Umulandu Ukupepa kwa Cine Kupokelela Ipaalo lya kwa Lesa

“Aleluya, ipusukilo no bukata na ’maka fya kwa Lesa wesu, ico ifya bupingushi fyakwe fya cine kabili fya bulungami.”—UKUSOKOLOLA 19:1, 2.

1. Ni shani fintu Babele Mukalamba akesafumapo?

“BABELE MUKALAMBA” aliwa mu menso ya kwa Lesa kabili nomba alolenkene no kuloba. Ubusesemo bwa Baibolo bulangilile fyo uyu cilende wa mipepele uwa mu kusaalala kwa calo nomba line fye ali no kuputunkanishiwa ku bacende bakwe aba bupolitiki; impela yakwe ikaba iya kupumikisha kabili mu kwangufyanya. Ukusokolola kwa kwa Yesu kuli Yohane kwalimo aya mashiwi ya mu busesemo: “Malaika uwakosa abuulile ilibwe nge mpelo nkalamba, no kuifubula muli bemba, ati, E fyo umusumba ukalamba, Babele, ukafubulwa pa nshi fubu, no kumoneka kabili nakalya.”—Ukusokolola 18:2, 21.

2. Ni shani fintu ababomfi ba kwa Yehova bakankulako ku konaulwa kwa Babele?

² Ukonaulwa kwa Babele Mukalamba kukalooshiwa ku mabumba yamo aya mu calo ca kwa Satana lelo mu kushininkisha te ku babomfi ba kwa Lesa, aba mu muulu nelyo aba pe sonde. Ukwaula kwabo ukwa buseko kuli Lesa kukaba kwa kuti: “Aleluya, ipusukilo no bukata na ’maka fya kwa Lesa wesu, ico ifya bupingushi fyakwe fya cine kabili fya bulungami; pa kuti apingwile cilende mukalamba, uwalelufyanye calo ku bulalelale bwakwe, kabili alandwile umulopa wa basha bakwe ku minwe ya mwanakashi.”—Ukusokolola 18:9, 10; 19:1, 2.

Fisabo Nshi Ifyo Imipepele ya Cine Ilingile Ukutwala?

3. Fipusho nshi filefwaya icasuko?

³ Apantu isonde lili no kupyangwapo ukufumyapo imipepele ya bufi, kupepa kwa musango nshi ukukashalapo? Kuti twaishiba shani ilelo ibumba lya mipepele ilyo likapusunsuka ubonaushi bwa buteko bwa calo ubwa kupepa kwa bufi ubwa kwa Satana? Fisabo nshi ifya bulungami ifyo ili bumba lilingile ukutwala? Kwaba ifya kwishibilako nangu 10 ifipusanyako ukupepa kwa cine ukwa kwa Yehova.—Malaki 3:18; Mateo 13:43.

4. Icifwaikwa ca kubalilapo ica kupepa kwa cine cinshi, kabili ni shani fintu Yesu aimike ica kumwenapo muli ci?

⁴ Ica kubalilapo fye, Abena Kristu ba cine bafwile ukusumbula bumulopwe ubo Yesu afwililepo—bumulopwe bwa kwa Wishi. Yesu tatuulile ubumi bwakwe ku buyo ubuli bonse ubwa bupolitiki, ubwa mukowa, ubwa mushobo, nelyo ubwa fya kwangalila pamo. Atangishe Ubufumu bwa kwa Wishi pa ntanshi ya fintu fyonse ifyo abaYuda baletinamina ifya bupolitiki nelyo ifya bumwaluka. Ku kwasuka ukutambika kwa kwa Satana ukwa kumupeela ubulashi bwa ku calo abomfeshe amashiwi ya kuti: “Fuma apa, we Satana: pantu calembwa, aciti, Sokulu Lesa obe e o ulepepa, kabili wene eka e o ulebombela.” Alishibe ukufuma mu Amalembo ya ciHebere ukuti Yehova e Mulopwe wa cine pe sonde lyonse. Libumba nshi ilya mipepele ilyo ukwabulo kupita mu mbali litungilila imitekele ya kwa Yehova ukucila amapolitiki ya cino calo?—Mateo 4:10; Ilumbo 83:18.

