Icipandwa 19
Twalilileni Ukulande Cebo ca kwa Lesa no Kushipa
1. (a) Ni mbila nsuma nshi abasambi ba kwa Yesu bashimikile, lelo ni shani abaYuda bamo bayankwileko? (b) Mepusho nshi napamo twingepusha?
IMYAKA nalimo 2,000 iyapitapo, Yesu Kristu, Umwana wa kwa Lesa, asubilwe ukube Mfumu ya ku ntanshi iye sonde lyonse. Pa mulandu wa kusongelekanya kwa bashimapepo abalwani, Yesu alipaiwe, lelo Yehova alimwimishe ukufuma ku baafwa. Nomba ukupitila muli Yesu, abantu baali no kukwata ubumi bwa muyayaya. Lelo ilyo abasambi ba kwa Yesu balebilisha iyi mbila nsuma ku cintubwingi, kwaimine ukupakasa. Bamo pa basambi bapooselwe mu fifungo, no kubafopaula fye no kubeba ukuti belalanda pali Yesu. (Imilimo 4:1-3, 17; 5:17, 18, 40) Cinshi baali no kucita? Nga ni mwe nga mwacitile shani? Bushe nga mwalitwalilile ukushimikila no kushipa?
2. (a) Ni mbila nshi iishaiwamina iifwile ukubilwa mu nshiku shesu? (b) Ni bani bapeelwa umulimo wa kushimikila imbila nsuma?
2 Mu 1914, Yesu Kristu Imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa, alibikilwe pa cipuna ca bufumu mu muulu ku kuteka ‘mu kati ka balwani bakwe.’ (Amalumbo 110:2) Lyene, Satana ne fibanda fyakwe bapooselwe pe sonde. (Ukusokolola 12:1-5, 7-12) Inshiku sha kulekelesha isha bwikashi bubifi ubulipo shalitendeke. Ilyo iyi nshita ikapwa, Lesa akashonaula buno bwikashi bonse ubutekwa na Satana. (Daniele 2:44; Mateo 24:21) Abakapusuka bakaba ne cilolelo ca ku ntanshi ica bumi bwa muyayaya pe sonde ilikasanguka paradise. Nga mwalipokelela iyi mbila nsuma, kuti mwafwaya ukwebako bambi pa lwa yene. (Mateo 24:14) Lelo kwankulako nshi mwingenekela?
3. (a) Ni shani abantu bankula ku bukombe bwa Bufumu? (b) Cipusho nshi tufwile ukuipusha?
3 Ilyo muleshimikila imbila nsuma iya Bufumu abantu bamo kuti batemwa ukumfwa yene, lelo abengi tabakatemwe. (Mateo 24:37-39) Bamo kuti bamupumya nelyo ukumukaanya. Yesu asokele ukuti ukukaanya pambi kuti kwafuma na kuli balupwa lwenu. (Luka 21:16-19) Kabili kuti kwafuma na pa ncito mubomba nelyo pa sukulu musambilila. Mu fyalo fimo, Inte sha kwa Yehova balibindwa na ku buteko. Ilyo mwasangwa muli iyo mibele, bushe mukatwalilila ukulande cebo ca kwa Lesa no kushipa no ‘kwiminina ndi mu citetekelo’?—1 Abena Korinti 16:13.
Ukukanashintilila pa Bukose Bwesu
4. (a) Pa kuti tube ababomfi ba busumino aba kwa Lesa, cintu nshi cimo icikabilwa sana? (b) Mulandu nshi ukulongana kwa Bwina Kristu kwacindamina nga nshi?
