Watchtower LAIBRARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAIBRARE YA PA INTANETI
Cibemba
  • BAIBOLO
  • IMPAPULO
  • UKULONGANA
  • g99 October amabu. 3-4
  • Fintu Inyimbo Shalula Abantu

Vidio mulefwaya tamuli

Mukwai yafilwa ukutambika

  • Fintu Inyimbo Shalula Abantu
  • Loleni!—1999
  • Utumitwe utunono
  • Ifipalileko
  • Icifwile Ukutulenga Ukwangwako
  • Ibakeni ku Nyimbo Shishalinga!
    Ulupungu lwa kwa Kalinda—1993
  • Kuti Nacita Shani pa Kuti Nshicishishemo Ukukutika ku Nyimbo?
    Ifipusho Abacaice Bepusha ne Fyasuko Ifingabafwa, Ibuuku 2
  • Umulandu Inyimbo Shitwalwila
    Loleni!—1999
Loleni!—1999
g99 October amabu. 3-4

Fintu Inyimbo Shalula Abantu

“Inyimbo fye na fintu shumfwika bwino kuti shatontolola umutima uusakamikwe, no kutalalika umutima wa masakamika.”

AYA e mashiwi William Congreve alembele mu citabo cakwe ica Hymn to Harmony. Imyaka iingi iyabangilileko, ifitabo fya kale ifya ciGriki fyatungile ukuti “ukusambilisha inyimbo kulalula abantu ukucila icili conse, pantu rhythm e kuti iciunda icibwekeshabwekeshapo ukulila mu lwimbo ne mililile yaikatana bwino iya filimba filafika pa nshi ya mu mutima wa muntu.”

Icilangilila ukuti ici ca cine ni fintu abafyashi baimwena abene ifyo abana babo baba no bulanda kabili no kuleka ukumfwana na bantu ilyo balekutika lyonse ku nyimbo sha heavy metal. Kabili e fyo cali na muli ba 1930 na 1940 mu Germany lintu abaNazi balebomfya inyimbo sha kuncincimusha isha kumacing’a pa kulonganya amabumba ayakalamba ku kukutika ku malyashi ya kwa Adolf Hitler aya kukopeka.

Ukwabulo kutwishika inyimbo kuti shayalula imintontonkanya ne mitima no kuilenga ukuba iisuma atemwa iyabipa. Ku ca kumwenako, calisuminwo kuti ukuleka abana ukukutika ku nyimbo shimo kuti kwabalenga ukuba na mano no kukula mu nkuntu. Nangu fye ababulubusa kuti baimba fimo fimo ifyo bashingalanda.

Ukulingana na Anthony Storr mu citabo cakwe ica Music and the Mind, caliba ica kupapusha inshita shimo ukumona ifyo inyimbo shaafwa abalwala amalwele ya kuli bongobongo, umongololo, ne mishipa aya balenga cibafye ukusunkana. Storr alanda pa lwa mulwele umwanakashi ati: “Pa mulandu wa kuti ubulwele bwa [Parkinson’s] bwa mulengele ukukanasunkana, aleba fye pamo pene ukwabulo kusunkana ukufikila aibukisha inyimbo aishibe ku bwaice. Shalemulenga ukusunkana na kabili mu kupumikisha.”

Icifwile Ukutulenga Ukwangwako

E co cimoneke fyo mwalibo busuma ubufuma mu maka ya nyimbo aya kwalula abantu. Lelo kwaliba ubusanso bwa kuti abantu ababipa nelyo abafunuka kuti babomfya inyimbo kukonawilako abantu. Ukufwailisha kwalilange fyo inyimbo shimo shilalenga abantu ukuba fye cimbi cimbi mu bwikashi.

Pa kusuminisha uku kutunga kwa cine, icitabo ca Psychology of Women Quarterly citila: “Kwalibako ubushininkisho bwa kuti ifyo ukutamba amavidio ya nyimbo sha rock kwalula abantu e fyo no kutamba ifikope fya bwamba kubalula pa mulandu wa kuti abaume abo abaletamba amavidio ya nyimbo sha rock aya lukaakala tabalelangulukilako atemwa ukuba aba bucibusa ku banakashi nge fyali abaume abaletamba amavidio ya rock umushali lukaakala.”

Te baume beka ishi nyimbo shalula. Kuti shayalula na banakashi. Uku kufwailisha kumo kwine kwatile: “Abaume na banakashi kumo kuti batendeka ukusumina amashiwi ayalubana aya kuti abanakashi bacabe cabe fye.”

Icitabo ca Sex Roles cilasuminisha no ku kusondwelela, aciti: “Ukufwailisha kwa nomba line . . . kwasangile ukuti ukuba mu lupwa lwabule nsansa no kutamba sana amavidio ya nyimbo e fyalengele sana ukuti abakashana babe ne mibele ya kutemwa ubulalelale.” Amashiwi ya lukaakala lwabipisha na ya fya kulaalana kwabipisha mu nyimbo sha rap yalengele ukuti shimafunde wa mu citungu ca ku Amerika ukusoso kuti inyimbo shimo ishalimo shali “isha nsele ica kuti na bekashi te kuti batemwe ukukutikako.”

Bushe shimafunde alekosha fye ifintu? Awe iyo! Icitabo ca Adolescence casondwelele ukuti “abafyashi na bacaice abengi balesoso kuti abacaice aba kutika ku nyimbo sha heavy metal na rap balepelenganishiwa icibi mu mikalile yabo.” Umusango wa uku kupelenganishiwa ulebalenga ukuba “abakaluka no kuba ne mibele yabipa nga nshi” no kukanaba na mano ku sukulu.

Cine cine, calishininkishiwo kuti inyimbo shimo kuti shalenga abantu ukucito bulalelale, ukuikulika, no kuba fye cimbi cimbi mu bwikashi. Lelo bushe ico cilepilibulo kuti mu nyimbo shonse mulafumamo ifyabipa ifya musango yo? Belengeni fintu ifipande fikonkelepo fyalalandapo.

[Amashiwi pe bula 4]

Inyimbo kuti shayalula imintontonkanya ne mitima ukuba iisuma atemwa iyabipa

    Impapulo sha mu Cibemba (1982-2025)
    Isaleni
    Isuleni
    • Cibemba
    • Peleniko Bambi
    • Ifyo Mwingasala
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ifya Kubomfya
    • Amafunde Yesu
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Isuleni
    Peleniko Bambi