5. (a) Ni shani fintu bakapepa ba cine balingile ukumona ishina lya kwa Lesa? (b) Cinshi cilangishe fyo Inte sha kwa Yehova balacindika ilyo ishina?

⁵ Icifwaikwa ca bubili ca kuti ukupepa kwa cine kufwile ukukusha no kushisha ishina lya kwa Lesa. Uwa maka yonse asokolwele ishina lyakwe Yehova (ilyapilibulwa Yawe mu mabupilibulo yamo aya Baibolo), ku bantu bakwe Israele, kabili lyalibomfiwa imiku amakana na makana mu Amalembo ya ciHebere. Nelyo fye ni pa ntanshi ya ico, Adamu, Efa, na bambi balishibe ili shina, nangu ca kuti te lyonse balelicindika. (Ukutendeka 4:1; 9:26; 22:14; Ukufuma 6:2) Ilintu bakapilibula ba Kristendomu na ba ciYuda ilingi line tababikamo ishina lya bulesa mu maBaibolo yabo, Inte sha kwa Yehova balipeela ilyo ishina icifulo ca liko icalilinga no mucinshi muli New World Translation of the Holy Scriptures. Balacindika ilyo ishina, nge fyacitile fye na Bena Kristu ba kwamba. Yakobo aikalile ubunte ati: ‘Sumeone nalondolola ifyo Lesa abalile ukupempula Abena fyalo ku kubuulilamo ishina lyakwe uluko lwa bantu. Kabili ici cayana ne fyebo fya bakasesema; . . . ukuti abantu abashelepo bafwaye Shikulu [Yehova], Abena fyalo bonse abainikwapo ishina lyandi, e fyo asosa Shikulu [Yehova].’—Imilimo 15:14-17; Amose 9:11, 12.

6. (a) Icifwaikwa calenga butatu ica kupepa kwa cine cinshi? (b) Ni shani fintu Yesu na Daniele bakomailepo pa kuteka kwa Bufumu? (Luka 17:20, 21)

⁶ Icifwaikwa ca citatu ku kupepa kwa cine ca kuti kufwile ukusansabika Ubufumu bwa kwa Lesa ukuti e cintu ca cine cine ceka kabili icashintililwapo icikapikulula amafya ya kuteka aya mutundu wa muntu. Yesu mu kumfwika asambilishe abakonshi bakwe ukupepela bulya Ubufumu ukwisa, ukuti ukuteka kwa kwa Lesa kukatendeke ukulama isonde. Ukukuma ku nshiku sha kulekelesha Daniele apuutilwemo ukusesema ati: “Lesa wa mu muulu akemyo bufumu ubushakonaulwe umuyayaya. . . . Bukashonaula no kupesha aya mabufumu [aya ku calo, aya bupolitiki] yonse, kabili bukeminina umuyayaya.” Ni bani balangisha ukupitila mu milimo yabo muli uno mwanda wa myaka uwalenga 20 ukuti ukwabulo kushako balatungilila ubo Bufumu—bushe mipepele ya muli Babele Mukalamba nelyo ni Nte sha kwa Yehova?—Daniele 2:44; Mateo 6:10; 24:14.