4 Icifwaikwa sana pa kubo mubomfi wa busumino uwa kwa Yehova kushintilila pa fyo atupekanishisha. Cimo pali ifi kulongana kwa cilonganino. Amalembo yatucincisha ukukanaleka ukulongana. (AbaHebere 10:23-25) Abatwalilila ukube Nte sha kwa Yehova isha busumino balipilikita ukuti lyonse balesangwa ku kulongana na bakapepa banabo. Pali uku kulongana ukwishiba kwesu ukwa Malembo kulashikilako. Kabili, tulalundulula ukumfwikisha kwesu ukwa cine ico twaishiba bwino, kabili tulacilapo ukuba abaibukila pa lwa nshila twingabomfeshamo cene. Tulapalama kuli bamunyinefwe Abena Kristu ukuba abaikatana mu kupepa kabili tulakoshiwa ukucito kufwaya kwa kwa Lesa. Ukupitila mu cilonganino umupashi wa kwa Yehova ulatutungulula, kabili kupitila muli uyu mupashi, Yesu aba mu kati kesu.—Mateo 18:20; Ukusokolola 3:6.
5. Ilyo Inte sha kwa Yehova babindwa, cinshi cicitwa pa lwa kulongana?
5 Bushe lyonse mulasangwa ku kulongana konse, kabili bushe mulacita ifyo mumfwa ifilandwa kulya? Limo limo, ilyo Inte sha kwa Yehova babindwa, cilakabilwa ukulonganina mu mayanda mu mabumba ayanono. Ififulo fya kulonganinapo ne nshita kuti fyabe fyapusanapusana kabili te lyonse fingawamina bonse, pantu ukulongana kumo kucitwa ubushiku sana. Lelo bamunyinefwe ba busumino ne nkashi balatukuta ukusangwa ku kulongana konse, te mulandu ne fyo bengapumfyanishiwa nangu ukubike myeo yabo mu kapoosa mweo.
6. Tulanga shani ifyo twashintilila pali Yehova, kabili ici kuti catwafwa shani ukutwalilila ukulanda no kushipa?
6 Kulabo kulundulula ukushintilila pali Yehova ukupitila mu kupepa lyonse kuli wene ipepo lya pa mutima, ukwishibo kuti tukabila ukwafwa kwa kwa Lesa. Bushe mulacite co? Yesu apepele libili libili pa nshita abombele ubutumikishi bwakwe pe sonde. (Luka 3:21; 6:12, 13; 22:39-44) Kabili pa bushiku bwatangilile ukupoopelwa kwakwe, acincishe abasambi bakwe ati: “Loleni, kabili pepeni, ukuti mwiingila mu kweshiwa.” (Marko 14:38) Nga twasanga abashitemenwe ubukombe bwa Bufumu, kuti twatunkwa ukufwayo kukanabombesha mu butumikishi bwesu. Nga abantu batupumya nelyo ukutupakasa, kuti pambi twafwayo kuleka ukushimikila pa kutila twiba mu mafya. Lelo nga ca kuti twapepa no mukoosha ukuti umupashi wa kwa Lesa utwafwe ukutwalilila ukulanda no kushipa, tukacingililwa ukukananakila kuli ayo matunko.—Luka 11:13; Abena Efese 6:18-20.
Ilyashi Lyalembwa pa lwa Kushimikilo Bunte no Kushipa
7. (a) Mulandu nshi ilyashi lyalembwa mu Imilimo lyacindamina nga nshi kuli ifwe? (b) Asukeni ifipusho fili pa mpela ya uno paragrafu, no kukomaila pa fyo ifi fyebo fingatwafwa.
7 Ilyashi lyalembwa mwi buuku lya Imilimo lyabe lyacindama nga nshi kuli ifwe bonse. Lilanda pa fyo abatumwa na basambi bambi aba ntanshi—abantu abali ne myumfwile nga ifwe—bacimfishe ifipindami kabili bali inte sha kwa Yehova abashipa kabili aba busumino. Natubebete fimo muli lilya lyashi ukubomfya ifipusho fyakonkapo na malembo yaloshiweko. Ilyo tulecite co, moneni ifyo pa lwenu mwingamwenamo mu fyo mulebelenga.
