa.” “Umusumba” wimininako Ubufumu bwa kwa Lesa kabili Mesia e Mfumu ya ubu Bufumu. Abemininako uyu musumba pe sonde ‘bana calo,’ e kutila Abena Kristu basubwa abacili pe sonde. (Fil. 3:20) Ilyo kwali Inkondo ya Calo iya Kubalilapo, umusumba ‘baliupokele’ ilyo bamunyinefwe abakwete imilimo iikalamba mu cilonganino ca kwa Yehova babekete no kubapoosa mu cifungo ku Atlanta, mu Georgia, ku U.S.A. ‘Amayanda yalisampilwe’ ilyo Abena Kristu basubwa na bambi abali ne cishinka babafyengele no kubacusha sana. Ilyo abalwani baleseshe Abena Kristu basubwa ukushimikila no kupeela abantu impapulo, cali kwati basampa ifyuma fyonse ifyo abantu ba kwa Yehova balebomfya pa kubila Ubufumu bwa kwa Lesa.

⁶ Nangu ca kuti abantu ba kwa Lesa bali abanono, balebabepesha ubufi, balebakaanya no kubacusha ku balwani babo, na lyo line, ukupepa kwa cine kwalitwalilile. ‘Abashelepo,’ e kutila Abena Kristu basubwa abatwalilile aba cishinka ‘tabalofiwe mu musumba.’

7. Bushe filya Abena Kristu basubwa bashipikishe amesho fya-afwa shani bakapepa ba cine muno nshiku?

⁷ Bushe uku kusesema konse kwalifikilishiwe ilyo Inkondo ya Calo iya Kubalilapo yapwile? Iyo. Inko shalitwalilile ukucusha Abena Kristu basubwa na banabo abakwata isubilo lya kwikala pe sonde. (Ukus. 12:17) Ilyo kwali Inkondo ya Calo iya Bubili, inko shalicushishe sana Abena Kristu. Filya abasubwa abali aba cishinka kuli Lesa bashipikishe, calyafwa ababomfi ba kwa Lesa muno nshiku ukutwalilila ukushipikisha amesho ayalekanalekana. Pali aya mesho paba no kubapumya kuli balupwa abashili ba Nte, abo babomba nabo, nelyo abo basambilila nabo. (1 Pet. 1:6, 7) Te mulandu no ko bekala, bakapepa ba cine bafwaisha ukuba “abakosa ndi,” ‘abashitiina abalwani babo nangu panono.’ (Fil. 1:27, 28) Lelo ni kwi uko ababomfi ba kwa Yehova bengasanga ubucingo mu calo icabapata?—Yoh. 15:17-19.

YEHOVA APANGA “UMUPOKAPOKA UUKALAMBA”

8. (a) Muli Baibolo, bushe limo impili shimininako finshi? (b) Bushe “ulupili lwa miolife” lwimininako cinshi?

⁸ Apo “umusumba” nelyo Yerusalemu wimininako Yerusalemu wa ku muulu, ninshi “ulupili lwa miolife, ulwaba pa ntanshi ya Yerusalemu” na lo lufwile lwimininako icintu cimo. Cinshi ico ulu lupili lwimininako? Bushe ‘lukalepuka shani pa kati’ no kuba impili shibili? Mulandu nshi Yehova alandila pali ishi mpili ukuti ni “mpili shandi”? (Belengeni Sekaria 14:3-5.) Muli Baibolo, limo nga balanda pa mpili ninshi balelosha ku mabufumu nelyo amabuteko. E lyo limbi ninshi balelanda pa mapaalo no kucingililwa ififuma mu lupili lwa kwa Lesa. (Amalu. 72:3; Esa. 25:6, 7) Kanshi ulupili lwa miolife ulwaba ku kabanga ka Yerusalemu apo Lesa aiminina lwimininako bumulopwe bwa kwa Yehova.

9. Bushe “ulupili lwa miolife” lwalepwike shani pa kati?

⁹ Bushe ukulepuka pa kati ukwa lupili lya miolife kwalola mwi? Ulupili ulwaba ku kabanga ka Yerusalemu lwalilepwike pa kati mu mampalanya pantu Yehova alibikako ubufumu ubwalenga bubili. Ubu bufumu, Bufumu bwa kwa Mesia kabili Yesu Kristu e Mfumu. E mulandu wine Yehova alandila pali ishi mpili shibili ishapangilwe ilyo “ulupili lwa miolife” lwalepwike pa kati ukuti, “impili shandi.” (Seka. 14:4) Aya mabufumu yabili yonse yakwe.