7. Ni shani fintu bakapepa ba cine bamona Baibolo?

⁷ Icifwaikwa calenga bune pa kuti tupokelelwe kuli Lesa ca kuti ababomfi ba cine aba kwa Lesa balingile ukusumbula Baibolo ukuti e Cebo capuutwamo ica kwa Lesa. Muli fyo te kuti bawile ku kulengulula, uko kwesha ukucefya Baibolo ukuti yaba fye cintu calembwa na bantunse no kutunga ukuti mwaliba ifilubo. Inte sha kwa Yehova shacetekelo kuti Baibolo Cebo ca kwa Lesa icapuutwamo, kwati fye fintu Paulo alembeele Timote ati: “Amalembo yonse yantu yapuutwamo kuli Lesa, kabili ya mulimo ku kusambilisha, ku kwebaula, ku kulungika, ku kufunda kwa mu bulungami; ukuti umuntu wa kwa Lesa abe uwapwililila, uwaiteyanya ku kubombo mulimo onse usuma.”a Inte sha kwa Yehova, kanshi kuli bene Baibolo e ca kubatungulula, icitabo ca kubatungulula mu mikalile ya cila bushiku, kabili intulo ye subilo lyabo ilya fya nshita ya ku ntanshi.—2 Timote 3:16, 17.

Imipepele ya Kutemwa, Te Lupato

8. Icifwaikwa calenga busano ica kupepa kwa cine cinshi?

⁸ Ni shani fintu Yesu apusenyeko abakonshi bakwe aba cine? Icasuko cakwe cituleta ku ca kwishibilako ukupepa kwa cine icakatama icalenga busano. Yesu atile: ‘Ifunde lipya ndemupeela, lya kuti muletemwana: ifyo namutemenwe, na imwe mutemwane. Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.’ (Yohane 13:34, 35) Ni shani fintu Yesu alangishe uku kutemwa? Ukupitila mu kupeela umweo wakwe nge lambo lya cilubula. (Mateo 20:28; Yohane 3:16) Mulandu nshi ukutemwa kwine kwine kwabela mibele ikabilwa ku Bena Kristu ba cine? Yohane alondolwele ukuti: “Mwe batemwikwa, tutemwane; ico ukutemwa kwa kwa Lesa, . . . Uushitemwa taishiba Lesa; ico Lesa kutemwa.”—1 Yohane 4:7, 8.

9. Ni bani balangisha ukutemwa kwa cine, kabili ni shani bacite ci?

⁹ Ni bani mu nshita shesu abalangisha uyu musango wa kutemwa, nelyo fye lintu kuli ulupato lwa mishobo, uluko, nelyo ulwa mabumba ya mitundu? Ni bani bacimfya ubwesho bwakosa, nelyo fye ukufika na ku mfwa, pa kuti ukutemwa kwabo kwingatwalilila? Bushe kuti twatila ni bashimapepo ba ku Katolika na bashimbe banakashi abo casuminwa ukuti bamo aba bene baliibimbilemo mu kwipayana kwa mishobo ukwacitike mu Rwanda mu 1994? Bushe ni baOrthodox ba ku Serbia nelyo baKatolika ba ku Croatia abayobeka mu “kusangulula kwa mushobo” ne fintu fimbi ifishili fya Bwina Kristu muli ilya nkondo ya bana calo iya ku Balkans? Nelyo bushe ni bashimapepo baKatolika nelyo aba baProtestanti abo baluminisha impatila mu Northern Ireland pa makumi ya myaka ayapitapo? Mu kushininkisha Inte sha kwa Yehova te kuti bapeelwe umulandu wa kubimbwamo mu kukansana ukuli konse ukwa musango yo. Balicula mu fifungo ne nkambi sha kucushiwilwamo, ukufika fye na ku mfwa, ukucila ukufutuka ukutemwa kwabo ukwa Bwina Kristu.—Yohane 15:17.

