Ukumfwila Ifyo Amalembo Yalandapo pa Fililo—Ulubali 4
Ilyo Mulesangwa ku Fililo fya Bashili ba Nte
1. Finshi tufwile ukutontonkanyapo sana ilyo tatulaya ku cililo ca bashili ba Nte?
1 Ukulingana ne cipande ca “Ifipusho Ukufuma ku Babelenga” mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa May 15, 2002, tufwile ukutontonkanyapo sana ilyo tatulaya ku cililo ca bashili ba Nte uko balekonka ifisumino fya bufi, nampo nga ni mu calici nangu ku ncende fye imbi. Mufwile ukwibukisha ukuti nga batwala icililo ku calici ninshi kwalayaba ukusambilisha nangu ukucite ifintu ifishili fya mu Baibolo, pamo nge cisumino ca kuti umweo wa muntu taufwa ne ca kuti abantu bonse ababa bwino balaya ku muulu nga bafwa. Mu fyalo ifingi, pa fililo fya mu mishi palaba ukulinda icitumbi, ukwimba inyimbo sha ku calici, ukupepa ku bantu abafwa kale, ukupeela amalambo, ukwitila ubwalwa pa manda, ne ntambi ishingi isha cisenshi.
2. Mulandu nshi cawamina ukwebela libela balupwa abashili ba Nte intambi sha pa cililo isho twapingulapo ukukanakonka?
2 Limo kuti batila balupwa bonse bafwile ukukonka intambi shimo pa cililo. Ku ca kumwenako, munyinefwe nga libeli kabili nga ca kutila bawishi abafwile te ba Nte kuti bamweba ukucitako fimo pa cililo ifyo Baibolo yakaanya. Ica kumwenako cimbi, Umwina Kristu umwanakashi nga afwilwa umwina mwakwe kuti bamweba ukukonka intambi sha pa cililo isha cisenshi. Pali iyi nshita, Umwina Kristu afwile ukucenjela sana pa kuti tacitile ifintu ifyo amafunde ya kwa Lesa yakaanya. Kwena tatufwile ukulolela mpaka umo akafwe pa kwishibisha balupwa lwesu abashasumina intambi isho twapingulapo ukukanakonka. Nga baishibila kabela ifyo twapingulapo cikatwangukila nangu tuli no bulanda ukukonka amafunde ya kwa Lesa.
3. Mepusho nshi tufwile ukuipusha ilyo tatulaya ku cililo ca bashili ba Nte?
3 Nga Umwina Kristu alefwaya ukusangwa ku cililo ca muntu aalebomba nankwe, lupwa, nangu umwina mupalamano wakwe uushili Nte, kuti cawama aipusha ukuti: ‘Bushe ukuba pe bumba lya bantu ababa mu mipepele ya bufi kuti kwalenga cayafya ukukanacitako ifyo balecita? Bushe nga nayako, kuti napunwisha bamunyinane mu cilonganino? (Mat. 18:6) Bushe nga nasangwako, kuti calenga kwaba ukukansana na balya abashishibe umulandu ndekaanina ukucitako ifyo balecita?’ Tufwile ukutontonkanya ne fyo twingomfwa nga twasangwako. Nga ca kuti ukusangwako kuti kwaonaula kampingu yesu nangu iya banensu ninshi icingawama sana kukanaya ku cililo ca musango yo.—Linganyeniko 1 Abena Korinti 8:12, 13.
4. Ni lilali cingawama ukutandalila abafwililwe ku kubafwilishako no kubasansamusha?
4 Cinshi umuntu engacita nga ca kuti asanga ukuti ukuya ku cililo ca bashili ba Nte kuti kwamulenga ukucitako ifintu ifishili fya Bwina Kristu nangu kuti apunwisha bambi nelyo kuti aya mu kukansana na bashili ba Nte? Iyi milandu iisuma iingalenga Umwina Kristu ukukanasangwa ku cililo ca musango yo. Nga ca kuti umo akaana ukusangwako pa mulandu wa kampingu, aba mu cilonganino tabafwile ukumulengulula nangu ukumfwa ububi. Bamo balaya mu kutandalila abafwililwe ilyo kushilaba ukushiika nangu pa numa ya kushiika. Pali iyi nshita, abafwililwe balakutika sana ku mashiwi ya mu Baibolo pantu ninshi icikonko nacicepako. Nga twapeela abafwililwe ubupe bwa ndalama pali iyi nshita kuti bamwenamo sana mu kwafwa kwesu. Nga twapeela ubupe pa nshita yalubana kuti nalimo babomfya ubupe bwesu ku kusefya kushili kwa Bwina Kristu, kanshi ukutontonkanya pa nshita tulepeela ukwafwa no kusansamusha kuti kwatucingilila lwa ku mupashi kabili ubupe bwesu bukabomfiwa bwino no kutasha bakatasha.
