Isambililo 24

Ukulosha Ukusakamana Kuli Baibolo

1, 2. Mulandu nshi untu tulingile ukulosha bakomfwa besu kuli Baibolo?

¹ Ukufwaisha kwesu mu butumikishi kwaba kulosha ukusakamana kwa uli onse ku Cebo ca kwa Lesa, Baibolo. E mwaba ubukombe ubo tushimikila, kabili tufwaya abantu ukwishibo kuti cintu tusosa tacafuma kuli ifwe lelo cafuma kuli Lesa. Abantu batemwa Lesa balicetekela Baibolo. Lintu ibelengwa kuli bene, balakutika no kubombela pa kufunda kwa iko. Lelo lintu bafumya Baibolo yabo no kuibelengela abene, ukwebekesha kulashika apakalamba. E co, mu butumikishi bwa mwi bala, lintu imibele yasuminisha, calibe ca mano ukukoselesha mwine ŋanda ukufumya Baibolo yakwe no kufwaya amalembo pamo na iwe. Mu kupalako, pa kulongana kwa cilonganino, nga bonse balekoseleshiwo kubomfya amaBaibolo yabo, abapya bakamwenekesha mu kwangufyanya ukuti yaba e ntulo ya fisumino fyesu, kabili bonse kuti banonkelamo ukufuma ku kukomailapo kwalundwapo ukwa kuibelengela.

² E co, ukakwate shuko lyashininkishiwa mu kwisushishe mifwaile ulelandila nga ca kuti abali mwi bumba, apo cingabomba, balekonka ukubelenga kobe ukwa Malembo mu maBaibolo yabo. Nampo nga bakakonka nelyo iyo cikashintilila apakalamba pali nampo nga ulebapeela ukukoselesha kwalinga. Ici e caloshiwako pali slipi obe uwa Ukufunda kwa Milandile nga “Ibumba lyakoseleshiwa ukubomfya Baibolo.”

3, 4. Ni shani fintu twingacite ci mu kufumamo cimo?

³ Ukupitila mu kutubulula. Imo iya nshila shawamisha yaba kutambika ubwite bwa kulungatika kwi bumba ubwa kubomfya Baibolo; iyi nshila ilabomfiwe lingi. Inshita shimo kuti kwaba ifya kufumamo fimo fine mu kulumbula fye kuntu amalembo yasangwa intanshi ya kuyabelenga; nakalimo pamo nge fi: “Nomba lintu tulebelenga 2 Timote 3:1-5, tontonkanyeni ulwa mibele ili muli buno bwine bwina mupalamano.” Lyene, lintu ulekupukule lembo, cencenta ukumona nge bumba lilekonka ukutubulula kobe. Ilingi kuti batendeko kulafwaya ilembo nabo.

⁴ Nga kuliko amalembo ayali yonse ayo alefwayo kukomailapo ukupitila mu kulolela ibumba ukuyasanga, cili kuli kalanda ukupingulapo ni yali kwi. Mone bumba lyobe. Ba uwasekelela mu kumona nga balekukonka. Nangu ca kuti pa mulandu umo wafwaikwo kupeele lyashi lya kubelenga, ilingi kuti wabomba na malembo ya mpikwe mu nshila ya kuti ibumba lyakukonka mu maBaibolo yabo.

5, 6. Londolola umulandu cabela ica kunonsha ukusuminishako inshita ukuti ibumba lisange amalembo tulepekanya ukubelenga.

⁵ Ukupitila mu kusuminishe nshita ya kusange lembo. Ukulosha fye kwi lembo takukumanina. Nga walibelenga no kuya kuli limbi intanshi ibumba lishilakwate nshita ya kulisanga, mu kupelako kuti bafuupulwa no kuleka. Cencenta mwi bumba lyobe, kabili lintu abengi basange lembo, lyene kuti lyabelengwa.

⁶ Ilingi calibe ca mano ukulosha kwi lembo lyobe mu kubangilila ilyo inshita ya kulibelenga ishilafika pa kuti inshita yakatama tailufiwe mu kupemwina kwalepa ukwa libili libili nelyo “ukufyantikamo fimbi” ifishakabilwa lintu ibumba lilefwaye lembo. Nalyo line ukupemwina kwalinga pano kwalilinga. Ku lubali lumbi, nga ca kuti ilembo lyaloshiwako mu kubangilila mu mitendekele yobe, ufwile ukwibukisha ukuti ifintu fimo ulesosa te kuti fikonkwe mu kupalamishako. E co mu mulandu wa musango yo ifyo fintu ifikumine ku fyebo fya kushinina ifyacibangililako fili no kulondololwe ntanshi ukulosha kwi lembo takulapeelwa.

**********

7-18. Ni nshila nshi shingabomfiwa mu kuletako Amalembo mu kufumamo cimo?

