Isambililo 12

Imilandile Yabulo Kulolesha Pali Autulaini ne ya Kupumikisha

1, 2. Ni shani fintu Yehova atwafwilisho kulanda?

¹ “Mwisakamikilwa misosele nangu ico mukasosa; pantu mukapeelwa mu nshita ilya ine ico mukasosa. Pantu te imwe mulesosa, lelo Mupashi wa kwa Shinwe e ulesosela muli imwe.” (Mat. 10:19, 20) Ayo mashiwi yafwile yaletele ukwebekesha kwawamisha ku basambi ba kubangilila aba kwa Yesu. Kabili yalakosha abatumikishi ba kwa Lesa aba mbila nsuma ilelo lintu baitwa ku kupeelo bunte pa ntanshi ya balashi ba kamfulumende. Ici tacipilibulo kuti Inte sha Bwina Kristu isha kwa Yehova ilelo balapeelwa “icebo ca mano” ica kusungusha ne “cebo ca kwishiba,” nge fyo shimo inte sha Bwina Kristu sha mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo shapeelwe. (1 Kor. 12:8) Nangu cibe ifyo, tulaipakishe shuko lya masomo yawamisha aya teokrasi kabili, nga fintu calailwe, umupashi wa kwa Lesa ulatwibulwila amasuko lintu ukukabila kwaimako.

² Pa mulandu wa kusambilila upokelela pa masambililo ya Baibolo, ukulongana kwe Isukulu lya Butumikishi bwa Teokrasi no kulongana kwa cilonganino kumbi, ulatutila ubutala bwakulisha ubwa bwishibilo bwa Baibolo. Ulasambilile fishinte fya kutendekelako fya bulungami ne fya kufibomfya mu bumi bobe mu mibele yalekanalekana. Lyene ukupitila mu kubiko mutima pa butumikishi bwa mwi bala ulanonko kubelesha mu kulanda kuli bambi, ukupeele fyebo ifyo wanonka. Ulanda mu musango wa kubulo kulolesha pali autulaini nelyo uwa kupumikisha.

3. Londolola ubupusano pa kati ka milandile yabulo kulolesha pali autulaini ne ya kupumikisha.

³ Nangu ca kuti yalyampana mu kupalamisha, iyi mibele ibili ya milandile tayalingana. Icilangililo nakalimo kuti calenga uku kupusana ukumfwika. Tutile watununuka mwine ŋanda no kutendeko kulanda fintu upekenye, ifyo autulaini wa fiko kale kale upampamike mu muntontonkanya obe. Pa mbali ya uyo autulaini tausungile ku mutwe amashiwi ya kulungatika ayo ulelundulwilamo ifyebo. Ninshi ulelanda ukwabulo kulolesha pali autulaini. Lelo lyene mwine ŋanda aimya ukukaanya kushacenekelwa uko ushipekanishishe mu kulungatika. Nangu cibe fyo, pa mulandu wa kukanshiwa kobe ku Ŋanda ya Bufumu waliipangasho kulandapo nelyo kulondolola, ukufumya mu butala bobe ubwa fyebo fya Baibolo. Apa kuti casoswa ifyo imilandile yobe ili ya kupumikisha, ukupekanishiwa no kusoswa ukwabulo kuiteyanya.

4. Kupekanya nshi kukabilwa ku milandile yabulo kulolesha pali autulaini iifumamo cimo?

⁴ Imilandile yabulo kulolesha pali autulaini. Ukupekanya e lubali lukalamba ulwa milandile yabulo kulolesha pali autulaini, nampo nga ni mu mipeelele ya ku ŋanda ne ŋanda nelyo mu lyashi pa cisebele. Nga ca kuti uli no kupeele lyashi ukwabulo kulolesha pali autulaini, pekanya autulaini musuma mu kuba ne fishinka fikalamba ifyafulilako ifili no kulundululwa. Pe samba lya fishinka fikalamba kuti watantike mfundo sha kwafwilisha, ubushinino, amalembo ne filangililo, mu kuti ube uwaiteyanya ukupeele lyashi lyabamo ifyebo icine cine. Pimina libela fyonse fye ukufumyako fye amashiwi ayo yantu uli no kubomfya mu cituntulu.

5-7. Lumbulo busuma bumo ubwa milandile yabulo kulolesha pali autulaini.