5. Ilyo tuletontonkanya pa kusangwa ku cililo, kuti twalanga shani ukuti tuli Bena Kristu abakosa mu kupepa kabili abashikatala?
5 Mwilatontonkanya Ukuti Ubwafya Bunono Sana: Abengi bamona kwati ifililo ni nshita isuma iya kumonana na bantu bashamonapo pa nshita ntali no kuipakisha ifya kulya ne fya kunwa ifibako. Abantu balicindika sana ukumonekela pa cililo. Kanshi umuntu nga tasangilwe ku cililo abafwililwe kuti baumfwa sana ububi. Bamo nabo batila ukulila kulooshanya, nga tabele ku malilo ya banabo, bambi na bo tabakese ku malilo yabo! Uyu e mulandu abengi baila ku fililo ifingi ificitika uko bekalila. Balayako nangu ca kuti tabaishibe sana uufwile nangu ukwishiba bwino abafwililwe. Ilingi line abafilwa ukusangwa ku kulongana lyonse pa mulandu wa ncito, cilabangukila ukupoka ulusa lwa kuya ku cililo kumo fye ne cililo ca balupwa ba kulondolola. Bushe ukucita ifya musango yo kulomfwana no kutontonkanya kwa kwa Lesa?
6. Cinshi ukusangwa ku fililo fimo kwingacita kuli bukapepa bwesu?
6 Apo tuli bakapepa ba cine aba kwa Yehova, tufwile ukutontonkanya pa fyo ukusangwa sana ku fililo kwingalenga bukapepa bwesu ukubwelela pa nshi. Bushe kuti caba bwino ukulapoosa inshita iikalamba sana pa Cibelushi nangu pa Mulungu ku fililo ica kuti tulepoosa fye inshita iinono mu mulimo wa mwi bala na mu milimo imbi iya kwa Lesa? (Efes. 5:15, 16) Apo pa fililo fya ku calo ilingi line palaba ukunwa sana no bulalelale, kuti twayipusha atuti, ‘Bushe cine cine kuti caba bwino ukusangwa ku cililo ca musango yo nangu ukuleka umwina mwesu nangu uwa mu ng’anda yesu umbi ukuti aye eka ku cililo icibelele kumbi ukutali?’ Ifwe bonse tufwile ukwishiba ukuti mwaliba ubwafya mu kuba pamo na bantu abacita intambi sha pa cililo ishishisekesha Yehova, pantu ici kuti calenga twanaoula bucibusa bwesu na Lesa ne mibele yesu iya Bwina Kristu.—Ukus. 18:4.
7. Mulandu nshi cingawamina ukutontonkanyapo sana nga tulefwaya ukuya ku cililo ca bashili ba Nte?
7 Abena Kristu bamo pa mulandu wa kutontonkanya ukuti tamwaba sana ububi mu kusangwa ku fililo fya bashipepa calenga bacita ifyo Baibolo yakaanya. Bamo balibapoka imilimo ya mu cilonganino, e lyo bambi na bo balitamfiwa. Baibolo isoka ukuti: “Uwasalapuka nga amona ububi alabelama.” (Amapi. 22:3) Ukumfwikisha ili lembo no kutontonkanya sana pa fyo bucibusa bwesu na Lesa ne mibele isuma fingonaika, kuti kwalenga twatekanya ilyo tulefwaya ukuya ku cililo.
