Bushe Mwalisumina mu Kufyalwa Cipya Cipya?
“BUSHE ulemwibukisha ulya mukashana wali umwina mupalamano watemenwe ku bwaice ku India? Ali no kuupwa mu milungu fye inono. Ndemona ufwile ukwishiba pa lwa ici.” E fyalembele Mukundbhai ku mwana wakwe, uwalesambilila ku yuniversiti mu United States.
Mulandu nshi uyu wishi aebeleko umwana wakwe ili lyashi? Na kuba, mu myaka iyo ine iya ku bwaice cali ni Mukundbhai wine e wabindile balya bapungwe ukutemwana. Ukulundako, umwana wakwe aali ku United States ku masomo ya pa muulu pa myaka 6. Iyo myaka yonse tabalelembeshanya no mukashana, kabili Mukundbhai alishibe fyo.
Mulandu nshi, lyene, asakamikilwe? Pa mulandu wa kuti Mukundbhai alisumine mu kufyalwa cipya cipya.a Nga ca kuti filya balya bapungwe batemwene capilibwile fyo ni pa mulandu wa kuti balyupene mu bumi baikeleko, te kuti ciwame ukubalekanya apantu nomba nabafika pa mushinku wa kuupana. Mukundbhai alefwaya fye ukuti umwana wakwe eshibe iyi mibele ilyo umukashana talaupwa kuli umbi.
Langulukeni icacitike na cimbi. Umukashana umo uwa myaka ya bukulu ine alitekelwe mu cipatala imiku yafulilako ku bulwele bwabipa mu Mumbai, India. Alelwala umushipa wa ku mutima uushali bwino. Abafyashi bakwe aba cuma balishikitike ukumona umwana wabo alecula. Lelo balepelulula abati: “Tapali ico twingacita. Afwile pali ico acitile mu bumi bwakwe ubwabangilileko icalenga alecule fi.”
Icisumino ca kufyalwa cipya cipya calicindama nga nshi ku mamilioni aba mu mipepele ya buHindu, ubuBuddha, buJain, buSikh, ne mipepele imbi iyatuntuka ku India. Ifintu ficitika mu bumi—pamo nga ukutemwa umo ukufika fye na ku kucululuka—citontonkanishiwa ukuti ficitika pa mulandu wa fintu umo acitile mu bumi bwabangilileko.
Mu fyalo fya ku Masamba na mo abengi balitemwa ici cifundisho ca kufyalwa cipya cipya. Kapanga wa mafilimu umwina Amerika Shirley MacLaine atile alisumina muli ci cifundisho. Kalemba Laurel Phelan uwa ku Vancouver, ku citungu ca British Columbia, mu Canada, atunga ukuti alikeeleko imiku 50 ku numa. Ukusapika kwa Gallup ukwa mu 1994 ukwacitilwe no mulabasa wa CNN ukubombela pamo ne nyunshipepala ya USA Today, kwasangile ukuti pa bakalamba 1,016 abaipushiwe, 270 batile balisumina mu kufyalwa cipya cipya. Akabungwe ka Nkulo Ipya na ko kalisumina mu kufyalwa cipya cipya. Lelo bushinino nshi butungilila ici cisumino?
Abasumina mu kufyalwa cipya cipya batila, ubushinino bwaba “fibukisho fya pa bumi baikeleko!” E co, lintu Ratana wa myaka ya bukulu itatu uwa ku Bangkok atendeke “ukwibukisha ifya bumi aikeleko ngo mwanakashi waipeelesha ku kupepa uwafwile ilyo aali ne myaka ya muli ba60,” abalandapo abengi balisuminishe ci ukuti bushinino bwa kuti kwaliba ukufyalwa cipya cipya.
Kwaliba ukutwishika ukwingi nangu cibe fyo. Kabili kwaliba inshila shimbi isha kulondolwelamo ifi fiibukisho batila fya bumi baikeleko.b Mu citabo cakwe ica Hinduism: Its Meaning for the Liberation of the Spirit, uwa mano ya buntunse umuHindu Nikhilananda atila ‘te kuti mupelulule ku kushininkisha ulwa fya kucitika pa numa ya mfwa.’ Lelo atila “icifundisho ca kufyalwa cipya cipya kuti cacitika.”
Lelo bushe Baibolo ilatungilila ici cifundisho? Kabili lisubilo nshi ku bafwa ilyo Icebo ca kwa Lesa icapuutwamo cipeela?
[Amafutunoti]
a The New Encyclopædia Britannica, ilondolola ukuti “Ukufyalwa cipya cipya” kwaba “kufyalwa cipya cipya ukwa mweo ukufyalilwa mu fintu fimbi, napamo mu muntu, inama, nelyo, limo limo, ukufyalilwa mu cilimwa.”
b Moneni amabula 20-2 aya Loleni! wa June 8, 1994.
[Ifikope pe bula 4]
Bushe uyu alekandilwa pa membu acitile mu bumi aikeleko?