⁵ Imilandile yabulo kulolesha pali autulaini yakwata ubusuma bwafulilako. Bumo bwaba bwa kuti isuminisha ukukondenkana. Ifyebo tafimikwa mu kuuminina ica kuti teti upasukeko, nga fintu ciba pa kubelenga ilyashi lya kubelenga nelyo ukulanda ukufuma ku fisungilwe ku mutwe. Imibele ya mu kampampa kuti pambi yafwaya ukwalula kumo mu lyashi lipekanishiwe. Tutile pa ntanshi fye ya kuya pa cisebele wamona ukuti ibumba liswilemo impendwa ikalamba ishacilaenekelwa iya bapya balesekelela. Inshila ya kubulo kulolesha pali autulaini ikusuminisha ukuteulula ku kubaafwa mu kukumanina ukumfwikisha ifishinka fya kushinina. Nelyo nakalimo wamono kuti mulimo imisepela ya mushinku wa ku sukulu abengi mwi bumba. Kuti wateulule filangililo fyobe ne fyo filebomba mu kufwaya ukubaafwa ukutesekesha fintu ifyebo fileambukilo bumi bwabo.

⁶ Ubusuma bwa cibili ubwa milandile yabulo kulolesha pali autulaini bwa kuti yalikwata ukusonga kubimbulo muntontonkanya obe. Ilakusha ku cipimo cimo uwalubuka ku kuletako amatontonkanyo yapya. Ilingi line, lintu ulelanda kwi bumba lyakwato kutesekesha, ilyankulako, ulaba uwakabilila kabili imfundo shipya shilafula mu muntontonkanya obe, imfundo isho mu kwanguka shingabikwa mu milandile yabulo kulolesha pali autulaini.

⁷ Ubusuma bwalenga butatu ubwa uyu musango wa milandile bwa kuti ulasuminisha ukutwalilila ukulolesha bakakutika bobe. Ici cilawamyako ukumfwana kobe na bene. Ica kufumamo ca kuti mu kupalishako bakapeelako ukusakamana kwapalamisha ku fintu ulesosa. Kabili bakakutika bakayumfwo kuti nawishibe co ulelandapo, apo taulekabilo ukulolesha lyonse pa fyebo fimo ifyalembwa. Lyene, na kabili, kuti wamona bwino ukwankulako kwe bumba. Nga wamono kuti ubuseko bwabo bulefubalila, kuti wabombesha ku kucimfya ubu bwafya. Muli ifyo, uyu musango wa milandile waba uwalinga ku mipeelele ya cikabilila, iyabamo kulanshanya, iyakakuke cine cine.

8-10. Ni shani ifimfokonshi ukulosha ku kulanda kwabulo kulolesha pali autulaini fingasengaukwa?

⁸ Kwalibako, nangu cibe ifyo, ifimfokonshi ukulosha ku malyashi yabulo kulolesha pali autulaini; lelo ifi kuti fyasengaukwa. Ku ca kumwenako, kalanda limbi kuti afyantikamo imfundo shafulisha ica kuti ilyashi lyakwe lyacila mu nshita. Na kabili, mu cilolwa ca buntungwa bwakwe ubwa kuletamo imfundo ishileisa mu muntontonkanya, kalanda kuti apoosa inshita iitali pa fishinka fimo ukucila fintu apekenye. Kuti wapempwila kuli ici pa kulemba pali autulaini obe inshita isuminishiwe ku lubali lumo na lumo lwa lyashi. Lyene kakatila mu kupalamisha kuli uku kutantika.

⁹ Kwalibako na kabili ubusanso bwa kusha ifishinka, ukulandapo mu kukanakumanina nelyo mu kukanalungika, nelyo ukucito kutunga kwabulo bushinino bwakumanina ubuleafwilisha. Nga ca kuti ulelolesha pa fyo ulembele mu nshita mu nshita, ukwabulo kususwa, ulingile ukuba na maka ya kulambatila ku fyebo fyobe no kusengauka ukushako fimo no kulanda ifishilungeme. Ukupitila mu kupanga autulaini musuma, mu kuba ne fishinka fikalamba fyafulilako ifili no kulundululwa no bushinino bwa kutungilila na malembo, kuti wasengauko busanso bwa kulatunganya.