8. Mafya nshi ayo Abena Kristu bamo bakwete pa mulandu wa kwingila mu tubungwe twa kwafwana pa fililo?
8 Pali lelo nacanguka sana ukwishiba ifilecitika ku ncende shimbi nangu fye isha kutali. E ico abantu baleishiba bwangu intambi no kusefya ifya ku fyalo fimbi. Mu fyalo fimo, bamunyinefwe balingila mu tubungwe twa kwafwana pa fililo. Muli utu tubungwe ilingi line ababamo bafuma mu mutundu umo wine. Kulaba ukulipilisha indalama ababa muli utu tubungwe pa kuti nga bafwilwa shikabafwilishe. Aba muli utu tubungwe bafwile ukula-afwilisha no kulasangwa ku fililo fya bamembala banabo. Bushe kuti caba fye bwino ukwingila mu kabungwe ka musango yo? Mu mushi umo, nkashi alingiile mu kabungwe ka musango yo ukwabula ukuti abafyashi bakwe beshibe. Ilyo afwile, abantu abengi aba muli aka kabungwe balishile pa cililo ku kulisha ing’oma, ukwimba, no kucinda. Balupwa balyeseshe ukulesha aba bantu lelo balifililwe, icililo casukile caba fye icibebebe, ne ci calengele abafyashi na bamunyinefwe abasangilweko ukumfwa sana insoni. Ukwishiba ukuti ukwampana na babipa kuti kwaonaula bucibusa bwesu na Lesa kulingile ukutwafwa ukumona ukuti tacaba bwino ukwingila mu tubungwe twa musango yo.—1 Kor. 15:33.
Ifyo Amalembo Yalandapo Tafyaumina Kumo Lelo Fintu Fyaumfwika
9. Nga twafwilwa nelyo twaya ku cililo, mulandu nshi tulingile ukutontonkanishisha sana pa fyo twalacita ukulosha ku ntambi ishibako pa fililo?
9 Baibolo pali 1 Abena Korinti 10:21 itila: “Te kuti mulelya ‘ifya kulya fya kwa Yehova’ e lyo ne fya kulya fya fibanda.” Abantu ba kwa Lesa balomfwila sana uku kusoka. Cinshi cingacitika nga ca kuti uwa mu cilonganino acitako ulutambi lwa pa cililo ulwa cisenshi pa mulandu wa kumupatikisha kuli balupwa abashili ba Nte nangu abena mupalamano? Nga ca kuti uyo muntu alipepeleko utulubi nangu apepele pamo na ba mipepele imbi, ninshi ico acitile busangu, kabili fimo fifwile ukucitwa ku kushininkisha ukuti icilonganino catwalilila ukuba ica busaka.—Amala. 18:9-13; Yer. 7:16-19.
10, 11. Bushe ukwishiba icine pa mfwa kuti kwatwafwa shani kabili tukalamona shani intambi sha pa cililo?
10 Ukwishiba Icine pa Mfwa Kuti Kwatwafwa: Bushe ukwishiba icine pa mfwa kuti kwatwafwa shani kabili tukalamona shani intambi sha pa cililo isho twalandapo? Tufwile ukutemwa sana Yehova mu mitima yesu ica kuti ukumutemwa kwalenga ‘twapata ifyabipa.’ (Amalu. 97:10) Tatufwile ukukonka intambi sha pa cililo umo abantu abasumina ukuti abafwa kuti ba-afwa aba mweo nangu ukubaletela amafya. E lyo kabili ifyo twatemwa abantu bambi filingile ukutulenga ukutaluka ku kucita ifingapunwisha Abena Kristu banensu nangu ukubakalifya.—1 Kor. 10:32, 33.
11 Ukwishiba bwino icicitika umuntu nga afwa kulatwafwa ukukanatontonkanya nge fyo abantu abashaishiba icine batontonkanya. Kanshi tatucita ificita balya abaloosha kwati balelumbanya no kucindika uufwile nangu ukuilanga ukuti balikwata indalama ukucila bambi. Tatwakatale atuleka amapekanyo ya cililo ukufulunganya imilimo ya kwa Lesa. Kabili tatwakalefulwa nga ca kuti bamo tabasangilwe ku cililo nangu tabatwingishemo mu mapekanyo yamo yamo aya cililo. Abena Kristu ba cine bacita ifyapusanako pantu bena balishiba icine ca mu Baibolo. (Efes. 5:8) Ifwe tuloosha no kushiika abafwa besu mu nshila ya mucinshi iilanga ukuti tuli bantu ba bumupashi. Tatufusha ifya kucita kabili ilyo tuleloosha tulebukisha no kukonka ifyo Baibolo itweba.—1 Tes. 4:13; 5:5, 8, 11.