10. Mulandu nshi Abena Kristu ba cine bashiibimbilamo mu milandu ya calo?

¹⁰ Icifwaikwa calenga 6 pa kuti ukupepa kupokelelwe kuli Lesa caba kukanaibimbamo mu milandu ya bupolitiki iya cino calo. Mulandu nshi Abena Kristu balingile ukutwalilila ukukanaibimba mu mapolitiki? Paulo, Yakobo, na Yohane batupeela umulandu wakosa uwa kubela muli yo nshila? Umutumwa Paulo alembele ukuti Satana e “mulungu wa nshita ino,” uulepofwisha imintontonkanya ya bashitetekela ukubomfya inshila iili yonse iingabomba, ukusanshako ukubomfya amapolitiki ayalekanya. Umusambi Yakobo alondolwele ukuti “bucibusa ne calo bulwani kuli Lesa,” kabili umutumwa Yohane atile “pano isonde ponse palaala mu maka ya Mubifi.” Kanshi, Umwina Kristu wa cine, te kuti anasheko ukuipeelesha kwakwe kuli Lesa ukupitila mu kuibimba mu mapolitiki yabotelela aya kwa Satana na maka.—2 Abena Korinti 4:4; Yakobo 4:4; 1 Yohane 5:19.

11. (a) Ni shani fintu Abena Kristu bamona inkondo? (b) Ni pi mu Malembo apo iyi mimwene yashimpwa? (2 Abena Korinti 10:3-5)

¹¹ Pa kumona ifi fifwaikwa fibili ifyafumako, icalenga 7 te ca kutwishika na kutwishika, ukucilumbula, ukuti Abena Kristu bakapepa ba cine tabalingile ukulwako inkondo. Apantu imipepele ya cine yaba ni bumunyina bwa mu kusaalala kwa calo ubwashimpwa pa kutemwa, lyene tapali nangu cimo icingalekanya nelyo ukupinuna ubu ‘bumunyina bwa pano isonde.’ Yesu asambilishe ukutemwa, te lupato; asambilishe umutende, te nkondo. (1 Petro 5:9; Mateo 26:51, 52) “Umubifi” umo wine, Satana, uwasongele Kaini ukwipaya Abele atwalilila ukutanda ulupato pa kati ka mutundu wa muntu no kubalamuna ukukansana no kusuumyo mulopa pa mulandu fye wa bupusano bwa bupolitiki, imipepele, no mushobo. Abena Kristu ba cine ‘tabasambilila kabili ubulwi,’ te mulandu ne cingafumamo. Ukulandila mu mampalanya, kale kale ‘balifule mpanga shabo ukube fya kuliminako umushili na mafumo yabo ukube fya kutungwilako imiti.’ Batwala ifisabo fya mutende ifya mupashi wa kwa Lesa.—1 Yohane 3:10-12; Esaya 2:2-4; Abena Galatia 5:22, 23.

Lesa Apaala Imyendele Yasanguluka ne Fisambilisho

12. (a) Icifwaikwa calenga 8 cinshi, lelo malekano nshi aya mipepele ayo wingaloshako? (b) Ni shani fintu Paulo aebekeshe ici cifwaikwa calenga 8?

¹² Ukwikatana kwa Bwina Kristu kwaba e cifwaikwa calenga 8 ica kupepa kwa cine. Nangu cibe fyo, imipepele ya Kristendomu iyayakanikana tayayafwa ukunonka kwene. Amacalici ayo ayetwa ayakalamba yalipaatukana ukupanga ifyakaniko fyalekanalekana, kabili icimfulumfulu e cafumamo. Buuleni ku ca kumwenako, imipepele ya Baptisti iya mu United States, iyapaatukana pa kati ka Baptisti ya ku kapinda ka kuso (American Baptist Churches in the U.S.A.) na Baptisti ya ku kapinda ka kulyo (Southern Baptist Convention), pamo pene na mabumba yambi ayengi aya baBaptisti ayaisako pa mulandu wa kwakanikana. (World Christian Encyclopedia, ibula 714) Icalenga amalekano ayengi caba mulandu wa kupusana kwa fisambilisho nelyo ubulashi bwe calici (ku ca kumwenako, Presbyterian, Episkopo, Congregational). Amalekano ya mu Kristendomu yaba fye nga yalya aya mipepele iyaba ku nse ya Kristendomu—nampo nga buBuddha, ubuShilamu, nelyo ubuHindu. Finshi umutumwa Paulo afundile Abena Kristu ba kwamba? “Lelo, mwe bamunyinane, ndemupaapaatila mwi shina lya kwa Shikulwifwe Yesu Kristu, musose bonse akanwa kamo kene, peba na malekano pali imwe; lelo mulundikane mu mucetekanya umo wine na mu kulinga kumo kwine.”—1 Abena Korinti 1:10; 2 Abena Korinti 13:11.