⁷ Amalembo ayabomfiwa mu lyashi mu cinkumbawile yaba e fishinka fitontapo ilyashi. Ifyebo fya kushinina fishininda pali aya malembo. Ubwingi bwa fintu yakasangwilako ku lyashi, lyene, cashintilila pa fintu yabomfiwa mu kufumamo cimo. E co umulandu wa kuti “Amalembo yaletwako mu kulinga,” uwalangishiwa pali slipi obe uwa Ukufunda kwa Milandile, wabo wacindama ukulangulukwapo.

⁸ Kwabako inshila shalekanalekana ishingi isho Amalembo yengaletelwamo, ukubelengwa no kubomfiwa. Inshita shimo, ku ca kumwenako, amashiwi yalandwa pa kuletako ilembo tayatungulula fye mu kulibelenga lelo na kabili yalalondolola ifyo lilebomba, ica kuti ukubelenga mu kwine kweka kukomailapo fye nelyo ukukonta pa kebo. Pa lubali lumbi, amalembo yamo yabomfiwa mu kuba no kusonga kwa maka lintu kushiliko ishiwi lya mitendekele ilyalandwa, ku ca kumwenako, pamo nga mu kwiswila kwine kwa lyashi.

⁹ Pa kusambilile fya kuletako amalembo mu kufumamo cimo, bebeta fintu bakalanda babelesha bacita. Esha ukwishibe nshila shalekanalekana shintu amalembo yaletelwamo. Languluko kufumamo cimo kwa yako. Pa kupekanya malyashi yobe languluka mu kubangilila cintu ilembo lili no kupwilikisha, ukucilisha nga lili lilembo lya mpikwe apashimpilwe cishinka cikalamba. Pekanya ifya kuliletako mu kusakamanisha pa kuti lyabomfiwa mu kuba no kusonga kwa maka. Pano palipo imitubululo inono:

¹⁰ Icipusho. Ifipusho fifwaya ifyasuko. Ficincimusha ukutontonkanya. Suminishe lembo no kubomfiwa kwa liko ukupeelako icasuko. Ku ca kumwenako, lintu ulelanda pa lwa kukuushishamo umulopa, limbi kuti uleletako Imilimo 15:28, 29 mu nshila yayana, pa numa ube nawimika icibindo ukulingana na Amalembo ya ciHebere. Limbi kuti waletako ilembo pa kwipusha ukuti, “Lelo bushe ici cibindo cimo cine cilakakililako na Bena Kristu? Moneni uku kupingulapo kwabamo bulashi ukwe bumba litungulula ilya cilonganino ca mu kubangilila nga fintu baseshiwe ku mupashi wa mushilo.”

¹¹ Icebo nelyo icishinte, cili no kwafwilishiwa kwi lembo ilileletwako. Ku ca kumwenako, mu lyashi lya pa buulungani pambi kuti watila: “Nangu fye kusala kwa fibusa kwaba ca kusangwilako cacindama mu fintu imibele yesu ingaba mu kulosha ku calungama ne calubana.” Lyene kuti wabelenga mashiwi ya kwa Paulo pali 1 Abena Korinti 15:33 pamo ngo kwafwilisha kwa cebo cobe.

¹² Ukulosha kuli Baibolo pamo ngo bulashi. Ukucilisha ku malembo yakonkeshiwapo limbi kuti wasosa fye auti: “Moneni cintu Icebo ca kwa Lesa cilondolola pali ici cishinka.” Ici kuti cabe cakumanina ku kulenga ibumba ukufwaye lembo mu kuba no kwenekela kabili cipayanyo mulandu waumfwika uwa kulibomfesha.

¹³ Impika. Mu lyashi lya pali “helo” limbi kuti watila: “Nga ca kuti umuntu ali no kucula mu lubingu lwa mulilo wa ciyayaya, ico kuti capilibule fyo alingile ukuba uwa mweo pa numa ya mfwa. Lelo moneni cintu Lukala Milandu 9:5, 10 asosa.”

¹⁴ Ukufushe fya kusalapo. Nga ca kuti icipusho ca kulungatika nelyo impika kuti yakosela ibumba limo, peelako ifingaba ifyasuko ifingiko no kusuminishe lembo no kubomfiwa kwa liko ukupayanya icasuko. Lintu ulelanda na Katolika pambi kuti wafwayo kubomfya Mateo 6:9 ukulanga uyo ipepo lifwile ukulungatikwako mu kulinga. Icipusho ca kulungatika nelyo impika pambi kuti cayalulo muntontonkanya wa kwa mwine ŋanda obe mu ntunga yalubana, e co limbi kuti wasosa auti: “Kwaba imimwene yafula pali uyu mulandu wa untu tulingile ukupepako. Bamo batila kuli Maria, bambi batila kuli umo uwa ‘batakatifu,’ lelo bambi batila tufwile ukupepa kuli Lesa eka fye. Lelo umfweni fintu Yesu asosele.”