12. Pa mulandu wa “kunakila Lesa,” finshi nalimo ifingacitika?
12 Mwilatiina Aba Mweo: Tatufwaya ukupunwisha umuntu nangu umo. Lelo nga filya fine imilimo isuma iya kwa Yesu yakalifye abashaishibe icine ca mu Malembo, e fyo na bambi cibakalipa nga tuletungilila ukupepa kwa cine. (Yoh. 6:60, 66) Nga twakaana ukucitako intambi sha pa cililo isha cisenshi, abashasumina kuti batulengulula, ukututuka, ukutucusha, nangu fye ukutupata. (1 Pet. 4:4) Inte sha kwa Yehova bamo balibapoka ifipe, ukubalekelesha, no kubakankamba pa mulandu fye wa kucita icalungama. (Yoh. 15:19) Bambi balabatunganya no kubapeela umulandu wa kukanabombela pamo na bantu banabo e lyo no kuti tabacindika abafwa. Nangu ca kuti ifya musango yo tafyumfwika bwino, tulenekela ifi fintu, pantu twalishiba ukuti twalipusanako na ba pano calo. (2 Tim. 3:12) E ico, ukucila ukulatiina abantu, tufwaisha ukutiina ukufulwisha Yehova Lesa.—Amapi. 29:25; Imil. 5:29.
13, 14. Bushe Satana kuti abomfya shani intambi sha pa cililo ku kutulufya?
13 Lekeni Bamone Ubupusano: Bamo batila “Inte sha kwa Yehova tabaishiba ifya kushiika abafwa babo.” Bushe ayo mashiwi yalatukalifya? Bushe limo tulafwaya ukulanga bambi ukuti twalishiba ifya kushiika abafwa besu? Ibukisheni ukuti ilyo Satana aebele Yesu ukuti amulange nga Mwana wa kwa Lesa pa kutoloka ukufuma pa cibumba ce tempele, Yesu alikeene ukucite ifyo. Talefwaya ukucita icalubana pa kuti alange bambi ukuti alikwete amaka ya kucite ifyo. (Mat. 4:5-7) Na ifwe tatufwile ukufwaya ukukonkelesha ifyo abashili ba Nte bacita pa fililo pa kuti fye tulange ukuti twalishiba ifya kushiika abafwa. Kuti twacita shani ici?
14 Inte ya kwa Yehova te kuti ikonke nangu panono ulutambi lwa pa cililo ulwa cisenshi. Lelo nga tatucenjele, kuti twatampa ukulatontonkanya nga filya abantu ba kwa Lesa aba pa kale baletontonkanya. Ibukisheni kuti abena Israele balipangile umwana wa ng’ombe uwa kupepa e lyo batila iyi yali ni nshita ya “mutebeto kuli Yehova.” (Ukufu. 32:5) Baleibepa ukutontonkanya ukuti Lesa kuti apokelela ukupepa kwa cine no kwa bufi. Ala balilubile! Balikalifye nga nshi Yehova pa mulandu wa kusaakanya ukupepa kwa cine no kwa bufi, kabili icafuminemo ca kuti abena Israele nalimo 3,000 balipaiwe.—Ukufu. 32:28.
15. Kuti twacindika shani Yehova kabili kuti twa-afwa shani bambi ukwishiba ukupepa kwa cine?
15 Abantu ba kwa Lesa tabesha “ukusangulula” intambi sha cisenshi, pamo nga ukulinda icitumbi, ukusefya kubako pa numa ya kushiika, ukwibukisha abafwa, ne fintu fimbi, ukupitila mu kufumyamo imbali shimo shimo isha kupepa kwa bufi no kubikamo ifyo abene balemona ukuti ni mbali sha kupepa kwa cine. Kwena ici kuti calenga ‘batashiwa’ ku bashili ba Nte, lelo aba bantu kuti batendeka ukutontonkanya ukuti Inte sha kwa Yehova balikwata inshila yabo iyo basefeshamo ishi ntambi. (Gal. 6:12; Amala. 12:30) Lelo ifwe twalishiba ukuti ishi ntambi shilafulwisha Lesa, sha cisenshi, kabili tashumfwana no kupepa kwa cine. (1 Kor. 10:20) Nga ca kuti twatwalilila ukukanacitako ishi ntambi, tulapeela abantu ishuko lya ‘kumona apalekanina umulungami no mubifi, apalekanina uubombela Lesa no ushimubombela.’—Mal. 3:18.
16. Finshi Lesa atulaya ifitusansamusha?
16 Nomba line imfwa tayakabeko na kabili. Ifilamba ifyo tuponya, ubulanda tumfwa, ukukalipwa kwa mutima fikasuka fikafumepo ilyo Yehova akabuusha abafwa. (Ukus. 21:4) Nga tulefwaya ukwisamona abafwa besu uko bakabuuka, tufwile ukuba aba cishinka pali ino nshita. Ilyo tulelolela ukuti aya malayo yashaiwamina yakafikilishiwe, shi Yehova akatusange ababula akabi, ababula akalema kabili abashaba ulubali lwa ici calo cabipa ne fyo cicita ifishisekesha Lesa!—2 Pet. 3:14.