13, 14. (a) Cinshi capilibulwa ku ‘kuba aba mushilo’? (b) Ni shani fintu ukupepa kwa cine kusungililwa ukwasanguluka?

¹³ Icifwaikwa calenga 9 ica mipepele yasuminishiwa na Lesa cinshi? Caba cishinte ca mu Baibolo icalumbulwilwe pa Ubwina Lebi 11:45 ica kuti: “Mulebela aba mushilo, ico ine ndi wa mushilo.” Umutumwa Petro alibwekeshepo ico cifwaikwa lintu alembele ukuti: ‘Filya uwamwitile abo washila, e fyo na imwe mube abashila mu mibele yenu yonse.’—1 Petro 1:15.

¹⁴ Cinshi catubululwa kuli uku kukabila kwa kuba abashila? Ukuti bakapepa ba kwa Yehova balingile ukuba abasanguluka lwa ku mupashi na mu mibele. (2 Petro 3:14) Ababembu bashilapila, ababembukila ku mufulo, abo ku myendele yabo balangisha imisuula kwi lambo lya cilubula ilya kwa Kristu tabasungwamo. (AbaHebere 6:4-6) Yehova afwaya ukuti icilonganino ca Bwina Kristu cilesungwa icasanguluka kabili ica mushilo. Ni shani fintu ico cipwishishiwa? Lubali cicitwa ukupitila mu kutamfya abo abengakowesha icilonganino.—1 Abena Korinti 5:9-13.

15, 16. Abena Kristu abengi bayaluka ukwaluka kwa musango nshi mu bumi bwabo?

¹⁵ Ilyo tabalaishiba icine ca Bwina Kristu, abengi baleikala ubumi bwa kuilekelesha, ubwa kutemwe fya kuilemena, ubwa bukaitemwe. Lelo icebo ca kwa Kristu calibaalwile, kabili balilekelelwa imembu shabo. Paulo acilumbulwile na maka lintu alembele ukuti: ‘Yangu! bushe tamwaishibo kuti abashalungama tabakapyane ubufumu bwa kwa Lesa? Mwitumpikwa; nangu ba bulalelale, nangu abapepo tulubi, nangu bacende, nangu ababembuka na ’baume banabo, nangu bapupu, nangu ba lwinso, nangu abakolwo bwalwa, nangu ba nsele, nangu fipondo, tabakapyane ubufumu bwa kwa Lesa. Kabili imwe bamo e fyo mwali; lelo mwalisambilwe.’—1 Abena Korinti 6:9-11.

¹⁶ Cili icamonekesha ukuti Yehova asuminisha abo abalapila pa lwa myendele yabo iyapusana na malembo, abapilibuka, kabili abasanguka abakonshi ba cine aba kwa Kristu ne fisambilisho fyakwe. Mu cine cine balitemwa abena mupalamano babo nga fintu baitemwa kabili balangishe ci mu nshile shingi, pamo ngo kuba aba mupampamina mu butumikishi ubo butambika ubukombe bwa bumi kuli bonse abomfwako.—2 Timote 4:5.

