Pa Kuti pa Ng’anda Pabe Ubusaka—Bonse Tufwile Ukwafwana

Uulemba Loleni! mu Mexico

UKWIKALA apa busaka kulawama icine cine! Lelo cilekosa muno nshiku ukusunga ififulo fyesu ifya busaka pa mulandu wa kuti ifisooso filefulilako mu misumba.

Aba buteko balesha ukusunga imisebo iya busaka. Balengisha aba kukusa ifisooso. Na lyo line, mu ncende shimo shimo ifisooso filefulilako fye. Ifisooso filaleta ubunani kabili kuti mwafuma na malwele. Nga fyafula kuti fyaleta bakoswe, impemfu, no tushiishi tumbi utuleta amalwele. Bushe pali ifyo mwingacita pa kuti icifulo cibe ica busaka? E po fili, mufwile ukubombesha ukuti pa mwenu pabe apa busaka kabili apapempenkana.

Ifyo Mufwile Ukumona Ubusaka

Abengi bamona kwati abapiina te kuti bakumanishe ukuwamya pa mayanda yabo. Lelo te fyo caba. Ca cine, nga tamukwete ifya kuwamisha, te kuti canguke ukuwamya pa ng’anda. Lelo, ipinda lya ku Spain litila: “Ubupiina no busaka tafilwa.” E lyo kabili, te kutila abakwata ifyuma e baba no busaka.

Pa kuti pa ng’anda pabe apa busaka, kano tuletontonkanya pa fingalenga twalawamya ing’anda. Na kuba pa kuti pa ng’anda pabe ubusaka, kano ulupwa lonse lwabikako amano ku kuwamya. Kanshi kuti cawama ukulanda pa fyo bonse twingacita pa kuti pa ng’anda na pa citente cesu pabe ubusaka.

Ukutantika Ifya Kuwamya

Cimoneka kwati imilimo ya mwanakashi taipwa. Alapekanya ifya kulya, no kwafwa abana ukuipekanya ukuya ku sukulu, e lyo kabili alawamya na pa ng’anda. Bushe mulamona ukuti ilingi nyina pa ng’anda e ulonganika ifya kufwala fya fiko ne fintu ifyo abana basha nsalensale mu miputule yabo? Nga mwatantika bwino ukuti ulupwa lonse lulewamyako pa ng’anda, incito ya banyinefwe kuti ilecepako.

Banamayo bamo balamona ukuti kwena kwaba ifyo balingile ukuwamya cila bushiku, ne fyo bafwile ukuwamya cila mulungu, e lyo ne fya kuwamya cila mweshi. Na kuba kwaba fimo ifyo mwingatantika ukuti mulefiwamya limo pa mwaka. Ku ca kumwenako, mu Mayanda ya Bethel, pa maofesi ya Nte sha kwa Yehova mu calo cimo na cimo, umuku umo pa mwaka aba pa Bethel balawamya monse umwa kubika ifintu mu miputule yabo. Iba ni nshita ya kupoosa fyonse ifyo bashibomfya no kulonga bwino ifintu. E lyo balitantika no kuti cila nshita balewamya ifibumba mu kati ka miputule.

Ififulo fimo fimo ifyo tufwile ukuwamya sana pa kuti twilalwala, fimbusu no mwa kowela. Nangu ca kutila tufwile ukulawamyamo patali patali cila bushiku, ukulawamya monse monse cila mulungu kuti kwalenga utushishi tuleta amalwele ukukanabamo. Bamo bamona kwati filya ifikata mu cimbusu tafifuma kabili filabamo mu fimbusu fyonse. Nomba mu mayanda yambi mukasanga ukuti ifimbusu fyaba ifyabeka busaka busaka mu kati. Icifwaikwa fye kulawamya lyonse no kubomfya imiti ya kuwamisha iyalinga.

Mu kicini na mo mwalinga ukulawamyamo bwino bwino. Nangu ca kutila cila nshita mulasamfya imbale no kuwamya pa citofu na pa kubika ifipe, napamo limo mu mweshi, kuti cawama ukuwamya monse monse, pamo nga ku numa ya citofu na furiji e lyo na mwi samba lya sinki. Ukuwamya libili libili umwa kusungila ifya kulya e lyo na mu makabati kuti kwalenga impemfu no tushishi tumbi utuleta amalwele ukukanabamo.