10. Bushe “umupokapoka uukalamba” uwaba pa kati ka mpili shibili wimininako cinshi?

¹⁰ Ilyo ulupili lwa mampalanya lwalepwike pa kati, hafu ya lupili yaselele ku kapinda ka ku kuso, e lyo hafu imbi yaselele ku kapinda ka ku kulyo, lelo amakasa ya kwa Yehova yalitwalilila ukwiminina pali ishi mpili shibili. “Umupokapoka uukalamba” walipangilwe mwi samba lya makasa ya kwa Yehova. Uyu mupokapoka wimininako ubucingo bwa kwa Lesa, umo ababomfi bakwe bacingililwa ukubomfya Ubufumu bwa kwa Yehova ubo ateka ku muulu na pe sonde e lyo no bwa kwa Mesia, Umwana wakwe. Yehova akatwalilila ukucingilila ukupepa kwa cine. Ni lilali ulupili lwa miolife lwalepwike pa kati? Lwalepwike ilyo Ubufumu bwa kwa Mesia bwatendeke ukuteka lintu inshita ya bena Fyalo yapwile mu 1914. Ni lilali bakapepa ba cine batendeke ukufulumukila ku mupokapoka wa mampalanya?

ABANTU BA KWA LESA BATENDEKA UKUFULUMUKILA KU MUPOKAPOKA!

11, 12. (a) Ni lilali abantu ba kwa Lesa batendeke ukufulumukila ku mupokapoka wa mampalanya? (b) Cinshi cilanga ukuti ukuboko kwa kwa Yehova ukwakosa kulacingilila abantu bakwe?

¹¹ Yesu asokele abasambi bakwe ukuti: “Abantu ba mu nko shonse bakamupata pa mulandu we shina lyandi.” (Mat. 24:9) Muli shino nshiku sha kulekelesha ishatendeke mu 1914, abantu balipata sana Inte sha kwa Yehova. Nangu ca kuti abalwani balicushishe sana Abena Kristu basubwa ilyo kwali Inkondo ya Calo iya Kubalilapo, abalwani balifililwe ukulofya ili bumba lya Bena Kristu aba cishinka. Mu 1919 balilubwike muli Babiloni Mukalamba, e kutila ukupepa konse ukwa bufi ukwa mwi sonde lyonse. (Ukus. 11:11, 12)a Muli uyu mwaka e mo abantu ba kwa Lesa batendeke ukufulumukila ku mupokapoka wa mpili sha kwa Yehova.

¹² Ukutula mu 1919 Lesa alitwalilila ukucingilila bakapepa ba cine mu calo conse. Pa myaka iingi, amabuteko yalekanalekana mwi sonde fye lyonse, yalyesha ukubinda Inte sha kwa Yehova ukushimikila no kulasabankanya impapulo ishilanda pali Baibolo. Mu fyalo fimo na nomba line balibabinda. Nangu abantu beshe shani ukucita ifi, tabakatale abonaula ukupepa kwa cine! Ukuboko kwa kwa Yehova ukwakosa kukatwalilila ukucingilila abantu bakwe.—Amala. 11:2.

13. Bushe tufwile ukucita shani pa kwikala mu mupokapoka wa kwa Yehova, kabili mulandu nshi cicindamine nomba ukuba muli uyu mupokapoka?

¹³ Nga twatwalilila ukuba kuli Yehova no kuba abakosa mu cine, ena no Mwana wakwe Yesu Kristu, bakatwafwa kabili Lesa takasuminishe umuntu uuli onse nelyo icili conse ‘ukutusompola mu minwe yakwe.’ (Yoh. 10:28, 29) Yehova alatwafwa ukutwalilila ukuba aba cishinka ku kuteka kwakwe no kwa kwa Mesia. Kanshi nacicindama sana ukuti tutwalilile ukuba mu mupokapoka pantu ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka e lyo tukalakabila sana ukucingililwa.

“UBUSHIKU BWA NKONDO” NABUFIKA

14, 15. Pa ‘bushiku bwa nkondo ya kwa Lesa’ iyo akonaulamo abalwani, cinshi cikacitikila abashakabe mu mupokapoka?

¹⁴ Ilyo impela ya cino calo ilepalamina, Satana akacilapo ukusansa ababomfi ba kwa Yehova. Lyena “ubushiku bwa nkondo [ya kwa Lesa]” bukesa pa balwani bakwe. Uyu muku Satana akasansa abantu ba kwa Lesa, e ukaba uwa kulekeleshako Yehova akamusuminisha ukubasansa. Pali ubu bushiku, Yehova Kateka wa muulu ne sonde akonaula abalwani bakwe bonse kabili akalanga ukuti ni Mpalume ku bulwi ukucila pa fyo ailanga kale ‘mu nshiku sha bulwi.’—Seka. 14:3.