“Icine Cikamulenga Abantungwa”

17. Icifwaikwa calenga 10 ica kupepa kwa cine cinshi? Peela ifya kumwenapo.

¹⁷ Kuliko icifwaikwa calenga 10 ico Yehova akwatila abamupepela mu mupashi na mu cine—isambilisho lyasanguluka. (Yohane 4:23, 24) Yesu atile ku bakonshi bakwe: “Mukeshibe cine, ne cine cikamulenga abantungwa.” (Yohane 8:32) Icine ca mu Baibolo cilatulubula ukufuma ku fifundisho fisaalula Lesa, pamo nge ca kuti umweo taufwa, ku helo kwalibo mulilo, ne ca mutwala. (Lukala Milandu 9:5, 6, 10; Esekiele 18:4, 20, NW) Cilatulubulako ku nkama ya cina Babele iya “Bulesa Butatu Ubutakatifu” ubwa mu Kristendomu. (Amalango 4:35; 6:4; 1 Abena Korinti 15:27, 28) Icumfwila ku cine ca Baibolo cifumamo abantu ba kutemwa, abayangwako, aba cikuuku, aba nkumbu. UbuKristu bwa cine tabwatala abutungililapo bakalungulusha balandula, abashisuminisha ukuilumbulwila ifisumino, pamo nga Tomás de Torquemada, nelyo bakabalamuna ba nkondo aba lupato, pamo nga bapapa abaleluminisha Inkondo sha Mushilo. Lelo, Babele Mukalamba alitwala uyu musango wa fisabo ukutula na kale na kale, ukutendeka napamo mu nshita ya kwa Nimrode ukufika no bwa lelo.—Ukutendeka 10:8, 9.

Ishina Ilyaibela

18. (a) Ni bani bakumanisha ififwaikwa fyonse 10 ifya kupepa kwa cine kabili ni shani bacite fyo? (b) Cinshi ifwe umo umo tufwile ukucita pa kuti twingesapyana amapaalo yatulalilile pa ntanshi?

¹⁸ Ni bani ilelo abafikilisha ifi fifwaikwa fyonse 10 ifya kupepa kwa cine? Ni bani baishibikwa kuli bambi pa mulandu wa bumpomfu bwabo no mutende? Ukushinguluke cibulungwa Inte sha kwa Yehova baishibikilwa ku ‘kukanaba aba pano isonde.’ (Yohane 15:19; 17:14, 16; 18:36) Abantu ba kwa Yehova balipeelwo mucinshi wa kusende shina lyakwe no kube Nte shakwe, kwati fye na fintu Yesu Kristu aali inte ya cishinka iya kwa Wishi. Twakwata lilye shina lya mushilo, abaibukila ulwa cishingamo cesu ica kwikatilila ku cintu limininako. Kabili, pamo nge Nte shakwe, mwandi cilolelo ca bukata iciletupembelela pa ntanshi apa! Ica kuba pa kati ka lupwa lwa buntunse ulwa cumfwila, ulwaikatana, ulupepa Mulopwe wa mu Kubumbwa konse muli paradise wabweshiwa pano isonde. Pa kupokelela ipaalo lya musango yo, shi natutwalilile ukuishibisha fwe bene bwino bwino ukuti twaba mu kupepa kwa cine no kutwalilila ukusende shina lya Inte sha kwa Yehova mu cilumba “ico ifya bupingushi fyakwe fya cine kabili fya bulungami”!—Ukusokolola 19:2; Esaya 43:10-12; Esekiele 3:11.

[Futunoti]

Kuti Wayasuka Shani?

◻ Ni shani fintu ababomfi ba kwa Yehova bamona ukonaulwa kwa Babele Mukalamba?

◻ Finshi fyaba ififwaikwa fya mpikwe ku kupepa kwa cine?

◻ Ni shani fintu icine cikulenga umuntungwa?

◻ Mucinshi nshi waibela untu twakwata pa kube Nte sha kwa Yehova?

[Ifikope pe bula 17]

Inte sha kwa Yehova baleshimikila no kusambilisha imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa

[Icikope pe bula 18]

Abena Kristu ba cine lyonse tabaleibimbamo mu mapolitiki ya ku calo ne nkondo

[Abatusuminishe]

Indeke: Mu kuba no kusuminisha kwa Ministry of Defense, London