Ulupwa Lufwile Ukubombela Pamo

Abafyashi bamo balapeela abana amafunde kabili balabafunda ukuti ilyo baleya ku sukulu ulucelo bafwile ukusha bayanshika ubusanshi, no kubika ifya kufwala fyalamba umo fifwile ukuba, e lyo no kutantika bwino ifintu fyabo. Ifunde ilyafwa abengi lya kutila, ‘Icintu conse cifwile ukukwata umwa kwikala, kabili umo mwine e mo cifwile ukuba.’

E lyo cimbi, bamo mu lupwa kuti bapeelwa fimo ifyo bengalawamya pa kuti pa ng’anda pabe ubusaka. Ku ca kumwenako, napamo bawishi ba bana balawamya umo babika bamotoka nelyo amacinga umuku umo pa mwaka? Bushe umo pa bana te kuti alebafwako ukucite co? Nani aseba nelyo ukukumpa icani pa lubansa? Bushe miku inga afwile ukuseba no kukumpe cani pa kuti pa ng’anda palemoneka bwino? Bushe mu ng’anda mwaliba umuputule wa kusungilamo ifipe uo mufwile ukulawamya pa kuti ifipe ifishilekabilwa mwafifumyamo no kulenga mwalamoneka bwino? Nga mwalikwata uyo muputule, nani akulauwamya? Abafyashi bamo bapeela uyo mulimo ku bana, kabili abana balalekanina iyo milimo.

E ico tantikeni bwino bwino ifya kusunga ing’anda yenu. Nampo nga ni mwe bene mukalawamya nelyo nga mukalawamisha pamo no lupwa lwenu atemwa mukengisha uwa ncito, calicindama ukutantika bwino ifya kuwamya. Nyina wa bana umo uwaba ne ng’anda iya busaka sana atweba ifyo ulupwa lonse lubombela pamo pa kuti pa ng’anda pabe ubusaka. Atila:“Ine na bana bandi abanakashi batatu tulaakana imilimo pa ng’anda.” Norma Adriana awamya umuputule wa kutushishamo, imiputule ibili iya kusendamamo, ulukolo, no musebo. Ana Joaquina awamya umuputule wa kwipikilamo. Ine nine ncapa ifya kufwala kabili ndacitako ne fintu fimbi, e lyo María del Carmen asamfya imbale.”

Na Pa nse Pafwile Ukumoneka Bwino

Nga pa nse ya ng’anda? Nampo nga mwikala mu ng’anda iikalamba nelyo mu inono, ukutantika ukuwamya no kulungisha ifintu pa nse kulakabilwa. Ku ca kumwenako, napamo geti kuti ilesokona. Mwalishiba ifyo geti imoneko bubi nga taikete bwino mpaka fye yapona. Ne fisooso na fyo tafimoneka bwino ukutuulama pa mwinshi wa ng’anda nelyo mu tushila twa mu mbali. E lyo ifikopo, ifisolobelo ne fipe fimbi na fyo limo filatuulama pa lubansa, ku lukungu nelyo ku ntanshi ya ng’anda. Ifi na fyo kuti fyaleta ifishiishi.

Indupwa shimo shilateyanya no kuti balewamya ku nse ya ng’anda, pamo na mu tushila tuba ku mbali ya ng’anda e lyo na mu musebo waba ku ntanshi ya ng’anda. Bateyanya ukulacite ci cila bushiku nelyo cila mulungu. Mu fifulo fimo, aba buteko balawamya bwino bwino ifipanda, lelo mu matauni yamo tabacite co. Te ca kutwishika ukuti uko twikala kukalamoneka bwino na malwele tayakafule nga ca kuti twabombesha ukuwamya ifintu.

Bamo nga bayakanya ifya kuwamya, balalemba na pe pepala no kulikambatika apo bonse mu lupwa bengalamona no kukonka. Ici kuti calenga ifintu ukwenda bwino. Mwaliba ubusuma ubwingi mu kucite co. Kwena te kutila ifyo twalandapo e fyo mufwile ukwishiba fye pa busaka. Fimbi ifyalinga ukwishiba, miti ya kuwamisha iyalinga ukubomfya uko mwikalila e lyo ne fisolobelo fya kubomfya ifyo mwingakumanisha ukushita.