¹⁰ Ilintu tacaba icakabilwa ukusungila ku mutwe amashiwi yene uli no kubomfya mu lyashi lyabulo kulolesha pali autulaini, nalyo line ukulumbulula ilongo lya mashiwi ayalinga kuti kwapitulukwamo, kabili ulafwiwa pa kukwata ukukonkana kwa mfundo ukupampamikwa mu kukosa mu muntontonkanya. Muli iyi nshila kuti wasengauka ululimi lwa pa nshi no kusala kwabipa ukwa mashiwi. Kabili nga ca kuti mu kulanshanya kobe ukwa cila bushiku uleesha ukubomfya ululimi lusuma, cikabe cayangukilako lintu ulepeele lyashi. Ca cine, nangu fye ni lyo pambi te kuti ukwate inumbwilo shawamisha no kulungama kwa grama ukwa lyashi lya kubelenga, lelo kuti wafuta no kucilanapo pali ici ku mibele yobe ya kulanshanya. Na kabili, cipange ubuyo ukupituluka mu lyashi lyobe imiku yafulilako pa ntanshi ya kulipeela. Bamo balicisango kube cakumanina ukucite fyo mu mutalalila, mu muntontonkanya. Lelo abengi balacisanga ukube ca kwaafwa apakalamba ukubelesha ukulipeela mu kupongomoka, ukucilisha mu kulundana no kupime nshita.

11, 12. Mulandu nshi cabele ca kucingilila kuli kalanda ukukwata autulaini?

¹¹ Mu kupita kwa nshita, kabili mu kuba no kubelesha, mu kwangufyanya ulingile ukuba na maka ya kucefya autulaini obe ku mashiwi yanono fye pa cishinka cimo na cimo ica lyashi lyobe. Ifi, pamo no kulemba kwa malembo ukabomfya, fyonse pambi kuti fyalembwa pali ka kardi nelyo pe pepala ilingaloshiwako mu kwanguka. Ilintu ku malyashi yaipipako, pamo nge lyashi lya musambi mu sukulu lya butumikishi, bamo pambi kuti basoobolapo kusungila autulaini ku mutwe, takwabako kukaanya kwa kukwata autulaini mwipi uwa kuloshako epali ukupumfyanya kumo nelyo ukulaba kwaputula ukukonkana kwa mfundo. Ku malyashi ayataliko, pamo nge lyashi lya cintubwingi, ilingi caba ni nshila ya mano ukukwata autulaini uulimo fyonse uwa kuloshako lintu ulelanda.

¹² Umusango wa kubulo kulolesha pali autulaini uwa milandile usuma nga nshi mu butumikishi bwa ku ŋanda ne ŋanda. Pantu ilyo mwine ŋanda aimyo kukaanya nelyo ukucilima mu nshila imo, cilacitikako ukupasukako panono ukufuma ku fishinka filelangulukwapo, ukwasuka ico cipusho kabili lyene ukutwalilila ne fyebo fipekanishiwe. Kuti cakosa ukwasuka ukucilima kwa musango yo kabili lyene ukubwelela ku lyashi, lintu ifyebo uli no kulandapo ufisungile ku mutwe.

13-15. Ni lilali lintu tulanda mu kupumikisha, kabili kupekanya nshi kwabimbwamo?

¹³ Imilandile ya kupumikisha. Ishiwi “ukupumikisha” lyalondololwa nge lipilibula “ukubulo kupekanya, ukwabulo kwenekela, ukucitwa ukwabulo kuiteyanya.” Lelo bushe ici cipilibulo kuti takwaliko kupekanya nangu kumo pali ilyo isambililo nelyo icishinka? Iyo, pantu ku kusambilisha kwa cine cine konse kufwile ukubako ukupekanya. Nangu cibe fyo, kulabako tushita tumbi ilyo ushingeshibishiwa mu kubangilila ukuti uli no kulanda pe sambililo limo, e co taupekenye mu kulungatika ukulanda pali lyene. Ici kuti pambi caba lintu mwine ŋanda wasanga mu kushimikila kwa ku ŋanda ne ŋanda aimye cipusho. Nelyo pambi kuti caba ni pa fipempu fya kubwelelamo, pa masambililo ya Baibolo aya mu ŋanda, lintu ulecito bunte bwa mu lyashi, nelyo lintu waitwa pa ntanshi ya cilye nelyo akabungwe. Mu nshita sha musango yo, ukutantika kwa fyebo no kulumbulula fili no kuba kupumikisha, lelo ubwishibilo bobe ubwa kale ukufuma ku kusambilila kwa teokrasi kuti kwapayanye citendekelo ca fintu filandwa. E co icintu pambi twingeta imilandile ya kupumikisha nayo ine yashimpwa pa kupekanya kwa mu kubangilila, nangu cingati ukupekanya pambi takwapekanishiwilwe ako kashita.—Esa. 50:4.