¹⁵ Ifyashingulukako fya lyashi lya kale. Nga wali no kubomfya AbaHebere 9:12 mu lyashi pa cilubula ku kulangisho kuti Yesu, pa kupeelo mulopa wakwe, “atunonkele ukulubulwa kwa muyayaya,” limbi kuti wacisango kube cafwaikwa ukutangililo kubelenga kobe kwe lembo mu kuba no kulondolola ukwipi ukwa “mwashila” mu kati ke hema, ilyo, Paulo alangishe ukuti, lyacitile icikope ca umo Yesu aingile.

¹⁶ Amashiwi yashingulukako. Inshita shimo ukwimikwa kwe lembo pamo nge fyalondololwa mu fikomo fishingulwikeko cabe ca kwafwilisha mu kuletako ilembo. Ku ca kumwenako, mu kubomfya kobe ukwe lembo lya kwa Luka 20:25 ku kulangisha fintu cipilibula ukuti “peeleni kuli Kaisare ifya kwa Kaisare,” limbi kuti wacisango kube cisuma ukulondolola ukubomfya kwa kwa Yesu indalama yakwetepo icilembo ca kwa Kaisare, nga fintu ubulondoloshi bwashimikwa mu mashiwi yashingulukako.

¹⁷ Ukupuminkanya. Kwena, ukupuminkanya kwa ishi nshila nako kuti kwabomba kabili ilingi kwalibamo bunonshi.

¹⁸ Ukuletwako kwe lembo kulingile ukwimya ukwenekela kwakumanina ku kwikasho kusakamana lintu ilembo lilebelengwa kabili kulingile ukutonta ukusakamana pa mulandu ulebomfesha ilembo.

19, 20. Ni shani fintu twingapima nga natubimbulo kwenekela kwe lembo liloshiweko?

¹⁹ Ukwenekela malembo kwabimbulwa. Kuti waishiba shani lintu wabimbulo kwenekela kwe lembo? Ukupitila maka maka ku kwankulako kwe bumba, lelo na kabili ku nshila uletelamo ilembo lyobe. Nge bumba lyashiwa fye mu lwelele pa mulandu wa kuti wacifilwo kubelenge lembo pa numa ya kuliletako, nelyo nga wacisha icipusho icabulo kwasukwa mu mitendekele yobe, lyene kuti washininkishe fyo naubimbula ubuseko mwi lembo. Kwena, imitendekele ilingile ukumfwana ne sambililo ne lembo lili no kuletwako. Kabili atemwa ilembo line nelyo ukulondolola kukonkapo filingile ukwasuka icipusho ico imitendekele yacisha ukwabula ukwasuka.

²⁰ Ukuletako kwe lembo pambi kuti kwapashanishiwa ku ciunda ce penga icitangilila imbilingwa. Intumi tailisha ulwimbo lonse. Ukucila, iciunda ca kubimbula ce penga lyakwe cibika ukusekelela konse no kusakamana pa mbilingwa. Ukuletwako muli iyi nshila, ilembo lyobe lisobwelwe kuti lyaumfwika mu kuba no kuipakisha kwabamo buseko no kumwenamo.

21. Mulandu nshi uo tulingile ukutonta ukusakamana pa mulandu wa kubomfesha ilembo?

²¹ Ukusakamana kwatontwa pa mulandu wa kubomfeshe lembo. Ilintu ukuletako ilembo pambi kuti kwashako icipusho icabulo kwasukwa, nalyo line kulingile ukupayanya nangu fye umulandu umo uwa kulangishe co ilembo libelele ilyalinga kabili ilyawaminwo kusakamana kwakumanina. Ku ca kumwenako, mu kulanda pa lwe sonde pamo ngo mushi ubelelela uwa muntu pambi kuti wapekanyo kubomfya Ukusokolola 21:3, 4. Pamo pene ne fyebo fyobe ifya kushinina ifya mu kubangilila pambi kuti watila: “Nomba muli ili lembo lyakonkapo, Ukusokolola 21:3, 4, moneni uko ubwikalo bwa kwa Lesa bukaba lintu ukucula ne mfwa fishakabeko na kabili.” Taubimbwile fye ukwenekela kweka ku kushe cintu cimo mwi lembo ukwabulo kucisokolola, lelo na kabili nutonta ukusakamana pa lubali lwamonekesha ulwe lembo lyobe, ulo wingabomfya mu kwanguka mu fyebo fya kushinina pa numa ya kubelenge lembo. Mu kulungiko kusakamana ku fili mwi lembo muli iyo nshila, ukomaila pa kucindama kwa Cebo ca kwa Lesa.