Bushe abatumwa bali bantu abasambilila sana? Bushe bali bantu abakwete fye icifyalilwa cashipa, nangu kucitike ica musango shani? (Yohane 18:17, 25-27; 20:19; Imilimo 4:13)
Cinshi cayafwile Petro ukulanda no kushipa ku cilye ca baYuda icaipeye Umwana wa kwa Lesa? (Mateo 10:19, 20; Imilimo 4:8)
Cinshi abatumwa balecita mu milungu yatangilile ukutwalwa kwabo ku cilye ca Sanhedrini? (Imilimo 1:14; 2:1, 42)
Ilyo bakateka baebele abatumwa ukuleka ukushimikila mwi shina lya kwa Yesu, Petro na Yohane bayaswike shani? (Imilimo 4:19, 20)
Pa numa ya kukakulwa kwabo, ni kuli ani kabili abatumwa balefumya ubwafwilisho? Bushe bapepele ukuti ukupakaswa kupwe, nelyo bapepele shani? (Imilimo 4:24-31)
Cinshi Yehova abomfeshe ku kwafwilisha abantu bakwe ilyo bakakaanya baeseshe ukulesho mulimo wa kushimikila? (Imilimo 5:17-20)
Abatumwa balangile shani ukuti balishibe icalengele ukuti babaleke baye? (Imilimo 5:21, 41, 42)
Nangu fye ilyo abasambi abengi bali nabasalanganishiwa pa mulandu wa kupakaswa, cinshi batwalilile ukucita? (Imilimo 8:3, 4; 11:19-21)
8. Fintu nshi ifya kucincimusha fyatumbwike mu butumikishi bwa basambi ba ntanshi, kabili ni shani twaisa mu kubombako uyu mulimo?
8 Umulimo wa kushimikile mbila nsuma tawali wa fye. Abasambi nalimo 3,000 balibatishiwe pa Pentekoste mu 33 C.E. “Abatetekele Shikulu balalundwako ukucila, amabumba ya baume na banakashi.” (Imilimo 2:41; 4:4; 5:14) Mu kuya kwa nshita, nangu fye ni Sauli wa ku Tarsi, kapakasa wa bantu ba kwa Lesa uwali umunkalwe, asangwike Umwina Kristu kabili atendeke ukushimike cine ubunte no kushipa. Aishileishibikwa ati umutumwa Paulo. (Abena Galatia 1:22-24) Umulimo uwatendeke mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo tawaleko kubombwa. E lyo ulebombwa no kucilapo muli shino nshiku sha kulekelesha kabili ufikile mu ncende shonse ishe sonde. Twaliba ne shuko lya kubombako uyu mulimo, kabili ilyo tulecite co, kuti twasambilila ku fya kumwenako fya nte sha bucishinka abatutangilile ukubomba uyu mulimo.
9. (a) Ni nshila nshi Paulo abomfeshe pa kushimikila? (b) Ni nshila nshi musabankanishishamo ubukombe bwa Bufumu kuli bambi?
9 Ilyo Paulo asambilile icine pali Yesu Kristu, cinshi acitile? “Apo pene alabila Yesu . . . ukuti wene Mwana wa kwa Lesa.” (Imilimo 9:20) Alitashishe pa luse Lesa amubelele, kabili ailwike ukuti umuntu onse alekabila imbila nsuma iyo apokelele. Paulo ali muYuda, kabili ukulingana no mwata waliko ilya nshita, aingile mwi sunagoge ku kushimikilo bunte. Ashimikile na ku ng’anda ne ng’anda no kupelulushanya na bantu mwi sokoni [mu maliketi]. Kabili ali uwaipekanya ukuya ku ncende shimbi ukuyashimikilako imbila nsuma.—Imilimo 17:17; 20:20; Abena Roma 15:23, 24.