¹⁴ Nga ca kuti waishiba, nelyo fye mu maminiti yanono mu kubangilila, ukuti walaitwa ukuyalanda pa cintu cimo, kwalibako imibombele yalinga iyo wingabombelapo mu kupekanya. Intanshi, sala icishinka cikalamba cimo nelyo fibili ifya kulandapo. Soobola ifyebo fya kushinina, ukusanshako amalembo yanono yalinga. Lyene tontonkanyako imitendekele ipi. Nomba, nga cingakabilwa, uli uwaipekanya ku kutendeko kulanda. Ici limbi kuti cabe cafwaikwa, ku ca kumwenako, lintu umusambi uwa mu kampampa alefwaikwa mwi Isukulu lya Butumikishi bwa Teokrasi.

¹⁵ Kwaliba ifya kumwenako mu Malembo ifya batumikishi ba kwa Yehova abaitilwe ukwabulo kuiteyanya ku kupeelo bunte ku cine. Umo uwa aba aali ni Stefani, uwatwelwe mu kupatikishiwa ku Sanhedrin no kubepeshiwa ku nte sha bufi. Ilyashi lyakwe ilya kupumikisha ilya kukumbamo kuti lyabelengwa mu cipandwa 7 ice buuku lya Imilimo. Umutumwa Paulo aliketwe ku bena Atena, atwelwe ku Areopagi no kwipushiwa pa lwa fisumino fyakwe. Ukulanda kwakwe kwawamisha kwa kupumikisha kusangwa mu Imilimo icipandwa 17.

16-18. Mulandu nshi uo abasambi bafwile ukulabelesesho kulanda ukwabulo kulolesha pali autulaini, ukucilo kulabomfya ifyebo fya kubelenga fye nelyo ukusungila amalyashi yabo ku mutwe?

¹⁶ Inshila yacilapo kuwama. Inshita shimo abaletendeka bafwayo kubomfya ifyebo fya kubelenga pa kupeela amalyashi yabo aya busambi. Iyi ilingi line tayaba e nshila yawamisha, kabili balingile ukubombesha ukuputukako mu kwangufyanya, apantu ilapuusaulo kumone bumba ne mibele ya kulanshanya. Kulabako tushita lintu tubomfya malyashi ya kubelenga, lelo kuti wabeleshe ci lintu waba no lubali lwa kubelenga. Bomfya amalyashi yobe yambi ku kulanda mu kukakuka ukubomfye fyo ulembele.

¹⁷ Abasambi bamo besho kusungila amalyashi ku mutwe, pa kuti tabakwete ifyalembwa fyonse. Lelo amalyashi yasungilwa ku mutwe yalikwata ububi bwamonekesha, te kuti yateululwe, imilandile tayumfwike ya cifyalilwa kabili kuti kwabako ukulaba kwa lubali lwakatama. Ukusungila ku mutwe limbi kulinga ku masentensi yanono aya mpikwe, pamo nga mu mitendekele no kusondwelela, lelo takwalinga ku lyashi lyonse.

¹⁸ Inshila yawamisha ilingi ni ilya iya kubulo kulolesha pali autulaini. Iyi e ibomfiwa mu butumikishi bwa mwi bala, umo tukanshiwa mu cine cine ukutontonkanya mu kwangufyanya. Mu kupalako pa kulongana kwa cilonganino inshila yabulo kulolesha pali autulaini e ya kubomfya ilingi line, apantu isuminishe mipeelele yafumaluka, iya kulungatika iya bukombe bwesu iingaletako ifya kufumamo fyawamisha. E co ibeleshe lyonse. Kabili nangu cingati pa tushita tumo kuti pambi twaipushiwa ukupeele lyashi lya kupumikisha, tukaba abaipekanya ku lwa lyene, pantu Yehova alashininkisha ukuti twapangashiwa ku kulanda ukwabulo kulolesha pali autulaini no kwa kupumikisha. Yonse ibili yalikwate cifulo calinga mu butumikishi bwesu.