¹⁵ Pa bushiku bwa nkondo ya kwa Lesa, cinshi cikacitikila abashakabe mu “mupokapoka uukalamba” umo bengacingililwa? ‘Ulubuuto talwakababalikile.’ Pantu muli bulya bushiku, “kabalwe, imfalashi, ingamila, ne mpunda, ne citekwa conse,” ifimininako ifyanso abantu babomfya mu nkondo tafyakabafwe. Ifyanso fyonse “fikakamantana,” tafyakabombe nangu cimo. Na kabili Yehova akaleta “icikuko.” Nampo ici cikuko cikaba ca cine cine nelyo iyo, ico twaishiba ca kuti pali iyi nshita abalwani besu tabakatucite icabipa icili conse nelyo ukulanda ifyabipa pali Lesa. Pali bulya bushiku ‘amenso ya muntu no lulimi lwakwe fikabola.’ (Seka. 14:6, 7, 12, 15) Iyi nkondo ikaba fye isonde lyonse. Abakaba ku lubali lwa kwa Satana muli ubu bulwi bakaba abengi nga nshi. (Ukus. 19:19-21) “Abakepaiwa kuli Yehova, bakakumana pano isonde, ukufuma ku mpela ukufika na ku mpela.”—Yer. 25:32, 33.

16. Ilyo ubushiku bwa nkondo ya kwa Lesa bushilafika, mepusho nshi tufwile ukutontonkanyapo, kabili tukakabila ukucita finshi?

¹⁶ Abantu balacula nga nshi nga kwaba inkondo, nangu fye ni balya bene abacimfya. Ifya kulya filapwa. Ifipe filonaika. Imikalile ilabipa. Abantu tabakwata sana ubuntungwa. Bushe ilyo ifya musango uyu fikacitika, tukacita shani? Bushe tukasakamikwa? Bushe ifintu nga fyabipa tukaleka ukuba ne citetekelo? Bushe tukafuupuka no kuleka ukuba ne subilo? Ilyo kukaba ubucushi bukalamba, tukakabila ukucetekela sana ukuti Yehova alatupususha, kabili iyi ni nshita tukakabila ukutwalilila ukuba mu mupokapoka wakwe umo tukacingililwa!—Belengeni Habakuki 3:17, 18.

“AMENSHI YA MWEO YAKAFUMA”

17, 18. (a) Bushe “amenshi ya mweo” ni cinshi? (b) Bushe ‘bemba wa ku kabanga’ na ‘bemba wa ku masamba’ fimininako finshi? (c) Ilyo muletontonkanya pa fikacitika ku ntanshi, finshi mulefwaisha ukucita?

¹⁷ Pa numa ya Armagedone, “amenshi ya mweo,” yakatwalilila ukufuma ku cipuna ca Bufumu ica kwa Mesia. Aya “menshi ya mweo,” fintu ifyo Yehova atupekanishisha pa kuti tukabe no mweo. ‘Bemba wa ku kabanga’ emininako Bemba Wafwa, e lyo ‘bemba wa ku masamba’ emininako Bemba wa Mediterranean. Babemba bonse babili balosha ku bantu. Bemba Wafwa alosha ku bantu ababa mu nshiishi. Apo muli Bemba wa Mediterranean mwaliba ifya mweo, kanshi iyi bemba imininako “ibumba likalamba” abakapusuka Armagedone. (Belengeni Sekaria 14:8, 9; Ukus. 7:9-15) Kanshi ababa muli aya mabumba yabili bakanonkelamo ilyo bakalubuka ku mfwa iyo Adamu aleta ilyo bakatwalilila ukunwa amenshi ya mampalanya ayafuma mu “mumana wa menshi ya mweo.”—Ukus. 22:1, 2.

¹⁸ Yehova akatucingilila ilyo akonaula cino calo cabipa, kabili akatwingisha mu calo cakwe icipya umukaba ubulungami. Nangu ca kutila inko shonse shalitupata, natutwalilile ukuba abatekwa ba cishinka aba Bufumu bwa kwa Lesa no kutwalilila ukwikala mu mupokapoka wa kwa Yehova.

[Futunoti]

[Icikope pe bula 21]

Twalilileni ukwikala mu mupokapoka wa kwa Yehova