10. (a) Paulo alangile shani ukuti nangu ali uwashipa, ali kabili uwashilimuka mu mishimikile yakwe? (b) Kuti twapashanya shani imibele ya kwa Paulo ilyo tuleshimikila kuli ba lupwa, ku bo tubomba na bo, nelyo ku bo tusambilila na bo?
10 Paulo ali uwashipa lelo na kabili ali uwashilimuka, nge fyo na ifwe tufwile ukuba. Alengele abaYuda ukukutika pantu alandile pa malayo Lesa alaile bashibo. Ku bena Hela [abaGriki] alandile pa fintu ifyo baishibe. Limo limo alebomfya ifyamucitikile ku kumwafwa ukushimikilo bunte. Atile: “Ifintu fyonse ncitile mbila nsuma, ukuti mbe uwa kukumako.”—1 Abena Korinti 9:20-23; Imilimo 22:3-21.
11. (a) Cinshi Paulo alecita pa kukanalakangana na bakakaanya? (b) Ni lilali napamo cingabe ca mano ukupashanya ica kumwenako ca kwa Paulo, kabili kuti twacita shani ifyo? (c) Ni kwi kufuma amaka ya kutwalilila ukulanda no kushipa?
11 Nga ca kuti pa mulandu wa kukaanya cawamapo ukuyashimikila ku ncende imbi pa nshita inono, Paulo alecite co ukucilo kupampamina fye pa kulakangana na bakakaanya. (Imilimo 14:5-7; 18:5-7; Abena Roma 12:18) Lelo tabalile aba na nsoni ku mbila nsuma. (Abena Roma 1:16) Nangu Paulo ashatemenwe umusaalula, ukubikapo fye no lukaakala ifyalefuma kuli bakakaanya, ‘apamine muli Lesa wesu’ ukutwalilila ukushimikila. Atile: “Shikulu aiminine kuli ine no kunkoselesha; ukuti ukubila kufishiwepo muli ine.” (1 Abena Tesalonika 2:2; 2 Timote 4:17) Yesu, Umutwe wa cilonganino ca Bwina Kristu aletwalilila ukutupeela amaka tukabila ku kubomba umulimo asobele ukuti wali no kubombwa mu nshiku shesu.—Marko 13:10.
12. Cinshi cishininkisha ukuti twaliba no kushipa kwa Bwina Kristu, kabili ni pi kwashimpwa?
12 Twalikwate fingi ifya kutulenga ukutwalilila ukulande cebo ca kwa Lesa no kushipa, nga filya fine Yesu na babomfi ba busumino bambi aba kwa Lesa bacitile mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo. Ici tacalola mu kuti tatufwile ukutekanishisha abantu kabili tacalola mu kuti tufwile ukupatikisha abantu abashilefwaya ukumfwa ubukombe. Lelo tatufuupulwa pa mulandu wa kuti abantu tabalefwaya kukutika, kabili tatuleka kushimikila pa mulandu wa kukaanya. Nga filya Yesu alecita, tweba abantu ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa e buteko bwalinga ukuteka isonde lyonse. Tatutwishika ilyo tuleshimikila pantu twimininako Yehova, Mulopwe wa Kubumbwa konse, kabili no bukombe tubilisha tabwafuma kuli ifwe lelo bwafuma kuli wene. Kabili ukutemwa twatemwa Yehova e cikalamba icifwile ukutulenga ukumulumbanya.—Abena Filipi 1:27, 28; 1 Abena Tesalonika 2:13.
Ukulanshanya kwa Kupitulukamo
• Mulandu nshi cacindamina ukwebako umuntu onse ubukombe bwa Bufumu, lelo kwankulako nshi twingenekela?
• Kuti twalanga shani ukuti tatushintilila pa bukose bwesu pa kubombela Yehova?
• Masambililo nshi ayacindama tusambilila mwi buuku lya Imilimo?
[Ifikope pe bula 173]
Nga filya cali ku kale, ababomfi ba kwa Yehova pali lelo balande cebo ca kwa Lesa no kushipa