Nangula ni fyo, ifi finono twalandapo fikalenga ulupwa lonse ukubika amano ku kuwamya ing’anda e lyo no lubansa. Mwilaba ukuti te ndalama shilenga pa n’ganda pabe ubusaka lelo, icifwaikwa kubikako fye amano ku kuwamya pa ng’anda.

[Akabokoshi pe bula 28, 29]

Programu wa Kuwamya pa Ng’anda Uwingabomba Bwino

Lembeni fimbi ifyo mwingatemwa ukucita pa ncende ishele

Icishibisho: Ukusakanya imiti ya kuwamisha limo kulaleta amafya. Maka maka ukusakanya Jiki ne miti yabamo ammonia

✔ Cila Bushiku

❏ Umwa kusendama: Ukwanshika no kubika bwino ifintu

❏ Kicini: Samfyeni mbale no mwa kusamfisha imbale. Apa kuteka ifintu mu kicini na pa matebulo pafwile ukuba apa busaka. Pyangeni nelyo ukukolopa pa nshi nga pali ifiko

❏ Umwa kusambila: Wamyeni umwa kusambila na mu cimbusu. Longeni bwino ifintu

❏ Umuputule wa kutushishamo ne miputule imbi: Longeni bwino ifintu. Pukuteni fyonse ifyabamo. Pyangeni nelyo kolopeni pa nshi nga pali ifiko

❏ Ing’anda Yonse: Mwilapoosa ifisooso cipoosepoose

✔ Cila Mulungu

❏ Umwa kusendama: Ansuleni ifya kufimbana no kwanshikapo fimbi. Pyangeni no kukolopa pa nshi nga pali ifiko. Pukuteni ifipuna amatebulo, na makabati.

❏ Kicini: Wamyeni icitofu, ne fipe mwateka mu kicini, e lyo na sinki yonse. Kolopeni pa nshi

❏ Umwa kusambila ne cimbusu: Wamyeni ifibumba no mo musambila pa mubili na ku minwe. Wamyeni icimbusu, na mulya musungila utuntu, e lyo na pa muulu wa fintu. Wamisheni umuti wipaya utushishi tuleta amalwele. Fumyenimo amataulo yalamba no kubikamo ayasuma. Pyangeni no kukolopa pa nshi

✔ Cila mweshi

❏ Umwa kusambila na mu cimbusu: Wamyeni ifibumba fyonse bwino bwino

❏ Ing’anda yonse: Wamyeni mu fiibi. Wamyeni ifipuna bwino bwino

❏ Mu maluba, ulubansa, no mwa kusungila motoka: Nga muli ifiko wamyenimo no kupyangamo. Mwilatuulaika ifisooso nelyo ifintu ifishilingile

✔ Pa Numa ya Myeshi 6

❏ Umwa kusendama: Capeni amalangeti ukulingana ne fyo yalingile ukucapwa

❏ Kicini: Fumyeni ifili mu furiji no kuiwamya bwino bwino

❏ Umwa kusambila: Fumyeni fyonse ifyaba mu mashelufu no kuwamyamo. Pooseni fyonse ifyo mushibomfya

❏ Ing’anda yonse: Wamyeni amaglobo, ba fani, na fyonse ifya malaiti. Wamyeni ifiibi. Samfyeni amasefa ya mawindo na mawindo yene

✔ Cila Mwaka

❏ Umwa kusendama: Longololeni ifya kufwala fyonse no kuwamya umo fikala. Mwisunga ifyo mushifwala. Capeni amalangeti. Kunteni sana ulukungu kuli bamateleshi. Capeni amapilo ifyo yafwile ukucapwa

❏ Kicini: Fumyeni fyonse ifyaba mu mashelufu na mu makabati no kuwamyamo bwino bwino. Pooseni fyonse ifyo mushibomfya. Sesheni ifipe pa kuti muwamye bwino pa nshi

❏ Ing’anda yonse: Wamyeni ifibumba. Wamyeni ifipuna na makatani

❏ Umwikala bamotoka no mwa kusungila ifipe. Pyangeni monse fye. Bikeni bwino ifintu kabili mwisunga ifishilekabilwa

[Ifikope pe bula 30]

“Icintu conse cifwile ukukwata umwa kwikala, kabili umo mwine e mo cifwile ukuba”

[Ifikope pe bula 30]

Kuti cawama ukukanasunga ifipe ifyo mushibomfya